Elektr stanciyasının qorshagan ortalıqqa tásiri - Energetika - Slaydlar

Elektr stanciyasının qorshagan ortalıqqa tásiri

Yuklangan vaqt:

12.12.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

14142.165039062 KB

Ko'chirib olish

Elektr stanciyasının qorshagan ortalıqqa tásiri Búgingi kúnde elektr stanciyaları energiya islep shıǵarıwda áhmiyetli rol oynaydı, biraq olar qorshaǵan ortalıqqa sezilerli tásir kórsetiwi múmkin. Olardıń tásiri hár túrli bolip, elektrostanciyanıń túrine baylanıslı. Máselen, ıssılıq elektr stanciyaları hawaǵa pataslandırıwshı gazlerdi shıǵaradı, bul bolsa global ısıw hám hawa sapasınıń tómenlewine alıp keledi. Gidroelektr stanciyalar suw turmısınıń buzılıwına hám suw aǵımınıń ózgeriwine sebep bolıwı múmkin. Atom elektr stanciyaları bolsa radioaktiv shıǵındılardı payda etedi, bul bolsa qorshaǵan ortalıq ushın júdá qáwipli esaplanadı. Bul prezentaciyada biz elektr stanciyaların islep shıǵarıwdıń hár qıylı usılların hám olardıń ekologiyalıq aqıbetlerin kórip shıǵamız, sonday-aq, ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew boyınsha ilajlardı kórip shıǵamız, sonıń ishinde qayta tikleniwshi energiya dáreklerinen paydalanıw hám shıǵındılardı nátiyjeli basqarıw usılların dodalaymız.

Joba: • Elektr stanciyasının qorshagan ortalıqqa tásiri • Elektrostanciyalardıń islew principi • Qayta tikleniwshi energiyanıń abzallıqları • Jıllılıq elektr stanciyalarınıń zıyanı, Jıllılıq elektr stanciyalarınıń Qorshagan ortalıqqa unamsız tásiri • Atom Elektr Stanciyalarınıń qáwip-qáterleri • Gidroekstanciyalar hám Ekologiya • Elektr stanciyaları Shıǵındılarınıń Zıyanları,Elektr stanciyaları aymaǵındaǵı biologiyalıq hár túrliliktiń azayıwı, Ósimlik hám haywanat dúnyasına zıyan • Elektrostanciyalardan shıǵatuǵın sanaat shıǵındıları (kómir, asbest, ximiyalıq zatlar) • Shıǵındılardı basqarıw hám utilizaciya máseleleri, Shıǵındılardı jıynaw hám qayta islew • Elektr stanciyaları átirapındaǵı Qáwipli, Elektromagnit maydanlarınıń keri tásiri • Ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew, Jer silkiniwi, tawınlar hám basqa tábiyǵıy apachılıqlardıń elektrostanciyalar qáwipsizligine tásiri • Elektr stanciyasınıń qorshaǵan ortalıqqa bolǵan tásirin azaytıw usılları • Juwmaq, paydalanılgan ádebiyatlar

Elektrostanciyalar túrleri Íssılıq Elektr Stanciyaları Jillılıq elektr stanciyaları janılģını jaģıp, puw payda etip, turbinardı aylandırıw arqalı elektr energiyasın islep shigaradı. Olar kómir, gaz hám neft sıyaqlı janılǵılardan paydalanıwı múmkin. Atom elektr stanciyaları Atom elektr stanciyaları atom yadroların bóliw arqalı energiya islep shigaradı. Olar basqa túrlerge qaraganda az shıǵındı payda etedi, biraq qáwipli aqıbetlerge alıp keliwi múmkin. Gidroekstanciyalar Gidroekstanciyalar suwdiń potenciallıq energiyasın kinetikalıq energiyaga aylandırıw arqalı elektr energiyasın payda etedi. Olar suw saqlaǵıshlar hám dambalardı talap etedi. Qayta tikleniwshi energiya derekleri Quyash, samal, suw, geotermal hám biomassa energiyası sıyaqlı qayta tikleniwshi energiya dárekleri qorshaǵan ortalıqqa az zıyanlı bolıp, uzaq múddette paydalanıw múmkin.

