Zamonaviy mikroprotsessorlar strukturasi va ishlash prinsiplari - Informatika va AT - Slaydlar

Zamonaviy mikroprotsessorlar strukturasi va ishlash prinsiplari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

701 KB

Ko'chirib olish

Zamonaviy mikroprosessorlar Zamonaviy mikroprosessorlar strukturasi va ishlash strukturasi va ishlash prinsiplariprinsiplari  Reja:Reja:  1. Mnkroprotsessorlar1. Mnkroprotsessorlar  2. Tizimli platalar2. Tizimli platalar  3. Mashina ichidagi tizimli periferiyali 3. Mashina ichidagi tizimli periferiyali interfeys interfeys

Mikroprocessor Mikroprocessor (MP),(MP),  Mikroprocessor Mikroprocessor (MP), boshqachasiga central processing unit (MP), boshqachasiga central processing unit (CPU), — dasturli boshqariladigan, axborotni qayta ishlaydigan (CPU), — dasturli boshqariladigan, axborotni qayta ishlaydigan funkcional tugallangan qurilma bo`lib, u bitta yoki bir nechta funkcional tugallangan qurilma bo`lib, u bitta yoki bir nechta katta (KIS) yoki juda katta (JKIS) integral sxemalar ko`rinishda katta (KIS) yoki juda katta (JKIS) integral sxemalar ko`rinishda tayyorlangan.tayyorlangan.  Mikroprocessor quyidagi vazifalarni Mikroprocessor quyidagi vazifalarni  bajaradi:bajaradi:  •• asosiy xotiradan (AX) buyruqlarni o`qish va deshifrlash (ochish);asosiy xotiradan (AX) buyruqlarni o`qish va deshifrlash (ochish);  • • ma`lumotlarni AX dan va tashqi qurilmalar (TK) adapterlarining ma`lumotlarni AX dan va tashqi qurilmalar (TK) adapterlarining registrlaridan o`qish;registrlaridan o`qish;  • • so`rovlarni va buyruqlarni adapterlardan TK, larga xizmat so`rovlarni va buyruqlarni adapterlardan TK, larga xizmat ko`rsatish uchun qabul qilish va qayta ishlash;ko`rsatish uchun qabul qilish va qayta ishlash;  • • ma`lumotlarni qayta ishlash hamda ularni AX ga va TK, ma`lumotlarni qayta ishlash hamda ularni AX ga va TK, adapterlarining registrlariga yozish; adapterlarining registrlariga yozish;  • • SHK ning barcha boshqa uzellari va bloklari uchun SHK ning barcha boshqa uzellari va bloklari uchun boshqaruvchi signallarni ishlab chiqish.boshqaruvchi signallarni ishlab chiqish.  Mikroprocessor qiymatlar shinasining razryaoliligi SHK ning Mikroprocessor qiymatlar shinasining razryaoliligi SHK ning razryadliligani aniqlaydi; MP adreslar shinasini razryadliligi uning razryadliligani aniqlaydi; MP adreslar shinasini razryadliligi uning adres kengligini aniqlaydi. adres kengligini aniqlaydi.  Adres kengligi Adres kengligi — bu asosiy xotira yacheykalarining — bu asosiy xotira yacheykalarining maksimal soni bo`lib, u bevosita mikroprocessor tomonidan maksimal soni bo`lib, u bevosita mikroprocessor tomonidan adreslanishi mumkin.adreslanishi mumkin.

Intel va IntelIntel va Intel  Birinchi MP 4004 mikroprocessori Intel firmasi (AQSH) Birinchi MP 4004 mikroprocessori Intel firmasi (AQSH) tomonidan 1971 yilda chiqarilgan. Hozirgi vaqtda bir tomonidan 1971 yilda chiqarilgan. Hozirgi vaqtda bir necha yuzlab turli mikroprocessorlar chiqarilmoqda, necha yuzlab turli mikroprocessorlar chiqarilmoqda, lekin lekin ее ng ommaviy va keng tarqalgani Intel va Intel ga ng ommaviy va keng tarqalgani Intel va Intel ga o`xshash firmalarning mikroprocessorlaridir.o`xshash firmalarning mikroprocessorlaridir.  Barcha mikroprocessorlarni 3 ta gURO`hga bo`lish Barcha mikroprocessorlarni 3 ta gURO`hga bo`lish mumkin:mumkin:  — — CISC tipidagi (Complex Instruction Set Command) CISC tipidagi (Complex Instruction Set Command) to`liq to`plamli buyruqlar tizimi bilan MP;to`liq to`plamli buyruqlar tizimi bilan MP;  — — RISC tipidagi (Redused Instruction Set Command) RISC tipidagi (Redused Instruction Set Command) qisqartirilgan to`plamli buyruqlar tizimi bilan MP;qisqartirilgan to`plamli buyruqlar tizimi bilan MP;  — — MISC tipidagi (Minimum Instruction Set Command) MISC tipidagi (Minimum Instruction Set Command) minimal to`plamli buyruqlar tizimi bilan va etarlicha minimal to`plamli buyruqlar tizimi bilan va etarlicha yuqori tezkor MP (hozirgi vaqtda bu modellar ishlab yuqori tezkor MP (hozirgi vaqtda bu modellar ishlab chiqish bosqichida turibdi).chiqish bosqichida turibdi). 

