Immunologiya fani va immunitet - Kimyo - Slaydlar

Immunologiya fani va immunitet

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

584.29296875 KB

Ko'chirib olish

MAVZU: Immunologiya fani va immunitet OITS NING KLINIK XUSUSIYaTLARI VA TIPIK KO’RINIShLARI IMMUN TANQISLIGI KASALLIGINING KELIB ChIQISh SABABLARI IMMUNITET VA IMMUN TIZIM A’ZOLARI REJA:

Evolyutsiya nuqtai nazardan immunitet tizimining paydo bo’lishi taxminan 500 mln yillar hisoblanadi. Tabiatning bunday narsani in’om qilgani o’zining go’zalligi bilan uyg’unlashib, maqsadga muvofiqligi bilan odamzodni ham quvontiradi. Chunki u barcha organizmlarni asosiy himoya tizimi hisoblanadi.

«Immunologiya» fani XVIII asrning oxirlarida rivojlana boshladi va u E.Djenner nomi bilan bog’liq bo’lib, u birinchi bor tabiiy chechak kasaligini oldini olishda «vaktsinatsiya» usulini qo’llashidan iborat bo’ldi va kelgusida L.Paster tomonidan yuqumli kasalliklarni oldini olishdagi tajribalariga asos bo’ldi.

Organizmning kasal chaqiruvchi mikroorganizmlarga nisbatan kurashish qobiliyatidagi mexanizmini o’rganishlar ulkan yutuqlarga olib keldi va u ikkita immunitet nazariyasining kelib chiqishiga sababchi bo’ldi. Jumladan, I.I.Mechnikov tomonidan 1887 yilda immunitetning «fagotsitar» nazariyasi hamda P.Erlix tomonidan 1901 yilda «gumoral» nazariyalar yaratildi.

 P.Medevar 1946 yilda organizm o’ziga yot bo’lgan to’qimalarni qabul qilmasligi immunologik mexanizm asosida bo’lishini (noinfektsionligini) tushuntirdi. Kelgusida transplantatsion immunologiya sohasidagi ishlar 1953 yilda «immunologik tolerantlilik» xodisasini isbotladi, ya’ni organizmning o’zga to’qimalarga javob bermasligini tushuntirdi. 01 2F 08 11 1516 38 3A 0E15 32 0C 0A 0C 0C

 Nerv-asab tizimi, endokrin tizimlari qatorida immun tizim organizmga yot bo’lgan narsalardan (bakteriya, virus, oddiy jonzotlar va b. lar) hamda o’zidagi, o’zi uchun yot bo’lgan narsalardan ham himoya qiladi. Masalan, organizmda doimo o’zi uchun yot bo’lgan millionlab mutant hujayralar ham paydo bo’lib turadigan yomon o’simtalarga manba bo’luvchilardan ham asraydi.

 Immunitet – bu kompleks reaktsiya bo’lib, gomeostazni himoya qiluvchi, organizmga yot hujayra yoki boshqa omillarning (bakteriyalar, zaharlar, viruslar, rak hujayralari va boshqalar) kirib kelishi va organizmning o’zida hosil bo’ladigan yot unsurlarga qarshi himoya reaktsiyasidir. 01 0809 27 0E0C 2F0F 22 0C 2B1122 22 2E 0C 2A0C 2F11 27

Immunitetda qatnashuvchi a’zolar 4 guruhga bo’linadi: 1. Markaziy – timus (ayrisimon bez) va suyak ko’migi; 2. Periferik qismi – limfa tugunlari, qorataloq, limfoepitelial tizim (turli xil organlardagi shilliq pardalar); 3. Markaziy asab tizimi (MAT) dagi to’siq ularni o’rab turuvchi qavatlar, ko’z, urug’donlar, Timus parenximasi, xomiladorlikdagi xomilaning bachadonda to’siqlar yordamida himoyalanishi. Markaziy asab tizimidagi to’siqlarni «gematoenetsefalik bar’er» deyiladi; 4. To’siqlar orasidagi – teri.

Buyuk immunolog V.R.Petrov (1987) ta’biri bilan aytganda organizmdagi immun tizimi quyidagi xususiyatlarga ega: 1) U tana to’qimasining hamma erida tarqalgan bo’lib, uning hujayralari to’qimalarda doimiy xarakatda bo’lib, limfotsitlar va boshqa tegishli hujayralar orqali va aksincha qondan to’qimalarga o’tadi; 2) U o’ziga tegishli bo’lgan har qanday «antigen»ga qarshi effektor hujayralar orqali «antitela» zarrachalarini ishlab chiqaradi; 3) Immun tizimning aksariyat qismini limfoid to’qimalar tashkil qiladi. Limfoid to’qimalar odam vaznining bir foizdan ortiqrog’ini tashkil etadi va uning hujayralari – limfotsitlar immun tarmog’ining asosiy tarkibiy qismi bo’lib xizmat qiladi 3F 2B 0C 0F 0813 0E 11 1C 32 0C 16 0B 0C 1C 09 0C 08 11 08 3E 19 260F 16 0813 12 251B 3B 0F24 09 0C 0C 07 08 16 1B 09 0C 0C 1C

 Har 10 kishidan birida birlamchi immun tanqisligi holati kuzatiladi. Shuning uchun ham quyidagi eng xarakterli klinik ko’rinishlar paydo bo’lishi mumkin. Masalan, yuqori nafas yo’llari va me’da-ichak yo’llari yuqumli kasalliklari, piodermiya, artrit, osteomielit va boshqa bir qancha kasalliklarning klinik belgilari paydo bo’lishi mumkin. Birlamchi immun tanqislik holati, T yoki β immun tarmog’i izdan chiqmagan bo’lsa ham, ana shunday infektsiyalarga qarshi kurashishda organizmning immun quvvatining kuchi pasayar ekan. 01 42 0E15 43 1C 19 10 0A 18 19 24 15 0C 0C 1B 11 0E15 1624

ADABIYOTLAR Zufarov K. A. Gistalogiya T, . Ibn Sino nashriyoti 1991y Belozerov K. V. i soavtor. Pervichno’e i vtorichno’e immunodefitsiti. Almata. 1999 god Petrov R. V. Immunalogiya 1995 god. Yo. Q. Xudoyberdiev SPID-XX asr o’lati. www.cry.ru www.medinfo.ru www.doctor.ru www.golcom.ru

O'xshashlar

Kimyo fani va sanoati oldidagi ayrim muhim vazifalar

Analitik kimyo fani, tadqiqot doirasi, maqsadi va vazifalari

Kimyo fani va uning vazifalari fan sifatida rivojlanish tarixi

Noorganik kimyo fani maqsadi, vazifasi. Atom molekulyar talimot

Analitik kimyo fani va uning usullari. Sifat analiz usullari. Kationlarning analitik guruhlarga bo’linishi