Оилада дастлабки бериладиган мънавий тарбия - Pedagogika - Slaydlar

Оилада дастлабки бериладиган мънавий тарбия

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

376 KB

Ko'chirib olish

ОиладаОилада дастлабки дастлабки бериладиганбериладиган мънавий мънавий тарбиятарбия РЕЖА :РЕЖА : 11 . ОИЛА ҲАҚИДА ТУШУНЧА.. ОИЛА ҲАҚИДА ТУШУНЧА. 2. ОИЛА ТАРБИЯСИНИНГ МОҲИЯТИ2. ОИЛА ТАРБИЯСИНИНГ МОҲИЯТИ .. 3. ОИЛА ТАРБИЯСИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ 3. ОИЛА ТАРБИЯСИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ШАКЛ, МЕТОД ВА ВОСИТАЛАРИШАКЛ, МЕТОД ВА ВОСИТАЛАРИ . . 4. ОИЛАДАГИ МАЪНАВИЙ-АХЛОҚИЙ 4. ОИЛАДАГИ МАЪНАВИЙ-АХЛОҚИЙ ТАРБИЯ. ЖАРАЁНИНИНГ МАЗМУНИТАРБИЯ. ЖАРАЁНИНИНГ МАЗМУНИ .. ХУЛОСАХУЛОСА .. ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР ..

Оила Оила – кишиларнинг – кишиларнинг никоҳ ёки қон-никоҳ ёки қон- қариндошлик қариндошлик ришталари, умумий ришталари, умумий турмуш ттурмуш т арзи, ахлоқий арзи, ахлоқий масъулият ҳамда ўзаро масъулият ҳамда ўзаро ёрдамга асосланувчи ёрдамга асосланувчи кичик гуруҳи. «Жамият» кичик гуруҳи. «Жамият» ва «оила» тушунчалари ва «оила» тушунчалари бир-бири билан бир-бири билан чамбарчас боғлиқ. чамбарчас боғлиқ.

Оилавий Оилавий муносабатлармуносабатлар – ота- – ота- оналар ёки боланинг оналар ёки боланинг камолоти учун масъул камолоти учун масъул бўлган шахслар бўлган шахслар (бува-бувилар) ҳамда (бува-бувилар) ҳамда фарзандлар ўртасида фарзандлар ўртасида турли йўналишларда турли йўналишларда ташкил этилувчи ташкил этилувчи муносабатлардир. муносабатлардир.

Ўзбекистон Республикаси Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримов Президенти И.А.Каримов қуйидаги фикрларни баён қуйидаги фикрларни баён этади: «Оила турмуш ва этади: «Оила турмуш ва виждон қонунлари асосига виждон қонунлари асосига қурилади, ўзининг кўп қурилади, ўзининг кўп асрлик мустаҳкам ва асрлик мустаҳкам ва маънавий таянчларига эга маънавий таянчларига эга бўлади. Оилада демократик бўлади. Оилада демократик негизларга асос солинади, негизларга асос солинади, одамларнинг талаб-одамларнинг талаб- эҳтиёжлари ва қадриятлари эҳтиёжлари ва қадриятлари шаклланади. шаклланади.

Ўзбекистоннинг аксарияти ўзининг Ўзбекистоннинг аксарияти ўзининг шахсий фаровонлиги тўғрисида эмас, шахсий фаровонлиги тўғрисида эмас, балки оиланинг, қариндош-уруғлари ва балки оиланинг, қариндош-уруғлари ва яқин одамларининг, қўшниларининг яқин одамларининг, қўшниларининг омон-эсонлиги тўғрисида ғамхўрлик омон-эсонлиги тўғрисида ғамхўрлик қилишни биринчи ўринга қўяди. Бу эса қилишни биринчи ўринга қўяди. Бу эса энг олий даражада маънавий қадрият, энг олий даражада маънавий қадрият, инсон қалбининг гавҳаридир».инсон қалбининг гавҳаридир».