CISC tipidagi CISC tipidagi mikroprocessorlarmikroprocessorlar  IBM PC tipidagi ko`pchilik zamonaviy SHK lar CISC tipidagi MP IBM PC tipidagi ko`pchilik zamonaviy SHK lar CISC tipidagi MP larni ishlatadi, ulardan ba`zilarining tavsiflari 19- jadvalda larni ishlatadi, ulardan ba`zilarining tavsiflari 19- jadvalda keltirilgan.keltirilgan.  Izoxrar.Izoxrar.  1. MP 80386,80486 mikroprocessorlarida SX, DX, SL va b. 1. MP 80386,80486 mikroprocessorlarida SX, DX, SL va b. harfli o`zgartirish kiritilganlari bor (80486SX, 80486DX), ular harfli o`zgartirish kiritilganlari bor (80486SX, 80486DX), ular bazaviy modeldan shinalar razryadliligi, takgli chastota, bazaviy modeldan shinalar razryadliligi, takgli chastota, ishlash ishonchliligi, o`lchamlari, ishlash ishonchliligi, o`lchamlari, ее nergiya iste`moli, nergiya iste`moli, kuchlanish amplitudasi va boshqa kattaliklar bilan farq qiladi:kuchlanish amplitudasi va boshqa kattaliklar bilan farq qiladi:  — — DX bazaviy model bilan deyarli mos keladi;DX bazaviy model bilan deyarli mos keladi;  — — SX va SL, xususan kichikroq shinalar razryadliliga SX va SL, xususan kichikroq shinalar razryadliliga ее ga;ga;  — — SL va ayniqsa SLE SL va ayniqsa SLE ее nergiyani tejaydigan, ixcham SHK da nergiyani tejaydigan, ixcham SHK da (Lap Top, Notebook) ishlatishga mo`ljallangan.(Lap Top, Notebook) ishlatishga mo`ljallangan.  80486DX — bu MP 80486 ning boshlang`ich versiyasidir. U 80486DX — bu MP 80486 ning boshlang`ich versiyasidir. U sozlangan matematik soprocessor va o`lchani 8 Kbayt sozlangan matematik soprocessor va o`lchani 8 Kbayt bo`lgan birinchi darajali kbo`lgan birinchi darajali k ее sh-xotiraga sh-xotiraga ее ga. Uning uchun ga. Uning uchun maksimal chastota — 50 MGc; chastotani yanada ortgarish u maksimal chastota — 50 MGc; chastotani yanada ortgarish u vaqtda MP uchun ma`noga vaqtda MP uchun ma`noga ее ga ga ее mas mas ее di, chunki ko`pchilik di, chunki ko`pchilik tizimli platalar bunday tezliklarda ishlay olmas tizimli platalar bunday tezliklarda ishlay olmas ее dilar.dilar.

 486SX modeli DX ga o`xshash, lekin unda soprocessor bloklangan. Bu 486SX modeli DX ga o`xshash, lekin unda soprocessor bloklangan. Bu ishlab chiqaruvchiga soprocessorni testlash harajatlaridan xalos bo`lish va ishlab chiqaruvchiga soprocessorni testlash harajatlaridan xalos bo`lish va shu bilan maxsulot narxini kamaytirishga imkon bergan.shu bilan maxsulot narxini kamaytirishga imkon bergan.  80486DX va undan yuqori mikroprocessorlar ichki chastotasini 80486DX va undan yuqori mikroprocessorlar ichki chastotasini ko`paytirib ishlashi mumkin. Ko`paytirilgan chastota bilan MP ning faqat ko`paytirib ishlashi mumkin. Ko`paytirilgan chastota bilan MP ning faqat ichki sxemalari ishlashi mumkin. MP ga nisbatan hamma tashqi sxemalar, ichki sxemalari ishlashi mumkin. MP ga nisbatan hamma tashqi sxemalar, shu jumladan tizimli platada joylashganlari ham, oddiy chastotada shu jumladan tizimli platada joylashganlari ham, oddiy chastotada ishlaydi.ishlaydi.  486DX2 — bu 486DX ning ichki ikkilangan chastotali variantidir: 486DX2 — bu 486DX ning ichki ikkilangan chastotali variantidir: masalan, 486DX266 tashqi 33 MGc li chastotaga (tizimli plata ishlaydigan masalan, 486DX266 tashqi 33 MGc li chastotaga (tizimli plata ishlaydigan chastota) chastota) ее ga (shu MP li SHK 486DX50 li SHK ga taxminan o`xshash), lekin ga (shu MP li SHK 486DX50 li SHK ga taxminan o`xshash), lekin periferiya, tizimli plata, 2-darajali kperiferiya, tizimli plata, 2-darajali k ее sh-xotira, asosiy xotira, videokarta va sh-xotira, asosiy xotira, videokarta va b. sifatiga kamroq qatiy talablar tufayli arzonroqdir.b. sifatiga kamroq qatiy talablar tufayli arzonroqdir.  486DX4 bu 4-avlod mikroprocessoridir (to`rt aynan shuni bildiradi, 486DX4 bu 4-avlod mikroprocessoridir (to`rt aynan shuni bildiradi, to`rtlangan chastotani to`rtlangan chastotani ее mas); u DX2 dan ichki kmas); u DX2 dan ichki k ее sh-xotirani 16 Kbayt sh-xotirani 16 Kbayt gacha ko`paytirilganligi, uch marta orttirilgan chastotada ishlay olish gacha ko`paytirilganligi, uch marta orttirilgan chastotada ishlay olish imkoniyati (486DX4 100) va 5 V m imkoniyati (486DX4 100) va 5 V m ее mas, balki 3,3 V kuchlanishli ta`minoti mas, balki 3,3 V kuchlanishli ta`minoti bilan farq qiladi.bilan farq qiladi.  2. 2. ЕЕ lementlar soni — bu MP integral sxemasiga joylashtirilgan oddiy lementlar soni — bu MP integral sxemasiga joylashtirilgan oddiy yarim o`tkazgichli yarim o`tkazgichli ее lementlar soni. Texnologiya odatda lementlar soni. Texnologiya odatda ее lementning lementning mikronlardagi o`lchani bilan tavsiflanadi.mikronlardagi o`lchani bilan tavsiflanadi.  3. Pentium Pro MP ikkita kristalldan: MP ning o`zi va k3. Pentium Pro MP ikkita kristalldan: MP ning o`zi va k ее sh-xotiradan sh-xotiradan tashkil topgan, ikkinchi kristall uning 256 yoki 512 Kbayt xotirasiga tashkil topgan, ikkinchi kristall uning 256 yoki 512 Kbayt xotirasiga bog`liq ravishda 15,5 yoki 31 mln yarim o`tkazgichli bog`liq ravishda 15,5 yoki 31 mln yarim o`tkazgichli ее lementlarni o`z lementlarni o`z ichiga oladi. Bu 2-darajali kichiga oladi. Bu 2-darajali k ее sh-xotira processor chastotasida ishlaydi, sh-xotira processor chastotasida ishlaydi, odatda odatda ее sa 2-darajali ksa 2-darajali k ее sh-xotira tizimli plata chastotasida ishlaydi.sh-xotira tizimli plata chastotasida ishlaydi.

