Халқали йигириш машиналари. Таъминлаш мосламалари. Пишитиш жараёни, ипни ўраш - To'qimachilik - Referatlar

Халқали йигириш машиналари. Таъминлаш мосламалари. Пишитиш жараёни, ипни ўраш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

141 KB

Ko'chirib olish

Халқали йигириш машиналари . Таъминлаш мосламалари. Пишитиш жараёни, ипни ўраш Режа: 1. Ҳалқали йигириш машинасининг тузилиши. 2. Йигириш машинасининг таъминлаш механизми. 3. Чўзиш асбоблари ва уларнинг турлари. 4. Чўзиш приборининг қиялиги. 5. Зичлагичлар.

Ҳалқали йигириш машиналарининг турлари ва тузилиши. Йигириш машинасининг асосий вазифаси пиликдан калава ип ҳосил қилишдир. Йигириш машинасида ипдан бир неча марта йўғон бўлган маҳсулотнинг узуликсизлигини, пишиқлигини таъминлаш ва кейинги ишлов бериш учун қулай шаклга эга бўлган ўрам-калава ип ҳосил қилишдан иборат. Ҳақали йигириш машинасида асосан учта технологик жараён- чўзиш, пишитиш ва ўраш ишлари бажарилади. Йигириш машиналари ишланаётган ипнинг йўғон - ингичкалилигига, ишлатилишига қараб хар хил маркаларга бўлинади. Ингичка йўғонликдаги иплар учун П-66-5М4, П-66-5М6, ПУ- 665М4, ПУ-66-5М6 маркали машиналарда, ўртача йўғонликдаги иплар эса П- 76-5М4, П-76-5М6 маркали машиналарда ва нихоят йўғон иплар учун П-83-5М маркали йигириш машиналарида ишлаб чиқарилади. Машина маркасидаги “П” ҳарфи русча прядильная, яъни йигириш сўзининг биринчи харфини, 66 , 76, 83 сонлари урчуқлар орасидаги масофани “М” ҳарфи эса машина модификациясини, “У” ҳарфи билан арқоқ ипи (уток) ишлаб чиқаришга мўлжалланганлигини билдиради. Ҳалқали йигириш машинаси куйидаги асосий ишчи қисмлардан иборат бўлиб уларга: 1 2 4 3 5 7 6 1.Таъминловчи пилик. 2. Йўналтирувчи чивиқ. 3. Зичлагичлар. , 4. Чўзиш асбоби. 5. Ип ўтказгич., 6. Югурдак., 7.Ҳалқа

8 9 8. Урчуқ., 9. Калава ип. Ҳалқали йигириш машинасида жойлашган чўзиш асбоби ёрдамида таъминланаётган пиликни керакли йўғонликда ингичкалаштирилади, пишитилади, ҳосил бўлган ип патрон ёки ёғоч найчага ўралади. Йигириш машинасининг таъминлаш механизми. Йигириш машинасидаги пилик рамкалари машинанинг турига ва ундаги ишлаб чиқарилаётган ипнинг йўғонлигига қараб бир ярусли, икки ярусли ва уч ярусли бўлади. Бир ярусли рамка, асосан йўғон иплар ишлаб чиқаришда қўлланилади. Шунга муофиқ ишлатиладиган пилик хам йўғон бўлади. Ингичка иплар қўш пиликлардан олинади. Бунда пиликли ғалтаклар олинадиган ипларга нисбатан икки баравар кўпайиб кетади ва бир, икки ярусли рамкага сиғмайди. Шунинг учун бу ҳолда уч ярусли рамкалар ишлатилади. Конструкторлар хар хил рамкалар афзалликларини ўзида мужассамлаштирилган унверсал рамка таклиф қилганлар. Бу рамкада ғалтаклар баландлиги бўйича бирин кетин силжитиб жойлаштирилганлиги учун уларни алмаштириш қийин эмас. Пилик рамкалари куйидаги талабларга жавоб бериши лозим: - тўла ўралган ғалтаклар орасидаги масофа 15-20 мм бўлиши керак, чунки шу холда ғалтакларни бир-бирига теккизмай алмаштириш мумкин ; - пиликли ғалтаклар рамкада шундай енгил ва бир меъёрда айланиши керак; - рамканинг баландлиги шундай бўлиши керакки, машинада ишлайдиган йигирувчи қўли рамканинг исталган жойига етсин ва ғалтакларни осонгина алмаштира олсин. Зичлагичлар.