Оила тарбиясида болаларни Оила тарбиясида болаларни ақлий ақлий жиҳатдан тарбиялашжиҳатдан тарбиялаш ҳам муҳим ҳам муҳим ўрин тутади. Бу борадаги ўрин тутади. Бу борадаги дастлабки ва муҳим вазифа ота-дастлабки ва муҳим вазифа ота- она томонидан боланинг қизиқиш она томонидан боланинг қизиқиш ва эҳтиёжларини кўра билиш ва эҳтиёжларини кўра билиш асосида тасаввур, идрок, асосида тасаввур, идрок, тафаккур, хотира ҳамда диққатни тафаккур, хотира ҳамда диққатни такомиллаштиришга ёрдам такомиллаштиришга ёрдам берувчи машғулотларга жалб берувчи машғулотларга жалб этишдан иборат этишдан иборат

Оилада ташкил этиладиган эстетик Оилада ташкил этиладиган эстетик тарбия болаларда гўзалликни ҳис тарбия болаларда гўзалликни ҳис қилиш, ундан завқланиш, табиат қилиш, ундан завқланиш, табиат гўзалликларидан баҳра олиш гўзалликларидан баҳра олиш асосида ҳис-туйғу, идрок, тасаввур асосида ҳис-туйғу, идрок, тасаввур ҳамда қарашларни юзага ҳамда қарашларни юзага келтириш, уларни ҳаётни севишга келтириш, уларни ҳаётни севишга ўргатишдек вазифаларнинг ўргатишдек вазифаларнинг ижобий ҳал этилишини назарда ижобий ҳал этилишини назарда тутади. тутади.

Оилада ташкил этилган меҳнат Оилада ташкил этилган меҳнат болаларни фаросатли бўлиш, болаларни фаросатли бўлиш, ишни режали олиб бориш, ишни режали олиб бориш, вақтдан унумли фойдаланиш, вақтдан унумли фойдаланиш, тежамкор бўлиш, шунингдек, тежамкор бўлиш, шунингдек, ўзгалар меҳнати, инсон ўзгалар меҳнати, инсон меҳнатининг маҳсули бўлган меҳнатининг маҳсули бўлган неъматларни асраб-авайлашга неъматларни асраб-авайлашга ўргатади.ўргатади.

Оила болаларда ватанпарварлик, Оила болаларда ватанпарварлик, инсонпарварлик туйғуларини ҳосил инсонпарварлик туйғуларини ҳосил қилувчи ўзига хос маскан саналади. қилувчи ўзига хос маскан саналади. Болалар «Ватан», «халқ» Болалар «Ватан», «халқ» тушунчаларининг моҳиятини тушунчаларининг моҳиятини дастлабана шу масканда дастлабана шу масканда ўзлаштирадилар. Бинобарин, оиланинг ўзлаштирадилар. Бинобарин, оиланинг ўзи Ватаннинг бир бўлагидир. Оила ўзи Ватаннинг бир бўлагидир. Оила шаънини ҳимоя қилиш, уни сақлаш шаънини ҳимоя қилиш, уни сақлаш тўғрисида қайғуришнинг Ватаннинг тўғрисида қайғуришнинг Ватаннинг шаъни,эл-юрт манфаати учун курашиш шаъни,эл-юрт манфаати учун курашиш туйғулари билан узвий боғлиқ туйғулари билан узвий боғлиқ бўлишига эришиш оилада ташкил бўлишига эришиш оилада ташкил этилаётган ижтимоий-сиёсий этилаётган ижтимоий-сиёсий тарбиянинг асоси бўлиши лозим. тарбиянинг асоси бўлиши лозим.

Ота-оналар билан олиб бориладиган ишлар:Ота-оналар билан олиб бориладиган ишлар: II . . Ота-оналар билан ўтказиладиган Ота-оналар билан ўтказиладиган суҳбатларсуҳбатлар .. Суҳбатлар якка ва умумий тарзда олиб Суҳбатлар якка ва умумий тарзда олиб борилади. Илк суҳбат чоғида ўқувчиларни борилади. Илк суҳбат чоғида ўқувчиларни маънавий-ахлоқий жиҳатдан тарбиялаш, маънавий-ахлоқий жиҳатдан тарбиялаш, уларда маънавий-ахлоқий маданият уларда маънавий-ахлоқий маданият унсурларини қарор топтириш унсурларини қарор топтириш муваффақиятини таъминлаш кафолати муваффақиятини таъминлаш кафолати бўлган ота-оналар ва фарзандларнинг бўлган ота-оналар ва фарзандларнинг ижтимоий онглилик ҳамда фаоллик ижтимоий онглилик ҳамда фаоллик даражасини аниқлашга ёрдам берувчи даражасини аниқлашга ёрдам берувчи анкета сўровларини ўтказиш мумкин. анкета сўровларини ўтказиш мумкин.

