Пиллани дастлабки ишлаш базасини лойиҳалаш - To'qimachilik - Referatlar

Пиллани дастлабки ишлаш базасини лойиҳалаш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

79.5 KB

Ko'chirib olish

Пиллани дастлабки ишлаш базасини лойиҳалаш Режа: 1. Пиллани дастлабки ишлаш базаларида технологик жараёнлар ва режаларни танлаш ва асослаш. 2. ПДИБ да пиллани ғумбагини ўлдириш ва қуритиш дастгоҳларини танлаш ва дастгоҳни ҳисоби. 3. Қуруқ пиллаларни чувиш корхоналарига жўнатиш.

Пиллани тайёрлаш /ПТ/ ва дастлабки ишлаш базаси /ДИБ/ бўйича: 1. Хом-ашёни танлаш ва асослаш; 2. Пиллани тайёрлов пункти ва уни дастлабки ишлаш базасини бошланғич ҳисоби; 3. Тайёрлов пункти ва ДИБ технологик жараёнлар тизимини ва режимларини танлаш ва асослаш; 4. Тайёрлов пунктига пилла келиши режалаш; 5. Пиллани ДИБ технологик дастгоҳларини ва жиҳозларини танлаш, режимлари ва ҳисоби; 6. Тирик пилладан қуруқ пилла чиқиш коэффициентини ҳисоблаш; 7. Тирик ва қуруқ пиллани сифатини назоратлаш ва аниқлаш тартиби; 8. Пиллани сифатини аниқлаш лабораториясини жиҳозлари ва вазифаси; 9. Ҳўл ва қуруқ пиллани сифатини назоратлаш ва аниқлаш тартиби; 10. Қуруқ пиллакашлик корхоналарига топшириш тартиби; Пилла ичидаги ғумбак капалакка айланмаслиги учун уни ўлдирилади. ¢умбакни ўлдиришни бир неча усуллари мавжуд. Булар: Қуёш нури билан, буғ билан , иситилган ҳаво билан, юқори частотали ток билан, вакуумда, герметик усулда, радиактив нурлар билан, кимёвий моддалар билан ва музлатиш йўли билан. Булар орасида ишлаб чиқаришда кенг қўлланиладиган усули буғ ва қизитилган ҳаво билан ўлдириш усулидир. ¢умбакни қуёш нури билан ўлдириш . Кундуз кунлари қуёш тиғига юпқа қатлам қилиб ёйилган пиллалар 50-60 о С температурагача қиздирилади. Бу улар учун критик температура бўлгани учун куйиш натижасида ўлади. Ўлдиришнинг осон усули бўлгани билан ипак учун қуёшнинг ультрабинафша нурлари зарарли, фиброин ҳам, серицин ҳам динатурация (атроф муҳит таъсирида модданинг табиий хусусиятини ўзгартириши), деструкцияга (модданинг нормал структурасини емирилиши) учраганлиги сабабли амалиётда қўлланилмайди.

Герметик усулда ғумбакни ўлдириш . Бу усулда пилла ташқи муҳитдан изоляцияланиб, ғумбак нафас олиши учун кислород киришига йўл қўйилмайди. Битта герметик яшикдаги ғумбакни ўлдиришга 48 соатдан кўпроқ вақт кетади. Герметизация қилинганда 1,95-4,4 % гача карбонат ангидрид ва 19,76 % кислород бўлган бўлса, 48 соатдан кейин карбонат ангидрид 12,65 % гача миқдори ошса, кислородники 2,4 % гача камаяди. ¢умбак кислород етишмаслиги ҳисобига бўғилиб ўлади. Бу усулда ўлдирилгандан кейин сояли қуритгичларда пиллалар қуритилиши керак. Бу усулда ўлдирилган пиллаларнинг сув ва ҳаво ўтказувчанлиги яхши бўлиб, кўп ипак тортиб олиш имкониятини беради. Лекин узоқ давом этиши сабабли, ишлаб чиқаришга татбиқ этилмаган. Вакуумда ўлдириш. Бу ҳам герметик ўлдиришнинг бир кўриниши. Бунда ҳаво билан бирга ҳар доим кислородни тортиб олиш ҳисобига, кислород етишмаслиги ҳисобига ғумбак ўлади. Бу усулда ички босим ортиши ҳисобига ғумбакнинг хитин қоплами шишиб ёрилиб, ташқи доғли пиллалар кўпайиб кетади. Агар берилган босимнинг камайиши 1300 Па дан ошмаса, унда ғумбак пўсти бутун сақланади. 14 соатда ғумбак ўлади. Радиактив нурлар билан ўлдириш . Радиактив моддалар, масалан, кобальт-60 нинг гамма нурлари билан ғумбакни нурлантириш ҳисобига ўлдирилади. Бу усулда ўлдирилгандан кейин ҳам сояли қуритгичда қуритилади. Қуриган ғумбакнинг ичи бўшаб қолади. Бу ғумбакдаги баъзи бир моддалар парчаланиб кетиши ҳисобига содир бўлади. Бу усулда ўлдирилганда, серициннинг таркиби унча ўзгармайди, пилла яхши чувилади. Лекин усул мураккаб бўлганлиги сабабли кенг ишлаб чиқариш кўламини олмаган. 240000 дан 340000 ренгенгача дозадаги нур ғумбакни ўлимига олиб келади. Юқори частотали ток билан ўлдириш. Юқори частотали майдонда вужудга келувчи ички иссиқлик алмашиниш натижасида ғумбакни ўлимига ва бироз қуришига олиб келади. 15 мГерц частотали токда 7 минут давомида ғумбак бутунлай ўлади ва сояли қуритгичларда қуритиш 15-20 кунга

