Бюджет таснифи - Iqtisodiyot - Slaydlar

Бюджет таснифи

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

172.8505859375 KB

Ko'chirib olish

Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Ўқув маркази «Бюджет таснифи»

1. Бюджет таснифининг назарий-ҳуқуқий асослари 2. Давлат бюджети даромадлари таснифи 3. Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан, ташкилий ва иқтисодий таснифи 4. Давлат бюджети тақчиллигини молиялаштириш манбаларининг таснифи Режа:

1. Бюджет таснифининг назарий асоси Бюджет таснифи - Давлат бюджети тузилмасига кирувчи бюджетлар даромадлари ва харажатларини, шунингдек унинг тақчиллигини молиялаштириш манбаларини гуруҳлашдан иборатдир.

Бюджет таснифининг аҳамияти: - давлат бюджетини тузиш, кўриб чиқиш, қабул қилиш ҳамда ижро этишда; - бюджет маблағларини ажратиш ва фойдаланишни назорат қилишда; - турли даражадаги бюджетлар кўрсаткичларини бир- бирига таққослаш учун; - барча даражада консолидациялашган бюджет тизимини тузиш учун; - бюджет маълумотларини халқаро тасниф тизимларининг айнан шундай маълумотлари билан қиёслашда фойдаланилади.

1. “Бюджет тизими тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикасининг Қонуни, 14.12.2000 й, № 158-II, 10 модда; 2. Ўзбекистон Республикаси Молия вазирининг 06.03.2003 йил №27 сонли буйруғи (харажатларнинг иқтисодий таснифи); 3. Ўзбекистон Республикаси Молия вазирининг 26.12.2008 йил №209 сонли буйруғи (харажатларнинг иқтисодий таснифи); 4. Ўзбекистон Республикаси Молия вазирининг 16.05.2008 йил №80 сонли буйруғи; Ўзбекистон Республикасида бюджет таснифининг ҳуқуқий асоси:

Бюджет таснифи Давлат бюджети даромадларининг таснифи Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан, ташкилий ва иқтисодий таснифи Давлат бюджети молиялаштириш манбалари таснифи

2. Давлат бюджети даромадлари таснифи 1. Давлат бюджети даромадлари манбалари ва турлари бўйича гуруҳланади.

• солиқлар, йиғимлар, божлар ва бошқа мажбурий тўловлар • Давлатнинг активларини жойлаштирилиши, фойдаланишга берилиши ва сотилишидан олинган даромадлар • мерос олиш, ҳадя этиш ҳуқуқи бўйича давлат мулкига ўтган пул маблағлари • Юридик ва жисмоний шахслардан, чет эл давлатларидан келган қайтарилмайдиган пул тушумлари • юридик шахсларга ва чет эл давлатларига берилган бюджет ссудаларини қайтариш ҳисобига тушадиган тўловлар • Қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа даромадлар ҳисобига шакллантирилади Давлат бюджети даромадлари манбалари:

Давлат бюджети даромадлари янги таснифи Давлат бюджетининг даромадлари таснифи барча даражадаги бюджетлар даромадлари, давлат мақсадли жамғармалари ҳамда бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари даромадларини гуруҳлашдан иборат. Давлат бюджети даромадлари таснифининг тузилиши қуйидаги кўринишда бўлади

Давлат бюджети даромадлари таснифи: Бюджетлар маблағлари манбалари ва даражалари таснифи (1-6 кодлар) бюджетга тушаётган даромадларни тегишли манбалар ва даражаларга мансублигини аниқлаш мақсадида фойдаланилади (мос келувчи бюджет даражаси, давлат мақсадли жамғармаси тури ва бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари даромадлари тури)

Давлат бюджети даромадлари таснифи: Даромадлар таснифи (даромадларнинг 7-13 кодлари) қуйидаги гуруҳлардан ташкил топган: • бўлим; • параграф; • даромад турлари.

Давлат бюджети даромадлари таснифи: Ташкилий тасниф (14-15 кодлар) бюджетга тушаётган маблағларни уларни бевосита бошқарувчи ташкилотларга тегишли эканлигини аниқлашдан иборат бўлади. (Ўзбекистон Республикаси Давлат Солиқ Қўмитаси, Давлат Божхона Қўмитаси, Адлия Вазирлиги, Ички Ишлар Вазирлиги ва б.) Қуйи бюджетларга дотация, субвенция, бюджет ссудалари ва маблағлари ўтказилганда, ўзаро ҳисоб-китоблар бўйича юқори (қуйи) бюджетнинг қуйи (юқори) бюджет олдидаги қарзини қайтаришида Ўзбекистон Республикаси Молия Вазирлигига бириктирилган коддан фойдаланилади.