Quyidagilarni ta`kidlash Quyidagilarni ta`kidlash kerakkerak ::  • • 80386 va undan yuqori MP da buyruqlar konveyerli 80386 va undan yuqori MP da buyruqlar konveyerli bajariladi.bajariladi.  Buyruqlarning konveyerli bajarilishi Buyruqlarning konveyerli bajarilishi — bu natijalarni — bu natijalarni MP ning bir qismidan boshqa qismiga bevosita uzatishda, MP MP ning bir qismidan boshqa qismiga bevosita uzatishda, MP ni turli qismlarida ketma-ket buyruqlarning turli taktlarini bir ni turli qismlarida ketma-ket buyruqlarning turli taktlarini bir vaqtda bajarishdir. Buyruqlarning konveyerli bajarilishi SHK vaqtda bajarishdir. Buyruqlarning konveyerli bajarilishi SHK ning tezkorlilik bo`yicha samaradorligini 2—3 marta ortgiradi;ning tezkorlilik bo`yicha samaradorligini 2—3 marta ortgiradi;  • • 80286 va undan yuqori MP ning 80286 va undan yuqori MP ning hisoblash tarmog`ada hisoblash tarmog`ada ishlash ishlash imkoniyati;imkoniyati;  • • 80286 va undan yuqori MP ning 80286 va undan yuqori MP ning ko`p ko`p masalalar bilan masalalar bilan ishlashishlash (ko`p dasturlar bilan) imkoniyati va bunga mos xotira (ko`p dasturlar bilan) imkoniyati va bunga mos xotira himoyasi.himoyasi. Zamonaviy mikroprocessorlar ikkita ish rejimiga Zamonaviy mikroprocessorlar ikkita ish rejimiga ее ga:ga:  • • haqiqiy haqiqiy (bitta masalali), unda faqat bittp dastur bajarilishi (bitta masalali), unda faqat bittp dastur bajarilishi mumkin va kompyuter asosiy xotirasining faqat 1024 Kbayti mumkin va kompyuter asosiy xotirasining faqat 1024 Kbayti bevosita adreslanishi mumkin, qolgan (kengaytirilgan) bevosita adreslanishi mumkin, qolgan (kengaytirilgan) xotiraga xotiraga ее sa faqat maxsus drayverlar ulangandagina sa faqat maxsus drayverlar ulangandagina murojaat qilish mumkin;murojaat qilish mumkin;