Чўзиш приборларида пилик чўзилиши натижасида ёйилиб кетмаслиги учун чўзиш приборининг орқа жуфти олдига юритгич планкасига зичлагичлар ўрнатилади. Зичлагичнинг асосий вазифаси пиликни жипслаштириб, чўзиш майдонида уни ёйилиб кетишидан асрайди. Бу билан толаларга таъсир қилувчи ишқаланиш кучи ортиб, толалар назорати яхшиланади. Келаётган махсулот зичлагичлардан жипслашиб ўтганда толаларнинг бир-бирига бўлган ишқаланиши ортади ва ўзаро яхши илашади. Натижада чўзиш жараёни яхшиланади. Чўзиш асбоблари. Йигириш машиналарида пахта толасига ва ишлаб чиқариладиган ипга қараб хар хил чўзиш асбоблари ишлатилади ва улар куйидагиларга бўлинади.  Чўзиш қуввати паст бўлган чўзиш асбоблари -НВ  Чўзиш қуввати оддий бўлган чўзиш асбоблари - ОВ  Чўзиш қуввати юқори бўлган чўзиш асбоблари - ВВ  Чўзиш қуввати ўта юқори бўлган чўзиш асбоблари - СВВ ` 45 0 а) Хозирги замонавий йигириш машиналарида ВР-1, ВР-2 ва асосан SKF ( Германия ) фирмаси лицензияси бўйича чиқаётган чўзиш асбоблари қўлланилмоқда. SKF ( а ) чўзиш асбобининг чўзиш қуввати Е = 65 гача. ВР-1 чўзиш асбобида иккита тасма, ВР-2 чўзиш асбобида битта тасма бўлиб ВР-1 приборининг (б) чўзиш қуввати Е = 11дан - 40 гача. ВР-2 приборининг (в ) чўзиш қуввати эса Е = 15дан - 50 гача. Р Р Р Р Р Р

45 0 б) 45 0 в) Тасмаларнинг асосий вазифаси чўзиш приборидаги сузиб юрувчи толаларни назорат қилиш, ип нотекислигини яхшилашдан иборатдир. Чўзиш приборининг қиялиги. Чўзиш асбоби цилиндр бурисига нисбатан  =30-45 0 қия жойлашган. Чўзиш асбобининг бундай қия жойлаштиришга сабаб олдинги цилиндрни 1-2 ёйида қамраб ўтаётган тутамчанинг пишиқлигини ортириш, бурамларни яхши тақсимланишини таъминлайди. Чўзиш асбобидан чиқаётган маҳсулотнинг энг нозик жойи қамраш ёйи 1-2 бўлиб, ип асосан шу ерда кўп узилади. Бу ёйнинг узунлиги чўзиш приборининг қиялик бурчаги  га боғлиқ бўлиб, ипнинг узилишига бевосита таъсир қилади. Қамраш ёйи қамраш бурчаги  қанчалик кичик бўлса , тутамчанинг пишиқлиги ортиб, ипнинг узилиши камаяди. Натижада машинанинг иш унуми ортади. Чўзиш приборининг қуввати ва уни ошириш йўллари. Чўзиш катталиги қанча юқори бўлса, чўзиш приборининг қуввати шунча катта ҳисобланади. Шунинг учун чўзилганлигини ошириш чўзиш прибори қувватини оширишнинг асосий омилларидан биридир. Куйидаги омиллар чўзиш приборининг қувватини ошириш йўлларидан бири бўлиб уларга:  чўзиш зонасидаги назоратсиз толаларни камайтириш;  цилиндр ва валикларнинг аниқ ясалишини таъминлаш;  зичлагичларни қўллаш;  чўзиш зоналарини эгилишини таъмилаш;  валикларга ишқаланиш коэффиценти ўзгармас бўлган қопламалар қоплаш;  валикларга қўйилган юкларнинг доимийлигини таъминловчи юкловчи механизмлар ишлатиш;

ПИШИТИШ, ПИШИТИШ МЕХАНИЗМИНИНГ ТУЗИЛИШИ . Ипни пишитиш, пишитиш механизмини тузилиши ва иши. Йигириш машинасида пилик ингичкалаштирилиб, толаларнинг учлари тўғриланиб ва бир-бирига нисбатан параллел ҳолда чиқади. Бундай юпқа тутамчани мустахакам ипга айлантириш учун унга бурам бериб пишитиш керак. Пишитиш механизмига куйидаги ишчи қисмлар кириб уларга: 1 4 2 3 5 1. Ипўтказгич,. 2. югурдак,. 3. ҳалқа, 4. найча,. 5. урчуқ. Югурдак ҳалқа бўйлаб бир марта айланганда ип бир марта буралади. Бурам бериш натижасида тутамчада бир-бирига параллел чиқаётган толалар ип ўқига нисбатан қадами ва радиуси турлича бўлган мураккаб винтсимон чизиқ ҳолатда жойлашади. Натижада толаларнинг бир-бирига ишқаланиши ва узувчи кучларга қаршилик кўрсатиши ортади. Ипнинг пишитилиш даражаси маълум узунликдаги ипга тўғри келаган бурамлар сони билан ифодаланади. К =  т * 100 / T ип Йигирилаётган ипга бериладиган пишитилиш даражасини ҳисоблаш учун унинг пишитиш коэффиценти  ни танлаш керак. Унинг катталиги толанинг узунлигига боғлиқ, қанчалик тола калта бўлса,  нинг миқдори шунча юқори бўлади. Ипўткич.

