Egri chiziqli trapetsiyava uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi - Geometriya - Slaydlar

Egri chiziqli trapetsiyava uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi

Yuklangan vaqt:

08.11.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

857.5 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: Mavzu: Egri chiziqli trapetsiyava Egri chiziqli trapetsiyava uning yuzi. uning yuzi. Aniq integral. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasiNyuton-Leybnits formulasi

Maqsadi: a ) ta ’ limiy : Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzini , aniq integralni Nyuton – Leybnits formulasi yordamida hisoblashni o ’ rgatish ; b) tarbiyaviy: Vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, to’gri va mustaqil fikrlashga, odob axloq qoidalariga rioya qilishga undash; d) rivojlantiruvchi: xotirasini mustahkamlash, tasavvur qilish qobiliyatini, dunyoqarashini rivojlantirish.

Darsda kutilayotgan natijalar:Darsda kutilayotgan natijalar: mavzunimavzuni o’zlashtirgandan so’ng o’quvchilar quyidagi o’zlashtirgandan so’ng o’quvchilar quyidagi bilim va ko’nikmalarga ega bo’ladilar:bilim va ko’nikmalarga ega bo’ladilar: 1. Egri chiziqli trapetsiya ta’rifini bilish.1. Egri chiziqli trapetsiya ta’rifini bilish. 2. Aniq integral ta’rifini bilish.2. Aniq integral ta’rifini bilish. 3. Nyuton-Leybnits formulasini bilish.3. Nyuton-Leybnits formulasini bilish. 4. Nyuton-Leybnits formulasi yordamida aniq 4. Nyuton-Leybnits formulasi yordamida aniq integralni hisoblashni bajara olish.integralni hisoblashni bajara olish. Ta’lim metodlari:Ta’lim metodlari: ma’ruza, ma’ruza, tayanch signallar,tayanch signallar, tezkor savol-javob, zanjir, kitob bilan ishlash, tezkor savol-javob, zanjir, kitob bilan ishlash, beshinchisi ortiqcha,klaster, guruhlash, kuzatuvbeshinchisi ortiqcha,klaster, guruhlash, kuzatuv

Baholash metodlari: Og’zaki so’rov: savol javob, yozma so’rov: mustaqil misollar yechish, Axborot manbalari va texnik vositalar: ma’ruza matni, o’quv qo’llanma, ko’rsatmalar, turli tarqatma materiallar, darsda bajarishga mo’ljallangan topshiriqlar, plakatlar , kodoskop, videoproyektor, doska, bo’r,slaydlar, formulalar-jadval, stendlar, grafiklar . Dars turi: nazariy mashg’ulot Darsga ajratilgan vaqt miqdori : 8 0 minut Uyga vazifa : R.Vafoyev . Algebra va analiz asoslari №- 12.29-1 2 .3 1 O’qituvchi: M.K.Egamova

Nazariy darsning texnologik xaritasi № Mashg’ulot bosqichlari Ajratilgan vaqt Mashg’ulot mazmuni Ta’lim metodlari Ta’lim vositalari 1 Tashkiliy qism 3 / O’quvchilar davomatini tekshirish. O’quvchilarning darsga tayyorgarlik holatini ko’zdan kechirish. Kamchiliklarni bartaraf qilish. Haftalik yangiliklar bilan tanishtirish Savol-javob, kuzatish O’quv qo’llanma, doska, bo’r 2 Kirish qismi (Motivasiya) 20 / O’tilgan mavzularni takrorlash. Uyga vazifani tekshirish. Yangi mavzu va uning maqsadi bilan tanishtirish Tayanch signallar, tezkor savol- javob,beshinchisi ortiqcha, klaster O’quv qo’llanma, doska, bo’r tarqatma mat e ria l lar, ko’rsatmalar grafiklar 3 Yangi mavzuning bayoni 25 / Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi.aniq integral va Nyuton-Leybnits formulasini tushuntirish. Ma’ruza Savol-javob Tayanch signallar Ma’ruza matni, o’quv qo’llanma, doska, bo’r,jadval ko’rsatmalar formulalar 4 Mustah- kamlash (Qo’llash) 30 / O’quv adabiyotidan mavzuni mustahkamlash uchun misollar yechish.12.29-12.31 Zanjir,guruhlash, kitob bilan ishlash, tayanch signallar o’quv qo’llanma, doska, bo’r, jadval,ko’rsatmalar formulalar 5 Yakuniy qism 2 / Mavzu bo’yicha o’quvchilarda yuzaga kelgan savollarga javob berish, yakunlovchi xulosa qilish. Darsga faol qatnashgan o’quvchilarni baholash. Uyga vazifa berish. Savol-javob o’quv qo’llanma, doska, bo’r, formulalar