Virtual mashinalar Virtual mashinalar tizimitizimi  • • himoyalangan himoyalangan (ko`p masalali), bu rejimda (ko`p masalali), bu rejimda birdaniga bir nechta dasturlarning bajarilishi, birdaniga bir nechta dasturlarning bajarilishi, bevosita adreslash va SHK da bor bo`lgan barcha bevosita adreslash va SHK da bor bo`lgan barcha asosiy xotiraga to`g`ridan to`g`ri murojaat qilish asosiy xotiraga to`g`ridan to`g`ri murojaat qilish (qo`shimcha drayverlarsiz), uning bajarilayotgan (qo`shimcha drayverlarsiz), uning bajarilayotgan dasturlar o`rtasida avtomatik taqsimlanishi va mos dasturlar o`rtasida avtomatik taqsimlanishi va mos ravishda uni, begona dasturlar tomonidan murojaat ravishda uni, begona dasturlar tomonidan murojaat qilinishidan himoyalash ta`minlanadi;qilinishidan himoyalash ta`minlanadi;  • • 80386 va undan yuqori MP larda virtual mashinalar 80386 va undan yuqori MP larda virtual mashinalar tizimi rejimini qo`llab-quvvatlash.tizimi rejimini qo`llab-quvvatlash.  Virtual mashinalar tizimi Virtual mashinalar tizimi ko`p masalali ish ko`p masalali ish rejimining yanada rivojlanishi bo`lib, unda har bir rejimining yanada rivojlanishi bo`lib, unda har bir masala o`zining operacion tizimi boshqaruvi ostida masala o`zining operacion tizimi boshqaruvi ostida bajarilishi mumkin, ya`ni bitta MP da guyo, parallel bajarilishi mumkin, ya`ni bitta MP da guyo, parallel ishlaydigan va turli xil operaciey tizimlarga ishlaydigan va turli xil operaciey tizimlarga ее ga ga bo`lgan bir nechta kompyuterlar modellashtiriladibo`lgan bir nechta kompyuterlar modellashtiriladi

Pentium mikroorocessorlariPentium mikroorocessorlari  80586 (R5) mikroprocessorlari 80586 (R5) mikroprocessorlari Intel firmasi Intel firmasi tomonidan patentlantan tomonidan patentlantan Pentium Pentium tavar markasi tavar markasi bo`yicha ko`proq ma`lumdir (boshqa firmalarning bo`yicha ko`proq ma`lumdir (boshqa firmalarning 80586 MP boshqacha belgilanishga 80586 MP boshqacha belgilanishga ее ga: ga: AMDAMD firmasida K5, Cyrix firmasida Ml va b.).firmasida K5, Cyrix firmasida Ml va b.).  Bu mikroprocessorlar besh pag`onali konveyerli Bu mikroprocessorlar besh pag`onali konveyerli strukturaga strukturaga ее ga bo`lib, u ketma-ket buyruqlarning ga bo`lib, u ketma-ket buyruqlarning bajarilish taktlarini ko`p marotaba birgalikda bajarilish taktlarini ko`p marotaba birgalikda ishlashini ta`minlaydi va yana boshqarishni shartli ishlashini ta`minlaydi va yana boshqarishni shartli uzatish buyruqlari uchun kuzatish buyruqlari uchun k ее sh-buferga sh-buferga ее ga bo`lib, u ga bo`lib, u dasturlarni tarmoqlanish yo`nalishini oldindan aytish dasturlarni tarmoqlanish yo`nalishini oldindan aytish imkonini beradi; samarali tezkorligi bo`yicha ular har imkonini beradi; samarali tezkorligi bo`yicha ular har bir buyruqni go`yoki bir takt ichida bajaradigan RISC bir buyruqni go`yoki bir takt ichida bajaradigan RISC MP lariga yaqinlashadi. MP lariga yaqinlashadi. Pentium 32Pentium 32 razryadli adresli razryadli adresli shinaga va 64-razryadli ma`lumotlar shinasiga shinaga va 64-razryadli ma`lumotlar shinasiga ее gadir. Tizim bilan qiymatlarni almashish sekundiga gadir. Tizim bilan qiymatlarni almashish sekundiga 1 Gbayt tezlik bilan bajarilishi mumkin.1 Gbayt tezlik bilan bajarilishi mumkin.

