Tadbirkorlik subyektlarini tashkil etish tartibi va usullari - Iqtisodiyot - Slaydlar

Tadbirkorlik subyektlarini tashkil etish tartibi va usullari

Yuklangan vaqt:

07.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2451.5068359375 KB

Ko'chirib olish

TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINI TASHKIL ETISH TARTIBI VA USULLARI 01 0B 0E

MAVZU REJASI: 1. Tadbirkorlik subyektlarini tashkil etish tushunchasi va usullari 2. Tadbirkorlik subyektlarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish, hisobga qoʻyish va qayta roʻyxatdan oʻtkazish 3. Xoʻjalik yurituvchi subyektlarni qayta tashkil etish tushunchasi va usullari 4. Qayta tashkil etishda monopoliyaga qarshi talablar 2

TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINI DAVLAT ROʻYXATIDAN OʻTKAZISHNI TARTIBGA SOLUVCHI NORMATIV-HUQUQIY HUJJATLAR 1. 2015-yil 28-sentyabrdagi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlariga “yagona darcha” tamoyili boʻyicha davlat xizmatlari koʻrsatish tartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-2412-son Qarori 2. 2016-yil 28-oktyabrda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish va hisobga qoʻyish tizimini takomillashtirish toʻgʻrisida”gi PQ-2646-son Qarori 3. 2017-yil 1-fevraldagi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlariga davlat xizmatlarini koʻrsatish mexanizmlarini takomillashtirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi PQ-2750-son qarori 4. 2017-yil 9-fevraldagi Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Tadbirkorlik subyektlarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish va hisobga qoʻyish tizimini takomillashtirish toʻgʻrisida” 2016-yil 28-oktyabrdagi PQ-2646-son qarorini amalga oshirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 66-son qarori 3

TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINI TASHKIL ETISH AHAMIYATI  Tadbirkorlik subyektlari davlat roʻyxatidan oʻtkazilgan paytdan boshlab tashkil etilgan hisoblanadi.  Tadbirkorlik subyeti huquqiy maqomini oladi;  Tadbirkor sifatida bankda hisob raqamini ochadi va moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish huquqiga ega boʻladi;  Tegishli moliyaviy va buxgalteriya hujjatlarini yuritadi;  Tadbirkor sifatida shartnomaviy munosabatlarga kirishadi;  Soliq, bojxona va boshqa imtiyozlardan hamda boshqa davlat kafolatlaridan foydalanadi. 4

TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINI TASHKIL ETISH USULLARI 1. Taʼsis farmoyish (davlat mulkiga asoslangan korxonalar tashkil qilinadi) VMning 2008-yil 7-avgust 224-son qarori bilan MCHJ “JV MAN AUTO — UZBEKISTAN” korxonasi tashkil qarori 2. Taʼsis (yagona mulkdor tomonidan taʼsis etish) Xususiy korxona 3. Shartnomaviy taʼsis (2 yoki undan ortiq taʼsischilar tomonidan tashkil etish) AJ, MCHJ va QMJ 5Tashkil etish Ta’sis farmoyish Ta’sis Shartnomaviy ta’sis

TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINI DAVLAT ROʻYXATIDAN OʻTKAZISH Tadbirkorlik subyektini davlat roʻyxatidan oʻtkazish — Davlat xizmatlari markazi tomonidan tadbirkorlik subyektlarining roʻyxatdan oʻtkazish maʼlumotlarini qonun hujjatlarida belgilangan tartibda Tadbirkorlik subyektlari yagona davlat reyestriga kiritish bilan bogʻliq boʻlgan harakatlar. Davlat roʻyxatidan oʻtkazish 2 usuldan biri orqali amalga oshiriladi:  Internet jahon axborot tarmogʻi orqali Tizim vositasida Yagona portalda (fo.birdarcha.uz);  Arizachining davlat xizmatlari markaziga oʻzi kelgan holda. Бизнес ҳуқуқи кафедраси 2020 йил 6

ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТЛАРИНИ ДАВЛАТ РЎЙХАТИДАН ЎТКАЗИШ ТАРТИБИ Davlat roʻyxatidan oʻtkazish uchun ariza beruvchi “biznesni roʻyxatdan oʻtkazish” — davlat xizmatini tanlaydi va davlat roʻyxatidan oʻtkazish uchun soʻrovnomani toʻldiradi. 1. Firma nomini tanlash - bir xilligining tekshirilishi Tizim tomonidan avtomatik tarzda amalga oshiriladigan, lotin alifbosidagi erkin firma nomlaridan amalga oshiriladi ( 60 kalendar kuni saqlanadi). 2. Soʻrovnomaga quyidagi hujjatlar ( elektron PDF shaklida) ilova qilinadi:  davlat tilidagi taʼsis hujjatlari (ustav va taʼsis shartnomasi);  ikki va undan ortiq muassislari boʻlgan tadbirkorlik subyektlari —soʻrovnomada koʻrsatilgan elektron pochta manziliga yuborilgan xabarnomani tasdiqlash yoʻli bilan roziligi;  Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi boʻlmagan shaxslar koʻrsatilgan xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar, chet el sarmoyasi ishtirokidagi korxonalar, boshqa tadbirkorlik subyektlari — elektron raqamli imzosi bilan imzolanadi.  Ulush qoʻshganligini va uning mulkdori ekanligini tasliqlovchi hujjatlar (shartnoma, meros, sud qarori, bank maʼlumotnomasi, topshirish dalolatnomasi)  Davlat bojini toʻlash (bank kartasi va ulangan “SMS xabar berish” xizmati yordamida naqdsiz hisob-kitob koʻrinishida) 7

 yuridik shaxslar — pochta manziliga muvofiq joylashgan joydagi; jismoniy shaxslar —doimiy roʻyxatda turgan joyidagi yoxud doimiy yashash joyidagi DXA boʻlimlari tomonidan;  shaxsini tasdiqlovchi hujjaat yoki ishonchnoma bilan;  qogʻoz hujjatlarning asl nusxalari bir nusxada taqdim etadi:  davlat tilidagi taʼsis hujjatlari (ustav va taʼsis shartnomasi);  Ulush qoʻshganligini va uning mulkdori ekanligini tasliqlovchi hujjatlar (bank maʼlumotnomasi, topshirish dalolatnomasi va h.k)  Davlat bojini toʻlanganligi tasdiqlovchi bank hujjati nusxasi  arizani oʻz qoʻli bilan imzolovchi ariza beruvchi uni tekshirib chiqishi uchun arizani qogʻoz koʻrinishida chop etadi. 8Arizachining davlat xizmatlari markaziga oʻzi kelgan holda davlat roʻyxatidan oʻtkazish

 Yagona portaldagi elektron hujjatlar repozitoriysida saqlanayotgan roʻyxatdan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomani, taʼsis hujjatlarini erkin olish, shuningdek ularning nusxalarini qogʻozda chop etish;  Bank hisob raqamlarini ochish uchun banklarga murojaat qilish:  Bank hisob raqamlarini ochish uchun roʻyxatdan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomaning, taʼsis hujjatlarining asl nusxalarini va nusxalarini taqdim etish talab qilinmaydi.  Muhr va shtamplar, ularning eskizlarini tayyorlash:  Kichik tadbirkorlik subyektlari davlat roʻyxatidan oʻtkazilganda, shuningdek ular tomonidan tadbirkorlik faoliyati amalga oshirilganda muhr va shtamplar, shuningdek ularning eskizlarini tayyorlash talab qilinmaydi. 9Davlat roʻyxatidan oʻtkazish tugagach:

 Soliq idoralariga  davlat roʻyxatidan oʻtkazish, qayta roʻyxatdan oʻtkazish uchun soʻrovnoma shakllantirilganda Tizim avtomatik tarzda real vaqt rejimida tadbirkorlik subyektiga soliq toʻlovchining identifikatsiya raqamini beradi.  Majburiy toʻlovlar toʻlovchilari sifatida jamgʻarmalarga  Davlat soliq xizmati organlari tadbirkorlik subyekti davlat roʻyxatidan oʻtkazilgandan keyingi kundan kechiktirmasdan, tadbirkorlik subyektini majburiy toʻlovlar toʻlovchilari sifatida hisobga qoʻyadilar:  Byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasi;  Respublika yoʻl jamgʻarmasi;  Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Taʼlim va tibbiyot muassasalarini moddiy-texnika bazasini rivojlantirish jamgʻarmasi (tegishli fondlar toʻlovchilari boʻlgan tadbirkorlik subyektlari uchun).  Davlat statistika organlariga  Davlat statistika organlariga davlat hisobiga qoʻyish uchun Tizim Tadbirkorlik subyektlari yagona davlat reyestridan maʼlumotlarni yuboradi. 10Tadbirkorlik subyektlarini davlat hisobiga qoʻyish

