logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Geografiya
  4. Geografik kartalarni tahlil qilish va baholash

Geografik kartalarni tahlil qilish va baholash

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

12137.841796875 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: Geografik kartalarni tahlil qilish va baholash www.arxiv.uz Reja: 1.Geografik kartalarning xususiyatlari va ularning tasnifi. 2.Geografik kartalarning tiplari. 3.Xulosa. www.arxiv.uz Umumgeografi k kartalar Geografik kartalar shartli ravishda quyidagi kartalarga bo’linadi. Mavzuli kartalar www.arxiv.uz Umumgeografik kartalar Umumgeografik kartalarda geografik landshaftning tashqi ko’rinishi tasvirlanadi. Unda relef, suvlar, o’simlik, aholi punktlari, yo’llar, chegaralar va boshqa bir xil aniqlikda va mukammallikda ko’rsatiladi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Mavzuli kartalar.  Mavzuli kartalarda voqe-hodisalarning geografik joylashishigina emas balki ularning miqdor va sifat ko’rsatkichlari ham tasvirlanadi. Miqdor ko’rsatkichlari mutloq (absolyut) va nisbiy miqdorda beriladi.Shunisi xarakterliki, mavzuli kartalarda voqea-hodisalar ma’lum bir vaqtdagi ma’lumotlarga asoslanib ularning o’sishi yoki pasayishi hamda strukturasi kartografik tasvirda tushunarli qilib obrazli- belgilar asosida ko’rsatadi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Iqtisodi y- ijtimoiy kartalarMavzuli kartalar uchta katta guruhga bo’linadi Tarixiy kartalar Tabiiy kartala r www.arxiv.uz Tasniflashning asosiy ko’rsatkichlari haqida Tasniflashning asosiy ko’rsatkichlaridan biri umumiy ko’rsatkichlarni tarmoqlarga bo’lib tasvirlaganda ularning umumiy mazmuni bir butunlikni tashkil qilishi kerak. Masalan, “Paxtachilik” kartasi umumiy bo’lsa uning tarmoqlar: paxta navlari, ekilishi, hosildorligi, yalpi hosili, umumiy foydasi, ishlov berish va boshqalar. Lekin har bir sohani tasniflashda ular orasidagi o’zaro munosabatva qonuniyat saqlanishi kerak. www.arxiv.uz Qamrab olgan hududi bo’yicha Geografik kartalarning tasniflanishi Mazmuni Maqsadi Masshtabi www.arxiv.uz Egallagan hududi bo’yicha kartalar quyidagilarga bo’linadi Dunyo kartalari Materik kartalari Davlat kartalari Viloyat kartalari Tuman kartalari www.arxiv.uz Mavzuli kartalar 2 qismdan tashkil topgan. Tabiiy yoki tabiiy geografik kartalar Ijtimoiy-iqtisodiy kartalar www.arxiv.uz Tabiiy yoki tabiiy geografik kartalar Tabiiy geografik kartalar, geografik muhit komponentlari (atmosfera,gidrosfera, biosfera) yoki shu komponentlarni o’rganuvchi fanlar bo’yicha bo’linsa ham maqsadga muvofiq bo’ladi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Ijtimoiy-iqtisodiy kartalar Ijtimoiy-iqtisodiy kartalar ham o’z navbatida aholi, iqtisodiyot, madaniyat, siyosiy-ma’muriy, maishiy xizmat ko’rsatish kartalari vaboshqa turlarga bo’linadi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Umumgeografik kartalar xususiyatiga ko’ra 3 turga bo’linadi. Topografik kartalar 1:200000 gacha Obzortopografik kartalar 1:200000-1:1000000 gacha Obzor kartalar 1:1000000 dan mayda www.arxiv.uz Umumgeo grafik kartalar mazmuni bo’yicha quyidagila rga bo’linadi. Ijtimoiy- iqtisodiy kartalar Tarixiy kartalarTabiiy geografik kartalar www.arxiv.uz Tabiiy- geografik kartalar:: 1.geologik stratigrafik tektonik, litologik, uchlamchi davr,to’rtlamchi davr,gidrologik, geoximik, foydali qazilmalar,seysmiologik,vulkanizm kartalari va boshqalar; 2.Umumiy tabiiy geografik kartalar 3.Geofizik kartalar 4.Yer yuzasini relefi,gipsometrik,morfometrik, morfografik, geomorfologik kartalar; 5.Meterologik va iqlim: xarorat, shamollar, yog’in- sochin kartalari va boshqalar; 6.Okeanologik kartalar 7.Gidrologik kartalar (yer usti suvlari) 8.Tuproq va uning turlari hamda tarqalishi kartalari; 9. O’simlik va ularning geografik joylashishi kartalari; 10. Hayvonot dunyosi va ularnng tarqalish kartalari 11.Tabiatni muhofaza qilish va ekologik kartalar; www.arxiv.uz www.arxiv.uz Ijtimoiy-iqtisodiy kartalar:: 1.Aholi va demografik kartalar:aholining joylanishi va tarqalishi, zichligi, aholining milliy tarkibi, etnografiyasi, jinsi, tug’ilish va o’lim, yoshi,ishsizlik, ishga layoqatliligi kartalari va hakozolar. 