Pentium Pro Pentium Pro mikroprocessorlarimikroprocessorlari  1995 yil sentyabrda savdo markasi Pentium Pro bo`lgan 80686 1995 yil sentyabrda savdo markasi Pentium Pro bo`lgan 80686 (R6) MP ning taqdimot marosini bo`ldi va savdoga chiqarildi.(R6) MP ning taqdimot marosini bo`ldi va savdoga chiqarildi.  Mikroprocessor 2 ta kristalldan: MP ni o`zidan va kMikroprocessor 2 ta kristalldan: MP ni o`zidan va k ее sh-xotiradan sh-xotiradan tashkil topgan. Lekin u Pentium bilan to`liq mos kelmaydi va tashkil topgan. Lekin u Pentium bilan to`liq mos kelmaydi va xususan, maxsus tizimli platani talab xususan, maxsus tizimli platani talab ее tadi. Pentium Pro 32-bitli tadi. Pentium Pro 32-bitli ilovalarda yaxshi ishlaydi, 16-bitli ilovalarda ilovalarda yaxshi ishlaydi, 16-bitli ilovalarda ее sa xatgoki sa xatgoki Pentium ga birmuncha yutkazadi.Pentium ga birmuncha yutkazadi.  Yangi sxematexnik echimlar tufayli ular SHK lar uchun yanada Yangi sxematexnik echimlar tufayli ular SHK lar uchun yanada yuqoriroq unumdorlikni ta`minlaydi. Bu yangiliklarning bir qismi yuqoriroq unumdorlikni ta`minlaydi. Bu yangiliklarning bir qismi "dinamik bajarilish" (dinamic execution) tushunchasi bilan "dinamik bajarilish" (dinamic execution) tushunchasi bilan birlashtirilishi mumkin, bu 14 ta pag`onali superkonveyerli birlashtirilishi mumkin, bu 14 ta pag`onali superkonveyerli struktura (superpi pelining), boshqarishni shartli uzatishlarda struktura (superpi pelining), boshqarishni shartli uzatishlarda dasturning tarmoqlanishini oldindan aytish (branch prediction) dasturning tarmoqlanishini oldindan aytish (branch prediction) va mo`ljallangan tarmoqlanish yo`li bo`yicha (speculative va mo`ljallangan tarmoqlanish yo`li bo`yicha (speculative execution) buyruqlarning bajarish borligini bildiradi.execution) buyruqlarning bajarish borligini bildiradi.  Izox,. Izox,. Ko`p masalalarni, ayniqsa iqtisodiy masalalarni echish Ko`p masalalarni, ayniqsa iqtisodiy masalalarni echish dasturlarida ko`p sonli boshqarishni shartli uzatishlar mavjud. dasturlarida ko`p sonli boshqarishni shartli uzatishlar mavjud. Agar processor o`tish, tarmoqlanish yo`nalishini oldindan ayta Agar processor o`tish, tarmoqlanish yo`nalishini oldindan ayta olsa, u holda uning ish unumdorligi hisoblash konveyerlarini olsa, u holda uning ish unumdorligi hisoblash konveyerlarini yuklashni optimallashtirish hisobiga sezilarli ortadi. Pentium Pro yuklashni optimallashtirish hisobiga sezilarli ortadi. Pentium Pro processorida oldindan to`g`ri aytish processorida oldindan to`g`ri aytish ее htimolligi 90%, Pentium da htimolligi 90%, Pentium da ее sa 80%.sa 80%.

Pentium processorlariPentium processorlari  256 — 512 Kbayt sig`imli k256 — 512 Kbayt sig`imli k ее sh-xotira — Pentium sh-xotira — Pentium processorlaridagi yuqori unumli tizimlarning majburiy processorlaridagi yuqori unumli tizimlarning majburiy xususiyatidir. Lekin ularda sozlangan kxususiyatidir. Lekin ularda sozlangan k ее sh-xotira sh-xotira katta bo`lmagan (16 Kbayt) sig`imga katta bo`lmagan (16 Kbayt) sig`imga ее ga, uning ga, uning asosiy qismi asosiy qismi ее sa processordan tashqarida asosiy sa processordan tashqarida asosiy platada joylashadi. SHuning uchun u bilan platada joylashadi. SHuning uchun u bilan ma`lumotlar almashish MP ning ichki chastotasida ma`lumotlar almashish MP ning ichki chastotasida ее mas, balki odatda 2-3 marta past bo`lgan taktli mas, balki odatda 2-3 marta past bo`lgan taktli generator chastotasida amalga oshiriladi, bu generator chastotasida amalga oshiriladi, bu ее sa sa kompyuterning umumiy tezkorligini pasaytiradi. kompyuterning umumiy tezkorligini pasaytiradi. Pentium Pro MP da 1-darajali kPentium Pro MP da 1-darajali k ее sh-xotira ham (8 sh-xotira ham (8 Kbayt dan buyruqlar va qiymatlar uchun) va 256 yoki Kbayt dan buyruqlar va qiymatlar uchun) va 256 yoki 512 Kbayt sig`imli 2-darajali kristall k512 Kbayt sig`imli 2-darajali kristall k ее sh-xotira ham sh-xotira ham bor bo`lib, ular mikroprocessorning o`zini platasida bor bo`lib, ular mikroprocessorning o`zini platasida joylashgan va MP ning ichki chastotasida ishlaydi.joylashgan va MP ning ichki chastotasida ishlaydi. 