камаяди. Агар узоқ вақт қуритилса, пиллалар қорайиб, хом ипак хира кўринишга эга бўлади. Кимёвий йўл билан ўлдириш. ¢умбак турли хил кимёвий моддалар билан: углерод сульфид, водород сульфид, бензол буғи, фармалин, хлороформ, ацетон, бромметил ва бошқалар билан ўлдирилади. Бу усул билан ўлдирилганда пилла ва ипакнинг сифатига салбий таъсир кўрсатганлиги сабабли ва заҳарлилиги сабаб саноатда қўлланилмайди. Музлатиш усули билан ўлдириш. 3-5 0 С ли ҳароратда узоқ вақт сақлаш натижасида, ғумбакдаги физиологик жараён тўхтаб, унинг ўлимига олиб келади. Бу усулда пилла яхши сақланади. Лекин жараён узоқ давом этади. Музлатиш йўли билан ўлдиришнинг яна бир усули, бу суюқ азотга ботириш усулидир – 196 0 С суюқ азотга ботирилган пилладаги ғумбакнинг ҳаёт фаолияти бутунлай тўхтайди. Бу жараён 1-2 минут давом этади. Сўнг сояли қуритгичларда қуритилади. Буғ билан ўлдириш. Бунда пиллалар буғ камераларида даврий равишда тўйинган буғ билан қизитиб ўлдирилади. Пиллалар порциясини ўлдириш доимий ошиб борувчи ўлдириш бошида 52-60 0 С ли ва охирида 68-70 0 С ҳароратда олиб борилади. Ўлдирилгандан сўнг пиллалар аравачалар устида 15-20 минут совутилади. Бу усулдан сўнг пиллалар сояли қуритгичларда қуритилади. Қизитилган ҳаво билан ўлдириш . Бу усулди пилла 60-90 минут давомида 75-90 0 С ҳароратгача қиздирилганда, ғумбак учун критик ҳарорат бўлганлиги сабабли куйиб ўлади ва шу билан бирга қурийди ва пилла қобиғининг технологик хусусиятлари яхши сақланиб қолади. Хўл пилладаги намлик боғланган, гигроскопик ва эркин ҳолатда бўлади. Кимёвий боғланган намлик модданинг молекуляр тузилишида иштирок этиб, уни йўқ қилиш, модданинг бузилишига олиб келади. Шу боис қуритиш жараёнида бу намлик йўқотилмайди.

Гигроскопик намлик, асосан, мувозанатда бўлиб,атроф муҳит намлиги ва ҳароратига боғлиқ. Гигроскопик намликни меъёридан ортиқ йўқотилса, пилланинг физик-кимёвий хусусиятлари бузилади. Шу сабабли қуритиш даврида 8-12 % гигроскопик намлик пиллада қолади. Эркин ҳолдаги намликнинг асосийси ғумбакда бўлиб, у чиришга сабаб бўлади. Шу сабабли бу намлик йўқотилади. Пилладаги намлик 160-170 % дан 212-233 % гача бориши мумкин. Бу намлик албатта пилла қисмлари бўйича бир текис тақсимланмаган. Нормал ҳароратда ва намликда ҳўл ва қуруқ пилла қобиғи бир хил (9-12 %) намликка эга бўлади. Ҳамма намлик ғумбакда бўлиб, 270-300 % гача етади. Қуритгичлар . Конструкцияси бўйича қуритгичлар камерали ва конвейерлига бўлинади. Қуритиш режими бўйича қуритгичлар: доимий, ўсиб борувчи, камайиб борувчи ҳароратли режимда ишлайдиганларга бўлинади. Доимий ҳароратли режимда ишлайдиган қуритгичларда пилла сувсизланиб қолмаслиги учун паст ҳароратда олиб борилади. Ўсиб борувчи ҳароратли режимда, жараён бошида пилланинг намлиги юқори бўлганда паст ҳарорат билан таъсир қилинади. Пилла қуриб бориши билан юқори ҳарорат ва паст намлик билан таъсир қилинади. Пасайиб борувчи ҳароратли режимда ҳўл пиллалар аввал юқори ҳароратли ҳаво ва паст намлик билан ишлов берилиб, қуриш даври яқинлашган сари ҳаво ҳарорати камайиб, намлик ошиб боради. Шу усулда ишлайдиган қуритгичларга КСК-4,5, СК-150К ва япон системаси қуритгичлари киради. СК-150К конвейерли қуритгич. Бутунлай қуритиш суткасига 4-5т, ярим қуритиш суткасига 10-15т, бутунлай қуритилганда 3-3,5 соат; ярим қуритилган 1,5 соат. Қуритгичга кираётган ҳаво намлиги 18 %, температура 120-125 о С, қуритгичдан чиқаётганда намлиги 35-40 %, температура 80-50 о С пилла қатлами қалинлиги 15 см.

