logo

O'zbek tili va adabiyotni o'qitishning zamonaviy metodikasi integratsiya, metodologiya va amaliyot

Yuklangan vaqt:

28.03.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

12816.3984375 KB
1Oʻzbekiston Barkamollik uchun Ta’lim Dasturi Uzbekistan Education for Excellence Program OʻZBEK TILI VA ADABIYOTINI OʻQITISHNING ZAMONAVIY METODIKASI: INTEGRATSIYA, METODOLOGIYA VA AMALIYOT MODERN METHODS OF TEACHING UZBEK LANGUAGE AND LITERATURE: INTEGRATION, METHODOLOGY AND PRACTICE 2021-YIL 21-MAY 21 MAY 2021 ONA TILINI OʻQITISHDAGI ZAMONAVIY YONDASHUVLA MODERN APPROACHES TO MOTHER TONGUE TEACHING Robert Lengacher Oʻzbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi 020304 13 19 0203200E1A210D 20252C022725 2C1A16 2C 25 25 32 32010D 022725 26022718 2C 2E Grammatika Grammar tilning lingvistik jihatlari va tuzilishi darslarning diqqat markazida Lessons focused on the linguistic aspects and structures of the language Oʻqish Reading baʼzi oʻqish koʻnikmalarini rivojlantirish uchun ertaklar va qissalardan foydalanish Fairy tales and short stories were used to develop reading skillsSavod chiqarish uchun ayrim koʻnikmalar bilan cheklanib qolish A limited number of skills were applied to build literacyOna Tili va Oʻqish fanlariga eski yondashuv The Traditional Approach to Grammar and Reading Photo by Kuanish Reymbaev on Unsplash Til Mahorati Language Arts Oʻqish Reading Grammatika GrammarSavodxonlik LiteracySavodli fuqarolarni yetishtirish Cultivation of literate citizens Oʻqish fanining komponentlari (5 + 2) Evidence-based Components of Reading (5 + 2) Fonologik tushuncha/nutq tovushlari haqida tushuncha Phonological Awareness Fonetik va bosma xabardorlik Alphabetic Principle (Phonics and Print Awareness) Ravonlik Fluency Lug’at/So‘z boyligi Vocabulary Anglash Comprehension Og'zaki til Spoken Language Yozish Writing Ta’lim standartlari Student Standards Hajm va tartib Scopes & SequencesOʻqituvchilar uchun qoʻllanmalar Teacher Guides Darsliklar Student Textbooks Malaka oshirish Professional DevelopmentOʻquvchilar nimani bilishlari va nima qila olishlari kerak? What should students know and be able to do? OʻBTD Oʻquv Mahsulotlari UEEP Curriculum Products Ta’lim standartlarida mazmun va koʻnikmalarini oʻrgatish sur’ati va tartibini belgilash Specify the pace and sequence for teaching the content and skills in the student standards Standartlarga asoslangan darslar, oʻqish darslari va mashqlar Standards-based lessons, reading passages, and exercises.Dalillarga asoslangan oʻqitish usullari va oʻqituvchilar uchun dars oʻtish jarayonida foydalanish uchun fan boʻyicha dolzarb ma’lumotlar Evidence-based instructional methods and up-to-date subject information for teachers to use during lessons Standartlarni amalga oshirishni qoʻllab- quvvatlash uchun yuqori sifatli, dalillarga asoslangan treninglar High-quality, evidence-based training to support the implementation of the standards 16 09 29 29 2A 29 02 0D 37 16 18 29 2C0F 1E 020337 05 37 0706 41150F0A 07 1B0B43 16 070B03 0A0F100A080508 29 0A 09 290A 0B03 29 380F09 180F12 0B0337 1C 110F1712 1A 09 290A 0B091508 371335350F 09 0F090B0912 2A 0A 08 Taʼlim Standartlari — butun dunyo boʻylab Student Learning Standards – Used Worldwide 1980-yillar 1980s standartlarga asoslangan taʼlim islohoti amalga oshirildi va ommalashdi Standards-based Education Reform introduced and spread yuqori natijalarga erishgan mamlakatlarning aksariyatida Taʼlim Standartlari