Pentium MMXva Pentium II Pentium MMXva Pentium II mikroprocessorlarimikroprocessorlari  1997 yil ning yanvarida va iyunida multimedia texnologiyasida 1997 yil ning yanvarida va iyunida multimedia texnologiyasida ishlash uchun modernizaciya qilingan va mos ravishda Pentium ishlash uchun modernizaciya qilingan va mos ravishda Pentium MMX (MMX — Multi Media eXtention) va Pentium II savdo MMX (MMX — Multi Media eXtention) va Pentium II savdo markalarini olgan Pentium Pro mikroprocessorlarining taqdimot markalarini olgan Pentium Pro mikroprocessorlarining taqdimot marosini bo`ldi.marosini bo`ldi.  Pentium MMX MP audio- va videoma`lumotlarni qayta ishlashga Pentium MMX MP audio- va videoma`lumotlarni qayta ishlashga mo`ljallangan qo`shimcha 57 ta buyruq, ikki marta kattalashgan mo`ljallangan qo`shimcha 57 ta buyruq, ikki marta kattalashgan (32 Kbayt gacha) k(32 Kbayt gacha) k ее sh-xotira, Pentium Pro MP dan olingan sh-xotira, Pentium Pro MP dan olingan tarmoqlanishlarni oldindan aytish yangi blokini va b. o`z ichiga tarmoqlanishlarni oldindan aytish yangi blokini va b. o`z ichiga oladi. SHuning hisobiga unda Pentium MP ga nisbatan 1 millionta oladi. SHuning hisobiga unda Pentium MP ga nisbatan 1 millionta tranzistorli tranzistorli ее lement ko`proqdir.lement ko`proqdir.  Bu mikroprocessorlarnn samarali ishlatish uchun barcha Bu mikroprocessorlarnn samarali ishlatish uchun barcha ее ski ski dasturlarga (shu jumladan Windows 95, Windows NT operacion dasturlarga (shu jumladan Windows 95, Windows NT operacion tizimlariga ham) moslashtiruvchi dasturli lavhalarni qo`shish tizimlariga ham) moslashtiruvchi dasturli lavhalarni qo`shish kerak; aslida kerak; aslida ее sa, ularsiz ham Pentium MMX MP oddiy Pentium MP sa, ularsiz ham Pentium MMX MP oddiy Pentium MP dan birmuncha unumliroqdir. Pentium MMX MP oddiy ilovalarni dan birmuncha unumliroqdir. Pentium MMX MP oddiy ilovalarni bajarishda Pentium MP ga qaraganda 10-15% tezkorroqdir, yangi bajarishda Pentium MP ga qaraganda 10-15% tezkorroqdir, yangi 57 ta buyruqni ishlatib multimedia ilovalarini bajarishda 57 ta buyruqni ishlatib multimedia ilovalarini bajarishda ее sa u sa u 30% ga tezkorroqdir (taqqoslash uchun Pentium Pro MP oddiy 30% ga tezkorroqdir (taqqoslash uchun Pentium Pro MP oddiy ilovalarni bajarishda Pentium MP ga qaraganda, taxminan 20% ilovalarni bajarishda Pentium MP ga qaraganda, taxminan 20% tezkorroqdir). Pentium MMX ning xonalarini hisobga olgan holla tezkorroqdir). Pentium MMX ning xonalarini hisobga olgan holla yozilgan dasturlar oddiy Pentium MP li SHK larda ishlay olmaydi.yozilgan dasturlar oddiy Pentium MP li SHK larda ishlay olmaydi.  Pentium MMX MP uchun Socket 7 raz`yomli (ajratgich), MMX Pentium MMX MP uchun Socket 7 raz`yomli (ajratgich), MMX qo`llab-quvvatlaydigan yangi BIOS li va ikkita ta`minot qo`llab-quvvatlaydigan yangi BIOS li va ikkita ta`minot kuchlanishli (2,8 va 3,5 V) tizimli plata talab kuchlanishli (2,8 va 3,5 V) tizimli plata talab ее tiladi.tiladi.

Pentium II MP va Pentium II MP va Over Drive Over Drive mikroprocessorlarimikroprocessorlari  Pentium II MP boshqa hamma MP larga nisbatan o`zgacha tuzulishga Pentium II MP boshqa hamma MP larga nisbatan o`zgacha tuzulishga ее ga, ga, xususan, u uncha katta bo`lmagan plata-kartrij ko`rinishida bajarilgan bo`lib, xususan, u uncha katta bo`lmagan plata-kartrij ko`rinishida bajarilgan bo`lib, unga processorning o`zi (Pentium Pro da 5,5 mln ta tranzistor bo`lsa, unda unga processorning o`zi (Pentium Pro da 5,5 mln ta tranzistor bo`lsa, unda 7,5 mln ta tranzistor bor) va umumiy hajmi 512 Kbayt bo`lgan ikkincha 7,5 mln ta tranzistor bor) va umumiy hajmi 512 Kbayt bo`lgan ikkincha darajali kdarajali k ее sh-xotiraning to`rtta mikrosxemasi joylashtirilgan. Processorning sh-xotiraning to`rtta mikrosxemasi joylashtirilgan. Processorning o`z mikrosxemasida joylashgan 1-darajali ko`z mikrosxemasida joylashgan 1-darajali k ее sh-xotira Pentium Pro MP da bor sh-xotira Pentium Pro MP da bor bo`lgan 16 Kbayt o`rniga 32 Kbayt sig`imga bo`lgan 16 Kbayt o`rniga 32 Kbayt sig`imga ее ga, lekin 2-darajali kga, lekin 2-darajali k ее sh-xotira sh-xotira MP ning ichki chastotasida MP ning ichki chastotasida ее mas, balki ikki marta kichik chastotada ishlaydi.mas, balki ikki marta kichik chastotada ishlaydi.  Pentium II MP 0,35 mikronli texnologiya asosida ishlab chiqariladi va 2,8 V Pentium II MP 0,35 mikronli texnologiya asosida ishlab chiqariladi va 2,8 V ta`minot kuchlanishini ishlatadi. Uning uchun, tabiiyki, boshqa barcha ta`minot kuchlanishini ishlatadi. Uning uchun, tabiiyki, boshqa barcha Pentium larga nisbatan o`zgacha tizimli plata talab Pentium larga nisbatan o`zgacha tizimli plata talab ее tiladi.tiladi.  Shunday qilib, MMX-tizimni yaratish uchun quyidagilar mavjud bo`lishi Shunday qilib, MMX-tizimni yaratish uchun quyidagilar mavjud bo`lishi kerak:kerak:  • • pentium MMX yoki Pentium II mikroprocessorlari; pentium MMX yoki Pentium II mikroprocessorlari;  • • ushbu mikroprocessorlarni qo`llovchi tizimli plata; ushbu mikroprocessorlarni qo`llovchi tizimli plata;  • • bu processorlarning qo`shimcha buyruqlarini ishlatishga yo`naltirilgan bu processorlarning qo`shimcha buyruqlarini ishlatishga yo`naltirilgan dasturli ta`minot.dasturli ta`minot.  Bularning hammasini mikroprocessorni tanlashda inobatga olish kerak.Bularning hammasini mikroprocessorni tanlashda inobatga olish kerak.  Yaqinda ishlab chiqarilgan, moxiyati bo`yicha o`ziga xos soprocessor bo`lgan Yaqinda ishlab chiqarilgan, moxiyati bo`yicha o`ziga xos soprocessor bo`lgan Over Drive ham qiziqarlidir, u 80486 MP uchun ishlash rejimini va Pentium MP Over Drive ham qiziqarlidir, u 80486 MP uchun ishlash rejimini va Pentium MP uchun samarali tezkorlilikni, Pentium MP uchun uchun samarali tezkorlilikni, Pentium MP uchun ее sa ularning unumdorligini sa ularning unumdorligini oshirishni ta`minlaydi (xususan, Pentium 75,90 va 100 uchun mos ravishda oshirishni ta`minlaydi (xususan, Pentium 75,90 va 100 uchun mos ravishda Over Drive 125,150 va 166, ular uning ichki chastotasini Over Drive da Over Drive 125,150 va 166, ular uning ichki chastotasini Over Drive da ko`rsatilgan kattalikkacha oshiradi).ko`rsatilgan kattalikkacha oshiradi).

