O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari bo’yicha xalqaro hamkorligi - Huquqshunoslik - Slaydlar

O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari bo’yicha xalqaro hamkorligi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

306.42578125 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: “O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari bo’yicha xalqaro hamkorligi” 01020304050607 01 0102030405060708090A0B0C0D 0E06090F10051108071209080C080C130D 0D

Reja:  KIRISH  I bob. O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari soxasiga qaratilgan etibori.  1.1. Inson huquqlari bo’yicha xalqaro hamkorlik O’zbekiston Respublikasining tashqi siyosatining muxim yo’nalishlari.  1.2. O’zbekiston Respublikasi qo’shilgan inson huquqlariga oid xalqaro shartnomalar.  II bob. O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari soxasidagi xalqaro tashkilotlar bilan aloqasi.  2.1. O’zbekistonmning BMT va uning ixtisoslashgan tashkilotlari bilan inson huquqlari soxasidagi hamkorligi.  2.2. O’zbekistonmning YeXHT bilan inson huquqlari soxasidagi xalqaro hamkorligi.  2.3 O’zbekistonning Yevro’pa ittifoqi bilan inson huquqlari soxasidagi hamkorligi.  Xulosa  Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati  Internet ma’lumoti

KIRISH 2013-yilda xalqaro jamoatchilik inson huquqlari va erkinliklarini ta’minlash sohasidagi asosiy demokratik tamoyil va talablami o‘zida mujas- sam etgan, shuningdek, bu sohada butun xalqaro huquq tizimini shakl- lantirishning siyosiy, huquqiy asosiga aylangan Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi qabul qilinganligining 65 yilligini hamda inson huquqlari sohasidagi Vena deklaratsiyasi va harakat dasturining 20 yilligini ni- shonlamoqda. Tadqiqot mavzusining dolzarbligi.

Qayd etish lozimki, Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi 400 dan ortiq tillarda nashr qilingan, dunyoda birorta ham hujjat bunchalik ko‘p tillarga taijima qilinmagan. Bu esa, uning universal xususiyati va ko‘lamidan dalolat beradi. Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi ko‘plab demokratik mamlakatlar konstitutsiyalarining asosiga aylangan, u fundamental huquq va erkinliklarga hurmat va rag‘batlantirishning mezoni bo‘lgan etalon hisoblanadi. Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi qoidalari inson huquqlari bo‘yicha BMTning yuzdan ortiq xalqaro konvensiya va deklaratsiyalari, inson huquqlari bo‘yicha ko‘p miqdordagi mintaqaviy shartnomalar, inson huquqlari bo‘yicha milliy qonunchilik va davlatlar konstitutsiyalarining asosi hisoblanadi hamda ular inson huquqlarini himoya qilish va rag‘batlantirishni ta’m inlab berishga qaratilgan.

Bitiruv Malakaviy Ishining obyekti. Bu davlat bilan indi- vid o‘rtasidagi individning huquqlari va erkinliklarini himoya qilish borasida vujudga keladigan huquqiy munosabatlami o‘rganishdan iboratdir. Davlat ushbu munosabatlarda inson huquqlariga oid xalqaro hujjatlarga qo‘shilishi, shuningdek, o‘zining bu sohadagi qonunchiligini shakllantirishi hamda inson huquqlarini himoya qiluvchi maxsus mexanizmlami yaratish yoMlari bilan individning huquq va erkinliklarini ta’minlab beradi.

Bitiruv Malakaviy Ishining predmeti. O’rganadigan muayyan masalalar doirasi hisoblanadi. Yuridik fan (yurisprudensiya) huquq, huquqni qo‘llash faoliyatining turli jihatlari, ya’ni huquq bilan tartibga solinadigan muayyan ijtimoiy munosabatlami o‘rganadi, 0‘zaro bogiangan fanlar predmetining boshqa fanlar predmetidan aniq farqlanib turishi bilimlaming sohalari va akademik fanlaming ilmiy yetukligi hamda ulaming nisbatan mustaqilligi va potensial samaradorligidan guvohlik beradi

