logo

Funksiya, funksiyaning xossalari, funksiya differensiali

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

676 KB
Funksiya, funksiyaning Funksiya, funksiyaning xossalari, funksiya xossalari, funksiya differensiali differensiali Funksiya hFunksiya h аа qidqid аа tushunch tushunch аа v v аа uning tuning t аа `rifi`rifi Funksiyaning bFunksiyaning b ее rilish usullrilish usull аа ri. ri.  Funksiya shFunksiya sh аа rr оо itigitig аа qq аа rr аа b jb j аа dvdv аа l, l, аа nn аа litik litik vv аа gr gr аа fik usullfik usull аа r bilr bil аа n n bb ее rilishi mumkin.rilishi mumkin.  Funksiya jFunksiya j аа dvdv аа l l usulidusulid аа b b ее rilgrilg аа ndnd аа , , аа rgumrgum ее ntning mntning m аа `lum `lum tt аа rtibdrtibd аа gi gi хх 1, 1, хх 2, 2, хх 3,… 3,… хх n,… n,… qiymqiym аа tltl аа ri vri v аа funksiyaning ulfunksiyaning ul аа rgrg аа mm оо s ks k ее luvchi luvchi y1,y1, y2, y2, y3, … ,yn, …y3, … ,yn, … qiym qiym аа tltl аа ri ri jj аа dvdv аа l hl h оо lidlid аа b b ее rilril аа di:di: ХХ хх 11 хх 22 хх 33 …… хх nn …… YY yy 11 yy 22 yy 33 …… yy nn …… Funksiya differensialiFunksiya differensiali ,, uning uning geometrik ma’nolari.geometrik ma’nolari.  Funksiya differensialiFunksiya differensiali Differensialning geometrik Differensialning geometrik ma’nosima’nosi  Faraz qilaylik Faraz qilaylik y=f(x)y=f(x) funksiya biror (a,b) intervalda berilgan funksiya biror (a,b) intervalda berilgan bo‘lsin. Bu funksiyaning bo‘lsin. Bu funksiyaning dy=f’(x)dxdy=f’(x)dx differensiali differensiali xx ga bog‘liq ga bog‘liq bo‘lib, bo‘lib, dx=dx= xx va va  xx orttirma orttirma xx ga bog‘liq emas, chunki ga bog‘liq emas, chunki xx nuqtadagi orttirmani nuqtadagi orttirmani x x ga bog‘liq bo‘lmagan holda ixtiyoriy ga bog‘liq bo‘lmagan holda ixtiyoriy tanlash mumkin. Bu holda differensial formulasidagi tanlash mumkin. Bu holda differensial formulasidagi dxdx ko‘paytuvchi o‘zgarmas bo‘ladi va ko‘paytuvchi o‘zgarmas bo‘ladi va f’(x)dxf’(x)dx ifoda faqat ifoda faqat x x ga ga bog‘liq bog‘liq bo‘lib, uni bog‘liq bog‘liq bo‘lib, uni x x bo‘yicha differensiallash mumkin. bo‘yicha differensiallash mumkin.  Demak, bu funksiyaning differensiali mavjud bo‘lishi mumkin Demak, bu funksiyaning differensiali mavjud bo‘lishi mumkin va u, agar mavjud bo‘lsa, funksiyaning ikkinchi tartibli va u, agar mavjud bo‘lsa, funksiyaning ikkinchi tartibli differensiali deb ataladi.differensiali deb ataladi. Yuqori tartibli hosilalar va differensiallarYuqori tartibli hosilalar va differensiallar Yuqori tartibli hosilalar va differensiallarYuqori tartibli hosilalar va differensiallar Quyida keltirilgan ba’zi funksiyalarning yuqori Quyida keltirilgan ba’zi funksiyalarning yuqori n – tartibli hosilalari uchun tegishli formulalarni olish va n – tartibli hosilalari uchun tegishli formulalarni olish va ularni jadval holida yig‘ish mumkin: ularni jadval holida yig‘ish mumkin: Differensial formasining Differensial formasining invariantligiinvariantligi  Parametrik ko‘rinishda berilgan Parametrik ko‘rinishda berilgan funksiya funksiya tushunchasitushunchasi  Endi sistema bilan berilgan Endi sistema bilan berilgan xx va va yy larni larni OxyOxy tekislikdagi nuqtaning koordinatalari sifatida tekislikdagi nuqtaning koordinatalari sifatida qaraymiz. U holda [qaraymiz. U holda [  ,,  ] kesmadan olingan ] kesmadan olingan tt parametrning har bir qiymatiga tekislikda aniq parametrning har bir qiymatiga tekislikda aniq bitta nuqta mos keladi. Agarbitta nuqta mos keladi. Agar x= x= (t),(t), y=y=  (t) (t) funksiyalar funksiyalar t t parametrning uzluksiz funksiyalari parametrning uzluksiz funksiyalari bo‘lsa, u holda (9.1) sistema tekislikda biror bo‘lsa, u holda (9.1) sistema tekislikda biror uzluksiz chiziqni ifodalaydi. Bu holda chiziq (9.1) uzluksiz chiziqni ifodalaydi. Bu holda chiziq (9.1) parametrik tenglamalar bilan berilgan deyiladi. parametrik tenglamalar bilan berilgan deyiladi. (9.1) sistemadagi tenglamalar shu chiziqning (9.1) sistemadagi tenglamalar shu chiziqning parametrik tenglamalari deyiladi.parametrik tenglamalari deyiladi. Parametrik ko‘rinishda berilgan Parametrik ko‘rinishda berilgan funksiyaning hosilasifunksiyaning hosilasi