6. 97-A rusumli tikuv mashinasi va uning asosida yaratilgan mashinalar - To'qimachilik - Referatlar

6. 97-A rusumli tikuv mashinasi va uning asosida yaratilgan mashinalar

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

290.5 KB

Ko'chirib olish

6. 97-A rusumli tikuv mashinasi va uning asosida yaratilgan mashinalar « Orsha» yengil mashinasozlik firmasi ishlab chiqaradigan bu mashina ip, ipak, jun va zigir tolali gazlamalarni ikki ipli bitta moki bahyaqator yuritib tikishga mo`ljallangan. Asosiy valining aylanish chastotasi 5500 ayl/min gacha, bahya uzunligi 0 dan 4 mm gacha rostlanadi. Tiqiladigan materiallarning tepki tagida qisilgan holatdagi qalinligi ko`pi bilan 4 mm dan oshmaydi. Mashinaning ishchi kulochi 260 mm. 97-A rusumli tikuv mashinasi asosida 97-V, 397-M, 697, 597-M, 997, 1197 kabi mashinalar yaratilgan va tikuvchilik sanoatida keng qo`llanilmokda. Ipni taqish . Ustki ipni yuqoridan ip yo`naltirgich 1 ning uchta teshigidan birin-ketin o`tkaziladi, mashina tanasi buylab olib utib, ip yo`naltirgich 2 ning (30- rasm) uchta teshigiga kiritiladi, old devorning tirkishi 13 dan yuqoridan pastga tomon o`tkaziladi. Ipni old devor tirkishi 13 dan teshik 11 orqali tashqariga chiqariladi va ustki ipni taranglash rostlagichining shaybalari 10 orasidan aylantirib, ip yo`naltirgich prujina-sining ilgagi 9 ortiga yuqoridan pastga tomon olib utiladi va ip yo`nal-tiruvchi burchaklik 8 atrofida pastdan yuqoriga tomon aylantirib taqiladi. So`ngra ipni old devor bilan halqa 3 orasidagi tirkish 12 dan o`tkaziladi-da, ip tortgich 4 ning kulachokli yuzasi orkasiga o`tkazib, halqa 3 tagidan pastga tomon chiqariladi va old devorga mahkamlangan ip yo`naltirgich 5 dan, igna yuritgich vtulkasiga kiydirilgan sim ip yo`naltirgich 6 dan o`tkazib, chapdan o`ngga tomon igna 7 ning ko`ziga taqiladi. Uzunligi 70–80 mm ip uchi qoldiriladi. Bu ostki ipni igna plastinasi teshigidan tortib olish uchun zarur.

30-rasm. 97-A rusumli tikuv mashinasiga ustki ipni taqish. 31-rasm. Ip tortgich mexanizmi. Ostki ip 1022-M mashinasidek bajariladi. Fakat avtomatik ip uraydigan qurilmasi borligi bilan undan farq qiladi. Igna mexanizmi. Bu mashinaning krivoship-shatunli igna mexanizmi 1022 rusumli tikuv mashinasidagi kabidir. Ip tortgich mexanizmi . 97 rusumli tikuv mashinasida kulachokli aylanadigan ip tortgich 10 (31-rasm) ishlatiladi. Uning teshigi 7 krivoship 9 barmogining tsilindrik shrupi 8 kiydirilgan bo`lib, kistirma 2 ustidan vint 4 orqali krivoship 9 barmogining kuyma burtigiga mahkamlangan. Old devor vint 4 bilan gayka 3 yordamida pichoq 5 ga mahkamlangan bo`lib, bu pichoq ip uzilganda uni ip tortgich 10 ning kulachogi 6 ga o`ralib ketmasligi uchun ipni qirqib turadi. Ip tortgich ishi kuzatilsa, ip tortgich 10 ning kulachogi 6 krivoship barmogi harakat traektoriyasining yuqori, chap va past qismlari buylab harakatlangan paytida igna bilan mokiga ip uzatilishini k щэ rish mumkin. Krivoship barmogi harakat traektoriyasining o`ng qismi buylab kulachok harakati boshlanishi bilan mokidan ip tortilib chiqa boshlaydi; harakat oxirida esa bahya tarang tortiladi. Ip o`z vaqtida uzatilishi yoki bahya uz vaqtida taranglanishi vintlar 1 ni bo`shatgandan keyin ip tortgich 10 ni bosh valga nisbatan burib rostlanadi; ip tortgich 10 ni soat mili harakati yo`nalishiga qarshi burganda bahya ilgarirok taranglanadi. Moki mexanizmi . Bu mashinada xuddi 1022 rusumli tikuv mashinasi-dagi kabi markaziy naychali aylanma moki ishlatiladi. Asosiy valga ikkita vint yordamida tishli baraban 1 (32-rasm) ostki baraban 4 mahkamlangan. Bara-banlar 1 bilan 4 ga rezinalangan tishli tasma 3 kiydirilgan bo`lib, bu tasma 3 ning baraban o`qi buylab siljishi prujinasimon halqalar 2 va 6 yordamida bartaraf etiladi. Taqsimlash vali 8 sharikli podshipnik 7 bilan vtulka 9 da aylanadi.