Bitiruv Malakaviy Ishining maqsad va vazifalari. inson huquqlari va erkinliklari hamda majburiyatlarini o‘zaro chambarchas va bir-biriga bog‘liq holda tu- shunish, shuningdek, inson huquqlari va erkinliklariga rioya qilish hamda ulami himoya va muhofaza qilish muammolarini ulaming turfa xilligidan kelib chiqqan holda o‘rganish asosida insonning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini shakllantirish orqali o‘z huquq va erkinliklarini himoya qilish, o‘z majburiyatlariga ongli ravishda rioya etish ko‘nikmalarini hosil qilishdan iborat. Shuningdek, “Inson huquqlari” fani yana quyidagi maqsadlami ham ko‘zlaydi: talabalarning, ya’ni kelgusida davlat va tijorat tuzilmalarida tegishli mansabni egallaydigan va davlatning huquqiy tizimi, xususan, inson huquqlarining ahvoli, ulaming kafolatlanishi va amalga oshirilishi bilan bevosita shug‘ullanuvchi bo ‘lajak mutaxassislarning huquqiy ongini yuksaltirish; talabalarga har bir erkin inson ega bo'lishi kerak bo'lgan sifatlar - in- soniy dunyoqarash, demokratik ko‘nikmalar, insoniy qadr-qimmat, o'zini о ‘zi hurmat qilish, fuqarolik mas uliyati tuyg'usini singdirish;

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 17-moddasida “0‘zbe- kiston Respublikasi xalqaro munosabatlaming to‘la huquqli subyektidir”, deb ko‘rsatib qo‘yilishi, shuningdek, ushbu moddaning ikkinchi qismida “Respublika davlatning, xalqning oliy manfaatlari, farovonligi va xavfsizligini ta’minlash maqsadida ittifoqlar tuzishi, hamdo‘stliklarga va boshqa davlatlararo tuzilmalarga kirishi va ulardan ajralib chiqishi mumkin”, degan qoida mustahkamlab qo‘yilgan. Bu 0‘zbekistonning dunyodagi eng nufuzli xalqaro tashkilotlarga to‘la huquqli a’zo bo‘lib kirishi hamda uning xalqaro hamjamiyat tomonidan har tomonlama tan olinishi va xalqaro siyosiy, iqtisodiy va madaniy aloqalarga jadal kirib borishi uchun huquqiy zamin yaratdi. I bob. O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari soxasiga qaratilgan etibori. 1.1. Inson huquqlari bo’yicha xalqaro hamkorlik O’zbekiston Respublikasining tashqi siyosatining muxim yo’nalishlari.

O‘zbekiston o‘zining xalqaro munosabatlaming to‘la huquqli a’zosi ekanligi to‘g‘risidagi maqomiga 1991-yil 31-avgustda o‘z mustaqilligini e’lon qilishi orqaligina erishdi. 0‘zbekistonning 1991-yil 18-noyabrda qabul qilingan “0‘zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining asoslari to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy qonunida mustaqilligimizning asosiy negizi huquqiy jihatdan mustahkamlab qo‘yildi.

0‘zbekiston o‘zining tashqi siyosatini amalga oshirishda quyidagi ustuvorliklardan kelib chiqadi: Birinchidan , o‘zining milliy-davlat manfaatlari ustun boTgani holda o‘zaro manfaatlami toTiq hisobga olish; Ikkinchidan, 0‘zbekiston insonlar va davlatlar orasidagi o‘zaro munosabatlarda umuminsoniy qadriyatlar ustuvorligini tan olgan holda xalqaro aloqalarda tinchlik va xavfsizlikni mustahkamlash, nizolami tinch yo‘l bilan bartaraf etishni yoqlab chiqmoqda; Uchinchidan, 0‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosati o‘zaro tinchlik, o‘zaro foyda, ichki ishlarga aralashmaslik tamoyillariga, mustaqil- likni va suverenitetni chegaralovchi hamda davlatlararo munosabatlami mafkuralashtirishga qaratilgan harakatlarga yo‘l qo'yilmaydigan tamoyil- larga asosan quriladi;

1.2. O’zbekiston Respublikasi qo’shilgan inson huquqlariga oid xalqaro shartnomalar. Bugungi kunga qadar respublikamiz tomonidan 70 ga yaqin inson huquqlariga oid xalqaro hujjatlar imzolangan. Ushbu xalqaro hujjatlar mamlakatimizda inson huquqlari va erkinliklari muhofazasiga qaratilgan qo nun va qonunosti hujjatlarining qabul qilinishida asosiy mezon bo‘lib xizmat qilmoqda.

Mustaqil O‘zbekiston Respublikasi BMT doirasida faoliyat olib bormoqda va o‘z tashabbuslari bilan BMTning sessiyalarida faol ishtirok etib kelmoqda. O‘zbekiston Prezidenti I.A. Karimov 1993-yil 28-sentabrda Bosh Assambleyaning 48-sessiyasidagi nutqida ta’kidlaganidek: “BMTning eng muhim organi Xavfsizlik kengashi hozirgi dunyoning iqtisodiy- ijtimoiy, etnik-madaniy, diniy, ma’naviy jihatdan g‘oyat xilma-xilligini bab-baravar tarzda aks ettirishi, o‘zining tarkib topgan konservativ tuzil- masini qayta ko‘rib chiqishi uchun ham samarali choralar ko'rish zarurati nihoyatda yetildi”.