RISC tinidagi RISC tinidagi mikroprocessormikroprocessor  RISC tipidagi mikroprocessorlar oddiy, dasturlarda RISC tipidagi mikroprocessorlar oddiy, dasturlarda ее ng ko`p ng ko`p uchraydigan buyruqlarni o`z ichiga oladi. Qiyinroq buyruqlarni uchraydigan buyruqlarni o`z ichiga oladi. Qiyinroq buyruqlarni bajarish kerak bo`lganda mikroprocessorda ularni oddiylaridan bajarish kerak bo`lganda mikroprocessorda ularni oddiylaridan avtomatik yig`ish amalga oshiriladi. Bu MP larda har bir oddiy avtomatik yig`ish amalga oshiriladi. Bu MP larda har bir oddiy buyruqni bajarishga, ularni yozib quyilganligi va parallel buyruqni bajarishga, ularni yozib quyilganligi va parallel bajarilishi hisobiga 1 mashina takti sarflanadi (CISC tizimidagi bajarilishi hisobiga 1 mashina takti sarflanadi (CISC tizimidagi xatto xatto ее ng qisqa buyruqni bajarishga ham odatda 4 takt ng qisqa buyruqni bajarishga ham odatda 4 takt sarflanadi).sarflanadi).  RISC tipidagi birinchi MP lardan — ARM (uning asosida IBM PC RISC tipidagi birinchi MP lardan — ARM (uning asosida IBM PC RT SHK yaratilgan) 118 ta turli xil buyruqlarga RT SHK yaratilgan) 118 ta turli xil buyruqlarga ее ga bo`lgan 32-ga bo`lgan 32- razryadli MP. Zamonaviy RISC MP lari (80860, 80960, 80870, razryadli MP. Zamonaviy RISC MP lari (80860, 80960, 80870, Power PC) 150 mln. amalҒsekund tezkorli, 64-razryadlidir. Power Power PC) 150 mln. amalҒsekund tezkorli, 64-razryadlidir. Power PC mikroprocessorlari (Perfomance Optimized With Enhanced PC mikroprocessorlari (Perfomance Optimized With Enhanced RISC PC) juda istiqbollidir va hozirning o`zidayok mashina-RISC PC) juda istiqbollidir va hozirning o`zidayok mashina- serverlarda va Macintosh tipidagi SHK larda keng qo`llanilmoqda. serverlarda va Macintosh tipidagi SHK larda keng qo`llanilmoqda. Power PC mikroprocessorlari 300 MGc gacha taktli chastotaga Power PC mikroprocessorlari 300 MGc gacha taktli chastotaga ее ga, Alpha mikroprocessorlari ga, Alpha mikroprocessorlari ее sa hozirgi vaqtdagi sa hozirgi vaqtdagi ее ng yuqori ng yuqori taktli chastota — 600 MGc modeliga taktli chastota — 600 MGc modeliga ее ga.ga.  RISC tipidagi mikroprocessorlar juda yuqori tezkorlikka RISC tipidagi mikroprocessorlar juda yuqori tezkorlikka ее ga, ga, lekin dastur jihatdan CISC-processorlar bilan moslashgan — IBM lekin dastur jihatdan CISC-processorlar bilan moslashgan — IBM PC SHK lari uchun ishlab chiqilgan dasturlarni bajarishda, ular PC SHK lari uchun ishlab chiqilgan dasturlarni bajarishda, ular CISC tipidagi MP larni dasturli darajada, faqat CISC tipidagi MP larni dasturli darajada, faqat ее mulyaciya mulyaciya (modellashtirish, initaciya qilish) qilishi mumkin, bu (modellashtirish, initaciya qilish) qilishi mumkin, bu ее sa ular sa ular samarali unumdorligini keskin pasayishiga olib keladi.samarali unumdorligini keskin pasayishiga olib keladi.  Barcha yangi MP lar 0,35 mkm va undan kichik tartibli chiziqli Barcha yangi MP lar 0,35 mkm va undan kichik tartibli chiziqli o`lchamli o`lchamli ее lementlarning shakllanishini ta`minlovchi texnologiya lementlarning shakllanishini ta`minlovchi texnologiya asosida yaratiladi (an`anaviy 80486 va Pentium MP larida 0,8 asosida yaratiladi (an`anaviy 80486 va Pentium MP larida 0,8 mikronli mikronli ее lementlarni ishlatilgan).lementlarni ishlatilgan).