Elektrostanciyalardıń islew principi Elektr stanciyaları elektr energiyasın islep shigarıw ushin hár túrli usıllardı qollanadı. Hárbir túr ózine tán qásiyetlerge iye hám qorshagan ortalıqqa hár túrli tásir etedi. Jillılıq elektr stanciyaları janılģı (kómir, gaz yaki neft) jaģılıp, payda bolgan jıllılıq penen suwdı puwģa aylandıradı. Bul puw turbinani háreketke keltiredi hám sol arqalı generator elektr energiyasın islep shiǵaradı. Bul process júdá keń tarqalgan, biraq joqarı dárejede pataslanıwǵa alıp keledi. Atom elektr stanciyaları bolsa atom yadrolarınıń jemiriliwi nátiyjesinde payda bolgan jıllılıqtan paydalanadı. Bul jıllılıq suwdı puwģa aylandıradı hám turbinardı háreketke keltiredi, nátiyjede elektr energiyası islep shigarıladı. Bul process salıstırmalı túrde az pataslanıw payda etedi, biraq radiaciya qáwpi bar. Gidroekstanciyalar suwdiń potencial energiyasınan paydalanadi. Suw bóget arqalı aǵıp, turbinardı háreketke keltiredi hám elektr energiyası islep shıǵarıladı. Bul qayta tiklenetuǵın dárek esaplanadı, biraq suw saqlaǵıshlar ekologiyalıq teńsalmaqlılıqqa unamsız tásir etiwi múmkin. Qayta tikleniwshi energiya dárekleri (quyash, samal, geotermal hám biomassa) qorshaǵan ortalıqqa az zıyanlı bolıp, uzaq múddetli paydalanıw imkaniyatın beredi. Quyash energiyası quyash panellerinde, samal energiyası samal turbinalarında, geotermal energiyası bolsa jerdiń jıllılıǵınan paydalanıp elektr energiyasın islep shigaradı. Biomassa bolsa organikalıq materiallardıń janıwınan alınatuģın energiya esaplanadı.

Qayta tikleniwshi energiyanıń abzallıqları Qorshaǵan ortalıqqa ziyansız Quyash, samal hám suw energiyası sıyaqlı qayta tikleniwshi energiya dárekleri shıǵındı gazlerin shıǵarmaydı, bul bolsa hawanıń pataslanıwın azaytadı. Turaqlı Quyash hám samal sıyaqlı energiya dárekleri sheksiz bolıp, keleshek áwladlar ushın energiya támiynatın kepilleydi. Ekonomikalıq abzallıqlar Qayta tikleniwshi energiya derekleri uzaq múddette ekonomikalıq payda keltiriwi múmkin, sebebi olar janılģı qárejetlerin azaytadı. Jaqsı jumıs orınları Qayta tikleniwshi energiya sanaatı jumıs orınların jaratadı, bul bolsa ekonomikalıq ósiwge úles qosadı.

Jıllılıq Elektr Stanciyalarınıń Zıyanları Hawa pataslanıwı Jillılıq elektr stanciyaları kómir, gaz hám neftti jaǵıw nátiyjesinde kúkirt dioksidi (SO2), azot oksidleri (NOx), uglerod oksidi (CO) hám zıyanlı shań bólekshelerin (PM2.5 hám PM10) hawaǵa shiǵaradı. Bul zatlar dem alıw jolları keselliklerin, júrek-qan tamır keselliklerin kúsheytedi hám kislotalı jawınlardı keltirip shıǵaradı, ekosistemalarǵa hám insan salamatlıǵına úlken zıyan jetkeredi. Suw pataslanıwı Jıllılıq elektr stanciyalarınıń suwıtqısh sistemaları suw basseynlerin ıssı suw menen pataslandıradı, bul bolsa suwdıń kislorod muǵdarın azaytadı hám suwda jasawshı organizmler ushın qolaysız ortalıq jaratadı. Bunnan tısqarı, janılǵı qaldıqlarınan kelip shıqqan ximiyalıq zatlar suwdıń pataslanıwına alıp keliwi múmkin, bul ósimlik hám haywanlardıń turmısına unamsız tásir etedi. Klimat ózgeriwi Jıllılıq elektr stanciyaları atmosferaǵa úlken muǵdarda karbonat angidrid (CO2) gazın shıǵaradı, bul bolsa ıssıxana effekti hám global klimat ózgeriwine tiykarǵı úles qosadı. CO2 gaziniń kóbeyiwi Jerdiń ortasha temperaturasın arttıradı, bul bolsa muzlıqlardıń eriwine, teńiz betiniń kóteriliwine hám hawa-rayı hádiyseleriniń kóbeyiwine alıp keledi. Shıǵındılar Jıllılıq elektr stanciyalarınıń jumısı kúl, shlak hám basqa da ziyanlı shıǵındılardı payda etedi. Bul shıǵındılar arnawlı orınlarda saqlanıwı kerek, bul bolsa úlken jer maydanların ieleydi hám qorshaǵan ortalıqqa qosımsha qáwip tuwdıradı. Shıǵındılardı durıs saqlaw hám olardı qayta islewdiń joqarı qárejeti de bar.