Давлат бюджети даромадлари таснифи: Ҳудудий тасниф (16-20 кодлар) тушаётган даромадларнинг қайси ҳудудда шаклланаётганини (тегишли эканлигини) аниқлаш мақсадида фойдаланилади.

Харажатлар таснифининг қуйидаги турлар мавжуд:  Функционал (вазифасига кўра) тасниф  Ташкилий тасниф  Иқтисодий тасниф

3.1. Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан таснифи Давлат бюджети харажатларининг функционал таснифи барча даражадаги бюджетлар харажатларини гуруҳлаб, бюджет ҳамда бюджетдан ташқари мақсадли фондлар маблағларини давлат бошқаруви органлари ва маҳаллий ўз-ўзини бошқариш органлари бажарадиган асосий вазифалар ва ижтимоий-иқтисодий вазифаларни ҳал қилиш йўналишларини акс эттиради.

3.1. Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан таснифи Давлат бюджети харажатларининг функционал таснифи барча даражадаги бюджетлар харажатларини гуруҳлаб, бюджет ҳамда бюджетдан ташқари мақсадли фондлар маблағларини давлат бошқаруви органлари ва маҳаллий ўз-ўзини бошқариш органлари бажарадиган асосий вазифалар ва ижтимоий-иқтисодий вазифаларни ҳал қилиш йўналишларини акс эттиради.

3.1. Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан таснифи (давоми) Функционал тасниф 2 даражадан иборат: Биринчи даража – бунда бўлимлар давлатнинг асосий функцияларини бажариш бўйича молиявий ресурсларнинг йўналишларини ифодалайди. Функционал таснифнинг иккинчи даражаси – функционал тасниф бўлимлари доирасида бюджет маблағларини давлат функцияларини бажаришининг аниқ йўналишларини кўрсатувчи 21 бўлим ва 98 кичик бўлимлардан ташкил топган.

3.1. Давлат бюджети харажатларининг вазифа жиҳатидан таснифи (давоми) Функционал таснифнинг кичик бўлимлари тузилиши давлатнинг асосий функцияларини деталлаштириш тамойилига асосланган. Функционал таснифнинг коди 7 белгидан иборат бўлиб, 3 белги – бўлим, 3 белги эса – кичик бўлимни билдиради. Функционал таснифнинг бўлимлари ва кичик бўлимлари биргаликда функционал таснифни ташкил қилади ва барча даражадаги бюджетларни тузиш, тасдиқлаш ва ижро этишда фойдаланилади.

3.2. Давлат бюджети харажатларининг ташкилий таснифи Давлат бюджети харажатларининг ташкилий таснифи бюджетдан ажратиладиган маблағлар уларни бевосита олувчилар ўртасида тақсимланишини акс эттирувчи хўжалик юритувчи субъектлар ва тадбирлар турлари бўйича харажатларни гуруҳлашдан иборат бўлади.

3.2. Давлат бюджети харажатларининг ташкилий таснифи Боб Номи 017 Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши 018 Вилоят, шаҳар, туман хокимиятлари 028 Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг ўрта, махсус, касб-ҳунар таълим маркази 054 Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги 075 Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлиги 188 Бюджетдан ташқари Мактаб таълими жамғармаси 226 Фуқаролик жамиятини ўрганиш институти 227 Ўзбекистон Нодавлат ва нотижорат ташкилотларини қўллаб- қувватлаш Миллий Ассоциацияси ҳузуридаги Нодавлат нотижорат ташкилотларини қўллаб-қувватлаш жамғармаси

3.3. Давлат бюджети харажатларининг иқтисодий таснифи Давлат бюджети харажатларининг иқтисодий таснифи тўловларнинг иқтисодий вазифаси ва турлари бўйича харажатларни гуруҳлашдан иборат бўлади.

