Moylarning sifatini yaxshilash usullari - Mashinasozlik - Slaydlar

Moylarning sifatini yaxshilash usullari

Yuklangan vaqt:

11.04.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

824.2197265625 KB

Ko'chirib olish

Moylarning sifatini yaxshilash usullari • R e j a : • I.KIRISH • II.Asosiy qism • 1. Moylarning asosiy xossalari. • 2. Moylarning harorat ta’siriga chidamlik xossalari • 3. Moylarning eyilishga va korrozion eyilishga • qarshi xossalari. • 4. Moylarning sifatini yaxshilash • III. Xulosa • IV. Foydalanilgan adabiyotlar

I.KIRISH Moy qatlamining mustaxkamligi ishqalanuvchi juft larning ish sharoitiga (harorat, bosim, sirtlarning o’zaro harakatlanish tezligiga) qarab tanlanadiga n moyning qovushqoqligi bilan belgalanadi. Qov ushqoqligi qancha yuqori bo’lsa, moy pardasinin g ishonchliligi shuncha yuqori bo’ladi. Lekin qov ushqoqlik ortishi bilan moy qatlamlarini harakatg a keltirish uchun kuch ko’proq sarflanadi, ichki i shqalanish koeffitsienti ortadi, quvvat esa kamay adi. Shuning uchun moylar yuqori haroratda dvi gatelni oson yurgizib yuborishni ta’minlaydigan qov ushqoqlikka ega bo’lishi kerak.

1. Moylarning asosiy xossal ari. Qovushqoqlik xossalari. Qovushqoqlik moylarning eng muxim tariflaridan biri dir. Turli uzellarda suyuqlikli ishqalanishni hosi l qilish, ularni sovitish, zichli kni ta’minlash, osongina yu rgizib yuborish qovushqoqlikka bog’liq bo’ladi. II.Asosiy qism

Moylarning asosiy xossalari. • Ishqalanish rejmlari moy pardasining mustaxkamligiga qarab 3 xil b o’ladi: - Suyuqlikli ishqalanish rejmi -bunda detallar yeyilmaydi. - Chegaraviy rejim - bunda ishqalanuvchi qismlar orasida moy pardasi bulmaydi. Moy faqat qismlarning yuzasidagi mikronotekisliklar o rasini • to’ldirgan xolatda mavjud buladi. Bu ishkalanuvchi rejim beqaro r bo’libdetallarni yemirilishiga olib keladi. quruq ishqalanish rejimi bunda kismlar orasida umuman • moy bo’lmaydi, detallar yemiriladi.

2. Moylarning harorat ta’siriga chidamlik xossalari Normal sharoitlarida mineral moylar uzoq muddat oksidlanmaydi.Lekin 5060 0S haroratda esa oksidlanish jara yoni juda keskin kechadi. Dvigatelning yuqori haroratli zona larida oksidlanish va termik parchalanish natijasida moylar tarkibida avval uchramagan kislotalar, smolalar, asfalt mod dalari hosil bo’ladi. Bunda moyning tashqi ko’rinishi xiral ashibgina qolmasdan, uning fizikimyoviy xosslari xam o’z garadi, natijada porshen va xalqalarida lak-qurum hosil bo’lishiga olib keladi.

2. Moylarning harorat ta’siriga chidamlik xossalari • Oksidlanish jarayoni boshlanishida moyda èrigan holat dagi birikmalar (smolalar, kislotalar) hosil bo’ladi. Keyi nchalik ular èrimaydigan moddalarga aylanadi. Moynin g oksidlanish maxsullari va iflosliklarini èrimagan holat da tutib, dvigatel detallarining kerakli tozaligini ta’minlas h qobiliyati uning yuvish xossalari deb ataladi. Moy ko’p fraktsiyali suyuqlik bo’lganligi sababli muayy an haroratda suv kabi muzlamaydi, balki sekinasta quyu qlashadi. Moyning harakatlanish qobiliyatiyo’qolishiga oli b keladigan harorat qotish temperaturasi deyiladi. Qo tish harorati moyning sifatini bildiruvchi muxim ko’rsatki ch hisoblanib moy yurgizib yuborish xosslarini baholaydi.