Jıllılıq elektr stanciyalarınıń qorshagan ortalıqqa unamsız tásiri Jıllılıq elektr stanciyaları (JES) tek ǵana atmosfera pataslanıwınıń tiykarǵı dáreklerinen biri emes, al suw hám topıraq pataslanıwına da sebep boladı. ÍESlerden shıǵatuǵın gazler, sonıń ishinde, karbonat angidrid (CO2), azot oksidleri (NOx), kúkirt dioksidi (SO2), shań hám uglerod monooksidi (CO) sıyaqlı zıyanlı elementler global ıssılıqtı tezlestiredi, kislotalı jawınlardı keltirip shıǵaradı hám insan salamatlıǵına unamsız tásir kórsetedi. CO2 global ısıwdıń tiykarǵı faktorlarınan biri bolıp, Jerdiń ortasha temperaturasın kóteredi, bul bolsa muzlıqlardıń eriwine, teńizdiń qáddi kóteriliwine hám ekstremal hawa- rayı hádiyseleriniń kóbeyiwine alıp keledi. NOx hám SO2 dem aliw jollarınıń keselliklerine, ósimliklerdiń ósiwiniń tómenlewine, suw basseynleriniń kislotalanıwına hátte kislotalı jawınlar sebepli topıraqtıń tómenlewine sebep boladı ónimdarlıǵınıń tómenlewine alıp keledi. ÍESler, sonday-aq, kúl hám basqa da zıyanlı shıǵındılardı payda etedi, olardıń durıs utilizaciyalanbaǵanı topıraq hám suwdıń pataslanıwına alıp keliwi múmkin. ÍESlerden shıǵatuǵın ıssı suw, átiraptaǵı suw basseynleriniń temperatura balansın buzıwı hám suw organizmleriniń ómirin qáwipke salıwı múmkin. Bul faktorlar ÍESlerdiń qorshaǵan ortalıqqa unamsız tásirin ayqın kórsetedi hám olardı ekologiyalıq jaqtan taza alternativler menen almastırıw zárúr ekenligin atap ótedi.

Atom Elektr Stanciyalarınıń qáwip-qáterleri Radiyaciya qáwpi Atom elektr stanciyalarında radioaktiv zatlar qollanıladı, bul bolsa avariyalar yamasa nasazlıqlar júz bergende radiaciyaǵa alıp keliwi múmkin. Radiyaciya densaulıqqa úlken ziyan keltiriwi múmkin.. Jarılıw qáwpi Atom elektr stanciyalarında júz beretuģın jarılıwlar radioaktiv zatlardıń qorshagan ortalıqqa tarqalıwına alıp keliwi múmkin. Bunday hádiyseler awır aqıbetlerge alıp keliwi múmkin. Radioaktiv Shıǵındılar Atom elektr stanciyaları uzaq waqit dawamında qáwipli bolıp qalatuģın radioaktiv shıǵındılardı payda etedi. Olardı qáwipsiz tárizde saqlaw áhmietli másele.

Gidroekstanciyalar hám Ekologiya Suw aģımın ózgertiw Gidroekstanciyalar suw aģımın ózgertedi, bul bolsa dáryalardıń aģım tezligin hám suw dárejesin ózgertedi. Bul bolsa dárya ekosisteması hám suw haywanları turmısın buzıwı múmkin. Suw saqlaǵısh qurıw Gidroekstanciyalar ushin suw saqlaģishlar qurılıwı nátiyjesinde qurgaqlar suw astında qalıwı, ósimlik hám haywanlar ómiri joģalıwı múmkin. Toǵanlar Toganlar dáryalardıń aģıs tezligin páseytedi, bul bolsa suw aģısın ózgertedi hám tómenge aģıp atırgan suw ósimlik hám haywanlar tirishiligine unamsız tásir kórsetedi.

