logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Fizika
  4. Hisoblaydigan triggerlar

Hisoblaydigan triggerlar

Yuklangan vaqt:

15.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

78.5888671875 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: Hisoblaydigan triggerlar Reja: 1. Triggerlar haqida. 2. Triggerlar turlari. Trigger mantiqiy elementlarning ulanishi, ya'ni chiqishdan kirish qismiga teskari aloqa sxemasi (11.2-rasm)da tasvirlanganidek qurilishi mumkin. Trigger 0 (Q=0, Q =1) holatda bo‘lsa, R va - kirish qismida 0 signallar beriladi. Trigger holati o‘zgarmaydi. Haqiqatan ham, birlik chiqish signali Q sxemadagi YOKI sxemasining 1- nomerli kirishiga keladi. -hu sxemaning chiqish Triggerlarning kirish qismlari informatsion (axboriy) va yordamchi (boshqaruvchi)larga bo‘linadi. Informatsion (axboriy) kirish qismiga kelayotgan signallar triggerning holatini boshqaradi. Yordamchi kirish qismiga kelayotgan signallar esa triggerni avvaldan kerak bo‘lgan holatiga o‘tkazish va sinxronlashtirish uchun xizmat qiladi. Yordamchi kirish qismlari axboriy qism sifatida qo‘llanilishi mumkin.Triggerning kirish qismlari uning strukturasiga va vazifasiga bog‘liq bo‘ladi. Triggerning axboriy kirish qismlari -, R, J, K, D, T, boshqaruvchi kirish qismlari esa C, V harflari bilan belgilanadi. Triggerlar uchun standart belgilanish (11.1-rasm) ma’lum. Bu yerda – va R axboriy kirish bo‘lib, Q va Q — chiqishlari, T trigger belgisidir. Inversli chiqish qismi Q doira shakli bilan belgilangan. Triggerlar Mantiqiy elementlardan taxhkil topgan triggerlar Trigger deb, ikkita turg‘un holatdan birida tura olib, bir holatidan ikkinchisiga kirish signali ta’sirida o‘tadigan qurilmaga aytiladi. Trigger holati kirish signali orqali aniqlanadi. Trigger ketma-ketlik raqamli qurilmaning baza elementi hisoblanadi. Unda 0 yoki 1 saqlanishi mumkin. Ketma-ketlik raqamli qurilmaning sxemalarida triggerlar ikkita chiqish qismiga ega: 1) to‘g‘ri Q (1 chiqish); 2) inversli Q (0 chiqish). Triggerning 1 holatida uning Q chiqish qismida yuqori sathli signal (1) va Q chiqish qismida esa past sath (0) bo‘ladi. Triggerning 0 holatida Q chiqish qismida kichik sathli (0) signali, Trikker sxemasi. Triggerlar.Hisoblash qurilmalari.Mantiqiy raqamli qurilmalar.Eslab qoluvchi qurilmalar (EQ).Ishchi mashina va mexanizmlari ishlarini kompleks avtomatlashtirishdan kelib chiqqan holda, ularning Eyu lariga qo‘yiladigan ko‘pgina talablarni raqamli boshqarish sxemalarigina bajara oladi. Raqamli boshqarish sxemalari, Eyu ishining tezkor va yuksak aniqlikda bajarilishi hamda ishonchli va kam energiya iste’mol qilishi bilan xarakterlidir. Eyu ning raqamli boshqarish sxemasi tabiiy ravishda texnologik jarayonlarni boshqarishda qo‘llaniladigan EHM bilan uyg‘unlashib yagona avtomatlashtirilgan boshqarish tizimini tashkil etadi.Ko‘pgina hollarda Eyu larni boshqarishda aralash, raqamli – uzluksiz boshqarish sxemalarini qo‘llash maqsadga muvofiq bo‘ladi.Eyu larda foydalaniladigan raqamli boshqarish vositalari quyidagi guruhlarga bo‘linadi: Trigger. Bu qurilma raqamli qurilmalar ichida eng ko‘p tarqalgan qurilma bo‘lib, ikkita turg‘un holatga ega va uning bir holatdan ikkinchi holatga sakrab o‘tishi tashqi boshqaruv signal ta’sirida amalga oshadi. Triggerlardan foydalanilgan holda turli mantiqiy va hisoblash qurilmalari, generatorlar va xotira qurilmalari yaratish mumkin.Trigger ikkita HAM – YoKI mantiqiy elementlaridan iborat bo‘lib (14.1a – rasm), quyidagi ravishda ishlaydi. Uning kirish qismiga X1 = 1 signalini berilishi va X2 = 0 signalining bo‘lmasligi elementning yuqori chiqishida holat hosil bo‘ladi, pastki chiqishida esa Y = 1 holat yuzaga keladi. (O‘zgaruvchan kattalik ustidagi chiziqcha kattalikning inversiya holatini anglatadi). Sxemaning bu holati X1 (X1 = 0) signalni o‘chirishgacha saqlanib turadi. Endi X2 = 1 signalni berganimizda trigger boshqa turg‘un holat Y = 0 ga o‘tadi va shuningdek bo‘ladi. Agar triggerning har ikkala kirishida signal bo‘lmasa, ya’ni XS = XR = 0 bo‘lsa, u holda trigger bundan oldingi holatini «esda saqlab» qoladi va bu uning asosiy xususiyatidir. XS = XR = 1 bo‘lishi taqiqlanadi, chunki bunday holatda triggerning chiqishidagi signallar noaniq holatga tushib qoladi.