Materiallarni surish mexanizmi. Materiallarni surish mexanizmi reykani vertikal surish, reykani gorizontal surish uzellaridan, bahya rostlagichi bilan bahya puxtalash qurilmasidan hamda tepki uzelidan iborat bo`ladi. 33-rasm. Materialni surish mexanizmi. Reykani vertikal surish uzeli . Taqsimlash vali 50 ga ikkita vint 27 va 52 yordamida kushalok ekstsentrik 28 (33- rasm ) mahkamlangan bo ` lib , uning o ` ng qismiga shatun 51 ning kallagi kiydirilgan . SHu kallak ichiga ignali podshipnik qo ` yilgan . SHatun 51 ning old kallagi sharnirli vint yordamida koromislo 45 bilan biriktirilib , gayka yordamida mahkamlangan . Koromislo 45 vint 44 yordamida reykani ko ` tarilish vali 43 ga mahkamlangan bo ` lib , bu valni platforma kuyma32-rasm. 97-A rusumli tikuv mashinasi moki mexanizmi.

burtigiga vintlar 42 va 46 yordamida mahkamlangan ikkita markaziy barmoqlar 41 va 47 tutib turadi . Koromislo 38 ko`tarish vali 43 bilan birga kushib yasalgan bo`lib, materiallarni surish mexanizmi richagi 2 ning vilkasiga qo`yilgan polzun 39 shu koromislo barmogi 40 ga kiydirilgan. Richag 2 ga ikkita vint 8 yordamida tishli reyka 1 mahkamlangan. Reykani gorizontal surish uzeli. Ekstsentrik 28 ning chap qismiga shatun 53 ning old kallagi kiydirilgan bo`lib, kallak ichiga ignali podship-nik kiritilgan. Vilkasimon yasalgan ostki kallak o`q 14 ga kiydirilgan bo`lib, u vint 33 yordamida biriktiruvchi zveno 32 ga mahkamlangan. Ikkinchi shatun 36 ning vilkasimon kallagi ham shu o`qka kiydirilgan. SHatun 36 ning ostki kallagi sharnirli vint yordamida koromislo 11 bilan biriktirilgan, vint-ning holati esa gayka bilan mahkamlangan. SHatun 36 ning ketingi kallagi bilan sharnirli vint ignali podshipnik yordamida tutashtirilgan. Koromislo 11 surish mexanizmining vali 10 ga vint 37 yordamida mahkamlangan. Val 10 ni platforma kuymasiga valllar 5 va 13 yordamida mahkamlangan ikkita markaziy barmoq 4 va 12 tutib turadi. Val 10 bilan ramka 7 birga kushib tayyorlangan bo`lib, uning vint 3 yordamida mahkamlangan ikkita markaziy barmoqlari 6 va 9 materiallarning surish mexanizmining richagi 2 ni tutib turadi. 34-rasm. Tepki uzeli.

