Qabristonlarning turlari. Ularni O’rganish tamoyillari va Dafn marosimlari - Dinshunoslik asoslari - Slaydlar

Qabristonlarning turlari. Ularni O’rganish tamoyillari va Dafn marosimlari

Yuklangan vaqt:

14.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2892.90234375 KB

Ko'chirib olish

Q A B R I S T O N L A R N I N G T U R L A R I . U L A R N I O R G A N I S H ’ T A M O Y I L L A R I V A D A F N M A R O S I M L A R I

REJA: 1. QABRISTONLARNING TURLARI 2. QABRISTONLARNI TOPISH VA QABRLARNI O RGANISH’ 3. DAFN MAROSIMLARI

QABRISTONLARNING PAYDO BO LISHI SABABLARI’ Epedemiya larshaharla r qurilish i va boshqa aholi gavjum qishloql arning paydo bo'lishi ; Diniy e tiqodla ’ r va Dafn qonunlar ning paydo bo lishi ’ 15 23

QABRISTONLARNING TURLARI • DAFN ETISH BILAN BOG'LIQ TURLI DARAJADAGI XIZMATLAR VA IMKONIYATLARGA EGA QABRISTONLARNING KO'P TURLARI MAVJUD. BIR QATOR OMILLARGA QARAB, DAFN YOKI KREMATSIYA UCHUN TEGISHLI QABRISTONNI TOPISH QIYIN BO'LISHI MUMKIN. QABRISTONNI TANLASHDA E'TIBORGA OLINADIGAN OMILLAR QATORIGA XIZMAT TURLARI, GEOGRAFIK JOYLASHUVI, DINIY MANSUBLIGI, YODGORLIK TURI VA HARBIY XIZMATLAR KIRADI, LEKIN ULAR BILAN CHEKLANMAYDI. DAFN ETISH AMALIYOTINING XILMA-XILLIGI NATIJASIDA ODAMLARGA TO'G'RI YAKUNIY DAM OLISH JOYINI TANLASHDA YORDAM BERADIGAN QABRISTON TASNIFI VA TOIFALARINING NOYOB TO'PLAMI MAVJUD. SHUNGA KO'RA, QABRISTONLAR ODATDA TAKLIF QILINADIGAN DAFN TURLARI, RUXSAT ETILGAN YODGORLIK TURI, KO'RSATILADIGAN XIZMATLAR, DINIY MANSUBLIK VA MULKCHILIK TUZILISHIGA QARAB TOIFALARGA BO'LINADI.

Bundanday qabristonlarda bir qabrga shu oilaga mansub ikki yoki undan ortiq kishilar ko miladi.Qadimda ’ yoki o rta asrlardan olib qarasak ’ ba zihududlarda xo jayini vafot etsa ’ ’ qullari ham qo shiq ’ ko milgan.ba zihududlarida esa erkak ’ ’ vafot ketsa aholi ham qo shib ’ ko mlgan ’ Bitta qabrga bir kishi ko milgan ’ qabiristonlar . Bunday qabristonlar eng ko p tarqalgan qabriston ’ turlaidan hisoblanadi.Qarindosh (oilaviy ) qabriston lar Yakka qadrli qabristo nlar 03 25 2B01 212B 01 2A 01 27 01 39 01 29 01 39 01

Birodarlik qabristonlari deganda bir necha (ba zan o nlab) kishilar dafn ʼ ʻ etilgan dafnlar tushuniladi. Bunday dafnlarning o'ziga xos xususiyati - alohida qoldiqlarni aniqlashning mumkin emasligi. Bu jang maydonida yoki terroristik hujum paytida, samolyot yoki poezd halokatida yoki tsunami yoki tayfun natijasida odamlarning o'limi paytida bomba portlaganda sodir bo'ladi. Topilgan jasadlar bir qabrda, nekropolning tanho hududida dafn etilgan. Oradan ma lum vaqt o tgach, ’ ‘ davlat mablag lari hisobidan bu yerda ‘ qurbonlar xotirasiga yodgorlik o rnatildi. ‘ Belgilangan joylardan tashqarida dafn etilgan dafnlar birlamchi deb ataladi. Yo‘lda adashib halok bo‘lgan yo‘lovchi yoki qaroqchilar tomonidan o‘ldirilgan yo‘lovchi o‘zining so‘nggi panohini shunday topdi. Tarixchilar uchun birlamchi qabrlar katta qiziqish uyg'otadi va yer qa'rida yashiringan sirlarni ochib beradi. Birodarli k qabriston lar Birlamchi qabriston lar

