Axboriy faoliyat sub`yektlari - Informatika va AT - Slaydlar

Axboriy faoliyat sub`yektlari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1100.5 KB

Ko'chirib olish

Axboriy faoliyat Axboriy faoliyat sub`yektlarisub`yektlari

• Axborotlashgan jamiyatda axboriy Axborotlashgan jamiyatda axboriy madaniyat, axboriy xizmat, madaniyat, axboriy xizmat, axboriy mahsulot va xizmatlar axboriy mahsulot va xizmatlar bozori kabi atamalar mavjut. bozori kabi atamalar mavjut. Axboriy mahsulotAxboriy mahsulot - bu - bu insonlarning axboriy faoliyatining insonlarning axboriy faoliyatining mahsuloti bo‘lib, biror ko‘rinishda mahsuloti bo‘lib, biror ko‘rinishda tarqatish uchun mo‘ljallangan tarqatish uchun mo‘ljallangan ma’lumotlar to‘plami. Axboriy ma’lumotlar to‘plami. Axboriy mahsulotning qimmati mahsulotning qimmati iste’molchining extiyojini iste’molchining extiyojini qondirish bilan ifodalanadi. qondirish bilan ifodalanadi.

• Axboriy xizmat - bu axboriy mahsulotlarni olish va foydalanuvchi ixtiyoriga berish. Tor ma’noda axboriy xizmat deganda axborot texnalogiyalari asosida kompyuterdan olinadigan xizmatlar tushuniladi. Barcha axboriy mahsulotlar va axboriy xizmatlar faqatgina axboriy bozorga qo‘yiladi va sotiladi. Axboriy mahsulotlar va axboriy xizmatlar bozori - bu aqliy mehnat mahsulotlarini sotishdagi iqtisodiy, huquqiy, tashkiliy munosabatlar sistemasidir.

• Axboriy madaniyat - bu axborot bilan maqsadli ishlash va uni olish, saqlash, qayta ishlash uchun zamonaviy kompyuter axborot texnologiyalaridan, iqtisodiy matematik usullardan, texnik voisitalar va sistemalar- dan foydalanish demakdir.

• Kundalik turmushimizda biz axborot deganda atrof- muhitdan (tabiatdan yoki jamiyatdan), sezgi a’zolarimiz orqali qabul qilib, anglab oladigan har qanday ma’lumotni tushunamiz, Tabiatni kuzataturib, insonlar bilan muloqotda bo`lib, kitob va gazetalar o`qib, televizion ko`rsatuvlar ko`rib, biz axborot olamiz. Matematik olim axborotni yanada kengroq tushunadi. U axborot qatoriga fikr yuritish orqali xulosa chiqarish natijasida hosil bo`lgan bilimlarni ham kiritadi.

• Boshqa soha xodimlari ham Boshqa soha xodimlari ham axborotni o`zlaricha talqin axborotni o`zlaricha talqin etadilar. Shunday qilib, turli etadilar. Shunday qilib, turli sohalarda axborot turlicha sohalarda axborot turlicha tushunilar ekan. Lekin tushunilar ekan. Lekin axborotlarning umumiy axborotlarning umumiy tomonlari ham borki, u ham tomonlari ham borki, u ham bo`lsa beshta muhim xossaga bo`lsa beshta muhim xossaga ega bo`lishligidir, Bular ega bo`lishligidir, Bular axborotni yaratish, qabul axborotni yaratish, qabul qilish, saqlash, ishlov berish qilish, saqlash, ishlov berish va uzatish xossalaridir.va uzatish xossalaridir.

• Axborotdan foydalanish imkoniyati va Axborotdan foydalanish imkoniyati va samaradorligi uning reprezentativligi, samaradorligi uning reprezentativligi, mazmundorligi, etarliligi, aktualligi, o`z mazmundorligi, etarliligi, aktualligi, o`z vaqtidaligi, anikligi, ishonarliligi, vaqtidaligi, anikligi, ishonarliligi, barqarorligi kabi asosiy iste’mol sifat barqarorligi kabi asosiy iste’mol sifat ko`rsatkichlari bilan bog`liqdir:ko`rsatkichlari bilan bog`liqdir: • axborotning reprezentativligi axborotning reprezentativligi – – ob’yekt ob’yekt xususiyatini adekvat ifoda etish xususiyatini adekvat ifoda etish maqsadlarida uni to`g`ri tanlash va maqsadlarida uni to`g`ri tanlash va shakllantirish bilan bog`liqdir.shakllantirish bilan bog`liqdir. • axborotning mazmundorligi axborotning mazmundorligi – – semantik semantik (mazmuniy) hajmini ifoda etadi.(mazmuniy) hajmini ifoda etadi.

