Хаёт ва соғлиққа қарши жиноят - Huquqshunoslik - Slaydlar

Хаёт ва соғлиққа қарши жиноят

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2421.5 KB

Ko'chirib olish

МАВЗУ: МАВЗУ: Хаёт ва со ғлиққа қарши жиноят Р е ж а : 1. Ҳаёт ва соғлиққа қарши жиноятлар ва уларнинг турлари. 2. Одам ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш, жиноий равишда хомила тушириш, қасддан одам ўлдириш, ўз-ўзини ўлдириш даражасига етказиш. Қасддан баданига оғир, ўртача, ўртача оғир, енгил шкаст етказиш. 3. Жиноий эркинликка қарши жиноятлар, номусга тегиш, бесоқолбозлик, моддий ёки бошқа жиноятларнинг қарам бўлган аёлни алоқа қилишга мажбур қилиш. Болани алмаштириб қўйиш. www.arxiv.uz

1. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. 2. Жиноят Кодексига шархлар. 3. Махсус қисмига шархлар. 4. Рустамбаев М.Х. Некотор ые аспекты разграничения посягательств на жизнь и здоровье. 5. Бородин С.В. Ответственность за убийство: квалификация и наказание по российскому праву. 6. Рустамбаев М.Х. Преступления против личности. 7. Амедов Ў., Сатторов А. Ўзбекистон: Инсон ҳуқуқлари ва қонунлари. www.arxiv.uz

Давлатнинг бош вазифаларидан бири инсон ҳақида ғамхўрлик қилишдир. Ўзбекистон Республикаси Конституциясида ҳам инсон, унинг шахсий ҳуқуқи ва эркинликлари мустахкамланган. Конституция нормаларида ҳар қандай ҳолатдан қатъий назар, шахснинг қонуний ҳуқуқ ва манфаатлари кафолатланган ва ҳимоя қилинган. Масалан: Ўзбекистон Конституциясининг 18-19- моддаларида кўрсатилган. 18-модда. “Ўзбекситон Республикасида барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, этиқоди, шахси ва ижтимоий мавқейидан қатъий назар, қонун олдида тенгдирлар”. 19-модда. “Фуқароларнинг Конституция ва Қонунларида мустаҳкамлаб қўйилган ҳуқуқ ва эркинликлари дахлсиздир, улардан суд қарорисиз махрум этишга ёки чеклаб қўйишга ҳеч ким ҳақли эмас”, дейилади. www.arxiv.uz

Конституциянинг “Шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар”, “Сиёсий ҳуқуқлар”, “Иқтисодий ва ижтимоий ҳуқуқлар” деб номланган бўлимларида шахснинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилишнинг ҳуқуқий баъзаси ўз ифодасини топган. 43-модда. “Давлат, - фуқароларнинг Конституция ва қонунларида мустахкамланган ҳуқуқлари ва эркинликларини таъминлайди”. Ўзбекистон Республикаси 2001 йилга келиб инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини ўзида мустахкамланган 25 та халқаро ҳужжатларга қўшилди. Бу ҳужжатлар Ўзбекситон Республикаси қонунлари, жумладан, жиноят конунида, айниқса инсон ҳуқуқ ва эркинликлари мустахкамланган қонунларнинг яратилиши учун ҳам асос бўлиб хизмат қилади. Жиноят Кодексининг 1-бўлимининг “Шахсга қарши жиноятлар” бўлиб у қуйидагиларни ўз ичига олади. www.arxiv.uz

Ҳаётга қарши жиноятлар Қасддан одам ўлдириш (ЖК 97- моддаси) Онанинг ўз чақалоғини қасддан ўлдириш (ЖК 99- моддаси) Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан чиқиб қасддан одам ўлдириш (ЖК 101- моддаси) Ўз-ўзини ўлдириш даражасига етказиш (ЖК 103- моддаси) Кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида қасддан одам ўлдириш (ЖК 198-моддаси) Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб қасддан одам ўлдириш (ЖК 100-моддаси) Эҳтиётсизликдан одам ўлдириш (ЖК 102-моддаси) www.arxiv.uz