Ommaviy qabristonlar, asosiy yoki birodarlik qabristonlardan farqli o'laroq, ko'plab odamlarning o'ldirilishini yashirish uchun mo'ljallangan. Bunday dafn qilish siyosiy yoki diniy kelishmovchiliklar, jinoiy tortishuvlar yoki manyakning harakatlari natijasida yuzaga keladi. Ular tasodifan topiladi: o'rmonda qo'ziqorin teruvchilar, poydevor qazishda quruvchilar. Ba'zida guvohlar ommaviy qabrlar haqida o'n yillar o'tgach xabar berishadi. Nijniy Tagil yaqinidagi qabriston, u erda 15 nafar voyaga etmagan qiz o ldirilgan ’ holda ko milganqabristoni topilgan ; ’ Irlandiya monastiri hududida 1-3 yoshli chaqaloqlarni ommaviy ko mish orqali paydo ’ bo lganqabriston topilgan ’ 1994 yilgi genotsiddan keyin Ruandadagi ommaviy qabristonlar topilgan, 100 kun ichida hutu jangarilari tomonidan 800 mingga yaqin etnik tutsi o ldirilgan. ’Ommaviy qabrlar

QABRISTONLARNI TOPISH VA ULARNI O RGANISH BOSQICHLARI’ Savol javoblar asosida qabristo nlarni izlab topish Qazishma planini va rejasini tuzish Qazishma ishlarin i boshlas h Tahlil va xulosa

ARXEOLOGLAR TOMONIDAN O'RGANILGAN QABRISTONLARNING AKSARIYATI ATROFDAGI AHOLI BILAN SUHBATLAR NATIJASIDA TOPILGAN.ULAR ODATDA «ESKI YOKI QADIMIY QABRISTONLAR», «QABRLAR», «KOSTRYULKALAR BILAN YERTO LALAR» YOKI O TA OG IR ’ ’ ’ HOLLARDA «XAZINALAR» TOPILMALARI HAQIDA SO RASHLARI ’ KERAK. . BIROQ, IKKINCHISINI ESLATIB O TMASLIK ” ’ YAXSHIROQDIR, CHUNKI QABRISTON TOPILSA VA QAZISH ISHLARI BOSHLANSA, XAZINALAR HAQIDA GAPIRISH KERAKSIZ ISHLARGA, QAZISH ISHLARIGA ARALASHISHGA VA EKSPEDITSIYA BO LMAGAN DAVRLARDA MUNTAZAM RAVISHDA ’ TALON-TAROJ QILISH VA QABRLARNI BUZISHGA OLIB KELADI.MAHALLIY AHOLI QABRISTONLARNI YERTO LALAR ’ QURISHDA, UYLAR QURISHDA, BO R VA LOY QAZIB OLISHDA, ’ CHUQUR HAYDASH PAYTIDA, JARLIKLAR QOYALARIDA VA HOKAZOLARDA TOPISHADI.ARXEOLOGLARNING O ZLARI ’ DAFN MAYDONINI DIQQAT BILAN PIYODALAR BO YLAB ’ O RGANISHLARI MUMKIN, BU YO LDA UCHRAGAN BARCHA ’ ’ TUPROQ QISMLARINI KO RISHNI O Z ICHIGA OLADI, AGAR ’ ’ QABRLAR HAYDALGAN YOKI SOCHILIB KETGAN BO LSAQADIMGI IDISH-TOVOQLARNING OZ SONLI ’ BO LAKLARI, BA ZAN ESA BUTUN IDISHLAR VA ’ ’ HAYVONLARNING SUYAKLARI TO PLANIB QOLADI. ’