• axborotniig aktualligi axborotniig aktualligi (dolzarbligi) – axborotdan (dolzarbligi) – axborotdan foydalanish vaqtida uning boshqarish uchun foydalanish vaqtida uning boshqarish uchun qimmatliligi saqlanib qolishi bilan belgilanadi va qimmatliligi saqlanib qolishi bilan belgilanadi va uning xususiyatlari o`zgarishi dinamikasi hamda uning xususiyatlari o`zgarishi dinamikasi hamda ushbu axborot paydo bo`lgan vaqtdan buyon o`tgan ushbu axborot paydo bo`lgan vaqtdan buyon o`tgan vaqt oralig`iga borliq bo`ladi.vaqt oralig`iga borliq bo`ladi. • axborotnipg o`z vaqtidaligi axborotnipg o`z vaqtidaligi – uniig avvaldan – uniig avvaldan belgilab qo`yilgan vazifani hal etish vaqti bilan belgilab qo`yilgan vazifani hal etish vaqti bilan kelishilgan vaqtdan kechikmasdan olinganligini kelishilgan vaqtdan kechikmasdan olinganligini bildiradi.bildiradi. • axborotning aniqligi axborotning aniqligi – olinayotgan axborotning – olinayotgan axborotning ob’yekt, jarayon, hodisa va hokazolarning real ob’yekt, jarayon, hodisa va hokazolarning real holatiga yaqinligi darajasi bilan belgilanadi.holatiga yaqinligi darajasi bilan belgilanadi. • axborotning ishonarliligi axborotning ishonarliligi – axborotning real – axborotning real mavjud ob’yektlarni zarur aniqlik bilan ifoda etish mavjud ob’yektlarni zarur aniqlik bilan ifoda etish xususiyati bilan belgilanadi.xususiyati bilan belgilanadi. • axborotning borqarorligi axborotning borqarorligi – – axborotning asos qilib axborotning asos qilib olingan ma’lumotlar aniqligini buzmasdan olingan ma’lumotlar aniqligini buzmasdan o`zgarishlarga ta’sir qilishga qodirligini aks ettiradi.o`zgarishlarga ta’sir qilishga qodirligini aks ettiradi.

• Axborotlar tizimlari jamiyat paydo bo’lgan Axborotlar tizimlari jamiyat paydo bo’lgan paytdan boshlab mavjud bo’lgan, chunki paytdan boshlab mavjud bo’lgan, chunki rivojlanishning turli bosqichida jamiyat o’z rivojlanishning turli bosqichida jamiyat o’z boshqaruvi uchun tizimlashtirilgan, boshqaruvi uchun tizimlashtirilgan, oldindan tayyorlangan axborotni talab oldindan tayyorlangan axborotni talab etgan. Bu, ayniqsa ishlab chiqarish etgan. Bu, ayniqsa ishlab chiqarish jarayonlari moddiy va nomoddiy jarayonlari moddiy va nomoddiy ne’matlarni ishlab chiqarish bilan bog’lik ne’matlarni ishlab chiqarish bilan bog’lik jarayonlarga tegishlidir. CHunki ular jarayonlarga tegishlidir. CHunki ular jamiyat rivoji uchun hayotiy muhim jamiyat rivoji uchun hayotiy muhim ahamiyatga ega. Aynan ishlab chiqarish ahamiyatga ega. Aynan ishlab chiqarish jarayonlar tezkor takomillashadi. Ularning jarayonlar tezkor takomillashadi. Ularning rivojlanib borishi bilan boshqarish ham rivojlanib borishi bilan boshqarish ham murakkablashadiki, o’z navbatida, u murakkablashadiki, o’z navbatida, u axborot tizimlarini takomillashtirish va axborot tizimlarini takomillashtirish va rivojlantirishni rag’batlantiradi.rivojlantirishni rag’batlantiradi.

• An’anaviy axborot tizimi sifat jihatidan An’anaviy axborot tizimi sifat jihatidan o’zgara boshladi. Boshqaruv apparatida o’zgara boshladi. Boshqaruv apparatida hisoblash texnikasi vositalarini qo’llash hisoblash texnikasi vositalarini qo’llash asosida yagona funksiyasi ishonchli axborot asosida yagona funksiyasi ishonchli axborot bilan boshqarish jarayonini ta’minlash bilan boshqarish jarayonini ta’minlash bo’lgan yangi tuzilma bo’linmasi paydo bo’lgan yangi tuzilma bo’linmasi paydo bo’ldi. SHu tarzda boshqaruv konturida bo’ldi. SHu tarzda boshqaruv konturida yangi axborot oqimlari paydo bo’ldi, eski yangi axborot oqimlari paydo bo’ldi, eski oqimlar o’z yo’nalishini qisman o’zgartirdi. oqimlar o’z yo’nalishini qisman o’zgartirdi. An’anaviy axborot tizimining bir qismi An’anaviy axborot tizimining bir qismi axborotni qayta ishlashni tobora ko’proq axborotni qayta ishlashni tobora ko’proq avtomatlashtirish yo’nalishida sekin - asta, avtomatlashtirish yo’nalishida sekin - asta, lekin izchil ravishda shakllana boshladi.lekin izchil ravishda shakllana boshladi.

