O’zbekistonda ishchi kuchi bozorining shakillanishi va rivojlanishi - Iqtisodiyot - Slaydlar

O’zbekistonda ishchi kuchi bozorining shakillanishi va rivojlanishi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

256.0751953125 KB

Ko'chirib olish

O’zbekistonda ishchi kuchi bozorining shakillanishi va rivojlanishi www.arxiv.uz

Islom Karimov O’zbekistonni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining hozirgi bosqichida hamda davlat siyosatida yoshlarning ish bilan bandligini oshirish muammosi alohida ahamiyat kasb etmoqda. Bu ko’p jihatdan O’zbekiston aholisining tarkibiga ko’ra yoshlar mamlakati qatoriga kirishi bilan izohlanadi. Iqtisodiy faol aholi tarkibidagi yoshlar eng istiqbolli toifa hisoblanib, uzoq muddatli intellektual investisiya obyekti hisoblanadi. Ular bilim darajasining yuqoriligi, kuchli mehnat motivasiyasi, jo’shqin jismoniy salohiyat, mehnat bozori talab etayotgan kasb va ixtisoslikka tez o’qitish va o’rgatish imkoniyatlari bilan ajralib turadi. Mavzuning dolzarbligi: Shu borada biz uchun o’ta muhim, aytish mumkinki, hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lgan yana bir masalaga to’xtalib o’tishni joiz deb bilaman. Kasb-hunar kollejlari va akademik liseylar bitiruvchilarini ishga joylashtirish masalasi barchamizning jiddiy va doimiy e’tiborimiz markazida turishi zarur www.arxiv.uz

6 Tadqiqot predmeti - mehnat bozorida yoshlarning ish bilan bandligini oshirishda davlat siyosatida amalga oshadigan ijtimoiy - iqtisodiy munosabatlar majmuasi. Tadqiqot obyekti – O’zbekiston Respublikasi yoshlar mehnat bozori. www.arxiv.uz

O’zbekistonda har yili yuz minglab yangi ish o’rinlari tashkil etilayotganligiga qaramasdan mehnat resurslari miqdori muttasil o’sib borayotganligi, iqtisodiyotdagi tarkibiy o’zgarishlar va boshqa omillar mehnat bozorida ishchi kuchi taklifi unga talabdan yuqori bo’lishiga olib kelmoqda. Ayniqsa, oliy va o’rta maxsus ta’lim muassasalarini tugallayotgan yigit-qizlarni ixtisosliklari bo’yicha ish bilan ta’minlashda jiddiy muammolar mavjuddir. Bu esa yoshlarni ish bilan bandligini ta’minlashda jiddiy muammolarni vujudga keltirmoqda. www.arxiv.uz

O’zbekiston Respublikasida ish bilan band aholi soni dinamikasi (ming kishi hisobida) Manba: Samarqand viloyat Davlat statistika Bosh boshqarmasi ma’lumotlari asosida tuzilgan. 5Hududlar Y i l l a r 2011 yilda 2007 yilga nisbatan o ’ zgarishi 2007 2008 2009 2010 2011 +;- foiz Qoraqalpog ’ iston Respublikasi 551,1 561,1 566,1 580,8 590,0 38,9 107,0 viloyatlar: Andijon 1014,8 1047,3 1063,0 1112,1 1144,8 130,0 112,8 Buxoro 708,0 729,1 748,5 768,1 784,7 76,7 110,8 Jizzax 350,9 360,6 396,6 381,6 392,4 41,5 111,8 Qashqadaryo 877,9 908,7 934,9 971,7 1003,8 125,9 114,3 Navoiy 389,9 396,7 404,6 408,0 413,4 23,5 106,0 Namangan 738,0 763,3 790,1 815,3 841,7 103,7 114,0 Samarqand 1115,8 1152,0 1186,7 1229,9 1269,8 154,0 113,8 Sirdaryo 296,1 304,1 318,9 320,0 327,5 31,4 110,6 Surxondaryo 696,7 722,5 744,6 784,5 817,8 121,1 117,3 Toshkent 1068,6 1097,5 1127,0 1155,4 1183,5 114,9 110,7 Farg ’ ona 1241,3 1280,1 1318,0 1340,5 1367,6 126,3 110,2 Xorazm 553,6 571,1 583,0 606,7 625,2 72,6 112,9 Toshkent sh. 1132,4 1140,8 1145,8 1153,8 1156,7 24,3 102,1 Respublika bo ’ yicha 10735,4 11035,4 11328,1 11628,4 11919,1 1183,7 111,0 www.arxiv.uz

