logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Geografiya
  4. O’zbekistonning geografik o’rni

O’zbekistonning geografik o’rni

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1187.5 KB
Ko'chirib olish
www.arxiv.uz O’zbekistonning geografik o’rni www.arxiv.uz REJA : • O’ zbekistonning geografik o’ rni. • O’zbekistonning maydoni va umumiy tavsifi. • O’ zbekistonning xududiy b o’ linishi. www.arxiv.uz • O’zbekiston Turkistonning markaziy qismida joylashgan. Uning hududining asosiy qismi Amudaryo bilan Sirdaryo orasida bo’lib, mo’’tadil va subtropik iqlim mintaqalarida o’rnashgan. O’zbekistonning eng shimoliy nuqtasi Ustyurt platosining shimoli-sharqida, Orol dengizi qirg’og’ida bo’lib, 45° 31 shimoliy kenglikdadir. Eng janubiy nuqtasi esa Termiz shahri yonida, Amudaryo qirg’og’ida bo’lib, 37° 1 1 shimoliy kenglikka to’g’ri keladi. O'lkamizning eng g’arbiy nuqtasi Ustyurt platosida 56° 00 sharqiy uzoqlikda, eng sharqiy nuqtasi esa O’zbekiston bilan Qirg’iziston chegarasida, Uzgan shahri yaqinida bo’lib, 73° 10 sharqiy uzoqlikdadir. O’zbekistonning eng shimoliy nuqtasi bilan eng janubiy nuqtalari orasidagi masofa 925 km, eng g’arbiy nuqtasi bilan eng sharqiy nuqtalari orasidagi masofa esa 1400 km. www.arxiv.uz www.arxiv.uz • O’zbekiston janubi-sharqda Tojikiston bilan, sharqda Qirg’iziston bilan, shimol va shimoli-g’arbda Qozog’iston bilan, janubi-g’arbda esa Turkmaniston bilan chegaradosh. Janubda O’zbekiston torgina Surxon-SHerobod vodiysida Afg’oniston bilan chegaradoshdir. Bu yerda Afg’oniston bilan O’zbekiston chegarasi Amudaryo orqali o’tadi. www.arxiv.uz O’ZBEKISTONGA CHEGARADOSH DAVLATLAR QOZOG’ISTON QIRG’IZISTON TOJIKISTON TURKMANISTON AFG’ONISTON www.arxiv.uz www.arxiv.uz • O’zbekiston maydoni 448,9 ming kv. km bo’lib Norvegiya, Finlyandiya, Buyuk Britaniya va Italiya kabi davlatlar hududidan katta. O’zbekiston Belhgiya, Gollandiya va Daniya kabi davlatlar- ning yer maydonlarini qo’shib hisoblasak ham ulardan 4 marta kattadir. O'lkamiz hududi SHveytsariya davlati hududidan 10 marta ziyoddir. www.arxiv.uz • O’zbekiston geografik o’rniga ko’ra juda qulay. CHunki uning hududi Turkistonning markazidagi tabiiy sharoiti qulay va tabiiy boyliklarga serob bo’lgan yerlarni o’z ichiga oladi. O’zbekistonning ko’p qismining tekislikdan iborat bo’lishi hamda serunum vohalarning — CHirchiq- Ohangaron, Farg’ona, Zarafshon, Qashqadaryo, Suxondaryo, Quyi Amudaryoning mavjudligi jumxuriyat iqtisodiyotining rivojlanishiga qulay sharoit yaratib bergan. www.arxiv.uz SERUNUM VOHALAR Chirchiq- Ohangaron Farg’ona Zarafshon Qashqadaryo Surxondaryo Quyi Amudaryo www.arxiv.uz • O’zbekiston hududi janubi-sharqdan shimoli- g’arbga qarab cho’zilib o’sha tomonga qarab pasayib boradi. O'lkamiz yer usti tuzilishi jihatidan Tojikiston va Qirg’izistondan keskin farq qiladi. O’zbekiston hududining ko’p kismi (71%) dehqonchilik uchun qulay vodiylar, tekisliklar va tor oldi tekisliklaridan iborat. Tekislik yerlarning ko’p bo’lishi va bu joylardan Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon, CHirchiq, Qashqadaryo va boshqa daryolarning oqib o’tishi, iqlimiying qulayligi, sug’orma dehqonchilikning va ayniqsa, paxtachilikning juda qadimdan rivojlanishiga imkon bergan. www.arxiv.uz O’zbekiston hududidan oqib o’tadigan asosiy daryolar Amudaryo Zarafshon Sirdaryo Chirchiq Qashqadaryo www.arxiv.uz • Arxeologlarning ma’lumotiga ko’ra O’zbekiston hududida, xususan Surxondaryo, Quyi Amudaryo, Zarafshon, Farrona va Toshkent vohalarida miloddan oldingi 3—2 ming yilliklarda aholi sug’orma dehqonchilik, hunarmandchilik bilan shug’ullangan. Metall eritib har xil mehnat va ov qurollari, har xil buyumlar, xususan ziynat buyumlari, oyna tayyorlaganlar, kulolchilik bilan shu- rullanganlar. SHuningdek, shoyidan mato to’qib har xil kiyimlar tikkanlar. Bularning hammasi o’z navbatida o’zbek xalqining madaniyati juda qadimdan taraqqiy etganligidan dalolat beradi. www.arxiv.uz • O'lkamiz tabiati shunchalik turli- tumanki, uning tekislik qismida bir necha yuzlab chaqirim yursangiz xam bironta daryoni uchratmaysiz. Aksincha, tog’li qismida esa har qadamda ajoyib jilg’a va soylarni, sharsharalar hosil qilib oquvchi sho’x daryolarni ko’rasiz. www.arxiv.uz • O’zbekiston ayniqsa yer osti suvlariga boy o’lka hisoblanib, foydalanishi mumkin bo’lgan miqdori sekundiga 906,9 m3 ni tashkil etadi. Bu yer osti suvining ko’p qismi O’zbekistonning tekislik va tog’oldi qismida joylashgan. • O’zbekiston hududining 71% ni ishg’ol qilgan tekislik qismida cho’lga xos landshaft shakllangan bo’lib, o’simlik va hayvonot dunyosi shu sharoitga moslashgan bo’lsa, aksincha, tog’li qismida landshaftlarning balandlik mintaqalanishi mavjud. Bular o’z navbatida O’zbekiston tabiatining naqadar xilma-xil, o’ta go’zal va betakror manzaraga ega ekanligidan dalolat beradi. www.arxiv.uz • O’zbekiston hududida 12 viloyat va Qoraqalpog’istrn O'lka joylashgan. Bular Toshkent viloyati (markazi Toshkent shahri), Samarqand viloyati (markazi Samarqand shahri), Navoiy viloyati (markazi Navoiy shahri), Andijon viloyati (markazi Andijon), Farg’ona viloyati (markazi Farg’ona), Namangan viloya-ti (markazi Namangan), Sirdaryo viloyati (markazi Guliston), Jizzax viloyati (markazi Jizzax), Buxoro viloyati (markazi Bu-xoro), Qashqadaryo viloyati (markazi Qarshi), Surxondaryo viloyati (markazi Termiz), Xorazm viloyati (markazi Urganch), Qoraqalpog’iston O'lka (maydoni 165,6 ming km2, markazi Nukus). www.arxiv.uz www.arxiv.uz VILOYATLAR Toshkent Jizzax Farg’ona Qashqadaryo Andijon Surxondaryo Namangan Buxoro Sirdaryo Samarqand Navoiy Xorazm Qoraqalpog’iston www.arxiv.uz Foydalanilgan adabiyotlar: • Ermakov Yu.G. i dr. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. M: Vqsshaya shkola, 1988. • Ryabchikov A.M. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. M: Vqsshaya shkola, 1988. • Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana. M: Izdatelpstvo Moskovskogo Universiteta, 1988. • Ryabchikov A.M. Dunyo qitoalari tabiiy geografiyasi, Toshkent, 1968. • Vlasova T.M. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. Tom I - II , M: Prosveo’enie, 1976. • Vlasova T.M. Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi. I - II tom.Toshkent, 1985. • Leont p ev O.K. Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana. M: 1982. • Entsiklopeditseskiy slovar p geograficheskix terminov. M.1968. • http://ziyonet.uz www.arxiv.uz

O'xshashlar

Antarktida. Antarktidaning geografik o’rni. Muz usti va osti relyefi
Noishlab chiqarish tarmoqlari geografiyasining geografik fanlar tizimida tutgan o’rni
Janubiy Amerikaning geografik o’rni, o’rganish tarixi, geologik tuzilishi foydali qazilmalari, relefi
Geografik atlaslar
Geografik xaritalar