Ипўткич билан югурдак оралиғида ипнинг югурдак тезлигига баробар тезликда айланиши эвазига хамда марказдан қочма куч таъсирида ип эгилиб баллон ҳосил қилади. Найчага ип ҳосил қилиш даврида балоннинг баландлиги ўзгариб туради. Балоннинг баландлиги ўзгариши билан ипнинг таранглиги хам ўзгаради,ипнинг таранглиги ипнинг узилиш даражаси ва ўрамнинг зичлигига таъсир кўрсатади. Бундан чиқди ипўткичнинг асосий вазифаси чиқарувчи цилиндрдан то найчагача бўлган оралиқда маҳсулот таранглилигини тўғрилаш вазифасини бажаради. Югурдак ва ҳалқалар. Югурдаклар. Йигириш машинасида югурдак скоба шаклида, пўлат симдан ясалиб икки хил типга бўлинади. С -симон ( а ) ва эллипс ( б ) шаклда. Ҳалқа бўйлаб айланаётган югурдак урчуқдан орқада қолади, шунинг ҳисобига олд цилиндрдан чиқаётган ип патронга зич қилиб ўралади. Югурдак массаси йигирилаётган ипнинг йўғонлигига ва турига қараб танланади. Югурдакнинг номери 1000 та югурдакнинг граммлардаги массаси билан белгиланади. Ип қанча йўғон бўлса, шунча оғирроқ югурдак танланади. Ҳалқалар. Йигириш машинасида ҳалқалар, ҳалқа планкасига ўрнатилган бўлиб у югурдакнинг харакатланиши учун йўналтирувчи юза ва таянч ҳисобланади. Югурдакнинг ҳалқа билан ишқаланиш даражасини камайтириш учун ҳалқа юзаси электр жилоланади ва унинг тозалик даражаси жуда юқори ( 10-класс). Йигириш машиналарида куйидаги типлардаги ҳалқалар бўлиб, -бир ( а ) бортли ОГ фақат юқори бортлари ишлатилади, пастки қисмидан уларни ҳалқа планкасига маҳкамлаш учун фойдаланилади. B D D D

а) D б) D 1 - икки ( б ) бортли КД ҳалқаларнинг битта бортининг иш юзаси ейилгач, улар ўгирилиб бошқа томонини ўрнатиш мумкин. Хозирги замонавий йигириш машиналарида КРГ ( в ) типдаги ҳалқалар кенг қўланилмоқда. Бундай КРГ ҳалқалари ОГ ҳалқаларига нисбатан 1,5 - 2 марта узоқ ишлайди. Ҳалқа диаметри ипнинг йўғонлигига, вазифасига, патронга ўраладиган ип ўлчамига кўра танланади. Йигириш урчуқлари. Урчуқ йигириш машинасининг пишитиш ва ўраш жараёнларини бажарувчи асосий иш органи ҳисобланади. Урчуқларнинг айланиш тезлиги 10000 - 14000 айл/мин. тенг. Урчуқлар куйидаги типларга ажратиш мумкин. - насадкали ( ВН ) ва насадкасиз ( ВУ ). Насадкасиз урчуқларга қоғоз 1 3 2 патронлар кийгизилиб, улардан танда ипларини йигиришда фойдаланилади, насадкасиз урчуқларга эса ёғоч найчалар кийгизилиб, арқоқ иплари йигиришда ишлатилади. Урчуқларнинг хамма конструкциялари учта асосий қисмдан: урчуқнинг асоси 1, ёки урчуқ шпидели, втулка 2 ва уя 3 дан иборат. Урчуқларнинг маркаси, масалан, ВНТ-28 бу ерда ВН - насадкали урчуқ,