Elektr stanciyaları shıǵındılarınıń zıyanı Hawa pataslanıwı Elektr stanciyalarınıń islewi nátiyjesinde hawanıń pataslanıwı kúsheyedi, bul dem alıw jolları kesellikleri hám basqa da unamsız aqıbetlerge alıp keliwi múmkin. Suv Ifloslanishi Elektr stanciyaları tárepinen shıǵarılatuǵın shıǵındılar suw dáreklerin pataslandırıp, suw ósimlik hám haywanlardıń ómirine qáwip tuwdıradı. Topıraq pataslanıwı Elektr stanciyalarınan shıǵarılatuǵın shıǵındılar topıraqtı pataslandırıp, ósimliklerdiń ósiwine unamsız tásir kórsetiwi múmkin. Shawqım pataslanıwı Elektr stanciyaları shawqım dáregi bolıp, bul jasaw orınları átirapında jasaytuǵın adamlardıń densawlıǵına unamsız tásir etiwi múmkin.

Elektr stanciyaları aymaǵındaǵı biologiyalıq hár túrliliktiń azayıwı, Ósimlik hám haywanat dúnyasına zıyanları Elektr stanciyalarınıń jumısı biologiyalıq hár túrlilikke qatań qáwip tuwdıradı. Hawa, suw hám topıraqtıń pataslanıwı ósimlik hám haywanlardıń ósiwi hám rawajlanıwına unamsız tásir kórsetedi. Máselen, hawanıń pataslanıwı dem alıw sistemasına zıyan jetkerip, haywanlardıń ólimine alıp keliwi múmkin. Suw pataslanıwı suw tirishiligin joǵaltadı hám suw ósimlikleriniń ósiwin toqtatadı. Topıraqtıń pataslanıwı bolsa ósimliklerdiń ósiwine tosqınlıq etip, pútkil azıq-awqat shınjırı buzıladı. Bunnan tısqarı, elektr stanciyaları qurılısı ushın jerlerdiń ielep alınıwı tábiyǵıy jasaw orınlarınıń joǵalıwına alıp keledi. Bul bolsa kóplegen ósimlik hám haywan túrleriniń bar ekenligine qáwip tuwdıradı. Suw saqlaǵıshlardıń qurılıwı nátiyjesinde úlken maydanlardıń suw astında qalıwı hám qurǵaqlıqtaǵı jasaw orınlarınıń joǵalıwı baqlanadı. Gidroekstanciyalar suw aģımın ózgertedi, bul bolsa dárya ekosisteması hám suw haywanları tirishiligin buzadı. Shawqım pataslanıwı da haywanlardıń normal tirishiligine hám kóbeyiwine kesent beredi. Olardıń migraciyası hám baylanısı buzıladı, bul bolsa olardıń sanınıń azayıwına alıp keledi. Sonıń ushın ekologiyalıq teńsalmaqlılıqtı saqlaw hám biologiyalıq hár túrlilikti qorǵaw ushın elektr stanciyaların rejelestiriw hám basqarıwda qorshaǵan ortalıqqa tásirin minimal dárejede uslap turıwǵa háreket etiw júdá áhmietli.

Elektrostanciyalardan shıǵatuǵın sanaat shıǵındıları (kómir, asbest, ximiyalıq zatlar) Elektr stanciyalarınıń jumısı nátiyjesinde kómir janıwı, asbestli materiallar hám hár qıylı ximiyalıq elementlerdiń shıǵındıları qorshaǵan ortalıqqa úlken zıyan jetkeriwi múmkin. Kómir janıwınan payda bolǵan kúl hám gazler hawanı pataslandıradı, kislotalı jawınlardı keltirip shıǵaradı hám insan salamatlıǵına unamsız tásir etedi. Asbest bolsa uzaq múddetli tásir etiwshi kanserogen esaplanadı. Hár qıylı ximiyalıq zatlardıń shıǵındıları suw hám topıraqtıń pataslanıwına alıp keledi, suw tirishiligin joq etedi, ósimliklerdiń ósiwin toqtatadı hám topıraqtıń ónimdarlıǵın tómenletedi. Bul shıǵındılardıń zıyanlı tásirin azaytıw ushın olardı jıynaw, qayta islew hám utilizaciyalaw boyınsha nátiyjeli ilajlar kóriw zárúr.

