Ўзбекистонда инвестиция фаолияти ривожланишининг асосий йўналишлари - Iqtisodiyot - Slaydlar

Ўзбекистонда инвестиция фаолияти ривожланишининг асосий йўналишлари

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

6940.623046875 KB

Ko'chirib olish

Мавзу: Ўзбекистонда инвестиция фаолияти ривожланишининг асосий йўналишлари. www.arxiv.uz

РЕЖА: 1. Инвестиция тушунчаси. 2. Инвестиция муносабатларини давлат томонидан тартибга солиниши. 3. Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришда инвестициялар ва хорижий инвестицияларнинг аҳамияти. www.arxiv.uz

Инвестицияларни рўёбга чиқариш бўйича амалий ҳаракатлар инвестицион фаолият деб аталиб, у қуйидаги манбалар ҳисобига амалга оширилиши мумкин: - инвесторларнинг ўз молиявий ресурслари (фойда, амортизация ажратмалари, пул жамғармалари ва ҳ.к.); - қарз олинган молиявий маблағлар (облигация заёмлари, банк кредитлари); - жалб қилинган молиявий маблағлар (акцияларни сотишдан олинган маблағлар, жисмоний ва ҳуқуқий шахсларнинг пай ва бошқа тўловлари); - давлат бюджети маблағлари; - чет элликлар маблағлари. www.arxiv.uz

Инвестиция дастури - республика иқтисодиётини барқарор ва тадрижий ривожлантиришга эришишга, табиий, минерал-хом ашё, молиявий, моддий ва меҳнат ресурсларидан оқилона фойдаланиш йўли билан республика айрим тармоқлари ва минтақаларини таркибий ўзгартиришнинг асосий устуворликларини ва стратегик вазифаларини амалга оширишга йўналтирилган бир-бири билан ўзаро боғланган чора-тадбирлар комплекси. Инвестиция муҳити – инвестициялар жозибадорлиги ҳамда хавф-хатар даражасини белгилаб берувчи ижтимоий-иқтисодий, молиявий ва сиёсий омиллар мажмуи. Инвесторлар – хусусий ва қарзга олинган мулкий ва интеллектуал қийматларни сарфлаш ҳақида қарор қабул қилувчи инвестиция фаолияти субъектлари. Инвесторлар объектлар ва инвестиция натижаларига эгалик қилиш, фойдаланиш ва тасарруф қилиш ҳуқуқига эга бўлади. Инвесторлар кредиторлар ва ҳаридорлар ролини бажаришлари, шунингдек инвестиция фаолиятининг бошқа иштирокчилари функцияларини бажаришлари мумкин. Одатда инвесторлар капитал қўйилмалар сарфланадиган соҳаларни аниқлайдилар, контракт ва шартномаларнинг шартларини ишлаб чиқадилар ва инвестиция актининг бошқа томонлари билан – контрактор, ҳукумат органлари, пировард маҳсулот ишлаб чиқарувчилар ва шу маҳсулотнинг истеъмолчилари билан ҳисоб-китобларни амалга оширадилар. www.arxiv.uz

Мамлакатимизда 2009- 2014 йилларга мўлжалланган ишлаб чиқаришни модернизациялаш, техник ва технологик қайта қуроллантириш бўйича муҳим лойиҳаларни амалга ошириш чоралари дастури умумий қиймати 42,51 млрд. долл.дан иборат 852 та инвестиция лойиҳасини ўз ичига олади. www.arxiv.uz

Инвестициялар – бу ҳали буюмлашмаган, лекин ишлаб чиқариш воситаларига қўйилган капитал. Ўзининг молиявий шаклига кўра, улар фойда олиш мақсадида хўжалик фаолиятига қўйилган активлар ҳисобланса, иқтисодий хусусиятига кўра, у янги корхоналар қуришга, ўзоқ муддатли хизмат кўрсатувчи машина ва асбоб ускуналарга ҳамда шу билан боғлиқ бўлган айланма капиталнинг ўзгаришига кетган харажатлардир . www.arxiv.uz

Хорижий мамлакатларнинг тажрибаси ва инвестиция тўғрисида респубдикамизда қабул қилинган қонунларнинг таҳлилидан келиб чиқиб, инвестициянинг шартли равишда учта тўрини ажратиш мумкин: молиявий инвестиц- иялар; ақлий (интеллектуал) инвестициялар моддий инвестиц- иялар; www.arxiv.uz 0C 14 01 01 0A 27 01 0C 14 01 01

Инвестиц ия киритишд а, аввало:- инвестиция фаолияти субъектларнинг мустақиллиги ва ташаббускорлиги ; - киритилаётган моддий неъматларга инвестиция мақомини бериш (фуқаро ўзининг эҳтиёжларини қондириш учун олган буюмлари инвестиция бўла олмайди); - қонун билан белгиланган инвестиция фаолиятини амалга ошириш имконияти яратилиши зарур бўлиб ҳисобланади www.arxiv.uz