Т- тормозли, 28 - блокчанинг миллиметрларда кўрсатилган диаметрини билдиради. Патрон ва найчалар. Патрон ва найчалар ип ўраш учун хизмат қиладиган конуссимон деталлардир. Патрон ( а ) қоғоздан қалин қилиб ясалади. Уларнинг пишиқлигини ошириш мақсадида мумланади ва икки четига тункадан ясалган гардишлар кийгизилади. Қоғоз патронлар ёғоч найчаларга нисбатан арзон бўлганлиги учун кўпроқ танда иплари ўрашда ишлатилади. Ёқоч найчалар (б) камроқ ишлатилиб, улар фақат арқоқ иплари ўрашда ишлатилади. Улар қуритилган оқ қайиндан ясалиб, рангсиз лак билан бўялади. Найчаларнинг пишиқлигини ошириш мақсадида, уларнинг икки чети темир ҳалқа билан қоплаб қўйилади. Уларнинг пишиқлигидан қатъи назар, қимматлиги, ишлатишда кўп нуқсонлар чиқаверганидан баъзан арқоқ иплари хам қоғоз патронларга ўралиб, кейин ёғоч найчаларга қайта ўралади. Ўраш механизми. Ҳалқали йигириш машиналарида ишланаётган ипни бирор шаклда патрон ёки найчага ўраш вазифасини ўраш механизми бажаради. Ип патрон ёки найчаларнинг энг қуйи қисмида аввал ўрам уясини ҳосил қилиш учун энг кичик масофада ўрала бошлайди. Бу масофа аста- секин катталашиб бориш билан бир қаторда а 1 масофага юқорига силжиб боради. Натижада патронниннг пастки қисмида баландликлари ортиб, бир- бирига нисбатан силжиган қатламлардан ташкил топган, сирти сферик шаклли уя ҳосил қилинади. Бундан юқорида қатлам ва ора қатламларнинг баландликлари ўзгармай ўралиб, ўрамнинг танаси ҳосил қилинади. Ўраш меанизми найчанинг уясини ишлаётганда ҳалқали планка аввал кичик масофага аста-секин катталашиб бориб, найча танасига ўралаётгандаги баландликка тенг бўлиб қолади.

Ҳалқали планка кўтарилганда ип зичроқ , тушганда эса сийракроқ ўралиб , қатлам ва ора қатламли ўрам ҳосил қилади. 1 2 3 Ўраш механизми ҳалқали планкани икки хил харакатга келтиради. Ўрам қатлами ёки ора қатламини ўраш учун планкани патрон бўйлаб маълум масофага чиқариб-тушириб туриш механизмнинг биринчи вазифаси бўлса, иккинчисига хар бир қатламни олдингисига нисбатан ўрам қатламига тенг масофага силжитишдир. Ҳалқали планканинг шу икки харакати нуқсонсиз бўлиб турса, ўраш сифати хам юқори бўлади. Ҳалқали йигириш машинасининг маҳсулдорлиги. Назарий маҳсулдорлик формуласи . A n T K кг с H yp n z     60 1000 / бу ерда n ур -урчуқнинг айланиш тезлиги мин -1 , Т п -ипнинг йўғонлиги текс. К- ипдаги бурамлар сони, бур/м. . Амалий махсулдорлик формуласи. А амал =А н * ФВК; бу ерда: ФВК- фойдали вақт коэффиценти. Хисобий махсулдорлик формуласи. А хис =А амал * ИУК кг/с.

бу ерда: ИУК- ишлаётган ускуналар коэффиценти.

Адабиётлар: 1. И.А. Каримов. Узбекистон XXI аср бусагасида: Хавсизликка тахдид, баркарорлик шартлари ва тараккиёт кафолатлари. Т.1997 й., 3-10 бет. 2. И.А. Каримов. Хозирги боскичдан демократик ислохотларни чукурлаштиришнинг мухим вазифалари. “Халк сузи”, 1996, 30 авт. 3. И.А. Каримов. Буюк Келажагимизнинг. Хукукий кафолати. Т., “Шарк”, 1993. 6 бет. 4. Узбекистон Республикаси конституцияси. Т., 1992. 70-75 бетлар. 5. Типовое положение об организации обучения и проверки знаний по охране труда № 272. 14.08.96 й. АП. ТПК. Ташкент, Навои 30. 6. О. Кудратов. Ипакчилик саноатида мехнат мухофазаси. Т. “Узбекистон -1995 й 232 бет. 7. Т.А. Ганиев. Тукимачилик саноатида мехнат мухафазаси. Т. “Узбекистон”-1995 й. 149 бет. 8. Узбекистон Республикасининг механат кодекси. Тошкент. “Адолат” 1996 й. 9. Мехнатни мухофаза килиш хакида конун 6 май 1993 й.

O'xshashlar

Халқали йигириш машиналари

Пилик машиналари, уларнинг турлари. Пиликни пишитиш, ўраш

Ип йигиришнинг янги усуллари

Пневмомеханик йигириш машинасининг тузилиши ва ишлаши

Ипнинг шакланишида пилтачага бурам бериш