Инсоннинг ҳаёти ва соғлиги бебаҳо бойликдир. Шахснинг бу бойликлардан махрум этилиши ёки уларга шкаст етказилиши фожия ҳисобланади. Инсон яшар экан, ҳаётдан, унинг неъматларидан бахраманд бўлиб яшашга интилади. Ҳаётдан махрум қилинган шахснинг ўрнини ҳеч нарса билан тўлдириб бўлмайди. Шахсга қарши жиноятларнинг ижтимоий хавфлилик даражаси юқори эканлиги сабабли, Жиноят Кодексининг “Шахсга қарши жиноятлар” махсус қисми 1-бўлими деб номланади. Жиноят Кодекси махсус қисми 1-бўлимида шахсга қарши жиноятларнинг бир неча тури учун жавобгарлик назарга тутилган бўлиб, улар бевосита объектив бўйича қуйидаги гуруҳларга ажратилган: 1. Ҳаётга қарши жиноятлар; 2. Соғлиққа қарши жиноятлар; 3. Ҳаёт ёки соғлиқ учун хавфли жиноятлар; 4. Жинсий эркинликка қарши жиноятлар; 5. Оилага, ёшларга ва ахлоққа қарши жиноятлар; 6. Шахснинг озодлиги, шаъни ва қадр-қимматига қарши жиноятлар; 7. Фуқароларнинг Конституциявий ҳуқуқ ва эркинликларига қарши жиноятлар. www.arxiv.uz

Ҳаётга қарши жиноятларни шартли равишда икки туркумга бўлиш мумкин: 1. Одам ўлдириш; 2. Ўзини-ўзи ўлдириш даражасига етказиш. Одам ўлдириш деб моддий Таркибли жиноят у қасддан ҳулқига ҳилоф равишда ёки эхтиётсизликдан бошқа кишини ҳаётдан махрум қилишдир. www.arxiv.uz

14 ёшга тўлган шахс Ўз Р ЖК 97-м 1-қБошқа шахснинг ҳаёти Ҳуқуққа хилоф равишда бошқа шахсни ҳаётдан махрум қилиш Қасд 13 ёшга тўлган шахс Ўз Р ЖК 97-м 2-қ Объект Объектив томон Субъектив томонСубъектҚасддан одам ўлдириш (Ўз.Р. ЖК 97-м) www.arxiv.uz

Қасддан одам ўлдириш жиноятини тўғри ва эгри қасд билан содир этиш мумкин. • Тўғри қасд – одам ўлдириш жиноятини содир этаётганда айбдор жабрланувчининг ҳаётидан махрум этиб қасд билан харакат қилади, қилмишига жиноий хавфли оқибатларга олиб келади. Ўлим юз беришини истайди. • Эгри қасд – онгли равишда йўл қўйиб бериш. www.arxiv.uz

Одам ўлдиришнинг турлари Қасддан одам ўлдириш Эҳтиётсизлик орқасидан одам ўлдириш Оғирлаштирувчи холатларда Ўз Р ЖК 97-м 2-қ Оғирлаштирувчи ва енгил-лаштирувчи холатларсиз Ўз Р ЖК 97-м 1-қ Енгиллаштирувч и ҳолатларда Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб қасддан одам ўлдириш Ўз Р ЖК 100-м Кучли рухий хаяжонланиш холатида қасддан одам ўлдириш Ўз Р ЖК 98-м Онанинг ўз чақалоғини қасддан ўлдириши Ўз Р ЖК 99-м Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб қасддан одам ўлдириш Ўз Р ЖК 101-м www.arxiv.uz1819 23 343504 1B 18090B 20080A 2E1D 18090B 2210 20 2E1D 3610 0B 37 2522 25 0C 1B0A 2E 30 20 2008 0C 1B0A 2E 18 25 0C 1B0A 2E 3A 0C 28 150E 25 25 25 08 2E