Инвестицияларга асосан 2 гуруҳ омиллар таъсир кўрсатади: 1) иқтисодий омиллар: 2) сиёсий омиллар: www.arxiv.uz

Президентимиз қарорлари асосида республикада инфратузилмани ривожлантиришга қаратилган бир қанча қарор ва дастурлар қабул қилиниб, ҳаётга кенг татбиқ этилди. Хусусан , Инвестиция дастури (2008 йил 2 октябрдаги ПҚ-969-сон), «Қишлоқ тараққиёти ва фаровонлиги йили» давлат дастури (2009 йил 26 январдаги ПҚ-1046-сон), «Ишлаб чиқариш ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириш» дастури (2009 йил 20 январдаги ПҚ- 1041-сон) ҳамда «Қўшимча инфратузилма объектларини қуриш» дастури (2009 йил 17 мартдаги ПҚ-1073-сон) шулар жумласидандир. www.arxiv.uz

Ўзбекистон Республикасида инвистиция тармоқлари. www.arxiv.uz

Киритилаётган инвистициялар сабабли мамлакатимизда ўтган йилларда ва 2013-йилнинг якунларида кўришимиз мумкин. Мамлакатимиз 2013-йилда ялпи ички маҳсулоти 8 фоизга ўсди, саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми 8,8 фоизга, қишлоқ хўжалиги – 6,8 фоизга, чакана савдо айланмаси – 14,8 фоизга ошди. Инфляция даражаси прогноз кўрсаткичидан паст бўлди ва 6,8 фоизни ташкил этганини кўришимиз мумкин.www.arxiv.uz

2013-йилда Инвестиция дастурини амалга ошириш доирасида мамлакатимизда 13 миллиард доллар қийматидаги капитал қўйилмалар ўзлаштирилди, бу 2012- йилга нисбатан 11,3 фоизга кўпдир. Ўзлаштирилган капитал қўйилмалар умумий ҳажмининг деярли ярмини, яъни 47 фоизини хусусий инвестициялар – корхоналар ва аҳолининг шахсий маблағлари ташкил этди. Биз оддий бир ҳақиқатни доимо эсда тутишимиз даркор. Яъни, сармоясиз тараққиёт йўқ, ишлаб чиқаришни ва умуман, мамлакатимизни модернизация қилиш, техник ва технологик янгилашни инвестиция ларсиз тасаввур этиб бўлмайди. www.arxiv.uz

Жалб этилаётган инвестицияларнинг асосий қисми – 70 фоиздан ортиғи, биринчи навбатда, ишлаб чиқариш обЪектларини қуришга йўналтирилди, энг янги замонавий ускуналар харид қилишга сарфланган инвестициялар улуши эса қарийб 40 фоизни ташкил этди. www.arxiv.uz 3F 1518 1015 14 1A 0E 1115

2013-йилда Инвестиция дастури доирасида молиялашнинг барча манбалари ҳисобидан умумий қиймати қарийб 2 миллиард 700 миллион доллардан иборат бўлган 150 та ишлаб чиқариш йўналишидаги лойиҳани амалга ошириш ишлари ниҳоясига етказилди. Булар қаторида Тошкент иссиқлик электр марказида когенерацион газ турбинали технологияни жорий этиш; Жанубий Ўртабулоқ – Муборак газни қайта ишлаш заводи газ қувурини ва компрессор стансиясини барпо этиш орқали Сомонтепа ва Жанубий Ўртабулоқ конларини тўлиқ жиҳозлаш; «Ангрен» конини модернизация қилиш орқали Янги Ангрен иссиқлик электр стансиясининг 1-5-энергия блокларини йил давомида кўмир билан ишлашга ўтказиш; «Ангрен» махсус индустриал зонаси ҳудудида «Оҳангарон» подстансиясини реконструксия қилиш, «Бекобод цемент» очиқ аксиядорлик жамиятида янги линия қуриш ҳисобидан фаолият кўрсатаётган цемент ишлаб чиқариш жараёнини модернизация қилиш, “Қуюв-механика заводи” шўба корхонасида металл қуйишни реконструксия қилиш лойиҳаларини айтишимиз мумкин. www.arxiv.uz

Шу билан бирга, Тошкент ва Наманган вилоятларида замонавий тўқимачилик комплекслари, Жиззах ва Хоразм вилоятларида йигирув ва тўқув, Самарқанд вилоятида спорт поябзаллари ишлаб чиқариш корхоналари ташкил этилди. Озиқ-овқат саноати бўйича 21 та корхонада ишлаб чиқариш модернизация қилинди ва техник қайта жиҳозланди. www.arxiv.uz