qoʻllaniladi Student Learning Standards used in most high-performing countries Bugun Today oʻquv dasturlarini ishlab chiqish Curriculum development oʻquvchilarni baholash Student Assessment oʻqituvchilar malakasini oshirish Teacher professional development boʻlajak oʻqituvchilar ni tayyorlash Preservice teacher education oʻqituvchilar mahoratini baholash Teacher evaluations maktablarni yanada rivojlantirish School improvement 0B 1B 08 31 1B06350612 0B 05 29 25 0B 11 0B 16 3810 1B0635 05 0B 0C 1E 0A 06 0B 11 05 16 0635 11 3A0F 10 29 08  U m um m illiy m aqsadlar, istiqbolli rejalar va resurslarni qoʻllab-quvvatlaydi Support national goals, priorities, and resources  F an boʻyicha m avjud bilim lar va ilgʻor tajribalarni oʻzida aks ettiradi Reflect current knowledge and best practices in the subject  O ʻquvchilarni xalqaro tadbirlarda yuqori natijalarga erishishga tayyorlayd Prepare students to perform well on international m easures  Tushunarli Clear  O ʻlchovli (bilim -koʻnikm alarni kuzatish/koʻrish yoki baholash im konini beradi) M easurable  R ivojlanish uchun m os Developm entally appropriate  E rishsa boʻladigan Achievable  Toʻliq va m antiqiy uzviylikka ega Follow a com plete and logical progression Y u q o ri s ifa tli T a ʼlim S ta n d a rtla rin in g x u s u s iy a tla ri Characteristics of High-Q uality Student Standards Baholash va topshiriqlarni ishlab chiqish Assessment and Task Development ESLATMA : ba’zi standartlarni oʻzlashtirish uchun haftalar, oylar yoki butun oʻquv yili talab etilishi mumkin. REMINDER: Some standards may take weeks, months, or the whole school year to master. Gapirish Speaking Yozish Writing Jismoniy harakatdan iborat javob Physical response Kreativ mahsulotlar / javoblar Creative products Uzoq muddatli loyihalar Longer-term projectsJavob turlari Response Types Yozma javob Written responses Raqamli baholash Digital assessments Audio/video yozuv Audio/video recording Nazorat roʻyxati Checklist Rubrikalar RubricsQayd etish vositalari Recording Tools Qaysi standart(lar) yoki standartning qaysi qismlari baholanadi? Which standard(s) or parts of a standard will be assessed? Standart oʻquvchidan nimani bilish yoki bajarishni talab etadi? What does the standard require the student to know or do ? Standard yana qanday qoʻshimcha shartlar, talablar yoki chegaralanishlarni oʻz ichiga oladi? What additional conditions, requirements, or limits are included in the standard? Blum Taksanomiyasiga koʻra standard qanday kognitiv jarayonlarni nazarda tutadi? What cognitive processes are suggested by the standard according to Bloom’s Revised Taxonomy?Standartlarga moslashtirish Standards-alignment 1A292325 2D0D 0B03 0513 2E 11 2B 29 26 41 45 08050B 1E 2110060F0A08350D110F15 360F350B 31 19040B37 120B3A08 230B0C 45 2E 26 41 2E0F37 18 25131B08 25 270F040B 31 2E1305 0D 2E 28 35 2E 280F3A 05 411508 29 06 41150F0A 43 29 1415 41150F0A 090A 0E 36 41150F0A 0E 29 29 Soʻz bilan ifodalangan baholar, foizda ifodalangan baholar, reytinglar Letter grades, percentage grades, rankings Har bir standart uchun koʻnikmalarni oʻzlashtirish reytinglari aks etgan nazorat roʻyxati Standards checklists with mastery ratings for each standard Oʻquvchining oʻzlashtirishini koʻrsatib beruvchi portfolio. Bu portfolioda oʻquvchi bajargan ishlar qayd etiladi. Portfolio of student work showing evidence of mastery Oʻrtacha daraja MediumPast daraja Low Yuqori daraja HighTayyorlash uchun zarur