61. Iqtisodiyotni modernizasiya qilish davrida davlatning ijtimoiy-iqtisodiy siyosati faqat odamlarning manfaatlarini ishonchli ravishda himoya qilishdangina iborat bo’lmasdan, balki mehnatga yaroqli yoshlarni ish bilan bandligini ta’minlashni ham o’z ichiga oladi. Ayniqsa, aholining o’sishi yuqori sur’atlar bilan borayotgan va o’ziga xos yoshlar tarkibiga ega bo’lgan bizning respublikada ish bilan bandlik masalasi eng muhim muammolardan biri hisoblanadi. www.arxiv.uz

Yoshlarni ish bilan ta’minlash uning takror ishlab chiqarishi uchun zarur shartdir. Chunki kishilarning turmush darajasi jamiyatning kadrlar tanlash, tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, ishga joylashtirish, ishsizlarni moddiy jihatdan qo’llab - quvvatlash uchun sarf qiladigan chiqimlar yoshlarni ish bilan ta’minlanishiga bog’liqdir. Ish bilan bandlik inson ijtimoiy kamolatining eng muhim tomonlaridan birini ochib beradiki, bu uning mehnat sohasidagi va mehnat bilan bog’liq bo’lgan etiyojlarini qondirishga aloqadordir. www.arxiv.uz

Hozirgi paytda bozor munosabatlari talabiga mos ravishda mehnat sifati o’sayotganligi an’anasi ko’zga chalinmoqda. Tashabbuskor, layoqatli mehnatkashlar guruhlari, o’z navbatida, mehnat sharoitiga o’z talablarini qo’ymoqdalar. Albatta, bu jarayon ko’ngildagidek kechayapti, deb bo’lmaydi. Bunga avvalo bizning bugungi iqtisodimizning o’tish davrida ekanligi o’z ta’sirini ko’rsatmoqda. Ikkinchidan esa iqtisodiy islohotlar o’z yo’lida ma’lum qiyinchiliklarga ham uchramoqda. Shu boisdan ham aholini ish bilan band qilish muammosini ko’p yillardan buyon bozor iqtisodi sharoitida yashayotgan ayrim davlatlar tajribasini ko’chirib olgan holda amaliyotga tatbiq etib emas, o’zimizdagi mavjud voqyelikni chuqur tahlil qilgan va yetarli saboqlar chiqargan holda yechish joiz www.arxiv.uz

Bizning fikrimizcha, ijtimoiy-iqtisodiy mexanizmning muhim vositalaridan biri bo’lgan o’smirlarni vaqtincha ishga joylashtirishni tashkil qilish davlat ijroiy hokimiyati idoralari, bandlik, ta’lim, sog’liqni saqlash idoralari, balog’atga yetganlar ishlari bo’yicha komissiyalar, yoshlar ishlari bo’yicha ko’mitalarning bevosita ishtirokida o’tkazilishi va ish beruvchilar, hamda kasaba uyushmalar, yoshlar, bolalar va boshqa jamoa tashkilotlari va birlashmalari bilan hamkorlikda amalga oshirilishi kerak www.arxiv.uz

Yoshlar mehnat bozorida davlatning amalga oshiradigan siyosatlaridan biri – bu ijtimoiy himoya siyosatidir. Unga ko’ra davlat mehnat bozorida raqobatbardosh bo’lmagan va ijtimoiy himoyaga muhtoj shasxlarni ishga joylashtirish bo’yicha chora-tadbirlar ko’zda tutadi. Ya’ni, aholini ish bilan ta’minlashga ko’maklashish maqsadida korxonalar, muassasalar va tashkilotlarga ijtimoiy himoyaga muhtoj, ish topishda qiynaladigan va mehnat bozorida teng sharoitlarda raqobatlashishga qodir bo’lmagan shaxslarni ishga joylashtirish uchun ish joylarining eng kam miqdori belgilanadi. www.arxiv.uz

O'xshashlar

O’zbekistonda ishchi kuchi bozorini shakllantirish, ishsizlarni himoya qilish borasida davlatning tadbirlari

Yalpi ishchi kuchi uning bandligi va ishsizlik

Yalpi ishchi kuchi, uning bandligi va ishsizlik

Ishchi kuchi, ishsizlik turlari va ish haqi

Ishchi kuchi migratsiyasi va uning mehnat bozoriga ta’siri