«Statik» tushunchasi kirish signallari manbalari triggerning chiqishi bilan to‘g‘ridan – to‘g‘ri kuchlanish bo‘yicha bog‘langan bo‘lishini va ularning qiymatlari darajasi ta’sirida bo‘lishini bildiradi. Agar triggerning kirshi signallar manbailari bilan to‘g‘ridan – to‘g‘ri bog‘lanmasdan, balki impuls transformatorlari, RC – zanjirlari va b. Vositalar orqali bog‘langan bo‘lsa, u holda u kirish kuchlanishlari o‘zgarishi ta’sirida bo‘ladi va signallarning qiymatlari darajasi ta’sirida bo‘lmaydi. Bunday boshqariladigan triggerlar dinamik boshqariladigan triggerlar deb ataladi. Agar triggerning ishlashi kirish signalining 0 dan 1 gacha o‘zgarganda amalga oshsa, u holda triggerning kirishi bevositali deb ataladi va uning sxemasi 1v – rasmdagi ko‘rinishga ega bo‘ladi. Aks holda, triggerning ishlab ketishi kirish signalining 1 dan 0 gacha o‘zgarganida amalga oshsa, u holda triggerning kirishi inversiyali deb ataladi va uning sxemasi 1g – rasmdagi ko‘rinishdagidek tasvirlanadi Hisoblash qurilmalari. Bu qurilmalar turli arifmetik amallarni bajarish uchun xizmat qiladi. Hisoblash amallari, hisoblash qurilmasining raqamli elementlarida hisoblashning ikkilik tizimi asosida bajariladi.Hisoblash qurilmalariga, shuningdek hisoblagichlar, jamlagichlar va komparatorlar (taqqoslash qurilmalari) kiradi.Hisoblagich. Bu raqamli qurilma kirish signallari sonini hisoblash uchun xizmat qiladi. Hisoblagichlar jamlovchi, ayiruvchi va reversiv turlarga bo‘linadi.Ketma – ket harakatlanuvchi jamlovchi hisoblagich to‘rtta ikki pog‘onali T – triggerdan iborat bo‘ladi (2a – rasm).Birinchi triggerning ulanishi va o‘chirilishi (chiqish Y1) kirish signali Xkir ning orqa fronti bilan amalga oshiriladi (2b – rasm). Qolgan triggerlarning ulanishi va o‘chirilishi o‘zidan oldingi triggerning bevosita chiqish impulsi orqa fronti bilan amalga oshiriladi.Triggerlarning Y1 – Y4 chiqish signalari to‘plami impulslar hisoblagichiga ikkilik sanoq tizimida berilayotgan impulslar soniga to‘g‘ri keladi. Triggerning tartib nomeri ikkilik sanoq tizimi sonining razryadini bildiradi. 2b – rasmdagi tavsifdan ko‘rinib turibdiki, hisoblagichning kirishiga 6 impuls berilgan bo‘lsa, u holda triggerlarning chiqishida Y4 = 0, Y3 = 1, Y2 = 1, Y1 = 0 cignallar hosil bo‘ladi, ya’ni impulslar soni m = (0110)2 = (110)2 = (6)10 ga teng bo‘ladi. Hisoblagichning sig‘imi N triggerlar soni n bilan quyidagi formula yordamida aniqlanadi: Agar triggerning har ikkala kirishida signal bo‘lmasa, ya’ni XS = XR = 0 bo‘lsa, u holda trigger bundan oldingi holatini «esda saqlab» qoladi va bu uning asosiy xususiyatidir. XS = XR = 1 bo‘lishi taqiqlanadi, chunki bunday holatda triggerning chiqishidagi signallar noaniq holatga tushib qoladi.«Statik» tushunchasi kirish signallari manbalari triggerning chiqishi bilan to‘g‘ridan – to‘g‘ri kuchlanish bo‘yicha bog‘langan bo‘lishini va ularning qiymatlari darajasi ta’sirida bo‘lishini bildiradi. Agar triggerning kirshi signallar manbailari bilan to‘g‘ridan – to‘g‘ri bog‘lanmasdan, balki impuls transformatorlari, RC – zanjirlari va b. Vositalar orqali bog‘langan bo‘lsa, u holda u kirish kuchlanishlari o‘zgarishi ta’sirida bo‘ladi va signallarning qiymatlari darajasi ta’sirida bo‘lmaydi. Bunday boshqariladigan triggerlar dinamik boshqariladigan triggerlar deb ataladi. Agar triggerning ishlashi kirish signalining 0 dan 1 gacha o‘zgarganda amalga oshsa, u holda triggerning kirishi bevositali deb ataladi va uning sxemasi 1v – rasmdagi ko‘rinishga ega bo‘ladi. Aks holda, triggerning ishlab ketishi kirish signalining 1 dan 0 gacha o‘zgarganida amalga oshsa, u holda triggerning kirishi inversiyali deb ataladi va uning sxemasi 1g – rasmdagi ko‘rinishdagidek tasvirlanadi. E’TIBORLARINGIZ UCHUN RAHMAT.

O'xshashlar

Mikrokontrollerlar yordamida chastota o’lchagichini ishlab chiqish
Пўлат фермаларни конструкциялаш ва хисоблаш асослари
Termodinamikaning birinchi qonuni
Maykl Faradey
Uzatmani kinematik hisoblash