Tepki uzeli . SHarnirli tepki 20 vtulka 17 ichida harakatlanadigan sterjen 18 ga (34-rasm) vint 19 yordamida mahkamlangan. Vtulka 17 mashina old qismining teshigiga presslab kiritilgan bo`lib, uning yuqori uchiga barmog`i mashina pazining ichiga kiritilgan kronshteyn 16 erkin kiydirilgan, sterjen 18 ga vint 26 yordamida mufta 3 mahkamlangan. Uning barmogi ham mashina paziga kiritilgan bo`lib, bu tepki 20 ning uz o`qi atrofida aylanib ketishidan saklab turadi. Ustki tomondan sterjen 18 ning chuqurchasiga sharcha 12 qo`yilgan bo`lib, vint 28 kiydirilgan plastinasimon prujina 11 sharchani bosib turadi. Prujina 11 ga tepki 20 ni materiallarni bosib turishini ta`minlaydigan rostlash vinti 7 tiralgan. Barmoq 21 ga mahkamlangan richag 23 ni kronshteyn 16 ning barmogiga bosib turadigan kulachok 22 ni soat mili yo`nalishi harakati buyicha burib, tepki 20 ni kul bilan ko`tarish ham mumkin. Tepki uzelida tizza bilan tepkini ko`taradigan qurilma ishlatiladi. Tepki 20 ning materialga bosimini vint 7 yordamida rostlanadi. 397-M rusumli tikuv mashinasi «Orsha» (Belorussiya) yengil mashinasozlik firmasi ishlab chiqaradigan bu mashina kostyumbop va paltobop matolardan tayyorlanadigan buyum detallarini tikishga mo`ljallangan bo`lib, bitta moki bahyaqator yuritib tikish bilan bir vaqtda ularning chetlarini bahyaqatorga parallel qilib qirqishga ham mo`ljalangan. Asosiy valining aylanish chastotasi 4000 ayl/min gacha, bahyasining yirikligi 0 dan 4,5 mm gacha rostlanadi. Bahyaqatordan qirqish chizigiga kadar bo`lgan oraliq 3,5 dan 6,5 mm gacha rostlanadi. Tiqiladigan gazlamalarning tepki tagida kisilgan holatdagi qalinligi ko`pi bilan 5 mm. Ignalar 0203 № 90-120. 397 rusumli tikuv mashinasida sharnir-sterjenli ip tortgich ishlatiladi, uning quloqchasi old qism devori uyigini ng chap tomonidan chiqib turadi. Mashina tanasiga naychaga avtomotik ip uraydigan qurilma montaj kilingan bo`lib, u ham xuddi 1022 rusumli tikuv mashinasidagi printsipda ishlaydi. Asosiy rostlashlar 97-A mashinasi-dek bajariladi. Pichoq mexanizmining tuzi-lishidagi asosiy farq shundaki, bunda chok kengligini o`zgartirishda ostki pichoqning uzi mahkamlab qo`yilgan plastinaga nisbatan sursa bo`ladi. Ustki ipning moki qurilmasidan chiqayotgan paytida tarangligini kamaytirish uchun naycha tutgich chetlatgichi mexanizmi ishlatiladi (35-rasm).

35-rasm. Pichoq mexanizmi. 97-B rusumli tikuv mashinasi Bu mashina asosan sintetik tolali materiallarni tikishda ishlatiladi. 97-A rusumli mashinasidan asosiy farqi shundaki, u ignani sovitish mexanizmi qurilmasi bilan ta`minlangan. Sintetik tolali materiallarning erish temperaturasi past (160- 2000 S) bo`lgani sababli ularni asosiy valning aylanish chastotasi 5000 ayl/min ga etganda tikish juda kiyinlashadi. Igna materiallar orasidan o`tganda u tolalarni erish temperaturasi yuqori darajagacha (4000 S gacha) kiziydi va tolalarni eritib yuboradi. Erigan zarrachalar igna sterjeniga, igna uchiga yopishib, ignaning harakatlanishiga xalakit beradi va uning uzilishiga olib keladi. Xozirgi vaqtda vatanimiz va chet el tajribasida ignaning kizishini kamaytirish uchun bir necha usullar qo`llaniladi. Masalan, ignani xavo okimi, xavo-suv aralashmasi, igna uchi konfiguratsiyasini o`zgartirish va uning yuzasiga maxsus ishlov berish usullari bilan sovitiladi. Ignani havo-suv aralashmasi bilan sovitish eng samarali usul hisoblanadi.