ЮксакЮксак маънавиятлимаънавиятли отаота -- онаона фарзандларинифарзандларини инсонпарваринсонпарвар , , ватанпарварватанпарвар , , ахлоқийахлоқий жиҳатданжиҳатдан покпок , , билимлибилимли , , камтаркамтар , , олийжаноболийжаноб қилибқилиб тарбиялайдитарбиялайди ..

ЎЎ збек халқи қадимдан збек халқи қадимдан оила маънавиятига оила маънавиятига алоҳида эътибор қаратган. алоҳида эътибор қаратган. Бугунги кунда маънавий Бугунги кунда маънавий меросдан фойдаланиб, меросдан фойдаланиб, мустақил республикамиз мустақил республикамиз талабига жавоб берадиган талабига жавоб берадиган ёшларни тарбиялаш ҳар ёшларни тарбиялаш ҳар бир оиланинг муқаддас бир оиланинг муқаддас бурчидир.бурчидир.

ЎЎ збек халқи қадимдан збек халқи қадимдан оила маънавиятига оила маънавиятига алоҳида эътибор алоҳида эътибор қаратган. Бугунги кунда қаратган. Бугунги кунда маънавий меросдан маънавий меросдан фойдаланиб, мустақил фойдаланиб, мустақил республикамиз талабига республикамиз талабига жавоб берадиган ёшларни жавоб берадиган ёшларни тарбиялаш ҳар бир тарбиялаш ҳар бир оиланинг муқаддас оиланинг муқаддас бурчидир.бурчидир.

Оила-маҳаллаОила-маҳалла ; ; оила-оила- мактаб; оила-мактаб; оила- жамоатчилик; оила- жамоатчилик; оила- олий ва ўрта махсус олий ва ўрта махсус ўқув муассасалари ўқув муассасалари ҳамкорлиги тизими ҳамкорлиги тизими асосида ўтказиладиган асосида ўтказиладиган тадбирлар албатта тадбирлар албатта ижобий самара бериши ижобий самара бериши табиий.табиий.

ХУЛОСАХУЛОСА ЎқувчиларниЎқувчиларни оила шароитида оила шароитида мустақил оилавий ҳаётга мустақил оилавий ҳаётга тайёрлашга йўналтирилган тайёрлашга йўналтирилган фаолият жараёнида педагогик фаолият жараёнида педагогик таъсир воситаларининг кучига таъсир воситаларининг кучига мурожаат этилиши мақсадга мурожаат этилиши мақсадга мувофиқдир. Тадқиқот муаммоси мувофиқдир. Тадқиқот муаммоси доирасида олиб борилган доирасида олиб борилган тажриба синов ишларини ташкил тажриба синов ишларини ташкил этиш чоғида педагогик таъсир этиш чоғида педагогик таъсир кўрсатишнинг қуйидаги кўрсатишнинг қуйидаги воситалари самарали эканлиги воситалари самарали эканлиги аниқланди:аниқланди:

ЎқувчиларниЎқувчиларни мустақил мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш оилавий ҳаётга тайёрлаш мақсадида олиб борилган мақсадида олиб борилган таълим ва тарбия. Маълум таълим ва тарбия. Маълум мақсадга йўналтирилган мақсадга йўналтирилган (мазкур ўринда қизларни (мазкур ўринда қизларни мустақил оилавий ҳаётга мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш) таълим ва тарбия тайёрлаш) таълим ва тарбия ишларини олиб бориш асосида ишларини олиб бориш асосида қизларда оилавий ҳаётни қизларда оилавий ҳаётни ташкил этиш борасидаги ташкил этиш борасидаги назарий билим ҳамда амалий назарий билим ҳамда амалий кўникма ва малакалар кўникма ва малакалар шакллантирилади.шакллантирилади.

