Fizikani o’qitishda tanqidiy fikrlah va uni o’quvchilarni rivojlantirishning nazariy asoslari - Fizika - Slaydlar

Fizikani o’qitishda tanqidiy fikrlah va uni o’quvchilarni rivojlantirishning nazariy asoslari

Yuklangan vaqt:

07.06.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

408.3115234375 KB

Ko'chirib olish

Fizikani o’qitishda tanqidiy fikrlah va uni o’quvchilarni rivojlantirishning nazariy asoslari

“ Tanqidiy fikrlash” tushunchasi Tanqidiy fikrlash axborotlarni o‘zlashtirishdan boshlanadigan va xulosa chiqarish bilan tugallanadigan murakkab o‘ylash jarayoni. Biroq tanqidiy fikrlash – bilish faoliyatining yuqori darajasi sifatida talabalarda matn bilan ishlash ko‘nikmasini rivojlantirishga, og‘zaki va yozma nutqni egallashga, mazkur matn bo‘yicha kursdoshlari bilan birgalikda harakatda bo‘lishiga qaratilgan pedagogik texnologiya. Tanqidiy fikrlash – o‘quv auditoriyasidagi ruhiyatni o‘zgartira oladigan strategiyalar majmuidir, ya'ni mashg‘ulot o‘qituvchi va talabalarning ijodxonasiga aylanadi.01 02 02 15 11 1E 081205 06 0816 0B 05 0A0B0C 16 1B030E0F 06

• Tanqidiy fikrlash tajribasini orttirishga vaqt va imkoniyat berish. Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish shart-sharoitlari • O‘quv jaraѐnida talabalarning faol qatnashishlariga imkon berish.• Talabalarga fikrlash imkoniyatini berish. • Talabalarni ularning ustidan hech kim kulmasligiga ishontirish. • Turli g‘oya va fikrlarni qabul qilish. • Har bir talabani u tanqidiy mulohaza yuritishga qodir ekanligiga ishontirish. • O‘z-o‘ziga ishonchni rivojlantirib, o‘z g‘oya va fikrlarining qimmatini tushinish01 02 06 18 01 25 05 01 02 01 02 06 01 02 01 27 05 22 01 25 0A0B0C 05

• Tanqidiy fikrlash paydo bo‘lishini qadrlash Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish shart-sharoitlari • O‘z mulohazalarini shakllantirishga tayyor bo‘lish• Ta'lim jarayonida faol qatnashish • Turli fikrlarni hurmat bilan eshitish01 02 18 01 25 01 02 01 02

Танқидий фикрлашнинг элементлари • Танқидий фикрлаш– бу мустақил фикрлашдир; • Ахборот танқидий фикрлашнинг бошланишидир; • танқидий фикрлаш саволнинг қўйилиши ва ҳал қилиниши зарур бўлган муаммони аниқлашдан бошланади; • танқидий фикрлаш ишончли далилларга интилади; • танқидий фикрлаш – ижтимоий фикрлашдир.29 36 01 29 302D3132 01 3E 3A40 01 392A 41 2A 01 392A 2D2B39 01 392A 302D3132

Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish bosqichlari 1. Yangi ma'lumot- larni ma'lum bo‘lganlar bilan bog‘lash. 2. Talabalarni fa- ollashtirish. 3. Taklif etilgan mavzuni ko‘rib chiqishga qiziqish tug‘diriladi va maqsad aniqlanadi Chaqiriq (Da'vat) Anglash Fikrlash 1. Chaqiriq bosqichida yaratilgan qiziqish va harakatlanish inertsiyasini, faollikni qo‘llab- qo‘vvatlash. 2. Talabalarda o‘z tushinishini kuza- tishga doir intilish- larini qo‘llash. 3. Yangi o‘quv materia- lining tushunilishiga erishish. 1. Talabalar yangi fikr va axborotlarni o‘z so‘zlari bilan ifodalashga harakat qilib ko‘rishlari kerak. 2. Tushunganlarni o‘z so‘zlari bilan ifodalab, qayta tuzganda shaxsiy anglangan kontekst yuzaga keladi. 3. Jonli fikrlar almashinuviga erishiladi.18 47 1B03 0D 15 15 49 16 4A 1B03 130F06 05 111219 1B03 03 4B 4F 50 47 1516 08 1A 0F 06 20 0516 49 11 11 0D 4A 1B03 0D 220C 47 1A 0E 0620 05 0B 49 0E 0620 11 03 08 4A 03 22

Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish strategiyalari • Erkin ѐzish. • Klaster. • Aqliy hujum. • B-B-B chizmasi. • Chalkashtirilga n mantiqiy zanjirlar ketma- ketligi. • Semantik • xususiyatlar • tahlili. Da'vat bosqichida qo‘llaniladigan strategiyalar Anglash bosqichida qo‘llaniladigan strategiyalar Fikrlash bosqichida qo‘llanidigan strategiyalar Semantik xususiyatlar tahlili. B-B-B chizmasi. O‘qitish bo‘yicha qo‘llanma. Bir-biriga o‘rgatish. Bir-biridan so‘rash. Ikki qismli kundaliklar. Eng asosiy tushunchalar, takrorlash. T-chizma. Kontseptual jadval. Venn diagrammasi. Nilufar guli. Besh minutlik esse. O‘n minutlik esse.18 01 52 01 53 01 4F 01 1E 130F06 01 4B 04 1B0304 180304 0B 01 54 01 14 01 11 4D03241A031109 15 05 0E11 4F 15 05 0E11 50 15 05 0E 54 14120E 11 1E 25 05 1E 16 1E 0E16 55 0B 52 11 11 02 53 1C 56 07 57 1E 22 25 22

1. Mashq. 2. Hikoya. 3. Videometod. 4. Munozara. 5. Didaktik o‘yinlar. 6. Laboratoriya metodi. 7. Suhbat. 8. Tushuntirish. 9. Ma'ruza. 10. Kitob bilan ishlash. 11. Illyustratsiya. 12. Demonstratsiya Quyida keltirilgan metodlar bilan tanishing va qaysi guruhga kirishiga qarab, og‘zaki, ko‘rgazmali va amaliy metodlarga tasniflang. • Og‘zaki • Amaliy• Ko’rgazmali47 5A 5D 06 1C 0A 130507051D0512 01 2519 01 4F 01 53

Trayektoriyasi iborat bo’lgan, to’gri chiziqdan oraligida tezligi bir xil to’g’ri chiziqli tekis va bu harakatda vektori o’zgarmaydi teng vaqtlar o’zgaradigan harakatga ozgaruvchan harakat tezlanish deyiladi Quyida keltirilgan tushunchalar bilan tanishing va ular asosida matn tuzing02 16 0F 16 1122 1C 0B

Trayektoriyasi to’gri chiziqdan iborat bo’lgan, teng vaqtlar oraligida tezligi bir o’zgaradigan harakatga to’gri chiziqli tekis ozgaruvchan harakat deyiladi va bu harakatda tezlanish vektori o’zgarmaydi • JAVOB02 1A0305 1116 15 01 51

1.Tanqidiy fikrlash deganda nima tushiniladi? Quyidagi savollar bilan tanishing va yuqorida bayon etilgan fikrlar asosida javob yozing 3. Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish strategiyalarining asosiy xususiyati nimalardan iborat?2. Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish strategiyalariga nimalar kiradi?47 1C 10 4A 03 14120E120E06 49 04 0B

1.gipotezalarni ilgari surish, oqibatlarni bashorat qilish va shartlarni bajarishga asoslangan tadqiqotlar O’quvchilarda ijodiy fikrlashni rivojlantirish 3. dizayn. 2. g'oyalarni, loyihalarni prognozlashni o'z ichiga olgan ixtirochilik Ijodiy topshiriqlarni tuzishda: fan tarixidan, kundalik hayotdan, atrofdagi tabiatdan, ilm-fandagi noto'g'ri xulosalar va izlanishlarga e'tibor qaratilsa o’quvchiga qiziqarli bo’ladi47 05 2561 4A 07 49 19 16 55 0F03 14120D 16

8-sinfda “Qaynash” mavzusini tugatgandan so’ng savol tug’iladi: Suyuqlikning qaynash harorati nimaga bog’liq? Bu masala reproduktiv xususiyatga ega va qiziqish uyg'otmaydi. Buni: "Men xona haroratida suvni qaynatishim mumkinmi!" – deb qo’yilsa va u agar tajriba orqali amalga oshirilsa , u holda bu o’quvchi uchun ham qiziq va ijodiy vazifa bo'ladi. Nostandart ijodiy topshiriqlar va muammoli masalalarni tuzishga misollar 8-sinfda "Elektr toki" mavzusini o'rganishda o'quvchilar meva va sabzavotlarda "elektr toki olish" bo'yicha tajribalarga katta qiziqish bildiradi, bu oddiy sharoitda juda kam uchraydigan, bolalar uchun qiziq bo’lgan tuzlangan bodring va nordon limondan elektr batareyasi yasash orqali amalga oshiriladi!5E 0E031A16 15 05 0E121A0406 03 16 57 1B 5E 16 15 0E0F03 15 15

Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish Бугунги кунда ривожланган мамлакатларда талабаларнинг ўқув ва ижодий фаолиятларини оширувчи, таълим тарбия жараёнининг самарадорлигини кафолатловчи педагогик технологияларни қўллашга доир катта тажриба асосини интерфаол методлар ташкил қилмоқда. 18 67 39 302A 462A32 312A 2C4233 2D2B3937

An’anaviy ta’lim shaklining ijobiy va salbiy tomonlari Ijobiy tomonlari Salbiy tomonlari 1.Sistematiklik xarakterga ega ekanligi 1.Bir xillikning ustunligi 2.Tartibga solingan mantiqiy bog‘lanishning mavjudligi 2.Dars vaqtini tejamli taqsimlanganligi 3.O‘qituvchining emotsional ta’siri doimiy 3.Dars vaqtida yangi mavzuni o‘rganishda yo‘nalish beriladi. Bu esa uy vazifaga yuklatiladi. 4.Umumiy o‘qitishda yalpi harakatlarning optimalligi 4.Talabalar o‘zaro muloqotdan maxrum 5. Mustaqillikning yo‘qligi 6 O‘quvchilar passiv xolatni egallashi 7. O‘quvchining nutkiy faoliyatining kamligi 8.O‘rta me’yoriy yondashish 9. Individual yondashuvning yo‘qligi01 09

* Faradey tajribalari 1 - TAJRIBA

“ VENN ” diagrammasi (Faradey tajribalari bo ‘ yicha)

T-chizma grafik organayzeri T-chizma munozara vaqtida qo‘shaloq javoblar (ha/yo‘q, tarafdor/qarshi) yoki taqqoslash zid javoblarni yozish uchun universal grafik organayzer hisoblanadi. 02 09 1711 02 4C 1C 16

Ikki qismli kundaliklar Ikki qismli kundaliklar talabalarga matn mazmunini o‘z shaxsiy tajribasi bilan chambarchas bog‘lash, o‘zining tabiiy qiziquvchanligini qondirish imkonini beradi. Ayniqsa, talabalar qandaydir katta matnni uyda, o‘quv auditoriyasidan tashqari o‘qib chiqish topshirig‘ini olishganida ikki qismli kundaliklar foydalidir. Ikki qismli kundalik uchun talabalar yozilmagan qog‘ozning o‘rtasidan tik chiziq o‘tkazib, uni ikkiga ajratishlari kerak. Qog‘ozning chap tomoniga matnning qaysi qismi ularga eng ko‘p taassurot qoldirganini qayd etishadi. Ehtimol, u qandaydir xotirani uyg‘otar yoki hayotlarida yuz bergan voqealarni esga tushirar, ѐki shunchaki taajjubga solar. Yoxud ularning qalbida keskin norozilik hissini uyg‘otar. O‘ng tomonida ular sharh berishlari kerak: ayni shu sitatani yozishga ularni nima narsa majbur etdi? Ularga qanday fikrlar uyg‘otdi? Shu munosabat bilan ularda qanday savol tug‘ildi? Qisqasi, matnni o‘qirkan, talabalar vaqti-vaqti bilan to‘xtashlari va o‘zlarining qo‘shaloq kundaliklarida shunday belgilar qo‘yib borishlari kerak.55 550B 0E 05 05 16 20 05 0B 12 12 1A16 12 11 0816 12 64 11 15

E’TIBORLARINGIZ UChUN RAHMAT!52

O'xshashlar

Fizikani o’qitishda axborot texnologiyalari muhitida o’qitish

Kasb hunar kollejlarida “kavnt optik element”lari bo’limini o’qitishda muammoli

Respublikamizda ta’lim tizimini isloh qilinishining zaruriyati. Fizikani o’qitishda didaktik usullar. Induksiya va deduksiya

KHKlarida “termodinamika asoslari” bo’limini o’qitishda talabalar mustaqil ishlarini tashkil etish

O’quvchilarni fizikadan o’quv va ilmiy ommabop adabiyotlar bilan mustaqil ishlashga o’rgatish