Ignani havo-suv bilan sovitish qurilmasi. Bu qurilma to`rtta uzeldan iborat: ignaning harakat zonasida joylashgan purkagich; igna materiallar tepasidaligida xavo yuborish uchun mashina platformasi tagida o`rnatilgan o`tkazish klapani; ish stoli ustiga joylashtirilgan mashinaning asosiy vali tuxtaganda purkagichga xavo o`tkazmaydigan klapan; manometr va xavo tozalaydigan filtrli redo`qtor. Ignani xavo-suv bilan sovitish qurilmasiga xavo pnevmotarmokdan yoki individual kompressordan yuboriladi. Purkagich korpusi 3 (37-rasm) bilan kushib tayyorlangan halqa 7 igna yuritgich vtulkasi 6 ga presslangan. Korpus 3 ichida konussimon soplo 4 bo`lib, uning kesimi maxsus igna yordamida o`zgartiriladi. Pedal bosilganda xavo-suv bilan ignani sovitish qurilmasi ishga tushadi. Xavo shlang 8 orqali soploga utadi, soplo ichidagi xavo kamayadi, ta`minlagich 2 dan korpus 3 ga tushayotgan suv suriladi. Soplo 4 dan tomayotgan suv tomchilari xavo okimi bilan aralashib xavo-suv aralashmasini hosil qiladi va u igna 5 ga tushadi. 597-M rusumli kaytma ignali tikuv mashinasi Ko`p tikuv mashinalarida tikilayotgan materiallar reyka va tepkining birgalikdagi harakati natijasida suriladi. Reyka yuqori ko`tarilayotganda ostki materialni suradi. Tepki ustki materialni ostki materialga bosib turgani uchun ikkala material o`rtasida vujudga kelgan ishkalanish ustki materialning surilishiga sabab bo`ladi. Tepkining tagi bilan ustki material o`rtasida ham ishkalanish kuchi paydo bo`lib, u ustki materialning surilishiga tuskinlik qiladi. Tepki tagining bo`qik qismi surilishga eng ko`p qarshilik ko`rsatadi. Natijada ostki material ustki materialga nisbatan ko`prok surilib, ostki materialda solkilik hosil bo`ladi. Solkining kamayishi ostki material surilishini cheklab turishga va tikuvchining 37-rasm. Ignani havo-suv bilan sovitish qurilmasi.

tajribasiga bog`liq. 597-M rusumli tikuv mashinasida ostki material solkisi materiallarning reyka va igna bilan bir vaqtda surilishi natijasida kamayadi; igna materiallar surilayotgan bir paytda mashina platformasining ko`ndalangiga orkaga tomon qaytadi va reyka pastga tushayotganda materialdan chiqadi. Bu mashina fakat tabiiy tolali, shuningdek, tabiiy tola bilan sintetik tola aralashgan gazlamalardan bitta moki bahyaqator yuritib buyum detallarini tikishga mo`ljallangan. 2.7. «DYURKOPP» (GERMANIYA) FIRMASINING MOKI BAHYALI TIKUV MASHINALARI «Dyurkopp» firmasida juda ko`p turdagi moki bahyali bir va ikki ignali tikuv mashinalari ishlab chiqariladi. Bu mashinlarda qo`llanilgan qo`shimcha mexanizm va qurilmalar kiyimning yuqori sifatli tiqilishini ta`minlaydi. Xozirgi paytda «Dyurkopp» va «Adler» firmalari birlashib, jaxon andozalariga javob beradigan tikuv mashinalarini ishlab chiqarmokda. «Dyurkopp» firmasining sanoatda keng qo`llaniladigan tikuv mashinalari turlari 5-jadvalda keltirilgan. 5-jadval. Jadvaldagi · belgisi mashinada rasmda ko`rsatilgan ishchi organlar joylashish va ishchi qulochining uzunligini anglatadi. L – yengil material, M – o`rta og`irlikdagi material, S – og`ir material, MS – o`rta og`irlikdagi va qalin materillar, LM – yengil va o`rta og`irlikdagi materillar.