Қуритгич 3 конвейерли бўлиб, қуритиш камерасидан, олов ёқиладиган колорифердан, ҳавони ҳаракатга келтирадиган вентелятордан, ёқилғи ва сув билан таъминлаш системасидан ташкил топган. (Узунлиги 15,40 м; эни 2,16 м; баландлиги 2,90 м) (расм). расм. СК-150К конвейерли пилла қуритгичининг ички кўриниши: 1-бункер; 2-қия конвейер; 3-сараловчи конвейер; 4-қия конвейер; 5-қабул қилувчи бункер; 6-қуритувчи камера; 7-горизантал конвейерлар; 8- иссиқлик ташувчини тақсимлагич; 9-ҳаво юрувчи қувирлар; 10-иссиқлик алмашинувчи; 11-буғ генератори; 12-оловли калорифер; 13-ёқилғи баки;14- ёқиш жойи; 15- намлагич; 16-марказдан қочма вентилятор; 17-совитувчи вентилятор; 18- ишлатиб бўлинган иссиқлик ташувчилар учун ҳаво қувири. Ямато - Санко конвейерли қуритгичи. Қуритиш камераси ички қисми 3 та зонага бўлинган бўлиб 8 та конвейердан иборат: I -юқориги зонада 3 та конвейер бўлиб– пиллани ўлдириш ва қисман қуритишга мўлжалланган. II -ўрта зонада 3 та конвейер бўлиб- асосий қуритиш учун мўлжалланган, III –пастки зонада 2 та конвейер бўлиб, критик намликкача етказиш ва қуритиш учун мўлжалланган. Юқориги зонада кираётганда температура 120 о С, чиқаётганда 100 о С температура: ўртасига кираётганда температура 90 о С, чиқаётганда температура 70 о С. Пастки зонага кираётганда температура 60 о С, чиқаётганда температура 50 о С. Қуритиш давомийлиги 300 мин (5 соат). Иш унуми 15 т пиллалар қатлами қалинлиги 5-6 см.( Дастгоҳнинг габарит ўлчами: узунлиги-26,7 м; эни-6,5 м ; баландлиги-4,9 м) (6-расм).

расм. Ямато-Санко W -34 системасидаги пилла қуритгич конвейери: 1-пиллаларни дастлабки қуритиш учун вентилятор; 2-юкловчи бункер; 3-туширувчи конвейер; 4-йўналтирувчи ариқчалар; 5-тортувчи вентилятор; 6-зоналар орасидаги тўсиқ; 7- пиллаларни совутиш вентилятори; 8- қия туширувчи конвейер; 9- сўрувчи ҳаво қувирлари; 10- тоза ҳавони тортувчи клапан; 11-марказдан қочма вентилятор;12-ҳайдовчи ҳаво қувирлари;13- терморостлагич . Пиллалар партия билан қабул қилинади ва топширилади. Партия деб-хоҳлаган миқдордаги қуруқ пиллаларга бир мавсумда етиштирилган, бир зот ва дурагайга мансуб, бир хил усулда ва бир хил қуритгичда қуритилган пиллаларга айтилади. Қуруқ пиллалар 30 кг ли қопларда офтоб тушмайдиган, ёғин-сочиндан ҳимояланган қуруқ жойда сақланади. Қоплар ердан 0,5 м баландликда кўпи билан 7 қатор қилиб тахланиши мумкин. Фабрикада пиллалар 7-8 ойлик заҳира билан сақланиши сабабли уларни зараркунандалардан сақлаш керак. Улар моғор, қобиқхўр ва кемирувчилардир. Ҳўл пилладан қуруқ пиллани чиқиши: В қ.п =100 . .  пх пк Q Q бу ерда: Q қ.п - қуруқ пилла массаси Q х.п - ҳўл пилла массаси Ҳўл пилладан қуруқ пиллани чиқиш коэффициенти К у = пк пх Q Q . .

Қуруқ пиллаларни пиллакашлик корхоналарига шартнома асосида 30 кг ли қопларда ташилади.

Адабиётлар: 1. Э.Б.Рубинов. “Технология шёлка”, Москва, “Легкая и пищевая промышленность”, 1981. 2. Н.Г.Багауддинов, Г.В.Бутенко, С.Д.Лавреньтев. Пиллачилар учун қўлланма. Тошкент. Ўқитувчи. 1984 й. 3. Справичнок. «Шелк сырец и кокономотание» М., Легпромбытиздот. 1986г.

O'xshashlar

Пиллани чувиш корхоналарини лойиҳалаш

Пахтани териш тайёрлаш ва дастлабки ишлаш

Пиллани тайёрлаш пунктини лойихалаш

Пиллани чувиш цехини лойихалаш

Табиий ипак чикиндиларини тавсифи. Чикиндиларни дастлабки ишлаш усуллари