Икки ёки ундан ортиқ шахсни (“а” б.) Ҳомила- дорлиги айбдорга аён бўлган аёлни (“б” б.) Аёбдорга аён бўлган ожиз аҳволдаги шахсни (“в” б.) Ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсни ёки унинг яқин қариндошлари ни (“г” б.) Бошқа шахсларни ҳаёти учун хавфли бўлган усулда (“д” б.) Оммавий тартиб- сизликлар жараёни- да (“е” б.) Ўта шафқат- сизлик билан (“ж” б.) Номусга тегиш ёки жинсий эҳтиёжини зўрлик ишлатиб ғайритабиий усулда қондириш билан боғлиқ ҳолда (“з” б.) Таъма- гирлик ниятида (“и” б.) Миллий ёки ирқий адоват замирида (“к” б.) Безори- лик оқиба- тида (“л” б.) Диний тассуб- лар замири- да (“м” б.) Киши аъзоларини кесиб олиб, бошқа кишига кўчири ш ёки мурданинг қисмларидан фойдаланиш мақсадиди (“н” б.) Бошқа бирор жиноятни яшириш ёки унинг содир этилишини осонлаштири ш мақсадида (“о” б.) Бир гуруҳ шахслар ёки уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёхуд ўша гуруҳ манфаатларини кўзлаган ҳолда (“п” б.) Такроран ёки хавфли рециди- вист томонидан (“р” б.) Ўта хавфли рециди- вист томони- дан (“с” б.) www.arxiv.uz40 201E 1D 29 51 541D 27 0B 0B 1844 0B 51 02 0B 1844 1D 0B 29 514A 1617 3B 18202A 180B 2E 18 4E 2D 1E 51 37 29 410B4E1C 2B 18 201B 51 39 1C 1B1A 0A 27 514A 16 29 1B1A 18 514A0A 32 4E 45 17 43 20 2D 18 411D 57 28 1E 514A1A 011A 4E 0B 17 514A 370917 21 1D2D 1C 51 42 1C0B 21 170B 27 51 22 0B 19 18 19 29 2E 2D 3B 2E 51 37 0A 24 201E 45 1D 29 51 37 4E 0B 4E 2E 19 51 57 4E19 2A0923 30 1C 51 16 2B 2A 30 1C 27 514A

Бошқа шахснинг ҳаёти Жиноий ўз ўзига ишониш ёки жиноий бепарволик натижасида эҳтиётсизлик орқасидан одам ўлдириш (Ўз Р ЖК 102-м 1-қ) Эҳтиётсизлик 16 ёшга тўлган шахс Объект Объектив томон Субъектив томонСубъектЭҳтиётсизлик орқали одам ўлдириш (Ўз.Р. ЖК 102-м) Жиноий бепарволик Эҳтиётсизлик орқасида икки ёки ундан ортиқ одам ўлдириш (Ўз Р ЖК 102-м 2-қ) Жиноий ўз ўзига ишониш www.arxiv.uz

Ўз-ўзини ўлдириш даражасига етказиш (Ўз Р ЖК 103-моддаси) Ўз-ўзини ўлдириш даражасига етказиш моддий томондан ёки бошқа жихатдан қарам бўлган шахсга рахмсиз муомала қилиш ёки унинг шаъни ва қадр- қимматини муттасил равишда камситиш натижасида уни ўзини-ўзи ўлдириш ёки ўзи ўлдиришга суюқасд қилиш даражасига етказишида ифодаланади. www.arxiv.uz

Бошқа шахснинг ҳаёти Моддий томондан ёки бошқа жиҳатлардан айбдорга қарам бўлмаган шахсга раҳмсиз муомала қилиш ёки унинг шаъни ва қадр қимматини муттасил равишда камситиш натижасида уни ўзини ўзи ўлдириш ёки ўзини ўзи ўлдиришига суиқасд қилиш даражасига етказиш (Ўз Р ЖК 103-м 1-қ) Эгри қасд 13 ёшга тўлган шахс Ўз Р ЖК 97-м 2-қ Объект Объектив томон Субъектив томонСубъектЎзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш (Ўз.Р. ЖК 103-м) ЭҳтиётсизликЎша қилмишлар моддий томонидан ёки бошқа жихатлардан айбдорга қарам бўлган шахсга нисбатан содир этилиши www.arxiv.uz18 18 04 3E 04 3E