2. iqtisodiy tabiiy resurslarva ularni baholash, sanoat, qishloq xo’jaligi, (dehqonchilik, chorvachilik) va o’rmon xo’jaligi, transport,ichki va tashqi iqtisodiy aloqalar, umumiqtisodiy kartalari. 3.maishiy xizmat: maorif, fan, madaniyat, sog’liqni saqlash, savdo va moliya,fizkultura va sport, turizm, maishiy xizmat kartalari va boshqalar. 4.Siyosiy- ma’muriy kartalar. www.arxiv.uz Tarixiy kartalar: 1.Qadimgi dunyotarixi kartalari. 2. O’rta asr tarixi kartalari. 3. Yangi va eng yangi tarix kartalari. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Ishlatilishi bo’yicha kartalar quyidagilar. Xalq xo’jaligi va boshqarish uchun kartalar Maorif, fan va madaniyat kartalari www.arxiv.uz Xalq xo’jaligi va bshqarish uchun kartalar: 1.Tabiiy sharoitni va resurslarni baholash va prognoz (bashorat qilish) kartalari. 2.Loyihalash:qurilish,yer tuzish va kadastr kartalari. 3.Operativ xo’jalik kartalari. 4.Navigatsiya va yo’llar kartalari. 5. Rejalashtirish uchun kartalar. www.arxiv.uz Maorif, fan va madaniyat kartalari: 1.O’quv kartalari: boshlang’ich sinflar,o’rta maktablar, akademik- litsey, kollej va oliy o’quv yurtlari. 2.Ilmiy ma’lumotnomali kartalar. 3.madaniy-oqartuv, targ’ibot- tashviqot, o’lkashunoslik kartalari. 4.Turistik-ekskursiya, sport kartalari. www.arxiv.uz Geografik kartalarni ng tiplari bo’yicha bo’linishi. Kompleks kartalar Sintetik kartalarTahliliy (analitik) kartalar www.arxiv.uz Taasvirlanayotgan voqea-hodisalarning tadqiqot usuli bo’yicha kartalar quyidagilar Tahliliy Sintetik www.arxiv.uz Tahliliy kartalar Tahliliy kartalarda voqea- hodisalarning alohida tomonlari yoki xususiyatlari ko’rsatilib, ular orasidagi bog’liqlik ko’rsatilmaydi, bu esa o’zaro munosabatlarni aniqlashga qiyinchilik tug’diradi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Sintetik kartalar Sintetik kartalarda biror soha to’g’risida to’liq va mukammal ma’lumot berilib, voqea- xodisalar orasidagio’zaro bog’liqlik saqlanadi, masalan, landshaft, agroiqlim, rayonlashtirish, qishloq xo’jaligi kartalari va boshqalar. www.arxiv.uz www.arxiv.uz Kompleks kartalar Kompleks kartalar debataladigan maxsus kartalarda bir-biriga bog’liq bo’lgan bir qancha voqea va hodisalar yoki voqea- hodisalarning bir qancha xususiyatlari birgalikda tasvirlansa-da, lekin mazmunning xar bir ko’rsatkichi alohida beriladi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz Mavzuli kartalar 1.Geologik kartalar. 2.Iqlim kartalari. 3.Zoogeografik yoki hayvonot dunyosi kartalari. 4.Ekologik kartalar. 5.Aholi kartalari. 6.Sanoat kartalari 7. Xalq maorifi kartalari. www.arxiv.uz Xulosa. Xulosa o’rnida shuni aytish mumkinki har bir kartaning ahamiyati o’ziga xos bo’ladi. Karta bizga ma’lumotlarni aniq asoslab beradi va tushunishga qulaylik yaratadi. Har bir karta o’ziga xos uslubda tayyorlanadi. Hozirda kartalarning turli mavzulardagisi mavjud.Bunday kartalar o’quvchilar tushunishiga qulaylik yaratadi. www.arxiv.uz Foydalanilgan adabiyotlar. 1.T.Mirzaliyev. Kartografiya. Toshkent. O’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi “Fan” nashiryoti 2004 . 2.www.ziyo.net.uz 3.www.Lexuz.uz www.arxiv.uz

O'xshashlar

Geografik qobiq va biosfera
Farg’ona okrugi yer usti boyliklariga tabiiy geografik tavsif
Geografik atlaslar va ularning turlari
Geofizik maydonlar va geografik qobiq
Geografik atlaslar