 ЕЕ lementlar o`lchamlarining kichiklashishi quyidagilarga imkon lementlar o`lchamlarining kichiklashishi quyidagilarga imkon beradi:beradi:  • • MP taktli chastotasini 100 MGc gacha va undan yuqorigacha MP taktli chastotasini 100 MGc gacha va undan yuqorigacha oshirish, chunki tezkorlikni oshirishdagi to`siq «yorug`likning» oshirish, chunki tezkorlikni oshirishdagi to`siq «yorug`likning» etarli bo`lmagan (!) tarqalish tezligidir (300 000 kms);etarli bo`lmagan (!) tarqalish tezligidir (300 000 kms);  • • pasaytirilgan manba kuchlanishi 3,3 ni V ni ishlatish imkoniyati pasaytirilgan manba kuchlanishi 3,3 ni V ni ishlatish imkoniyati (standart 5 V o`rniga) hisobiga MP qizib ketishini kamaytirish.(standart 5 V o`rniga) hisobiga MP qizib ketishini kamaytirish.  MP funkcional jihatdan ikki qismdan iborat:MP funkcional jihatdan ikki qismdan iborat:  • • amalli, u o`z ichiga boshqarish qurilmasi (BQ), arifmetik-mantikiy amalli, u o`z ichiga boshqarish qurilmasi (BQ), arifmetik-mantikiy qurilma (AMK) va mikroprocessorli xotirani (MPX) oladi (bir nechta qurilma (AMK) va mikroprocessorli xotirani (MPX) oladi (bir nechta adresli registrlardan tashqari);adresli registrlardan tashqari);  • • interfeysli, ular o`z ichiga MPX ning adresli registrlarini; interfeysli, ular o`z ichiga MPX ning adresli registrlarini; buyruqlar registrlari blokini — mashinaning yaqin taktlarida buyruqlar registrlari blokini — mashinaning yaqin taktlarida bajariladigan buyruqlar kodlarini saqlash uchun xotira registrlarini; bajariladigan buyruqlar kodlarini saqlash uchun xotira registrlarini; shinalarni va portlarni boshqarish sxemasini oladi.shinalarni va portlarni boshqarish sxemasini oladi.  Ikkala qims parallel ishlaydi, lekin interfeysli qims amalli Ikkala qims parallel ishlaydi, lekin interfeysli qims amalli qismdan uzib ketadi, shuning uchun xotiradan navbatdagi qismdan uzib ketadi, shuning uchun xotiradan navbatdagi buyruqni tanlab olish (uni buyruqlar registri blokiga yozish va buyruqni tanlab olish (uni buyruqlar registri blokiga yozish va oldindan tahlil qilish) amalli qims oldingi buyruqni bajarish vaqtida oldindan tahlil qilish) amalli qims oldingi buyruqni bajarish vaqtida bajariladi. Zamonaviy mikroprocessorlar interfeysli qismida bir bajariladi. Zamonaviy mikroprocessorlar interfeysli qismida bir nechta gURO`h, registrlarga nechta gURO`h, registrlarga ее ga, ular turli darajadagi o`zib ketish ga, ular turli darajadagi o`zib ketish bilan ishlaydi, bu bilan ishlaydi, bu ее sa amallarni konveyer usulida bajarish imkonini sa amallarni konveyer usulida bajarish imkonini beradi. MP ning bunday tashkil beradi. MP ning bunday tashkil ее tilishi uning samarali tezkorligini tilishi uning samarali tezkorligini sezilarli oshirish imkonini beradi.sezilarli oshirish imkonini beradi.

O'xshashlar

Кompyuterli va mikroprotsessorli tibbiyot komplekslarining arxitekturasi

Zamonaviy shaxsiy kompyuterlar va ularning rivojlanishi

Ko’rsatgich va havolalar bilan ishlash

HTML va unda ishlash. HTML matn,rang,jadval va rasmlar bilan ishlash

DNS bilan ishlash. Tarmoq fayl tizimi va disklari bilan ishlash