* «Навоий» ва «Ангрен» махсус индустриал зоналари фаолияти мисолида кўриш мумкин.«Навоий» эркин индустриал-иқтисодий зонаси ташкил этилганидан буён унинг ҳудудида умумий қиймати 100 миллион доллардан зиёд бўлган 19 та инвестиция лойиҳаси бўйича ишлаб чиқариш корхоналари ишга туширилди. Жумладан, юксак технологиялар асосида модем ва телевизорлар учун приставкалар, электр энергияни электрон ҳисоблагичлар, юқори кучланишга чидамли кабеллар, иссиқлик ва сув иситиш қозонлари, мобил ва стационар телефон аппаратлари, тайёр дори воситалари ва бошқа турдаги маҳсулотлар ишлаб чиқариш йўлга қўйилди. 2013-йилда махсус зонадаги корхоналар томонидан қиймати 100 миллиард сўмдан зиёд маҳсулот ишлаб чиқарилди ва бу борадаги ўсиш суръати 2012-йилга нисбатан 25,8 фоизни ташкил этди. www.arxiv.uz

«Ангрен» махсус индустриал зонаси ҳудудида қисқа муддатда умумий қиймати қарийб 44 миллион доллар бўлган 5 та лойиҳа асосида энергияни тежайдиган диодли ёруғлик лампалар, турли катталикдаги мис қувурлар, кўмир брикетлари каби юксак технологиялар асосидаги маҳсулотлар ишлаб чиқариш йўлга қўйилди. Шунингдек, шакар ишлаб чиқариш бўйича янги завод ва бошқа корхоналар ташкил этилди. www.arxiv.uz

2013-йилда йўл-транспорт ва муҳандислик-коммуникация инфратузилмаларини қуриш ва реконструксия қилиш ишлари юқори суръатлар билан олиб борилди. Ўзбекистон миллий автомагистрали таркибига кирадиган автомобил йўлларини қуриш ва реконструксия қилиш ишлари изчил давом эттирилди. Масалан, умумий фойдаланишдаги 530 километрлик автомобил йўли қурилиб, реконструксия қилинди. Тўрт қаторли Ғузор-Бухоро-Нукус- Бейнов автомобил йўлининг 141 километрлик тармоғини цемент-бетон билан қоплаш, тўрт қаторли Тошкент-Ўш автомобил йўлининг Қамчиқ довони орқали ўтадиган 18 километрлик қисмида асфалт-бетон ётқизиш ишлари амалга оширилди, ана шу йўлнинг Қўқон шаҳрини айланиб ўтадиган 15 километрлик тармоғи, шунингдек, Тошкент айланма йўлининг янги йўналиши барпо этилди ҳамда Бухоро шаҳридаги ҳалқа йўлда йўл ўтказгич қурилиши якунига етказилди. Мазкур лойиҳаларни амалга ошириш учун ўтган йили Республика йўл жамғармаси ва халқаро молия институтларининг 565 миллион доллар қийм атидаги маблағлари жалб этилди.www.arxiv.uz

2013-ЙИЛДА ХИТОЙЛИК ШЕРИКЛАРИМИЗ БИЛАН ҲАМКОРЛИКДА ТРАНСПОРТ КОММУНИКАЦИЯСИ СОҲАСИДА МАМЛАКАТИМИЗ УЧУН УЛКАН СТРАТЕГИК АҲАМИЯТГА ЭГА БЎЛАДИГАН ЯНА БИР ЙИРИК ЛОЙИҲАНИ АМАЛГА ОШИРИШНИ БОШЛАДИК. БУ ЎРИНДА СЎЗ АНГРЕН- ПОП ЙЎНАЛИШИДА ЭЛЕКТРЛАШТИРИЛГАН ЯНГИ ТЕМИР ЙЎЛНИ ВА 19 КИЛОМЕТРЛИК ТЕМИР ЙЎЛ ТОННЕЛИНИ ҚУРИШНИ КЎЗДА ТУТАДИГАН ЛОЙИҲА ҲАҚИДА БОРМОҚДА. ҲОЗИРДА БУ ЛОЙИҲА ЖАДАЛ СУРАТЛАР БИЛАН БОРМОҚДА. БУ ТОННЕЛ ЎЗБЕКИСТОННИНГ МАРКАЗИЙ ҚИСМИНИ ФАРҒОНА ВОДИЙСИ ВИЛОЯТЛАРИ БИЛАН ИШОНЧЛИ БОҒЛАШ, МАМЛАКАТИМИЗ ҲУДУДИДА ЯГОНА ТЕМИР ЙЎЛ ТРАНСПОРТ ТИЗИМИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ БЎЙИЧА ИШЛАРНИ ЯКУНИГА ЕТКАЗИШДА МУҲИМ АҲАМИЯТГА ЭГА. ШУ БИЛАН БИРГА, У ЕВРОПА ҚИТЪАСИНИ ОСИЁ БИЛАН БОҒЛАЙДИГАН ТРАНСМИЛЛИЙ ТРАНСПОРТ ЙЎЛАГИНИНГ МУҲИМ БЎҒИНИ БЎЛИБ ХИЗМАТ ҚИЛАДИ. W W W . A R X I V . U Z