Qayta roʻyxatdan oʻtkazish uchun Tizim vositasida quyidagi hujjatlar soʻrovnomaga ilova qilinadi:  tadbirkorlik subyekti vakolatli boshqaruv organining taʼsis hujjatlariga ustav fondi miqdorining oshirilishi, ulushning (hissaning) boshqa shaxsga oʻtishi bilan bogʻliq boʻlgan oʻzgartirish va (yoki) qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisidagi qarori;  davlat tilidagi taʼsis hujjatlari;  tadbirkorlik subyekti vakolatli organining taʼsis hujjatlarida eʼlon qilingan ustav fondi miqdori shakllantirilganligi toʻgʻrisidagi hujjat — ustav fondi miqdori oshirilganda;  tadbirkorlik subyekti — yuridik shaxs ishtirokchilari tomonidan qoʻshimcha hissalar va uchinchi shaxslar tomonidan toʻla miqdordagi hissalar kiritilganligini tasdiqlovchi hujjatlar — ustav fondi miqdori oshirilganda;  ulush (hissa) boshqa shaxsga oʻtganda — ulushning (hissaning) boshqa shaxsga oʻtganligini tasdiqlovchi hujjat (shartnoma, xat, huquqiy vorislik, meros, sud qarori va shu kabilar).  Taʼsis hujjatlariga oʻzgartirish va (yoki) qoʻshimchalar kiritish taʼsis hujjatlarni yangi tahrirda qabul qilish yoʻli bilan amalga oshiriladi. 11Qayta davlat roʻyxatidan oʻtkazish

T/r Ro’yxatdan o’tkazish ma’lumotlarining nomi Amalga oshirish muddati Yakka tartibdagi tadbirkorlar 1. Yuridik shaxs tashkil etmagan oilaviy tadbirkorlik subyekti ishtirokchilari tarkibidagi oʻzgarishlar. oʻzgargan paytdan boshlab 10 kun mobaynida 2. Yakka tartibdagi tadbirkor faoliyatini amalga oshirish joyining oʻzgarishi. oʻzgargan paytdan boshlab 10 kun mobaynida 3. Oilaviy tadbirkorlik subyekti faoliyati turidagi oʻzgarishlar (qoʻshimchalar), yoʻnalishidagi oʻzgarishlar. oʻzgargan paytdan boshlab 30 kun mobaynida 4. Yakka tartibdagi tadbirkor roʻyxatdan oʻtkazish maʼlumotlaridagi, shu jumladan faoliyat turidagi, yoʻnalishidagi oʻzgarishlar (qoʻshimchalar). oʻzgargan paytdan boshlab 30 kun mobaynida Yuridik shaxslar 5. Joylashgan joyining (pochta manzilining) oʻzgarishi. oʻzgargan paytdan boshlab 10 kun mobaynida 6. Taʼsis hujjatlari maʼlumotlaridagi, shu jumladan taʼsis hujjatlarining firma nomlaridagi, tashkiliy-huquqiy shakllaridagi, ustav fondi miqdoridagi, muassislar tarkibidagi, shuningdek boshqa oʻzgarishlar bilan bogʻliq boʻlgan oʻzgarishlar (qoʻshimchalar). tegishli oʻzgarishlar vakolatli shaxs tomonidan tasdiqlangan paytdan boshlab 30 kun mobaynida 7. Muassislarning (ishtirokchilarning) ustav fondidagi ulushlari (hissalari) oʻzgarishi, aksiyadorlik jamiyatlari bundan mustasno. tegishli bitim amalga oshirilgan paytdan boshlab 30 kun mobaynida 8. Tadbirkorlik subyektlarining qayta tashkil etilishi (qoʻshib yuborish, qoʻshib olish, qayta tuzish, boʻlish, ajratib chiqarish). qayta tashkil etilgan paytdan boshlab 30 kun mobaynida 12Рўйхатдан ўтказиш маълумотларининг давлат рўйхатидан ўтказиш (қайта рўйхатдан ўтказиш) шарт бўлган ўзгартиришлари ва қўшимчаларининг рўйхати

T/r Tadbirkorlik faoliyati shakllarining nomi Davlat ro’yxatidan o’tkazishning belgilangan muddatlari I. Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro’yxatidan o’tkazish 1. Yakka tartibdagi tadbirkor, shu jumladan dehqon xoʻjaligi, oilaviy tadbirkorlik va hunarmandchilik faoliyati subyektlari real vaqt rejimida, lekin 30 minutdan oshmagan vaqtda 2. Tadbirkorlik faoliyatining boshqa shakllari real vaqt rejimida, lekin 30 minutdan oshmagan vaqtda II. Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro’yxatidan qayta o’tkazish 3. Dehqon xoʻjaligi, oilaviy tadbirkorlik va hunarmandchilik faoliyati subyektlari boshligʻi oʻzgarganda real vaqt rejimida, lekin 30 minutdan oshmagan vaqtda 4. Taʼsis hujjatlariga ustav fondi miqdorining oshirilishi, ulushning (hissaning) boshqa shaxsga oʻtishi bilan bogʻliq boʻlgan oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilganda 16 ish soatidan oshmagan vaqtda 5. Roʻyxatdan oʻtkazish maʼlumotlariga (taʼsis hujjatlariga) kiritilayotgan boshqa oʻzgartirishlar va (yoki) qoʻshimchalar kiritilganda real vaqt rejimida, lekin 30 minutdan oshmagan vaqtda 13Tadbirkorlik subyektlarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish, qayta roʻyxatdan oʻtkazish uchun belgilangan muddatlar