2. Moylarning harorat ta’siriga chidamlik xossalari Zararli omillarning moyga ko’rsatadigan ta’siriga q arab 2 xil rejim farq qiladi: -yuqori haroratli (130 - 150 0C)  -past haroratli (30 -40 0C). Moy baland haroratli ish rejimida ishlatilganda ŝil indlar guruxiga mansub qismlarni qurum bosadi, ko ks (moydagi qattiq zarralar) va lak pardasi qoplaydi, l ak pardasi yupqa va juda pishiq bo’lib, porshen x alqari zonasi va porshenning yo’naltiruvchi yuzasi ni qoplab, porshen xalqalarining kuyib- qorayishiga sabab bo’ladi.

Moy past haroratli rejimda xam yomon ishla ydi, chunki sovuq dvigatelda yonilg’ining yonis h jarayoni yomonlashadi, chala yonish maxsu llari(yonilg’ining og’ir fraktsiyalari) miqdori ko’ payadi. Suv bug’i, kristalli birikmalar paydo bo’ladi. Natijada moyning ifloslanishi tezlasha di, moyga aralashgan suv moydagi iflosliklarni quyulib, quyqa xolida cho’kishiga im kon yaratadi.

Moylarning yeyilishga va korrozion yeyilishga qarshi xossalari. Ishqalanuvchi sirtlarni yeyilishdan saqlash har qanday moylash materiallarning asosiy vazifalardan biridir. Moylarning bu xossalari uning bir nechta sifat ko’rsatgichlari: moy pardasi, mustahkamligi, qovushqoqligi, qovushqoqlik indeksi, obraziv mexanik aralashmalarning yo’qligi bilan baholanadi.

Yeyilishni kamaytiruvchi prisadkalar sifatida: fosfor, oltingugurt, xlorli organik birikmalardan foydalaniladi. Ular 150 0 S haroratgacha ishqalanish sirtida èlektr kuchlari hisobiga mustahkam parda xosil qiladi. Bu parda qism sirtini eyilish, tarnalish, qirilish va yemirilishdan saqlaydi. Korrozion eyilish tezligiga kislotalar va suv katta ta’sir ko’rsatadi. Moylarning yeyilishga va korrozion yeyilishga qarshi xossalari.

Sun’iy moylar. Sun’iy motor moylari amalda keng qo’llanib kelinmoqda. Sun’iy motor moylarining ekspluatatsion xossalari neft moylariga qaraganda y axshirokdir. Sun’iy motor moylari ishlab chiqarish va ularni ekspluatatsiya q ilish uchun kun sayin ortib bormoqda.Sun’iy motor moylarini ishlab chiqarish ha jmi o’sib bormoqda. Su’niy moylar jami ishlatiladigan moylarning 1980 yilda 1% ni 1985 yil 8% ni va 1997 yil 40% ni tashkil kilgan.

• Me’yorlanadigan sifat ko’rsatkichlari. Motor moylari, dvigatellarning belgilangan quvvat va tejamkorligini, sifat ko’rsatkichlarini yo’qotmasdan, ishonchli va uzoq vaqt ishlashini ta’minlash i uchun, ular standartlar va texnik shartlarda belgilangan talablarga javob b erishi lozim. Kinematik qovushqoqlik. Motor moyining suyuq ishqalanishini ishonchli ta’minlay olish xususiyatini xarakterlovchi muxim sifat bo’lsa, ishqalanuvch i sirtlardagi moy pardasi ham shuncha mustahkam bo’lib, silindrlardagi por shen xalqalarining zichligi shuncha yaxshi va moy ham shuncha kam kuyadi. Moyni ng qovushqoqligi harorat pasayishi bilan keskin ortadi, shuning uchun uning qiy mati qizigan dvigatel uzoq muddat ishlaganda ham past haroratlarda sovuq hol atdagi dvigatelni ishga tushirganda ham suyuq ishqalanishi ta’minlaydigan daraja da optimal bo’lishi kerak.