boʻlgan vaqt Time required to prepare Oʻrtacha daraja MediumPast daraja Low Yuqori daraja HighDars oʻtishni takomillashtirish uchun foydalilik Usefulness for improving instructionTushunish uchun zarur boʻlgan bilim Knowledge required to understand Past daraja LowPast daraja Low Yuqori daraja HighOʻquvchining standartni qay darajada oʻzlashtirayotganini kuzatish va hisobot yozish Tracking and Reporting Student Mastery of the Standards 29 08 23060A 2A 0B03 10 29 060F14 02 050610 050F36 1E 11 0203100A0F14 1B 2C 1E 23 26 1B 2A 16 040F1013100D050B 16 0A 02 1B0F100F 2C 1E0F090A0D 230B3B 26 1B0F100F 2A 180F10090D0B03 0A0F070B 131415 19 08 16 040F1013 21 130C1B 1E0F09 230B3B 1E0F09 230B3B 26 1B 2A Oʻzbekiston barkamollik uchun ta’lim dasturining ta’lim standartlarini ishlab chiqishga umumiy yondashuvi Uzbekistan Education for Excellence Program’s general approach for developing student standards 02 0A 090A 13 19 1F 090A Milliy oʻquv dasturini oʻrganib chiqish Analysis of the National Curriculum Tushunarlimi? Is the standard clear? Oʻlchovlimi? Is the standard measurable? Oldingi sinfda tayanch talablar mavjudmi? Are prerequisite standards taught in the preceding grade? Oʻquvchi darajasiga mosmi? Is the standard appropriate? Har bir domendagi standartlar birgalikda Miliy Dastur maqsadlariga mos keladimi? Do the standards in each domain collectively meet the goals of the National Curriculum? 16 22 14 02 22 11 02121B 0A 25 0A 020337 110B09 22 0F383810 2A0F 05 110F37 18 01 0D 11 Milliy oʻquv dasturini oʻrganib chiqish Analysis of the National Curriculum Xalqaro dasturlarni qiyoslash International Benchmark Comparisons Xalqaro baholash dasturlari International Assessments Xalqaro ta’lim standartlari International Standards Yuqori koʻrsatkichlarga ega mamlakatlar High-performing Countries Xalqaro dasturlarni qiyoslash natijalari Summaries of International Benchmark Comparisons PIRLS xalqaro baholash tizimi PIRLS Assessment UNESCOning oʻqish mahoratining global mezoni UNESCO Global Proficiency Framework Turkiyaning Ona tilidan milliy til dasturi Turkey Mother Tongue Standards Exceeded Clearly addressed Not clearly addressed Asosiy domenlar va boʻlimlarni aniqlash Identification of High-level Domains and Sub-domains Tinglash Listening  Anglash Comprehension Yozish Writing  Husnixat Handwriting  Soʻz, soʻz birikmasi, gap va matnlarni yozish Writing words, phrases, sentences, and text  Maqsadli yozish Writing for a purposeOgʻzaki nutq Speaking  Ravonlik Fluency  Suhbatlashish koʻnikmasi Conversation skills  Notiqlik mahorati Public speaking skills Oʻqish Reading  Bosib chiqarish toʻg'risida xabardorlik Print Awareness  Harf tanish Decoding  Ravonlik Fluency  Anglash Comprehension Lingvistik kompetentsiya Linguistic competence  Fonologik tushuncha/nutq tovushlari haqida tushuncha Phonological awareness  Lug’at/Soʻz boyligi Vocabulary  Grammatika GrammarOna tili uchun OʻBTD domenlari va sub-domenlari UEEP Uzbek Mother Tongue Domains and Sub-domains• Har bir fan boʻyicha keng e'tirof etilgan kategoriyalarni aks ettirish Reflect widely-recognized categories in each subject • Bolalar fanlarni qanday oʻrganishiga bag’ishlangan tadqiqotlarning natijalarini mustahkamlash Reinforce research-based findings about how children learn the subject • Turli domenlardagi oʻzaro bog’liq koʻnikmalarni ta’kidlash Highlight related expectations in different domains • Koʻnikmalarning mazmunli kontekstlarda qoʻllanilishiga