Shıǵındılardı basqarıw hám utilizaciya máseleleri Elektr stanciyaları jumısı nátiyjesinde payda bolǵan kómir kúl, asbest, hár qıylı ximiyalıq zatlar hám basqa da shıǵındılardı nátiyjeli basqarıw hám utilizaciyalaw áhmietli ekologiyalıq másele bolıp esaplanadı. Nadurıs basqarılǵan shıǵındılar hawanı, suwdı hám topıraqtı pataslandıradı, insan salamatlıǵına unamsız tásir etedi hám biologiyalıq hár túrlilikti azaytadı. Nátiyjeli shıǵındılardı basqarıw sisteması shıǵındılardı ajıratıw, qayta islew, zıyansızlandırıw hám utilizaciyalaw usılların óz ishine alıwı kerek. Mısalı, kómir kúl arnawlı imaratlarda saqlanıwı yamasa cement islep shıǵarıwda qollanılıwı múmkin. Asbest bolsa arnawlı qayta islew zavodlarına jiberiliwi kerek. Ximiyalıq shıǵındılar bolsa zıyanlı tásirin azaytıw ushın tazalawdan ótkeriliwi kerek. Bul processlerdi qadaǵalaw hám turaqlı monitoring ótkeriw arqalı qorshaǵan ortalıqtıń pataslanıwınıń aldın alıw hám ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew múmkin.

Shıǵındılardı jıynaw hám qayta islew 1 Shıǵındılardı ajıratıw Elektr stanciyaları shıǵındıların hár qıylı kategoriyalarga (qattı, suyıq, gaz tárizli) ajıratıw sisteması. Qáwipli hám qáwipsiz shıǵındılar bólek saqlanadı. 2 Qayta islew Ajıratılgan shıǵındılardı qayta islew procesi. Mısalı, metallardı qayta eritiw, qaǵaz hám plastmassalardı qayta islew. Suyiq shıǵındılardı tazalaw hám ziyansızlandırıw. 3 Taza ónimler Qayta islengen materiallardan jańa ónimler jaratıw. Energiya islep shigarıwda qayta islengen janılgı túrin kirgiziw imkaniyatları. 4 Shıǵındılardı qayta islew zavodları Arnawlı úskenelerge ie bolǵan zavodlar, shıǵındılardı nátiyjeli qayta islew imkaniyatın beredi. Zavodlardı modernizaciyalaw hám jańa texnologiyalardı engiziw. 5 Shıǵındılardı kómip taslaw Qayta islewge jaramsız bolǵan shıǵındılardı arnawlı orınlarda kómip taslaw. Jer astı suwlarına tásirin azaytıw ilajları.

Elektr stanciyaları janındaǵı Qáwip Rak qáwipi Elektr stanciyaları átirapındaǵı hawanıń joqarı pataslanıwı, ásirese zıyanlı shıǵındılar (máselen, kómir shańı, awır metallar) sebepli rak keselligine ushıraw qáwipin 2.7% ke arttıradı. Bul qáwip, elektr stanciyalarınıń islew principi hám shıǵındılardı basqarıw nátiyjeliligine tikkeley baylanıslı. Shıǵındılardı nátiyjeli jıynaw hám qayta islew usıllarınan paydalanılmasa, bul qáwip jáne de artadı. Dem alıw jolları kesellikleri Elektrostanciyalar átirapındaǵı hawanıń pataslanıwı dem alıw jollarınıń sozılmalı kesellikleri, máselen, astma hám bronxittiń payda bolıw qáwipin 12.1% ke arttıradı. Bunday kesellikler elektrostanciyalardan shıǵatuǵın gaz tárizli shıǵıqlar, sonıń ishinde, kúkirt dioksidi hám azot oksidleri tásirinde kelip shıǵadı. Bul kesellikler, ásirese, balalar hám kekseler ushin qáwipli boliwi múmkin. Júrek-qan tamır kesellikleri Hawanıń pataslanıwı menen baylanıslı zıyanlı zatlar júrek-qan tamır sistemasına unamsız tásir kórsetip, júrek tutiwi hám insult qáwipin 7,8% ke asırıwı múmkin. Elektr stanciyaları janında jasaw, ásirese, júrek-qan tamır kesellikleri boyınsha qáwip faktorlarına ie bolǵan adamlar ushın qáwipli boladı. Bunnan tısqarı, elektromagnit maydanlarınıń tásiri de esapqa alınıwı kerek.