• Moy tarkibidagi mexanik aralashmalar va suvning miqdori. Prisadkalar qo’shilmagan moy tarkibida mexanik aralashmalar bo’lmasligi ke rak, prisadkali moylar tarkibida esa, massasi bo’yicha 0,15% dan oshmaslig i lozim. Chunki mexanik aralashmalar ishqalanib ishlovchi qismlar sirtiga abr aziv ta’sir ko’rsatmasligi kerak. Motor moyi tarkibida suv bo’lmasligi zarur. Tarkibida juda oz miqdorda suv bo’lganda ham mayda- mayda ko’pik va èmulsiya paydo bo’ladi va bu qismlar sirtida moy pardasinining mustaxkamligini yomonlashtirad i. Qo’shilmalar (prisadkalar). Bular moylar sifatini yaxshilash uchun qo’shiladigan maxsus moddalardir. Moyning qandaydir bitta xususiyatini yaxshilaydigan qo’shilmalar bir funktsional, birdaniga bir qancha xususiyatin i yaxshilaydiganlari kompleks qo’shilmalar deb ataladi. Moyning qovushqoqligini oshiradigan qo’shilmalar. Bu qo’shilmalar qovushqoqligi kam bo’lgan moylarga qo’shiladi. Bunday qo’shilmalar motor moylarining indeksini oshiradi, ya’ni yuqori haroratlarda moyning qovushqoqligi ni oshiradi va harorat pasayganda qovushqoqligini kamroq oshirish xususiyatin i beradi.

III. XULOSA • Motor moylari, dvigatellarning belgilangan quvvat va tejamkorligini, sifat ko’rsatkichlarini yo’qotmasdan, isho nchli va uzoq vaqt ishlashini ta’minlashiuchun, ular st andartlar va texnik shartlarda belgilangan talablarga j avob berishi lozim. Moy qatlamining mustaxkamligi ishqalanuvchi juftlarnin g ish sharoitiga (harorat, bosim, sirtlarning o’zaro har akatlanish tezligiga) qarab tanlanadigan moyning qovu shqoqligi bilan belgalanadi. Qovushqoqligi qancha yuq ori bo’lsa, moy pardasining ishonchliligi shuncha yuqo ri bo’ladi.

IV.Adabiyotlar: 1. A. Xamidov. Qishloq xo’jalik mashinalarini loyixalash. Toshkent, 1994 2. M.Shoumarova, T. Abdillaev. Qishloq xo’jaligi mashinalari. Toshkent, O’qituvchi, 2002. 3. M.Shoumarova, T. Abdillaev. G’alla kombayni va paxta terish mashinalari. Toshkent, 2000 4. Listopad G.E. Sel skoxozyaystvenno’e i meliorativno’e mashino’. Moskva, 1989 5. Shoumarova M, Abdillaev T. Qishloq xo’jalik mashinalari. Toshkent, O’qituvchi, 2000

• E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!!!

O'xshashlar

Armatura ishlarini mexanizatsiyalash usullari. Armatura karkaslar tayyorlashni mexanizatsiyalash

Turli tishli mexanizmlar. Tishli g’ldiraklarni ishlab chiqish usullari

Lasetti avtomobilida qo’llaniladigan eksplutatsion materiallar

Armatura ishlarini mexanizatsiyalash usullari. Armatura karkaslarni tayyorlashni mexanizatsiyalash 3

Armatura ishlarini mexanizatsiyalash usullari. Armatura karkaslar tayyorlashni mexanizatsiyalash 2