V 292-185082 rusumli ikki ignali tikuv mashinasi Bu mashina turli qalinlikdagi yengil kuylaklik va kostyumbop materiallardan tiqiladigan buyum detallarini ikki ipli ikkita parallel moki bahyaqator yuritib tikishga mo`ljallangan. Asosiy valining aylanish chastotasi 4000 ayl/min. Bahyasining yirikligi 0 dan 6 mm gacha, parallel bahyaqatorlar oraligi 3,5/5, 0/6, 5 mm (igna tutgich, tepki, igna plastinasi va reykadan iborat almashtiriladigan qo`shimcha detallari bor). Ikkita parallel bahyaqator turli buyumlar detallarini bezashda, masalan, bortga, yokaga, belbogga, xlyastikka va boshqa detallarga bezak bahyaqator yuritishda; taxlamalarni, tasmalarni, beykalarni, koketkalarni bostirib tikishda va boshqa ishlarda keng qo`llaniladi. Ikkita parallel bahyaqatorni bir ignali choklash mashinasida ham bajarish mumkin, lekin bunda, birinchidan, bu ish bir vaqtda bajarilmaydi, ikkinchidan esa, maxsus moslamalar qo`llaganda ham buni bajarish ancha kiyin bo`ladi. Qo`sh ignali mashinalar mehnat unumdorligini (50–80 foizga) oshiradi va tikilayotgan buyum sifatini yaxshilaydi. Mutaxassislarning ma`lumotlariga kura ikki ignali tikuv mashinasini qo`llash natijasida buyum sifati yaxshilanibgina kolmay, balki mexnat unumdorligi ham ilgari ishlab chiqarilgan kush ignali mashinalarning ko`rsatkichlariga nisbatan 3,5 foizga oshgan. «Dyurkopp» firmasi yana bir qator qo`sh ignali mashinalarni, ya`ni bahyaqatorlar oraligi 0 dan 12 mm gacha bo`lgan, barcha turdagi kiyimlarni tikishga mo`ljallangan mashinalarni ishlab chiqarmoqda. Bu mashinada gazlama shikastlanmasligi uchun tepki sekin tushishi ta`minlangan. Ustki va ostki iplar tarangligini o`zgartiruvchi va nazorat kiluvchi qurilmalar o`rnatilgan. Mashinada teri va qalin materiallarni ham tikish imkoni yaratilgan. Ip taqish . Ustki ipni bobina yoki galtakdan muayyan izchillikda chap igna 8 ga (39-rasm) taqiladi. Oldin ipni naychasimon ip yo`naltirgichning teshigidan o`tkaziladi, burchaklik 1 ning uchta teshigidan birin-ketin yuqori-dan pastga, pastdan yuqoriga va yana yuqoridan pastga tomon o`tkaziladi, asosiy taranglash rostlagichi 2 ning shaybalari orasidan, qo`shimcha taranglash rostlagichi 3 ning shaybalari orasidan aylantirib, ip tortish prujinasi tagidan olib utiladi, pastdan yuqoriga plastinasimon ip