3.3. Давлат бюджети харажатларининг иқтисодий таснифи Давлат бюджети харажатларининг иқтисодий таснифи Ўзбекистон Республикаси бюджет тизимининг барча даражадаги бюджетлари харажатларини хўжалик характери ва ишлаб чиқариш элементларига кўра фарқлашни ҳамда давлат бошқарувига сарфланаётган тўловларнинг иқтисодий моҳиятидан келиб чиқиб бюджет харажатлари йўналишларини аниқлашни назарда тутади. Давлат бюджетининг иқтисодий таснифи қуйидаги кўринишда бўлади:

3.3. Давлат бюджети харажатларининг иқтисодий таснифи Харажатларнинг иқтисодий таснифи 6 белгидан иборат бўлган бўлимлар, категориялар, моддалар ва кичик моддалар кодларини ўз ичига олади. Категория – 2 та белги; Модда – 1 та белги; Кичик модда – 1 та белги; Элемент – 2 та белги.

4. Давлат бюджети тақчиллигини молиялаштириш манбаларининг таснифи Давлат бюджети тақчиллигини молиялаштириш манбалари таснифи тақчилликни молиялаштиришнинг ички ва ташқи манбалари бўйича гуруҳлашдан иборат бўлади.

Бюджет тақчиллигини молиялаштиришнинг ички манбалари: Бўлим Параг- раф Номи 50 х Молиялаштиришнинг ички манбалари 1 Давлат қимматли қоғозларини жойлаштиришдан маблағлар 2 Марказий банк кредитлари 3 Давлат мулкини хусусийлаштириш ва давлат тасарруфидан чиқаришдан маблағлар 4 Ўзбекистон Республикаси республика бюджети маблағлари қолдиғи 5 Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси маблағлари қолдиғи 6 Иш билан таъминлашга кўмаклашиш жамғармаси маблағлари қолдиғи 7 Йўл жамғармаси маблағлари қолдиғи 8 Давлат мулки қўмитасининг махсус ҳисоб рақами маблағлари 9 Бошқа ички манбалардан маблағ жалб этиш

Бюджет тақчиллигини молиялаштиришнинг ташқи манбалари: Бўлим Параг- раф Номи 51 х Молиялаштиришнинг ташқи манбалари 1 Давлат қимматли қоғозларини жойлаштиришдан маблағлар 2 Халқаро молия институтларнинг, ташкилотларнинг кредитлари 3 Хорижий давлатлар кредитлари 4 Бошқа ташқи манбалардан маблағ жалб этиш

Бюджет иқтисодий таснифи Бюджет иқтисодий таснифи 7 та рақамдан ташкил топган. Мисол учун, 3-133-000 , 3 – “Номолиявий активлар”; 3-100 – “Асосий воситалар”; 3-130 – “Транспорт воситалари”; 3-133 – “Автомобиль транспорти воситалари” Бюджет иқтисодий таснифининг асосий вазифаси бюджет ва ҳаражатлар сметасидан ўз аксини топган ҳаражатлар ва даромадлар турлари ва натураларини белгилаб беришдан иборат.

Муассаса ва ташкилотлар бўйича бюджет таснифи 1-00-00 – Қонун чиқарувчи органлар (ҳокимият); 2-00-00 – Суд органлари (ҳокимият); 3-00-00 – Ижро қилувчи органлар (ҳокимият); 4-00-00 – Бошқа органлар. Мисол учун: 3-10-01 3 – Ижро қилувчи ҳокимият; 10 – Олий ва ўрта-махсус таълим вазирлиги; 01 – Ўрта-махсус таълим ва касб-ҳунар маркази; Муссаса ва ташкилотлар бўйича бюджет таснифи бюджет харажатларини хокимиятлар, давлат органлари ва ташкилот ва муассасалар бўйича тақсимлашда фойдаланилади.

Ҳудудий тасниф Худудий тасниф бюджет ташкилотларининг географик жойлашиши белгилаш ва кўрсатиш учун фойдаланилади. Мисол учун: 12-248 12 – Навоий вилояти; 248 – Учқудуқ тумани; 03-000 – Андижон вилояти; 14-000 – Наманган вилояти; 27-000 – Тошкент вилояти; 06-000 – Бухоро вилояти; 18-000 - Самарқанд вилояти; 30-000 – Фарғона вилояти; 08-000 – Жиззах вилояти; 22-000 – Сурхандарё вилояти; 33-000 – Хоразм вилояти; 10-000 – Қашқадарё вилояти; 24-000 – Сирдарё вилояти; 35-000 – Қорақалпоғистон 12-000 – Навоий вилояти; 26-000 – Тошкент шаҳри; Республикаси

эътиборингиз учун рахмат!

O'xshashlar

Бюджет жараёни

Бюджет харажатлари

Ўзбекистон Республикасининг бюджет тузилмаси ва бюджет тизими

Бюджет даромадларини режалаштириш

Бюджет жараёни боскичлари