urg’u berish Emphasize the application of skills in meaningful contexts 01 09 02 01 08 0C 0F 02 0F 0F 02 16 1D 1F 060D 02 21 1F 12 18 02 24 25 02 16 1C 08 02 26 2710 12 1A 02 28 12 270C 02 0F 2A 02 24 25 02 01 08 09 09 02 25 12 2707 02 2C 2E 02 2F0C 2F 47 2A 070F0A06 2E 47 0E0B12 0A0F1B37 2E 0A 47 16 0A0F17 2A 47 210B 37 1A Muhim oʻtish sinfi darajasi uchun talablarni ishlab chiqish Development of requirements for the “milestone” grade level “ Muhim oʻtish sinfi” darajasi quyidagilarni anglatadi: “milestone” grade level : • Talab etilgan baholash nazarda tutilgani (PISA, PIRLS, TIMSS) When a required assessment is given (PISA, PIRLS, TIMSS) • Maktab ta’limi bosqichlari orasida biridan ikkinchisiga oʻtishning sodir boʻlishi When a transition occurs between levels of schooling 48 2C 0F 48 2D 47 16 3D 4115060C0D 47 2C 08 4115060C0D Ta’lim talablarining tartibini ishlab chiqish Development of a Sequence of Student Requirements 1. Oʻquvchilar uchun muhim oʻtish sinfi darajasidagi talablarni ishlab chiqish Developed requirements for students in the milestone grade 2. Teskari tartibning qoʻllanilishi Worked backward 3. Har bir oldingi sinf darajasidagi tayanch talabni aniqlash Identified prerequisite requirements in each preceding grade• Oʻquv dasturidagi boʻshliqlarni toʻldirish Eliminated gaps in the curriculum • Talablar sinf darajasiga mos ekanligiga ishonch hosil qilish Ensured that requirements are developmentally appropriate Har bir talabni ishlab chiqish uchun Bloom taksonomiyasining tahrirlangan variantidagi kognitiv jarayonlarni aniqlash Consideration of Cognitive Processes in the Revised Version of Bloom’s Taxonomy • MOʻD, PIRLS va UNESCO Oʻqish Mahoratining Global Mezoni murakkab kognitiv jarayonlar qoʻllanilishini talab qiladi The National Curriculum, PIRLS, and UNESCO Global Proficiency Framework require the use of complex cognitive processes • Kognitiv jarayonlar = Oʻquvchilarning muloqot qilish, vazifa bajarish, savolga javob berish, muammolarni hal qilish va mahsulot yaratishda qoʻllaniladigan fikrlash turlari Cognitive Processes = The types of thinking that students use to communicate, complete tasks, answer questions, solve problems, and create products Kognitiv jarayonlarning Blum Taksonomiyasi Bloom’s Revised Taxonomy of Cognitive Processes Eslab qolish — tegishli bilimlarni uzoq muddatli xotiradan tiklash. • Tanib olish • Esga tushirish Tushunish — ogʻzaki, yozma va grafik aloqalarni oʻz ichiga olgan koʻrsatma xabarlarning maʼnosini aniqlash. • Talqin qilish • Misol keltirish • Tasniflash/turlarga ajratish • Xulosalash • Xulosaga kelish, nazarda tutish • Taqqoslash • Tushuntirish Qoʻllash — Muayyan jarayonni amalga oshirmoq yoki undan foydalanmoq • Bajarish/Ijro etish • Amalga oshirish / Amalda qoʻllash Tahlil qilish — materialni tarkibiy qismlariga ajratish va qismlarning bir-biriga va umumiy tuzilishga yoki maqsadga bogʻliqligini aniqlash. • Farqlash • Tartibga solish/Tartiblash • Sababni koʻrsatish Baholash — mezon va standartlar asosida xulosa chiqarish. • Tekshirish • Tanqid qilish Yaratish — izchil maxsulot yaratish uchun elementlarni birlashtirish, yoki yangi mahsulot yaratish • Yaratish/Tuzish • Rejalashtirish • ishlab chiqishBazaviy Murakkabroq Eng murakkab 2B 4C 0A 1D0B0A 47 16 47 1A 14 4C0D 0B1F03 0B03 1D0F050F10 47 16 47 2C 47 16 47 46 47 46 0A 47 16 47 16 3C 4C 2C 0B 47 0E 47 25 37 14 4C0D 11 0F 350F0D 11 47 30 47 16 47 29 2E 4C 11 1D1312 47 16 47 16 