Бундай ҳолларда 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 5 йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Агар ўша қилмишлар моддий томондан ёки бошқа жиҳатлардан айборга қарам бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса 5 йилдан 10 йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Ёши, соғлиги, яшаш қобилятидан, қатъий назар ҳар қандай кишининг ҳаёти жиноят қонуни билан қўриқланади. Шу сабабли чақолоқ, кекса, соғлом ёки касал одамни ҳаётдан махрум қилишга қаратилган ҳар қандай харакат одам ўлдириш деб аталади. Жиноят ҳуқуқи назариясида эвтанация яъни шахснинг ўзининг розилиги билан хаётдан махрум этганлик учун жавобгарлик масаласи бўйича мунозоралар авж олган. Эвтанацияни маъқулловчи ва уни (қайтариб олишга) қороловчилар бўлишига қарамасдан уни қонунийлаштиришдан қочмоқ зарур чунки, инсонга ҳаёт худо томонидан ато этилади, уни қайтариб олиш фақатгина унинг ўзи ҳақлидир деган фикрлар ҳам мавжуд. Аммо инсоннинг табиати унинг аъзолари фаолияти хали шифокорлар томонидан тўлиқ ўрганилмаганлиги ҳам эътироф этилиши лозим. Баъзан соғайишга ҳеч қандай умид бўлмаган инсон соғайиб кетади. www.arxiv.uz

Ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан ҳомила тушириш. Инсон ҳаётининг бошланиши она қорнидан гўдак тана аъзосининг бир қисми чиқиши билан бошланади. Она қорнида ҳомиланинг нобуд қилиниши қасддан одам ўлдириш жинояти таркибини ташкил этмайди. Содир этилган жиноят иш ҳолатларидан келиб чиқиб жиноий равишда ҳомила тушириш (ЖК нинг 114-м) ёки қасддан баданга оғир шикаст етказиш (ЖК 104-м) билан жиноят таркибини ташкил этади. www.arxiv.uz

Ҳомиладор аёлнинг ҳаёти ёки соғлиги Шифокор-акушер ёки гинеколог томонидан даволаш муассасаларидан ташқи жойларда ёки тиббий нуқтаи назардан мумкин бўлмаган ҳолда сунъий равишда ҳомила тушириш (Ўз Р ЖК 114-м 1-қ) Тўғри қасд Сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлмаган 16 ёшга тўлган шахс Жиноий равишда хомила тушириш (аборт) (Ўз.Р. ЖК 114-м) Сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлмаган шахснинг бундай ишни амалга ошириши (ЎзР ЖК 114-м 2-қ) Сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлган (шифокор-акушер ёки гинеколог) 16 ёшга тўлган шахс (ЎзР ЖК 114-м 1-қ Сунъий равишда ҳомила тушириш эҳтиётсизлик орқасида: а) жабранувчининг ўлимига б) бошқача оғир оқибатларга сабаб бўлса (ЎзР ЖК 114-м 3-қ) Сунъий равишда ҳомила туширишга нисбатан тўғри қасд ва жабранувчининг ўлими ҳамда бошқача оғир оқибатларга нисбатан эҳтиётсизлик www.arxiv.uz

Шифокор-акушер ёки гинеколог томонидан даволаш муассасаларидан ташқари жойларда ёки тиббий нуқтаий назардан мумкин бўлмаган ҳолда сунъий равишда ҳомила тушириш  Энг кам ойлик иш ҳақининг 25 баробаригача миқдорида жарима солиш ёки 3 йилгача муайян ҳуқуқдан махрум қилиш ёхуд 1 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. Сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлмаган шахснинг бундай ишни амалга ошириши учун:  Энг кам ойлик иш ҳақининг 25 баробаридан 50 борабаригача миқдорида жарима ёки 1 йилдан 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд 3 ойгача қамоқ билан жазоланади. Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган харакатлар эхтиётсизлик орқасида: 1. Жабранувчининг ўлимига. 2. Бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса. 2 йилдан 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 5 йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. www.arxiv.uz

Қасддан баданга оғир шикаст етказиш Содир этилаётган пайтда ҳаёт учун хавфли бўлган қасддан баданга оғир шикаст етказиш натижасида кўриш, сўзлаш, эшитиш қобилятини йўқотиш, ёхуд бирор аъзонинг ишдан чиқиши ёки унинг фаолияти тамоман йўқотилишига, рухий касалга чалинишига ёки умуман соғлиги бузилиб умумий меҳнат қобилиятининг 33 фоизидан кам бўлмаган қисмининг доимий йўқолишига ёки ҳомиланинг тушиши ёхуд баданнинг тузалмайдиган даражага хунуклашишига сабаб бўлса: - 3 йилдан 5 йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Қасддан баданга оғир шикаст етказиш: а) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан; б) ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсга ёки унинг яқин қариндошларига нисбатан; в) ўта шавқатсизлик билан; г) оммавий тартибсизликлар жараёнида; д) таъмагирлик ниятида; е) безорилик оқибатида; ж) миллатлараро ёки ирқий адоват замирида; з) диний таассублар замирида; и) киши аъзоларини кесиб олиб, бошқа кишига кўчириш мақсадида; к) бир гуруҳ шахслар томонидан содир этилган бўлса - 5 йилдан 8 йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. www.arxiv.uz