ФАҚАТГИНА 2013-ЙИЛНИНГ ЎЗИДА СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ СОҲАСИГА ЙЎНАЛТИРИЛГАН ИНВЕСТИЦИЯЛАР ҲАЖМИ 2010- ЙИЛГА НИСБАТАН 3,8 БАРОБАР ОШДИ. БУНИНГ НАТИЖАСИДА 295 ТА ТИББИЁТ ОБЪЕКТИ РЕКОНСТРУКСИЯ ҚИЛИНИБ, ФОЙДАЛАНИШГА ТОПШИРИЛДИ. РЕСПУБЛИКА ИХТИСОСЛАШТИРИЛГАН ТИББИЁТ МАРКАЗЛАРИНИ ЖИҲОЗЛАШ ДАРАЖАСИ 1,8 БАРОБАР ОРТДИ ВА 91,7 ФОИЗГА ЕТДИ, ЖУМЛАДАН, ЮҚОРИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРГА АСОСЛАНГАН УСКУНАЛАР БИЛАН ЖИҲОЗЛАШ ДАРАЖАСИ 82,6 ФОИЗНИ ТАШКИЛ ЭТМОҚДА. ШУ БИЛАН БИРГА, ҲОЗИРГИ ВАҚТДА ҚИШЛОҚ ВРАЧЛИК ПУНКТЛАРИНИНГ ФАОЛИЯТИ, АЙНИҚСА, КАСАЛЛИКЛАРНИ ЭРТА АНИҚЛАШ ВА УЛАРНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ БЎЙИЧА ЗАМОНАВИЙ ТАЛАБЛАРГА ТЎЛА ЖАВОБ БЕРМАСЛИГИНИ ҚАЙД ЭТИШ ДАРКОР. ҚИШЛОҚ ВРАЧЛИК ПУНКТЛАРИНИ ЯЛПИ ТЕКШИРИШ НАТИЖАЛАРИ БУНИ ЯНА БИР БОР КЎРСАТДИ.www.arxiv.uz

2014-йилда кўзда тутилган инвеститсион лойиҳаларга умумий қиймати 4 миллиард 400 миллион доллар бўлган 150 дан ортиқ йирик ишлаб чиқариш обЪектларини, Шулар қаторида «Деҳқонобод калийли ўғитлар заводининг ишлаб чиқариш қувватини 200 минг тоннадан 600 минг тоннага ошириш», «Хоразм вилоятида «Дамас» русумидаги енгил автомобиллар ишлаб чиқаришни ташкил этиш», «Жиззах вилоятида 760 минг тонна портландсемент ёки 350 минг тонна оқ цемент ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш», «Ўзбекистон-Хитой газ қувурининг учинчи тармоғини қуришни ниҳоясига етказиш», «Шўртан ва Алан конларини ободонлаштириш ва компрессор стансиясини барпо этиш» бўйича ва бошқа муҳим лойиҳаларни ниҳоясига етказиш мўлжалланмоқда.www.arxiv.uz

Ўзбекистон Республикасида инвестицияларни жалб этиш соҳасидаги асосий меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар: - Ўзбекистон Республикасининг «Инвестиция фаолияти тўғрисида»ги Қонуни, 4.12.1998 й. - Ўзбекистон Республикасининг «Чет эл инвестициялари тўғрисида»ги Қонуни, 30.04.1998 й. - Ўзбекистон Республикасининг «Чет эллик инвесторлар ҳуқуқларининг кафолатлари ва ҳимоя чоралари тўғрисида»ги Қонуни, 30.04.1998 й. - Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ўзбекистон Республикасининг 2010 йилги Инвестиция дастури тўғрисида»ги Қарори, 28.10.2009 й. - Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Тўғридан-тўғри хусусий хорижий инвестицияларни жалб этишни рағбатлантириш борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги Фармони, 11.04.2005 й. www.arxiv.uz

E ’ T I B O R I G N I Z U C H U N R A H M AT ! www.arxiv.uz

O'xshashlar

Махсулот сифатини ўстиришнинг асосий йўналишлари

2011 йил бюджет сиёсатининг асосий йўналишлари

Инвестиция фаолиятини давлат томонидан тартибга солиш

Инвестиция 2

Банк маркетингида – инвестиция