REJASINI TUZISH • DARHOL INSTRUMENTAL SO'ROVDAN O'TISH TAVSIYA ETILADI, AMMO SIZ KOMPAS YOKI HATTO ODDIY KOMPAS YORDAMIDA VIZUAL REJANI HAM OLISHINGIZ MUMKIN (1: 200 YOKI 1: 500 SHKALASIDA). KEYIN USHBU REJAGA PANJARA QO'LLANILISHI KERAK, UNING HAR BIR KVADRATI 4 X 4 M GA TENG BO'LISHI KERAK, PANJARA ASOSIY NUQTALARGA YO'NALTIRILGAN BO'LISHI KERAK, YOKI QABRISTON TEPALIKDA JOYLASHGAN BO'LSA, YO'NALISHI BO'YICHA. QIYALIK. KVADRATCHALARNI RAQAMLASH KERAK, ULARGA SHIMOLDAN JANUBGA HARF BELGILARINI VA SHARQDAN G'ARBGA (YOKI AKSINCHA) RAQAMLI BELGILARNI BERISH KERAK. QAZISHMALAR A CHIZIG'IDAN BOSHLANISHI KERAK, BU CHIZIQ BO'YLAB BIR VAQTNING O'ZIDA 10-15 KVADRATNI, YA'NI 4 M KENGLIGIDA VA 40-60 M UZUNLIKDAGI XANDAQNI YOTQIZISH KERAK BO'LSA, KEYINCHALIK QAZISHNI DASTLAB REJALASHTIRILGAN PANJARADAN TASHQARIGA KENGAYTIRISH KERAK BO'LSA, YANGI KVADRATLARNI BELGILASH MUMKIN. SIFATIDA B , V, D, VA HOKAZO YOKI 11, 21, 3, VA HOKAZO Qabrlarni qazish rejasi

QAZISHQABRLARNI QAZIGANDA TUPROQNI 4 METRDAN UZOQQA TASHLASH MUMKIN EMAS.QABRISTONLAR ASOSAN 2 QATLAMI BO LADI. BIRINCHI QATLAM QALINLIGI 0,10 ’ DAN 1 M GACHA,TOPILMALAR BO LMAYDI.BA ZI ’ ’ SILJISHLAR NATIJASIDA YUZGA CHIQIB QOLGAN SOPOL BUYUMLARI UCHRATISHIMIZ MUMKIN. QADIMGI DAVRLARDA HATTO MATERIKGA ETIB BORMAGAN SAYOZ TESHIKLARGA JOYLASHTIRILGAN DAFN MAROSIMLARI MAVJUD. ULARNI TO'LDIRISH ORQALI ANIQLASH MUMKIN EMAS, SHUNING UCHUN DAFN MAROSIMLARI, BA'ZAN SUYAKLAR, HAYVONLARNING BOSH SUYAGI YOKI MAYDALANGAN IDISHDAN IBORAT BO'LIB, KUTILMAGANDA OCHILADI. ULARNI TUZATISH VA TOZALASH UCHUN MADANIY QATLAMNI JUDA EHTIYOTKORLIK BILAN QISMLARGA AJRATISH KERAK.QADIMGI YUZADA (QADIMGI MADANIY QATLAM YUZASIDA) DROMOS CHIZIQLARI ODATDA ANIQ KO RINADI, CHUNKI DROMOSLAR ’ MADANIY QATLAMNING CHERNOZEMIDAN KESKIN AJRATILGAN CHERNOZEM BILAN ZAIF ARALASHGAN ENGIL KONTINENTAL TUPROQ BILAN TO LDIRILGAN.MATERIKGA QAZILGAN ’ DAFN MAROSIMLARINING QORA DOG LARI ANIQ ’ KO RINADI.XANDAQDA, GARCHI KENGLIGI (4 ’ M) BO LSA-DA, DROMOS HAR DOIM HAM BUTUN ’ UZUNLIGI BO YLAB TO LIQ ’ ’ OCHILMAYDI .AVVAL 4 TA BURCHAKDAN QAZIB BOSHLANADI