ЎқувчиларниЎқувчиларни мустақил оилавий ҳаётга мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш жараёнида миллий ва тайёрлаш жараёнида миллий ва умуминсоний қадриятлар ва уларда умуминсоний қадриятлар ва уларда илгари сурилган ғоялардан илгари сурилган ғоялардан фойдаланиш. Миллий ва умуминсоний фойдаланиш. Миллий ва умуминсоний қадриятлар ва уларда илгари сурилган қадриятлар ва уларда илгари сурилган ғоялар қизларда оилавий ҳаётни ғоялар қизларда оилавий ҳаётни ташкил этиш, оила аъзолари ўртасида ташкил этиш, оила аъзолари ўртасида мулоқот муносабатларни олиб бориш мулоқот муносабатларни олиб бориш чоғида ўзбекона урф одатлар чоғида ўзбекона урф одатлар (катталарга ҳурматда, кичикларга (катталарга ҳурматда, кичикларга иззатда бўлишиззатда бўлиш кўникмаларнинг кўникмаларнинг шаклланишига замин ҳозирлайдишаклланишига замин ҳозирлайди

Миллий маданий мерос Миллий маданий мерос намуналари (халқ оғзаки намуналари (халқ оғзаки ижоди, халқ педагогикаси, ижоди, халқ педагогикаси, адабиёт, санъат, илм фан, адабиёт, санъат, илм фан, маданият, техника ва маданият, техника ва технология ютуқлари) технология ютуқлари) асосида қизларда оилавий асосида қизларда оилавий ҳаётни ташкил этиш, ҳаётни ташкил этиш, мустаҳкам оилани барпо мустаҳкам оилани барпо этиш, оилада соғлом руҳий этиш, оилада соғлом руҳий муҳитни қарор топтириш муҳитни қарор топтириш борасидаги тушунчалар борасидаги тушунчалар шаклланади.шаклланади.

Ота-оналар (ёки оиланинг бошқа Ота-оналар (ёки оиланинг бошқа аъзолари,хусусан, кекса авлод аъзолари,хусусан, кекса авлод вакиллари) томонидан кўрсатилаётган вакиллари) томонидан кўрсатилаётган шахсий намуна қизларни мустақил шахсий намуна қизларни мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш жараёнида оилавий ҳаётга тайёрлаш жараёнида муҳим аҳамиятга эга бўлади. Зеро, муҳим аҳамиятга эга бўлади. Зеро, қизлар шахсий ҳаётий тажрибани, энг қизлар шахсий ҳаётий тажрибани, энг аввало, ота она, бува буви, ака ука, опа аввало, ота она, бува буви, ака ука, опа сингил, қариндош уруғ, қўни қўшни, сингил, қариндош уруғ, қўни қўшни, педагоглар, шунингдек, дўстлар, педагоглар, шунингдек, дўстлар, хуллас, улар билан ўзаро ижтимоий хуллас, улар билан ўзаро ижтимоий алоқада бўлувчи кишиларнинг хатти алоқада бўлувчи кишиларнинг хатти ҳаракатлари, юриш туришлари, ҳаракатлари, юриш туришлари, муомала одоби, маънавий ахлоқий муомала одоби, маънавий ахлоқий қиёфаси орқали ўзлаштирадилар.қиёфаси орқали ўзлаштирадилар.

АДАБИЁТЛАР:АДАБИЁТЛАР: ЎЎ збекистон Ресубликасининг збекистон Ресубликасининг Конституцияси. Т. «Конституцияси. Т. « ЎЎ збекистон» збекистон» 1992 й.И.А.1992 й.И.А. КК аримов «Баркамол аримов «Баркамол авлод авлод орзуси»Т.,«орзуси»Т.,« ЎЎ збекистон»1999 збекистон»1999 И.А.И.А. КК аримов «аримов « ЎЎ збекистон миллий збекистон миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура» Т., «мафкура» Т., « ЎЎ збекистон» 1993 збекистон» 1993 й.й. О.Тўраева «Оилавий ҳаёт этикаси О.Тўраева «Оилавий ҳаёт этикаси ва психологияси» Т., «ўқитувчи» ва психологияси» Т., «ўқитувчи» 1998 1998 О.О. ҲҲ асанбаева «Оилада маънавий-асанбаева «Оилада маънавий- ахлоқий тарбия» Т., 1998 ахлоқий тарбия» Т., 1998

O'xshashlar

Тарбия назарияси

Тарбия технологиялари

Тарбия жараёни моҳияти ва мазмуни. Тарбия тамойиллари

Болаларда жисмоний тарбия

Оилада маънавий-ахлоқий ва миллий қадриятлар шакллантиришда ота-онанинг вазифалари