II bob. O’zbekiston Respublikasining inson huquqlari soxasidagi xalqaro tashkilotlar bilan aloqasi. 2.1. O’zbekistonmning BMT va uning ixtisoslashgan tashkilotlari bilan inson huquqlari soxasidagi hamkorligi. 1992-yilning 20-yanvarida BMTning Xavfsizlik kengashi ovoz berishsiz o‘zining 737- rezolyutsiyasini qabul qildi. Unda Xavfsizlik kengashi 0‘zbekiston Respublikasining murojaatini ko‘rib chiqib, Bosh Assambleyaga 0‘zbekistonni a’zolikka qabul qilishni tavsiya qildi. 1992-yil 2-martda 0‘zbekiston BMT a’zoligiga qabul qilindi. Shundan so‘ng mamlakatimizning bu xalqaro tashkilot bilan aloqalari tobora kengaya bordi. 1993-yili Toshkentda BMTning vakolatxonasi ochildi. Ko‘p o‘tmay BMTning Rivojlanish dasturi, Qochoqlar ishi bo‘yicha vakolatli Oliy Komissari, Bolalar jamg‘armasi (UNICEF), Sanoat taraq- qiyoti dasturi, Narkotiklami nazorat qilish dasturi, Jahon sogTiqni saqlash tashkiloti, Aholining joylashish jamg‘armasi kabi ixtisoslash gan organlar 0‘zbekistonda o‘z faoliyatini boshladi. 0‘zbekiston Res publikasi Prezidenti mazkur Tashkilotga yuqori baho berib, “Birlashgan Millatlar Tashkiloti barcha davlatlaming, mintaqalarning, butun jahon hamjamiyatining eng muhim muammolarini muhokama qilish va yechish uchun tuzilgan noyob tashkilotdir”, degan edi

BMT Bosh Assambleyasining 55-sessiyasida 0‘zbekiston Respub likasi Prezidenti Islom Karimov nutq so‘zladi va quyidagi tashabbuslami kiritdi: BMT Xavfsizlik kengashini bosqichma-bosqich isloh qilish, birinchi qadam sifatida Xavfsizlik kengashining doimiy a’zolari tarkibiga jahon siyosatida muhim rol o‘ynayotgan Germaniya va Yaponiyani kiritish; Global va mintaqaviy tahdidlarga munosabat bildirishda tezkorlikni oshirish uchun Bosh kotib vakolatlarini kengaytirish; Xavfsizlik kengashining qurolli mojarolaming oldini olish, ziddiyatlar va nizolami tinch yo‘1 bilan hal etish vositalari hamda mexanizmlaridan, shu jumladan, uzoq vaqt davom etayotgan mojarolami bartaraf etishda “tinchlikka majbur qilish” deb ataluvchi mexanizmdan samarali foydalanish masalalaridagi o‘mi va mas’uliyatini kuchaytirish

Majburiy yoki zo‘raki mehnat to‘g‘risidagi 1930-yilgi konvensiya; Qirq soatlik ish haftasi to‘g‘risidagi 1935-yilgi konvensiya; Haq to‘lanadigan ta’til to‘g‘risidagi 1936-yilgi konvensiya; Jamoa muzokaralami olib borish va birlashish huquqi to‘g‘risidagi 1949-yilgi konvensiya; Teng haq to‘lash to‘g‘risidagi 1951-yilgi konvensiya; Onalikni muhofaza qilish to‘g‘risidagi 1952-yilgi konvensiya; Majburiy mehnatni tugatish to‘g‘risidagi 1957-yilgi konvensiya;Bugungi kunda 0‘zbekiston ham XMTning inson huquqlarini ta’min- lashda ijobiy natijalarga erishishga qaratilgan konvensiyalariga qo‘shilgan. Ular qatoriga quyidagilar kiradri

2.2 0‘zbekistonning YeXHT bilan inson huquqlari sohasidagi xalqaro hamkorligi 0‘zbekiston Respublikasi uchun keng ma’nodagi xavfsizlik bilan bog‘liq masalalar mustaqillikdan so‘ng juda muhim bo‘lib qoldi. Bu 0‘zbekiston Respublikasining ham mintaqaviy, ham mintaqalararo xavfsizlikni muzokaralar yo‘li bilan ta’minlash hamda mojarolaming ol- dini olish maqsadida tuzilib, faoliyat ko‘rsatayotgan xalqaro tashkilot - Yevropada xavfsizlik va hamkorlik kengashi (YeXHK, 1992-yildan buyon Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti YeXHT)ning a'zosi bo‘Hshga intilishiga sabab bo‘ldi.