3A 4C0D 08 06 3A0F0C1F 47 26 47 2E 47 08 Ta’lim standartlari uchun oʻlchovli mazmunni ishlab chiqish Development of Measurable Statements for Student Standards • Oʻquvchilar egallagan bilim-koʻnikmalarini qanday qilib koʻrsatishlari mumkin Considered how students might demonstrate their knowledge and skills • koʻzlangan kognitiv jarayonlar Considered the cognitive processes to be used • Oʻquvchilar egallagan bilim-koʻnikmalarni kuzatish/koʻrish yoki baholash imkoni borligini ta’minlovchi fe’llar Used verbs that emphasize students’ actions that can be observed or measured as they apply the concepts and skills in each standard Tushunish, ishonish, eshitish, anglash, qobiliyat, aql, tan olish, bilish, koʻrish, fikrlash, tinglash, yodlash, oʻylash, tajriba qilish, idrok etish, his qilish kabi kuzatish/baholash imkonini bermaydigan soʻzlarni qoʻllamaslikOʻlchab boʻlmaydigan fe’llar Non-measurable Verbs 47 02 37 31 47 07 31 47 02 07 0A 19 11 16 0F 0B 0A080C 0A0F36 37 08 37 02 27 Ekspertlar taqrizi va fikr-mulohazalari Expert Review and Feedback • Vazirlik taqrizchi ekspertlar guruhini jalb qildi The Ministry recruited diverse teams of expert reviewers • Dasturimiz trening oʻtkazdi, taqriz vositalarini taqdim etdi va taqriz guruhini qoʻllab-quvvatlab turdi Our Program provided training, tools, and support Tahlillarimiz natijasi va ta’lim standartlarining loyihasini taqriz qilish Reviewed our analysis findings and draft student standards Har bir standard va domenga Dasturning interaktiv vositalaridan foydalanib baho beish hamda fikr- mulohaza bildirish Rated and commented on each standard and domain using our Program’s interactive tools Taqriz guruhining baho va xulosalarini presentatsiya, hisobot va fikr-mulohazalar shaklida aks ettirish Shared the review group’s ratings and feedback in a presentation, report, and team feedback form 47 24 16 47 180F090A131008 02 Ta’lim standartlarini ishlab chiqishni yakunlash, bosma shaklini tayyorlash va taqdim etish Finalization, Publication, and Submission of Student Standards 23DASTURIMIZNING TELEGRAM KANALIMIZGA OBUNA BOʻLING – biz bilan muloqot qilib, kelajakda oʻtkaziladigan tadbirlardan xabordor boʻlib turing SUBSCRIBE TO OUR PROGRAM TELEGRAM CHANNEL – to stay in touch and to learn more about future events DASTURIMIZNING TELEGRAM KANALIDA FIKR- MULOHAZA BILDIRING – shunda ko ʻproq fikrlaringiz bilan tanishib chiqa olamiz COMMENT ON OUR PROGRAM TELEGRAM CHANNEL – so we can hear more from you! DASTURIMIZNING TELEGRAM KANALI HAQIDA BOSHQALARGA HAM AYTING – bu bizga ta’lim sohasining mutaxassislarni kengroq qamrab olishga yordam beradi. SHARE OUR PROGRAM TELEGRAM CHANNEL WITH OTHERS – to help us to reach more education professionals. @UzbekistanEducationforExcellence t.me/UzbekistanEducationforExcellence Ministry of Public Education of the Republic of Uzbekistan 24Valerie Haugen, Chief of Party Oʻzbekiston Barkamollik Uchun Ta’lim Dasturi Uzbekistan Education For Excellence Program Email Address: vhaugen@rti.org Skype Name: Valerie.Haugen Telephone Number: +1-202-288-8328 Telegram & WhatsApp Name/Number: Valerie Haugen/+1-202-288-8328 Oybek Kurbanov, Deputy Chief of Party Oʻzbekiston Barkamollik Uchun Ta’lim Dasturi Uzbekistan Education For Excellence Program Email Address: okurbanov@ueep.rti.org Skype Name: Oybek Kurbanov Telephone Number: +998-972-247-904 Telegram Number: +998-972-247-904 24 02 0D 0D 3515 29073A 16 0D 2A 02 02 19 0D 0B 29073A 16 0D