Elektromagnit maydanlardıń keri tásiri Elektr stanciyaları janında joqarı kúshleniwli liniyalar hám basqa úskenelerden kelip shıǵatuǵın elektromagnit maydanlar insan salamatlıǵına unamsız tásir kórsetiwi múmkin. Izertlewler sonı kórsetedi, uzaq múddetli tásir nátiyjesinde rak qáwipi artadı, júrek-qan tamır kesellikleri hám dem alıw sistemasınıń mashqalaları kúsheyiwi múmkin. Ásirese, balalar hám hámiledar hayallar bul tásirlerden kóbirek zıyan kóriwi múmkin. Bunnan tısqarı, elektromagnit maydanlardıń kúshli tásiri nerv sistemasına da unamsız tásir kórsetip, bas awırıwı, uyqısızlıq hám basqa nevrologiyalıq mashqalalarǵa alıp keliwi múmkin. Elektr stanciyaları átirapındaǵı elatlı punktlerde bul qáwipti azaytıw ushın qorǵaw ilajların kóriw kerek.

Ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew 1 Qayta tikleniwshi energiya dereklerine ótiw Jıllılıq hám atom elektr stanciyalarınıń unamsız tásirlerin minimal dárejege keltiriw ushın quyash, samal hám gidroenergiya sıyaqlı qayta tikleniwshi energiya dáreklerine ótiw kerek. Bul hawa hám suw pataslanıwın azaytıwǵa, sonday-aq, uglerod emissiyasın azaytıwǵa járdem beredi. 2 Shıǵındılardı qayta islewdi rawajlandırıw Elektr stanciyalarınan shıǵatuǵın shıǵındılardı tolıq qayta islew sistemasın engiziw zárúr. Bul shıǵındılardı ajıratıw, qayta islew hám jańa ónimler islep shıǵarıwdı óz ishine aladı. Shıǵındılardı kómip taslaw ámeliyatı minimallastırılıwı kerek. 3 Qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw nızamların kúsheytiw Kúshlirek ekologiyalıq qadaǵalaw hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw nızamları zárúr. Bul nızamlar elektr stanciyalarınıń ekologiyalıq qáwipsizligine baylanıslı standartlardı belgilewi hám bul standartlardıń orınlanıwın támiyinlew mexanizmlerin óz ishine alıwı kerek. Járiyma muǵdarları hám qadaǵalaw ilajları kúsheytiliwi kerek. 4 Ekologiyalıq qáwipsizlikti qadaǵalaw Elektr stanciyalarınıń ekologiyalıq tásirin turaqlı baqlap barıw hám bahalaw áhmietli. Bul hawa hám suw sapası, shawqım dárejesi hám basqa da ekologiyalıq kórsetkishlerdi qadaǵalawdı óz ishine aladı. Baqlaw nátiyjeleri jámiechilikke ashıq-aydın járiyalanıwı kerek.

Jer silkiniw, tawınlar hám basqa tábiyģiy apachılıqlardıń elektrostanciyalar qáwipsizligine tásiri Tábiyǵıy apachılıqlar, atap aytqanda, jer silkiniwler hám tayfunlar elektr stanciyalarınıń isenimliligi hám qáwipsizligine úlken qáwip tuwdıradı. Jer silkiniwleri sebepli stanciyalar qurılmalarınıń buzılıwı, úskenelerdiń zıyanlanıwı hám hátte pútkil stanciyanıń isten shigiwi múmkin. Tawıllar bolsa suw basıwı, elektr jetkerip beriw liniyalarınıń úziliwine hám transformatorlardıń zıyanlanıwına alıp keliwi múmkin. Bunday jaǵdaylarda qáwipsizlik ilajların kúsheytiw, ayrıqsha jaǵdaylarǵa tayarlıq kóriw hám tiklew jumısların jedel ámelge asırıw oǵada áhmietli bolıp esaplanadı. Bunnan tısqarı, tábiyǵıy apachılıq qáwpin azaytıw ushın elektr stanciyaların qurıwda zamanagóy texnologiyalar hám qáwipsizlik standartlarınan paydalanıw zárúr.

Elektr stanciyasınıń qorshaǵan ortalıqqa bolǵan tásirin azaytıw usılları Elektr stanciyalarınıń qorshagan ortalıqqa unamsız tásirin azaytıw ushın bir neshe usıllar bar. Máselen, ıssılıq elektr stanciyalarında joqarı nátiyjeli qazanlar hám gaz tazalaw sistemaların qollanıw arqalı shıǵındı gazlerdiń zıyanlı elementleriniń muǵdarın sezilerli dárejede azaytıw múmkin. Sonday- aq, gidroelektr stanciyalarında suw aǵımın basqarıwdı optimallastırıw arqalı biologiyalıq hár túrlilikti saqlaw hám suw turmısın qorǵaw múmkin. Atom elektr stanciyalarında bolsa qáwipsizlik ilajları hám radioaktiv shıǵındılardı qayta islewdiń nátiyjeli usılların engiziw úlken áhmietke ie. Bulardıń barlıǵı ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵawǵa járdem beredi.