Tezkor savol – javob Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. Hosila so’zida nechta harf bor? 2. O’tilgan mavzungizning nomini aytig. 3. 7*8=? 4. 56 sonining hosilasi nimaga teng. 5. Aniqmas integral ta’rifini ayting. 6. 5 sonining integrali nimaga teng? 7. “ Al- jabr va al-muqobala” asari muallifi kim?

Tezkor savol – javob Beruniy vorislari guruhi 1. Boshlang’ich funksiya qanday belgilanadi? 2. 5 sonining hosilasi nimaga teng? 3. x 2 ning boshlang’ich funksiyasi nimaga teng? 4. Qonuni- Mas’udiy asari muallifi kim? 5. Kollej direktorining to’liq ismi sharifini ayting. 6. 7*3=? 7. 21 ning integrali nimaga teng?

Tezkor savol – javob Ulug’bek izdoshlari guruhi 1. Hosila so’zining teskarisi ayting. 2. e x ning boshlang’ich funksiyasi nimaga teng? 3. Ulug’bekning yulduzlar ro’yxatida nechta yulduz bo’lgan? 4. Guruh rahbaringizning to’liq ismi sharifini ayting. 5. Yo’nalishingiz nomini ayting. 6. Guruhingizda nechta o’quvchi bor? 7. 29 ning hosilasi nimaga teng?

Beshinchisi ortiqcha Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. (2x) / =2. 2. (3) / =0. 3. (x 3 ) / =3x. 4. (-4) / =0 5. (x 4 ) / =4x 3 .

Beshinchisi ortiqcha Beruniy vorislari 1. (3x) / =3. 2. (2) / =1. 3. (x -3 ) / =-3x -4 . 4. (sinx) / =cosx. 5. (x 4 ) / =4x 3 .

Beshinchisi ortiqcha Ulug’bek izdoshlari  (2+4x) / =4.  ((x-2) 2 ) / =2(x-2).  (cosx) / =sinx.  (e x ) / =e x .  (3x-1) / =3 .

Beshinchisi ortiqcha Ulug’bek izdoshlari  (x+2) / =1.  (x 2 -3x) / =2x-3.  (2 x ) / =2 x ln2  (-5x) / =-5.  (6) / =6 .

Beshinchisi ortiqcha Beruniy vorislari 1. (-3x) / =-3. 2. (sin(4x+3)) / =- 4cos(4x+3). 3. ((4x+2) 2 ) / =8(4x+2). 4. (x 2 -3x) / =2x-3. 5. (cos(2x-3)) / =-2sin(2x-3).

Beshinchisi ortiqcha Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. (-3) / =0. 2. (sin(5x)) / =5cos(5x). 3. (4 2 ) / =1. 4. (e 3x-2 ) / =3e 3x-2 . 5. (cosx) / =-sinx .

f(x)=5, F(x)=? f(x)=k →F(x)=kx+c f(x)=25, F(x)=? f(x)=-5 F(x)=? f(x)=3,3 F(x)=?

f(x)=x 5 , F(x)=? f(x)=x n → f(x)=x -3 F(x)=? f(x)=x F(x)=? f(x)=x 2 , F(x)=?C n x x F n     1 ) ( 1

f(x)=e 3x-2 , F(x)=? f(x)=e kx+b → f(x)=e 6x+1 F(x)=? f(x)=e -4x F(x)=? f(x)=e 3+7x , F(x)=? Ce kxF bkx  1 )(

f(x)=6 x , F(x)=? f(x)=a x → f(x)=2 x F(x)=? f(x)=1,2 x F(x)=? f(x)=33 x , F(x)=? C aa xF x  ln)(

  C aa dxa x x ln ?5 dxx ?8  dxx ?5,1  dxx ? 4   dx x

 Ckxkdx    C kx kdx ? 11   dx ? 5 2   dx ? 5, 2   dx    dx 2

Mavzu: Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi Reja: 1. Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. 2. Aniq integral. 3. Nyuton-Leybnits formulasi.Aniq integralning xossalari. 4. Misollar yechish.