yo`naltirgich tagiga, o`ngdan chapga ip tortgich 4 ning yuqori quloqchasiga va yuqoridan pastga plastinali ip yo`naltirgich 5 tagiga o`tkaziladi. So`ngra ikkinchi plastina-simon ip yo`naltirgich 6 tagidan o`tkazib, yuqoridan pastga igna tutgich 7 dagi ip yo`naltirish teshigiga va o`ngdan chapga igna ko`zi 8 dan o`tkazib taqiladi. 39-rasm. V 292-185082 rusumli tikuv mashinasi . Ustki ipni o`ng tomondagi igna 9 ga taqish uchun ipni galtakdan naychasimon ip yo`naltirgichning ikkita teshigidan o`tkazilib, o`ngdan chapga, chapdan o`ngga va yana o`ngdan chapga birin-ketin burchaklik 1 ning uchta teshigidan o`tkaziladi, asosiy taranglash rostlagichi 10 ning shaybalari orasidan, qo`shimcha taranglash rostlagichi 11 ning shaybalari orasidan aylantirib, ip tortish prujinasi tagiga olib kelinadi, pastdan yuqoriga plastinasimon ip yo`naltirgichning tagidan o`tkazilib, o`ngdan chapga ip tortgich 4 ning ostki teshigiga, yuqoridan pastga plastinasimon ip yo`naltirgich 6 ning tagidan o`tkaziladi va yuqoridan pastga igna 9 ning ko`ziga taqiladi. Ip taqishdan oldin maxovik g`ildirakni soat mili harakati yo`nalishida burib, ignalar 8 va 9 ni yuqori holatga qo`yiladi va tepkini ham ko`tarib qo`yish kerak bo`ladi. Bu paytda ip tortgich 4 skobaning tagida 40-rasm. B 292-185082 mashinasida ostki ipni taqish.

bo`ladi. Igna 8 ni igna tutgich 7 ga oxirigacha takab qo`yiladi, bunda uning qisqa ariqchasi tikuvchidan o`ng tomonga qarab turishi kerak. Igna 8 chapaqay vint yordamida igna tutgich 7 ga mahkamlangan. O`ng tomondagi igna 9 ni igna tutgichga oxirigacha taqab qo`yiladi, uning qisqa ariqchasi ham tikuvchidan o`ng tomonga kara-tib qo`yilishi lozim. Igna 9 ni vint yordamida igna tutgich 7 ga mahkamlanadi. Ostki iplarning ikkalasi ham bir xil taqiladi, shuning uchun faqat o`ng tomondagi moki qurilmasiga ip taqilishini kurib chiqilsa bo`ladi. Buning uchun ilgak 2 ni ochib (40-rasm), bush moki 1 chiqarib olinadi. So`ngra naycha tutgichning markaziy uqiga to`la naycha 1 kiydiriladi. Ipni naychadan yuqoridan pastga naycha tutgichning uyigi 3 ga o`tkaziladi, plastinasimon prujina tagidan o`tkazib, uning kesimi 4 dan tashqariga chiqarib qo`yiladi. Ostki ip tarangligini vint 5 yordamida plastinasimon prujinaning bosimini o`zgartirib rostlanadi. Naychaga ip uraydigan avtomatik qurilma. Bu qurilma mashinaning tanasiga o`rnatilgan. Ipni galtakdan o`ngdan chapga ip yo`naltirgichning (39-rasm) ilgagiga kiritiladi, ip yo`naltiruvchi richag 12 teshigiga taqiladi. Bir necha marta aylantirib, o`ralgan ipli naycha 13 ni shpindel 14 ga kiydiriladi. Mashina ishga tushganda naychaga ip o`rala boshlaydi. Naychaga kerakli miqdorda ip o`ralgandan keyin, naycha cheklagich 15 ni bosadi va qurilma avtomatik tuxtaydi.

O'xshashlar

Tikuvchilik korxonalari jihozlari haqida ma’lumot. Mdx va chet mamlakatlarida tikuv sanoati mashinalarini ishlab chiqaruvchi firmalar va korxonalar

Tikuv mashinalari haqida umumiy ma`lumotlar

TO`G`RI MOKI BAHYAQATOR HOSIL QILIB TIKISH MASHINALARI

ZANJIRSIMON BAHYAQATOR HOSIL QILIB TIKISH MASHINALARI

TIKUV MASHINALARINI TA`MIRLASH