2.3 0‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi bilan inson huquqlari soha sidagi hamkorligi 0‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi bilan hamkorligi 0‘zbekiston bilan Yevropa Ittifoqi o‘rtasidagi hamkorlik to‘g‘risidagi shartnoma asosida keng doiradagi masalalar bo‘yicha amalga oshiriladi. Inson huquqlari bo‘yicha muloqot Yevropa Ittifoqida alohida qiziqish uyg‘otadi. 2004-yildan boshlab sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi shartnoma asosida adliya, ichki ishlar, inson huquqlari va boshqa masalalar bo‘yicha “0‘zbekiston-Yel” kichik qo‘mitasi darajasida muntazam uchrashuvlar o‘tkazilmoqda, Kichik qo‘mita doirasida 0‘zbekiston va Yel o‘rtasida inson huquqlari bo‘yicha qizg‘in muloqot olib boriladi. Muloqotda 0‘zbekistonda va Yel mamlakatlarida demokratik rivojlanish, inson huquqlari va erkinliklari, fuqarolik jamiyatini mustahkamlash hamda ushbu yo‘nalishdagi hamkorlik istiqbollariga oid keng doiradagi savollar qamrab olinadi. Muloqot teng huquqlilik, o‘zaro hurmat va ichki ishlarga aralashmaslik tamoyillariga asoslanadi.

Yevropa Ittifoqi komissiyasining deyarli barcha vakillari sud-huquq ti- zimini liberallashtirish va davlat boshqaruvini modemizatsiyalash sohasida Respublikada amalga oshirilayotgan izchil islohotlami ijobiy baholashdi. Yevropa tomoni sud-huquq tizimini liberallashtirish bo‘yicha ko‘rilayotgan amaliy choralami yuksak baholab, ushbu yo‘nalishda ko‘mak ko‘rsatishga tayyor ekanligini bildirdi. Yel vakillari “Xabeas korpus”ning amalga oshiri- lishi, sud tizimining mustahkamligini ta’minlash choralari, shu jumladan, advokatura va inson huquqlari bo‘yicha milliy institutlami rivojlantirishga qiziqish bilan qarashdi

Yoshlarning mafkuraviy ongliligini rivojlantirish - mafkuraviy kurashlar ketayotgan davrda eng muxim masala xisoblanadi. Jamiyatdagi isloxotlar xar bir kishidan ijtimoiy- iqtisodiy faoliyatda, bir - birlariga munosabatda, oilada, o’z moddiy . va ma’naviy- extiyojlarini qondirishda faolligini oshirishni, ulaming bekor, bo’sh vaqtlarini millat, davlat v^'yoshlaming o’zlari uchun foydali vaqtga aylantirishni taqozo qiladi. Yoshlarga rtibomi kuchaytirish, ulaming ijodiy imkoniyatlarini ochish - o’quv yurtlaridagi mafkuraviy tarbiyaning birinchi galdagi vazifasidir. Gap o’quvchi- talabalaming millat baxt-saodati uchun tashabbuskorlik va ijodkorlik yo’lini odhishning muxim omili - mafkuraviy ong xaqida bormoqda.

FOYDALANILGAN ADABIYATLAR RO’YXATI 1) Karimov I. A. О‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.l. - Т.: “0‘zbekiston”, 1996. - 368 b . 2) Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. T.2. - Т.: “О‘zbekiston”, 1996. - 384 b. 3) Karimov I.A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. T.3. - Т.: “0‘zbekiston”, 1996. - 368 b. 4) Karimov I.A. Bunyodkorlik yoTidan. T.4. - Т.: “0‘zbekiston”, 1996.-348 b. 5) Исмаилов Б.И. Международные стандарты личных прав и наци ональное законодательство Республики Узбекистан. - Т.: Центр правового просвещения при ТГТОИ, 2002. 6) Mo‘minov A. 0‘zbekiston va UNESCOning xalqaro-huquqiy munosabatlari. - Т.: “Yangi asr avlodi”, 2003. 7) Национальный центр Республики Узбекистан по правам человека: становление и развитие / Отв. ред. А.Х. Саидов. - Т.: 2007. 8) Saidov А.Х. Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro huquq. Darslik. - Т.: Konsauditinform-Nashr, 2006. 9) Тиллабаев M.A. Национальные институты по правам чело века: Международная, зарубежная и национальная практика /Отв. ред. А.Х. Саидов. - Т.: “Адолат”, 2008.

ETIBORINGGIZ UCHUN RAXMAT

O'xshashlar

Inson huquqlari bo’yicha xalqaro mexanizmlar

O‘zbekiston Respublikasi va Inson huquqlari to‘g‘risidagi Xalqaro Bill

O’zbekiston respublikasida inson va fuqorolarni asosiy huquqlari erkinliklari va burchlari

O’zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi

O’zbekiston Respublikasining Davlat tili haqida qonunlar