Trapetsiya

To’g’ri to’rtburchak

Ta’rif. [a; b] kesmada uzluksiz va musbat bo'lgan f(x) funksiya grafigi, Ox o’q hamda х = а, x = b to'g'ri chiziqlar kesmalari bilan chegaralangan figura egri chiziqli trapetsiya deb ataladi. aABb egri chiziqli trapetsiya yuzini hisoblash masalasini qaraymiz. Buning uchun [a;b] kesmani a=x 0 <x 1 <x 2 <…<x n-1 <x n =b nuqtalar yordamida n ta ixtiyoriy [a;x 1 ],[x 1 ;x 2 ],…[x n-1 ;b] kesmachaga bo’lamiz (1- chizma).

y=f(x) A B a=x 0 x 1 / x 1 x 2 / x 2 x n-1 x n / x n =b XY O 1-chizma .

     n k k k n x x f S 1 ) (         n k k k b a x x x f dx x f k 1 0 ) ( ) ( lim

Nyuton-Leybnits formulasi ) ( ) ( ) ( ) ( a F b F a b x F dx x f b a    

Xossalari     c a b cb a dx x f dx x f dx x f ) ( ) ( ) ( . 4     a b b a dx x f dx x f ) ( ) ( . 1    b a b a dx x f k dx x kf ) ( ) ( . 2       b a b a b a dx x dx x f dx x x f ) ( ) ( )) ( ) ( ( . 3  

Misollar. 3 1 2 3 7 3 1 3 8 3 1 3 2 3 3 3 2 1 3 2 1 2         x dx x . 18 2 12 3 2 4 2 16 3 2 ) 2 ( 2 4 3 2 3 3 3 2 2 4 2 4 2 4 2 2                               x xdx xdx 1. 2.

3. .00 41 )0sin(sin 41 ))04sin() 44(sin( 41 4sin 41 4cos4 0 4 0       xxdx

12914))1(2(3)1(23 3 2232)32( 222 12 12 2 12 12 1 2 1 2 1 2          xx xx dxxdxdxx4 .

Kitob bilan ishlash  12.29 (1;3)  12.30 (1;2)  12.31 (1;2)

Mustahkamlash. Aniq integral deb nimaga aytiladi? Aniq integralni hisoblashda qaysi formuladan foydalaniladi? 2 1 ? 3 dx ? 3 2 2 dxx

Xotira mashqi “ Bilmasvoy”ning xatosini tuzating! 12ta gugurt cho’pi olib ulardan quyida- gicha tenglik tuzildi. VI-IV=IX Ko’rib turgan ifodangizda tenglik noto’g’ri, chunki 6-4=9 bo’layapti. O’quvchilar buning uchun siz bitta gugurt cho’pini shunday o’zgartiringki, natijada to’g’ri tenglik hosil bo’lsin.

Javoblar: VI+IV=X V+IV=IX

Darsning yakuni: Guruhlarni ballarini hisoblash va baholash. Uyga vazifa: R.Vafoyev . Algebra va analiz asoslari №- 12.29- 1 2 .3 1 (Juftlari)

Kashfiyotlarga asos “Al jabr” kitobidir, Matematika demak- dunyoning hisobidir. Undan saboq o’rganmoq baxt-iqbolning o’lchovi, Bu fanga ixlos umring kitobin bir bobidir.

O'xshashlar

Rombning yuzi

Figura yuzi va yuza birliklari

Figuraning yuzi va uni o’lchash

Serkul va lekalo egri chiziqlari

Figuralar yuzasini topishga doir masalalar