Икки ёки ундан ортиқ шахсга (“а” б.)Ҳомила- дорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан (“а” б.) Уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёки шу гуруҳ манфаатларин и кўзлаб содир этилган бўлса (“г” б.)Ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсни ёки унинг яқин қариндошлари га нисбатан (“б” б.) Оммавий тартибсизликлар жараёнида (“г” б.)Ўта шафқатсиз лик билан (“в” б.) Таъмагирлик ниятида (“д” б.) Миллий ёки ирқий адоват замирида (“ж” б.) Безорилик оқибатида (“е” б.) Диний таассублар замирида (“з” б.) Киши аъзоларини кесиб олиб, бошқа кишига кўчириш мақсадида (“и” б.) Жабрланув- чининг ўлишига сабаб бўлса (“д” б.) Бир гуруҳ шахслар томонидан (“к” б.) Такроран, хавфли рецидивист ёки илгари ушбу Кодекснинг 97- моддасида назарда тутилган тарзда қасддан одам ўлдирган шахс томонидан (“б” б.) Ўта хавфли рецидивист томонидан (“в” б.)Ўз Р ЖК 104-м 2-қ Қасддан баданга шикаст етказиш... Ўз Р ЖК 104-м 3-қ www.arxiv.uz

Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш. Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш. - 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 6 ойгача қамоқ билан жазоланади. 1. Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқмай, баданга оғир шикаст етказиш жиноят, деб топилмайди (зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиш тўғрисида 37-модданинг шархига қаранг). 2. Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, баданга шикаст етказиш, жарохат оғир шикаст етказиш тоифасига мансуб бўлмаган тақдирда, жиноятни вужудга келтирмайди. 3. Шарқланаётган жиноятнинг субъектив томони фақат қасддан содир этилган айб билан тавсифланади. 4. Кучли руҳий хаяжонланиш ҳолатида ва зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, баданга огир шикаст етказиш фақат ЖКнинг 107-моддаси билан квалификация қилинади ва қўшимча ЖКнинг 106- моддаси билан квалификация қилишга эхтиёж қолмайди. www.arxiv.uz

Шахс соғлиги Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиққан ҳолда баданга оғир шикаст етказиш Қасд16 ёшга тўлган шахс Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш (Ўз.Р. ЖК 107-м) www.arxiv.uz37 0C0207 2D2E

Ижтимоий хавфли кидмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарурий чоралари чегарасидан четга чикиб, баданга касддан огир шикаст етказиш. Ижтимоий хавфли килмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарурий чоралари чегарасидан четга чикиб, баданга касддан огир шикаст етказиш. — икки йилгача ахлок тузатиш ишлари ёки олти ойгача камок билан жазоланади. 1. ЖКнинг 108-моддаси буйича айбдор харакатини баҳолаш учун унинг жабрланувчини ушлаш жараёнида баданга оғир шикаст етказганлигини аниқлаш зарур. Бунда айбдор зарурий чоралар чегарасидан четга чиқиб, мазкур қилмишни содир этади. 2. Шарҳланаётган жиноятнинг субъектив томони айбнинг фақат қасд шакли билан тавсифланади. 3. Баданга оғир шикаст етказиш, тўсатдан пайдо бўлган кучли рухий хаяжонланиш ҳолатида содир этилганлигига қарамай, ижтимоий хавфли қилмишни содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиш натижасида содир булганида, ЖКнинг 108-моддаси бўйича квалификация қилинади. 4. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш эхтиётсизлик туфайли ушланиши лозим бўлган шахснинг ўлимига олиб келса, қилмиш ЖКнинг 108-моддаси билан квалификация қилинади. www.arxiv.uz