 davlat boji toʻlanmaganligi yoki uning toʻliq boʻlmagan miqdorda toʻlanganligi;  tegishli boʻlmagan roʻyxatdan oʻtkazish organiga murojaat qilinganligi;  hujjatlar va (yoki) maʼlumotlar toʻliq boʻlmagan hajmda taqdim etilganligi;  qonun va taʼsis hujjatlari bilan vakolat berilmagan organ tomonidan taʼsis hujjatlarini tasdiqlash (xulosaga kelish), ularga oʻzgartirish va (yoki) qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida qaror qabul qilinganligi — ustav fondi miqdori oshirilgan, ulush (hissa) boshqa shaxsga oʻtgan, qayta tashkil etilgan taqdirda;  davlat roʻyxatidan oʻtkazishda, qayta roʻyxatdan oʻtkazishda qonun hujjatlari bilan ustav fondining miqdoriga doir talablar belgilangan tadbirkorlik subyektlari — yuridik shaxslar uchun taʼsis hujjatlarida ustav fondining eng kam miqdoridan kam boʻlgan miqdorning belgilanganligi. 14Quyidagilar davlat roʻyxatidan oʻtkazishni, qayta roʻyxatdan oʻtkazishni rad etish asoslari

TADBIRKORLIK HUQUQI SUBYEKTLARINI QAYTA TASHKIL ETISH TUSHUNCHASI VA TURLARI Qayta tashkil etish – ilgari mavjud boʻlgan korxonaning bekor qilinishi va yangi huquq subyekti sifatida tadbirkorlik faoliyatini davom ettirilishi demakdir. 1. Qoʻshib yuborish - oʻz faoliyatini tugatgan ikki yoki undan ortiq korxonaning barcha huquqlari va majburiyatlarini unga berish yoʻli bilan yangi korxonani vujudga keltirish 2. Qoʻshib olish - bir yoki bir nechta korxona faoliyatini toʻxtatib, ularning huquqlari va majburiyatlarini boshqa korxonaga berish 3. Boʻlish - yuridik shaxs oʻz faoliyatini toʻxtatib, ikki va undan ortiq yuridik shaxslarga boʻlinadi 4. Ajratib chiqarish - korxonalarning huquq va majburiyatlari bir qismini unga berish yoʻli bilan yangi korxonani vujudga keltirish, yani bunda yuridik shaxs tarkibidan bir yoki bir necha yuridik shaxslar ajraladi, avvalgi yuridik shaxs ham mavjud boʻlib qolaveradi. 5. Oʻzgartirish - yangi vujudga kelgan yuridik shaxsga qayta tashkil etilgan yuridik shaxsning barcha huquqlari va majburiyatlarini berish yoʻli bilan korxonaning tashkiliy-huquqiy shaklini oʻzgartirish, yani bunda bir tashkiliy- huquqiy shakldagi yuridik shaxs boshqa shakldagi yuridik shaxsga oʻzgaradi. 15

“ А” korxonas i “ B” korxonas i “ B” korxonas i 16“ А” korxonasi “ B” korxonasi “ АB” korxonas i “ А” korxonasi “ B” korxonasi“ АB” korxonasi “ А” korxonasi “ B” korxonasi“ ABD korxonasi”Tadbirkorlik huquqi subyektlarini qayta tashkil etish MChJ AJ1. Qo’shib olish 2. Qo’shib yuborish 3. Bo’lish 4. Ajratib chiqarish 5. O’zgartirish 1,2,5 - topshirish hujjati 2,4 – taqsimlas h balansi

O'xshashlar

O'zbekistonda kichik biznes va tadbirkorlik subyektlarini davlat tomonidan qo`llab quvvatlash shakllari

Yangi korxonaning tashkil etish uni davlat ro`yxatidan o`tkazish va litsenziya olish tartibi

Korxonalar moliyasi va ularni tashkil etish

Menejerlik faoliyatini tashkil etish va rejalashtirish

Mehmonxona xo’jaligini tashkil etish