O’t pufagi va jigar meridianlarining tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari - Tibbiyot - Referatlar

O’t pufagi va jigar meridianlarining tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

442.5 KB

Ko'chirib olish

O’t pufagi va jigar meridianlarining tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari Reja: 1. O’t pufagi va jigar meridianlarining tavsifi. 2. Shu meridianlarning topografiyasi. 3. Jigar Meridiani (F) Shu meridianlarning asosiy simptomlari va patologik h olatlari. 4. Meridianlarning standart nu q talari.

O’ T PUFAGI MERIDIANI (VB) Meridian funksional tizimiga xususan o’t pufagi va qisman jigar kiradi. Meridian juft va simmetirik bo’lib, yan tizimiga mansub. Enegiya harakati – markazdan qochuvchi. Energiyani uch isitkich meridianidan olib jigar meridianiga uzatadi. Eng faol davri – soat 23 dan 01 gacha. Meridianda 44 ta ta'sir nuqtasi bor. Meridian ko’zning tashqi burchagidan 0,6 sm masofadagi VB-1 (tun-szi- lyao) nuqtasidan boshlanib peshona burchagiga ko’tariladi, keyin quloq suprasini orqasidan aylanib yumshoq qismigacha tushadi, shundan so’ng yana yuqoriga – chakka sohasiga qaytadi. U yerdan ko’z kosasi o’rta chizig’i bo’ylab ensa suyagining pastki qirrasiga yo’naladi va keyin bo’yining yon yuzasi va yelka orqali o’tib, oldingi aksillyar chiziqqacha boradi. So’ngra tananing yon tomoni bo’ylab ko’krak, qorin, yonbosh suyagi qirrasi va son suyagining boshiga, undan keyin son va tizza yonlaridan o’tib, kichik boldir suyagi tomonidan oyoq panjasi ustki tomoniga o’tadi. Meridian oyoq panjasining IV va V suyaklari oralig’idan o’tib, IV barmoqning tirnog’i ildiziga tashqi tomondan 0,3 sm yetmasdan VV-44 nuqtasida yakunlanadi. Meridian VV-21 (szyan-szin) nuqtasida tananing uch qismi meridiani bilan kesishadi. Birinchi shoxlanishi so’rg’ichsimon o’siq sathidan boshlanib, quloq ichiga kiradi va so’ngra ko’zining tashqi burchagiga boradi. Bu yerdan pastga – E-5 va E-6 nuqtalariga tushib, bo’yin orqali o’tib, o’mrovusti chuqurchasidagi asosiy mushak bilan bog’lanadi. Shu joyda asosiy chiziqdan shoxlanib pastga – ko’krak qafasi hamda diafragma orqali o’tib, jigar meridiani bilan bog’lanadi va o’t pufagiga kiradi. So’ngra qorin bo’shlig’i orqali patga tushib, E-30 nuqtada tashqariga chiqadi va qov suyagi qirrasini oshib o’tib, tos-son bo’g’imiga kiradi. Ikkinchi shoxlanishi o’mrovusti chuqurchasidan pastga – yelka bo’g’imining oldinigi yuzasi, qo’ltiq sohasi, qovurg’aosti sohasi, bel, dumg’aza va VG-1 (chan-szyan) nuqtadan o’tib, yuqorida aytilgan shoxlanishi bilan tos- son bo’g’imida bog’lanadi. Uchinchi shoxlanishi oyoq panjasining ustki