Шахс соғлиги Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш Қасд16 ёшга тўлган шахс Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш (Ўз.Р. ЖК 108-м) www.arxiv.uz 3A 25 22 2D2E

Қасддан баданга енгил шикаст етказиш Соғлиқнинг қисқа муддатга ёмонлашувига ёки меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқолишига олиб келмаган қасддан баданга енгил шикаст етказиш уша харакатлар учун маъмурий жазо қўлланилгандан кейин содир этилган булса. — энг кам ойлик иш хакининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима ёки бир йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки уч ойгача қамоқ билан жазоланади. Соғлиқнинг қисқа вақт, яъни олти кундан ортиқ аммо йигирма бир кундан кўп бўлмаган муддатга ёмонлашувига ёки умумий мехнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқотилишига сабаб бўлган қасддан баданга енгил шикаст етказиш. — энг кам ойлик иш хақиниг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд тўрт ойгача қамоқ билан жазоланади. www.arxiv.uz

Шахс соғлиги Соғлиқнинг қисқа муддатга ёмонлашувига ёки меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқолишига олиб келмаган баданга енгил шкаст етказиш ўша харакатлар учун маъмурий жазо қўллангандан кейин содир этилган бўлса (ЎзР ЖК 109-м 1-қ) Қасд16 ёшга тўлган шахс Қасддан баданга енгил шикаст етказиш (Ўз.Р. ЖК 109-м) Соғлиқнинг қисқа вақт, яни 6 кундан ортиқ, аммо 21 кундан кўп бўлмаган муддатга ёмонлашувига ёки умумий меҳнат қобилиятиниг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқотилишига сабаб бўлган баданга енгил шкаст етказиш (ЎзР ЖК 109-м 2-қ) www.arxiv.uz 23020719 2D2E

Номусга тегиш Номусга тегиш, яъни зўрлик ишлатиб, қўрқитиб ёки жабрланувчининг ожизлигидан фойдаланиб, жинсий алоқа қилиш. — уч йилдан етти йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Номусга тегиш: А) икки ёки бир неча шахсга нисбатан; Б) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан ёхуд илгари ушбу кодекснинг 119-моддасида назарда тутилган жиноятни содир этган шахс томонидан; В) бир гуруҳ шахслар томонидан; Г) ўлдириш билан қўрқитиб содир этилган бўлса — етти йилдан ўн йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Номусга тегиш: А) шахснинг ўн саккиз ёшга тўлмаганлиги айбдорга аён бўлган ҳолда; Б) яқин қариндошга нисбатан; В) оммавий тартибсизликлар қатнашчиси томонидан; Г) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса; Д) оғир оқибатларга олиб келган бўлса — ўн йилдан ўн беш йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Ўн тўрт ёшга тўлмаганлиги айбдорга аён бўлган шахснинг номусига тегиш — ўн беш йилдан йигирма йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади., www.arxiv.uz

Аёлнинг жинсий эркинлиги ва дахлсизлиги Жинсий алоқа қилиш Тўғри қасд14 ёшга тўлган шахс Номусга тегиш (Ўз.Р. ЖК 118-м) Жабранувчига нисбатан а) зўрлик ишлатиб б) уни қўрқитиб Жабранувчининг ожизлигидан фойдаланиб www.arxiv.uz 48 2D2E

Бесоколбозлик Бесоқолбозлик, яъни эркакнинг эркак билан зўрлик ишлатмасдан жинсий эхтиёжини қондириши. — уч йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. 1. Жиноят объекти - нормал жинсий алоқа қилиш. 2. Объектив томондан — эркакнинг эркак билан икки томонлама мутлақо ихтиёрий жинсий эхтиёжини қондиришида ифодаланади. 3. Агар бесоқолбозлик иштирокчиларидан бири ўн олти ёшга етмаган шахс бўлса, иккинчи шахс харакатларини ЖКнинг 128-моддаси билан квалификация қилиш лозим. 4. Жинсий эхтиёжни қондиришга қаратилган харакатлар содир этила бошланиши билан бесоқолбозлик жинояти тугалланган ҳисобланади. 5. Субъектив томондан жиноят қасддан содир этилади. 6. Жиноят субъекти - фақат эркак шахслар бўлиб, бесоқол- бозликнинг ҳар икки (фаол ва фаол бўлмаган) қатнашчисидир. www.arxiv.uz