Juwmaq: Elektr stanciyalar qorshagan ortalıqqa hár túrli tásirler kórsetedi. Olardıń jumısı nátiyjesinde hawanıń pataslanıwı, suw resurslarınıń jumsalıwı, shawqım dárejesiniń artıwı hám biologiyalıq hár túrliliktiń azayıwı sıyaqlı unamsız aqıbetler júzege keliwi múmkin. Jıllılıq elektrostanciyaları, ásirese, kómir hám gazdı jaǵıw arqalı karbonat angidrid (CO2) sıyaqlı ıssıxana gazlerin shıǵaradı, bul bolsa global ısıwǵa sebep boladı. Yadro elektrostanciyaları bolsa radiaciyalıq qáwip payda etiwi múmkin, biraq olar atmosferaga kemirek zıyan jetkeredi. Tábiyǵıy resurslardıń azayıwı hám elektr energiyasın islep shıǵarıw procesindegi shıǵındılardı basqarıw máseleleri úlken mashqala bolıp qalmaqta. Bunday unamsız tásirlerdi azaytıw ushın qayta tiklenetuǵın energiya dáreklerine, máselen, quyash, samal hám geotermal energiyaǵa ótiw zárúr. Sonıń menen birge, elektr stanciyaların qurıwda ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew, shıǵındılardı durıs utilizaciyalaw hám tábiyǵıy apachılıqlarǵa qarsı qáwipsizlik ilajların kóriw kerek. Keleshekte, qorshaǵan ortalıqqa minimal tásir kórsetetuǵın, energiya islep shıǵarıwdıń ekologiyalıq taza texnologiyaların rawajlandırıwǵa úlken itibar qaratıw kerek. Bul tek ǵana energiya dárekleriniń nátiyjeliligin arttırıw emes, al adamzat hám tábiyat arasındaǵı teń salmaqlılıqtı saqlaw ushın da áhmietli.

Paydalanılgan ádebiyatlar • Karimov, I. A. (2004). Tábiyattı qorǵaw hám ekologiyalıq qáwipsizlik. Tashkent: "Ózbekiston" nashriyoti. • Valiyev, M., & Iskanderov, A. (2015). Elektromagnit maydanlardıń qorshagan ortalıqqa tásiri. Tashkent: Fan va texnologiya nashriyoti. • Shamsiev, S. (2018). Energiya hám qorshagan ortalıq. Tashkent: Energetika va tabiiy resurslar nashriyoti. • Kambarov, R. (2019). Jıllılıq hám yadro elektrostanciyalarınıń ekologiyalıq tásiri. Tashkent: Ekologiya hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw ilimiy- texnikalıq orayı. • Gafurov, F. (2020). Tábiyiy resurslar hám energiya islep shıǵarıwdıń qorshaǵan ortalıqqa tásiri. Tashkent: Ózbekstan Respublikası Ilimler akademiyası. • UNDP. (2022). Global ısıw hám energiya sektorındaǵı ekologiyalıq ózgerisler. UNDP baspası. • International Energy Agency (IEA). (2023). World Energy Outlook: Environmental Impact of Energy Systems. Paris: IEA Publishing. • World Health Organization (WHO). (2020). Air quality and health: The environmental impact of energy production. Geneva: WHO Publications. • "Qorshaǵan ortalıqqa ekologiyalıq tásir" (2021). Jáhán ekologiyalıq gazetası. • Joly, J. (2017). Electrifying the Future: Environmental and Energy Solutions. Oxford: Oxford University Press.

O'xshashlar

Elektr stanciyaları

Jillılıq elektr oraylarında imaratlardı ısıtıw ushın ventilyaciyaǵa hám xalıqqa ıssılıq energiyasın jetkerip beriw sızılmaları

Elektr yuritma energetikasi

Bloktaģı qurilmalardı iske túsiriw sızılmaları

ÍESte generatorsız suwdı regeneraciyalıq qızdırıw sızılmaları