Shurf chiziqlari ni chiqish va qazish ketma ketligini aniqlash

Katakombo va chuqur qabrlarni qazish ketma- ketligi

• DAFN CHUQURLARI ANIQ AJRALIB TURADI VA FAQAT MATERIK DARAJASIDA SEZILARLI BO'LADI. ULARNI TO'LDIRISH HAR XIL BO'LISHI MUMKIN: DEYARLI KONTINENTALDAN BO'SHASHGAN GUMUSGACHA. SHUNI ESDA TUTISH KERAKKI, KONTINENTAL TO'LDIRISH BA'ZAN UMUMIY KONTINENTAL FONDA DEYARLI FARQLANMAYDI. BUNDAY HOLLARDA, QABRNI FAQAT BELKURAK SKELETNING YUQORI SUYAKLARIGA URILGANDA TOPISH MUMKIN, BU ODATDA BOSH SUYAGINING OLD YOKI PARIETAL SUYAKLARI BO'LIB CHIQADI. BIROQ, KO'PINCHA QABR CHUQURLARI ANIQ KO'RINADI VA ULARNING MATERIKDAGI CHUQURLIGI 1 M YOKI UNDAN HAM KO'PROQQA ETADI. MATERIK SIRTINI TOZALAGANDAN SO'NG, BARCHA QABR JOYLARINI ANIQLAB, QAZISHNING UMUMIY REJASINI TUZIB, UNING UMUMIY TASVIRINI SURATGA OLING.

XULOSA VA ISHNI TUGATISH • CHUQUR QABRLARNI TOZALASH KATAKOMBA QABRLARIGA QARAGANDA ANCHA OSON VA QABRDA, QOIDA TARIQASIDA, FAQAT BITTA SKELET MAVJUD VA U BILAN BIRGA TOPILMALAR KAM BO'LGANLIGI SABABLI, BU QABRLAR KATAKOMBALARGA QARAGANDA TEZROQ O'RGANILADI. BIROQ, QABRLARDAN TOPILGAN OZ SONLI TOPILMALARGA QARAMAY, TADQIQOTCHI HAR KUNI NARSALARNING CHIZMALARI BILAN TOPILMALARNI INVENTARIZATSIYA QILISH, ANTROPOLOGIK MATERIALNI TO'LIQ TARTIBDA JOYLASHTIRISH, DARHOL UNI QADOQLASH VA PASPORT MA'LUMOTLARINI TAQDIM ETISHI SHART. DALA MA'LUMOTLARINI TARTIBGA SOLISH KERAK..

TOPILMALAR VA MADANIY QATLAMLARNING BELGILANISHI

DAFN MAROSIMLARI • OSMONDA DAFN QILISH TIBETDA O'Z YAQINLARINING RUHLARINI JANNATGA YUBORISH QIYMATIGA ISHONADIGAN BUDDISTLAR ORASIDA KENG TARQALGAN. USHBU MAROSIMDA TANALAR TASHQARIDA QOLDIRILADI, KO'PINCHA QUSHLAR YOKI BOSHQA HAYVONLARNI YUTIB YUBORISHI UCHUN BO'LAKLARGA BO'LINADI. BU TANANING HOZIR BO'SH BO'LGAN IDISHINI YO'Q QILISH VA RUHNING KETISHIGA IMKON BERISH, SHUNINGDEK, HAYOT DOIRASINI QAMRAB OLISH VA HAYVONLARGA RIZQ BERISH UCHUN IKKI TOMONLAMA MAQSADGA XIZMAT QILADI.