• Aloqa sohasi jamiyat taraqqiyoti bilan tengma-teng, yonma-yon rivojlanib kelgan. Yillar davomida bu soha jamiyatning ajralmas qismi bo‘lib qoldi, hozirda esa har qachongidan muhimroq o‘rin tutmoqda. Insoniyat sivilizatsiyasining ilk namunalari namoyon bo‘la boshlagan davrdan boshlab aloqa vositalari yashash sharoitlari o‘zgarishi, madaniyat va texnikaning rivojlanishiga qarab mukammallashib bordi.

• Axborot sohasining tez sur`atlar Axborot sohasining tez sur`atlar bilan o`sishi, uni bilan o`sishi, uni avtomatlashtirish usullarining avtomatlashtirish usullarining shiddat bilan rivojlantirilishi shiddat bilan rivojlantirilishi komp’yuterlarning yaratilishiga komp’yuterlarning yaratilishiga va kishilik hayotining turli va kishilik hayotining turli sohalarini komp’yuterlashtirishga sohalarini komp’yuterlashtirishga olib keldi. Bu esa o`z navbatida olib keldi. Bu esa o`z navbatida bugungi kunda g`oyatda tezkorlik bugungi kunda g`oyatda tezkorlik bilan o`sib borayotgan «Axborotli bilan o`sib borayotgan «Axborotli jamiyat» nazariyasini maydonga jamiyat» nazariyasini maydonga keltirdi. keltirdi.

• Axborot texnologiyasining ana shunday Axborot texnologiyasining ana shunday mo`jizasi tufayli xohlagan kishi Er yuzining mo`jizasi tufayli xohlagan kishi Er yuzining xohlagan nuqtasidagi odam bilan soniyalarda xohlagan nuqtasidagi odam bilan soniyalarda aloqa o`rnatishi, muammoni lahzalarda hal aloqa o`rnatishi, muammoni lahzalarda hal etishi mumkin. Ana shu holatning o`zi inson etishi mumkin. Ana shu holatning o`zi inson faoliyatini, tafakkur tarzini, axloqiy faoliyatini, tafakkur tarzini, axloqiy me`yorlarini, olamga munosabatlarini, yaxlit me`yorlarini, olamga munosabatlarini, yaxlit olganda esa yangi yuz yillikdagi insoniyat olganda esa yangi yuz yillikdagi insoniyat hayoti va taqdirini ifoda etadi. Boshqacha qilib hayoti va taqdirini ifoda etadi. Boshqacha qilib aytganda, XXI asr tsivilizatsiyasi axborot aytganda, XXI asr tsivilizatsiyasi axborot xuruji, informatsion-psixologik urush xuruji, informatsion-psixologik urush qiyofasida o`zini namoyon etmoqda.qiyofasida o`zini namoyon etmoqda.

• Tig`iz axborotlashgan jamiyatda «shaxs-Tig`iz axborotlashgan jamiyatda «shaxs- jamiyat-davlat» aloqadorligi, ularning o`zaro jamiyat-davlat» aloqadorligi, ularning o`zaro uzviyligi va yaxlitligini ta`minlash bir uzviyligi va yaxlitligini ta`minlash bir muncha qiyinlashadi. CHunki axborot oqimi muncha qiyinlashadi. CHunki axborot oqimi tezlashgani va axborotlar girdorbida yashash tezlashgani va axborotlar girdorbida yashash kabi murakkab, ziddiyatli vaziyatning yuzaga kabi murakkab, ziddiyatli vaziyatning yuzaga kelishi bevosita shaxs tafakkurining, inson kelishi bevosita shaxs tafakkurining, inson dunyoqarashining keskin o`zgarishiga sabab dunyoqarashining keskin o`zgarishiga sabab bo`lmoqda. bo`lmoqda.

• Demak, har qanday axborot mazmuni, mohiyati, ta`sir etish darajasi, jamiyatga foydali yoki zararliligi, kishini ezgulikka yoki yovuzlikka da`vat etishi bilan «shaxs- jamiyat-davlat» mutanosibligiga u yoki bu tarzda ta`sir etadi. Ana shu jihatdan qaraganda milliy manfaatlarni asrash va rivojlantirishda axborot-psixologik xavfsizligini ta`minlashning roli yana ham oshadi. • Umuman olganda axborot-psixologik xavfsizlik tushunchasi qanday paydo bo`ldi? Uning hayotiyligi, insoniyat taqdiriga daxldorligi nimada? Ana shunday savol tug`ilishining o`zi muammoning dolzarbligini va o`ta keskinligini ko`rsatadi.

O'xshashlar

Har xil faoliyat sohalarida blokcheyn texnologiyasidan foydalanish xususiyatlari

Axborot texnalogiyasi tushunchasi va klassifikatsiyasi

Axborot tizimlari va axborot texnologiyalari

Mediasavodxonlikni oshirishning usul va vositalari

Axborotlarni saqlash va izlash tamoyillari