Жинсий алоқаларнинг қарор топган тартиби Эркак билан эркакнинг жинсий эхтиёжни ихтиёрий равишда қондириши Тўғри қасд16 ёшга тўлган эркак шахс Бесоқолбозлик (Ўз.Р. ЖК 120-м) www.arxiv.uz 29220708 2D2E

Болани алмаштириб қўйиш Тамагирлик ёки бошқа паст ниятларда қасддан болани алмаштириб қўйиш. — энг кам ойлик иш ҳақининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. 1. Жиноят объекти бола ва ота-оналарнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари, ахлоқи ҳисобланади. 2. Жиноятнинг объектив томони тамагирлик ёки паст ниятларда болани алмаштириб қўйишда ифодаланади. 3. Болани алмаштириб қўйиш — бу янги туғилган ёки эмизикли чақалоқни бошқаси билан (масалан, касал болани соғлом бола билан, қизни ўғил бола билан, бир миллат боласини бошқаси билан ва хоказолар) алмаштиришда ифодаланган харакатлардан иборат. Бола эгаллаб олинган ва бошқаси билан алмаштириб қўйилган пайтдан жиноят тугалланган ҳисобланади. 4. Субъектив томондан жиноят фақат қасддан содир этилади. Жиноят мотиви зарурий белги ҳисобланади. Жиноятнинг сабаби тамагирлик ёки бошқа паст ниятлар (ўч, хасад ва бошқалар) бўлиши мумкин. Чақалоқни эхтиётсизлик оқибатида алмаштириб қўйиш жиноий жавобгарликни келтириб чиқармайди. 5. Жиноятнинг субъекти хар қандай 16 ёшга тўлган жисмоний шахс ёки тегишли муассаса (туғруқхона, болалар уйи ва бошқалар) ходими бўлиши мумкин. www.arxiv.uz

Боланинг ва уни ота-онасининг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари Битта янги туғилган ёки эмизикли чақалоқни бошқаси билан алмаштириб қўйиш Тўғри қасд 16 ёшга тўлган шахс Болани алмаштириб қўйиш (Ўз.Р. ЖК 124-м) Мажбурий белги- тамагирлик ёки бошқа паст ниятларwww.arxiv.uz2908 2D2E

Таносил ёки ОИТС касаллигини тарқатиш Била туриб, бошқа шахсни таносил касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш. — энг кам ойлик иш хақининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима ёки бир йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. Ўзида таносил касаллиги борлигини била туриб, бу касални бошқа шахсга юқтириш — олти ойгача қамоқ ёки уч йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган харакатлар: а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан; б) вояга етмаган шахсга нисбатан содир этилган бўлса — уч йилдан беш йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. Била туриб бошқа шахсни ОИТС касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш ёки унга ОИТС касаллигини юқтириш — беш йилдан саккиз йилгача озодликдан махрум қилиш билан жазоланади. www.arxiv.uz

Бошқа шахснинг ҳаёти ёки соғлиги Била туриб, бошқа шахснинг таносил касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш (ЎзР ЖК 113-м 1-қ) ҚасдЎзида таносил ёки ОИТС касаллиги мавжудлигини билган 16 ёшга тўлган шахс Таносил ёки ОИТС касаллигини тарқатиш (Ўз.Р. ЖК 113-м) Ўзида таносил касаллиги борлигини била туриб, бу касални бошқа шахсга юқтириш (ЎзР ЖК 113-м 2-қ) Била туриб, бошқа шахсни таносил касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш ёки бу касални юқтириш 1. Икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан. 2. Вояга етмаган шахсга нисбатан содир этилган бўлса (ЎзР ЖК 113-м 3-қ) Била туриб, бошқа шахсни ОИТС касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш ёки унга шу касалликни юқтириш (ЎзР ЖК 113-м 4-қ) www.arxiv.uz 330210 2D2E

www.arxiv.uz

O'xshashlar

Жиноят объекти

Қийнаш учун жавобгарлик

Хаёт ёки соғлиқ учун хавфли жиноятлар

Тинчлик ва инсониятнинг хавфсизлигига қарши жиноятлар

Жиноят ҳуқуқи фанининг ўзига хос хусусиятлари