O'liklar bilan raqsga tushish" famadihanadagi Madagaskardagi dafn marosimini eng yaxshi tasvirlaydi. Malagasy xalqi bir necha yilda bir marta o'liklarining qabrlarini ochadi va ularni yangi dafn kiyimlariga o'rashadi. O'liklar har safar yangi o'ramlarni olganlarida, ular qabr yonida yangi raqsga tushishadi, shu bilan birga musiqa atrofida chalinadi. Bu marosim - "suyaklarni aylantirish" deb tarjima qilingan - parchalanishni tezlashtirish va o'liklarning ruhini keyingi hayotga surish uchun mo'ljallangan. Ko'pgina madaniyatlar, ayniqsa shimoliy mamlakatlarda, o'liklar uchun tanlagan marosimlarida suvni qo'llaganlar, tobutlarni suvga qaragan qoyalarga qo'yishdan tortib, suvdan qabriston sifatida foydalanishgacha. Ba'zi jasadlar "o'lim kemalarida" daryo bo'ylab yoki okeanga yuborilib, jasadlarni xudolarga yoki mintaqa aholisi tomonidan eng qadrli joylarga qaytarib beradi.Marhumning hayotini nishonlash turli shakllarda bo'lishi mumkin. Hindistonning Varanasi shahridan kelgan an'anaga ko'ra, marhumning fazilatlarini ta'kidlaydigan ranglarda kiyingan jasadlar (masalan, poklik uchun qizil yoki bilim uchun sariq) ko'chalarda o'liklarni namoyish etishni o'z ichiga oladi. Ruhlarni najotga erishishga undash, reenkarnasyon tsiklini tugatish uchun jasadlar Gang daryosidan suv bilan sepiladi va keyin shaharning asosiy krematsiya maydonlarida kuydiriladi.

Zardushtiylik an'analaridan biri tulporlardan o'zining qadimiy dafn marosimini saqlab qolishni talab qiladi. Ushbu an'anaga ko'ra, o'lik teginadigan hamma narsani, shu jumladan yer va olovni harom qiladi va tulporlar yutib yuborishi uchun murdani osmonga ko'tarish tarixan yagona yo'l edi. Buqaning siydigi tanani tozalash uchun ishlatiladi, keyinroq yo'q qilingan asboblar kiyimni kesish uchun ishlatiladi. Keyin jasad sukunat minorasi tepasiga, uni bulg'ashi mumkin bo'lgan tiriklar yo'lidan tashqariga qo'yiladi. Butun dunyoda dafn etishning son- sanoqsiz an'analari krematsiyani o'z ichiga olgan bo'lsa-da, janubiy koreyaliklar marhumning kulini munchoqqa aylantirish orqali buni bir qadam oldinga olib chiqdilar. Bu munchoqlar ularga bir oz porlaydi va pushti yoki qoradan firuzagacha turli xil ranglarda bo'ladi. Shisha vazalar ichiga joylashtirilgan yoki hatto idish-tovoqlarda ochiq bo'lgan boncuklar keyinchalik uy ichida markaziy o'rinni egallashi mumkin, bu odatiy urnadan ko'ra ko'proq bezakli tanlovdir. Kosmos juda muhim va krematsiya o'liklarni dafn qilish uchun yagona haqiqiy tanlovga aylanib borayotgan mamlakatda bu jarayondan go'zal narsalarni olish yaqinlar uchun yangi an'ana va xazina merosini beradi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. . . , . . . А И МАРТЫНОВ Я А ШЕР МЕТОДЫ ( : АРЕАЛОГИЧЁСКАЯ ИССЛЕДОВАНИЯ МОСКВА « », 1989) ИЗДАТЕЛЬСТВО ВЫСШАЯ ШКОЛА 2. . . Д Б ШЕЛОВ МЕТОДИКА ПОЛЕВЫХ АРЕАЛОГИЧЕСКИХ . -1983 ИССЛЕДОВАНИЙ НАУКА МОСКВА 3. WIKIPEDIA.UZ 4. BRITANICA.COM

E TIBORINGIZ UCHUN ’ RAHMAT

O'xshashlar

Diniy udumlar va ularni vujudga kelishi, sabablari va mohiyati

Ezgu fikr, Ezgu soʻz, Ezgu amal tushunchasining mazmun mohiyati

Islomning vujudga kelishi va tarqalish

Missionerlik va prozetilizm atamalari. Zamonaviy missionerlik uyishmalari

Diniy ramzlarning zamonaviy talqinlari