qismida VB-41 nuqtadan boshlanib, oyoqning 1-barmog’i oxiriga borib, F-1 (da-dun) nuqtada jigar meridiani bilan bog’lanib yakunlanadi. Qo’llashga ko’rsatmalar: O’t qopi funksiyasining buzilishi (ko’ngil aynashi, diskineziya, qayt qilish, og’izda achchiq ta'm bo’lishi, o’t qopi sohasi og’rig’i, xoletsistit), o’pka kasalliklari, yo’tal, hansirash, astma, boshning ensa va chakka sohalari og’rig’i, meridian bo’ylab bo’ladigan og’riqlar, ko’z kasalliklari, burun qonashi, quloq kasalliklari, oshqozon-ichak buzilishlari, kichik tos a'zolari kasalliklari, hayz siklining buzilishi, asabiy-ruhiy buzilishlar, quyonchiq. Standart nuqtalar: 1. Tonuslovchi nuqta – VB-43 (sya-si) – IV va V oyoq barmoqlar orasidagi burmada (IV va V oyoq panja suyaklari boshchalari oralig’ida) joylashgan. Nu q tani bemor or q a bilan yotgan h olatida topiladi. Sanchish chu q urligi 0,5–1,0 sm, szyu – 3-5 da q i q a. 2. Tinchlantiruvchi nuqta – VB-38 (yan-fu) – lateral to’piq markazidan 4 s. yuqorida va 1 sm oldinda joylashgan. Nu q tani bemor or q a bilan yotgan h olatida topiladi. Sanchish chu q urligi 1,5–2,0 sm, szyu – 5-10 da q i q a. 3. Qo’llanma nuqta – VB-40 (syu-syuy) – lateral to’piq pastki qirrasidan ozroq oldinda joylashgan. Nuqtani bemor orqa bilan yotgan holatida topiladi. Sanchish chuqurligi 1,5 sm, igna uchi medial to’pia orqa tomoniga qaratilgan yo’nalishda kiritiladi; szyu – 5–15 daqiqa. 4. Hamdard nuqta – V–19 (dan-shu) – X va XI ko’krak umurtqalari qirrasimon o’siqlari oralig’idan 1,5 s. chekkada joylashgan. Sanchish chuqurligi 1,5 sm, szyu – 15–20 daqiqa. 5. Signal nuqta – VB-24 (ji-yue) - VIII qovurg’aning yuqori qirrasi va o’rta o’mrov chizig’i kesishgan nuqta. Nuqtani bemor orqa bilan yotgan holatida topiladi. Sanchish burchak ostida, chuqurligi 1 sm; szyu – 5–10 daqiqa.

6. Mo’'tadillovchi nuqta (lo-punkt) – VB-37 (guan-min) – kichik boldir suyagining old qirrasida, lateral to’piq markazidan 5 s. yuqorida, oyoq barmoqlarini yozuvchi uzun va kichik boldir qisqa mushaklari oralig’ida joylashgan. Sanchish chuqurligi 2 sm, szyu – 3–7 daqiqa. 7. Og’riqni qoldirish nuqtasi – VB-36 (vay-syu) – kichik boldir suyagining old qirrasida, lateral to’piqdan 7 s. yuqorida, oyoq barmoqlarini yozuvchi va uzun kichik boldir mushaklari oralig’idagi chuqurlikda joylashgan. Sanchish chuqurligi 1 sm, szyu – 5–10 daqiqa. 13-rasm. XI o’t pufagi meridiani (VB) va uning nu q talari:

1 – tun-szi-lyao; 2 – tin-xuey; 3 – shan-guan; 4 – xan-yan; 5 – syuan-lu; 6 – syuan-li; 7 – syuy-bin; 8 – shuay-gu; 9 – tyan-chun; 10 – fu-bay; 11 – tou-syao- in; 12 – van-gu; 13 – ben-shen; 14 – yan-bay; 15 – tou-lin-si; 16 – mu-chuan; 17 – chjen-in; 18 – chen-lin; 19 – nao-kun; 20 – fen-chi; 21 – szyan-szin; 22 – yuan-e; 23 – chje-szin; 24 – ji-yue; 25 – szin-men; 26 – day-may; 27 – s-shu; 28 – vey-dao; 29 – szyuy-lyao; 30 – xuan-tyao; 31 – fen-shi; 32 – chjun-du; 33 – szu-yan-guan; 34 – yan-lin-syuan; 35 – yan-szyao; 36 – vay-syu; 37 – guan- min; 38 – yan-fu; 39 – syuan-chjun; 40 – syu-syuy; 41 – szu-lin-si; 42 – di-u- xuey; 43 – sya-si; 44 – szu-syao-in. JIGAR MERIDIANI (F) Meridian funksional tizimiga jigar va uning funksiyasi bo’lmish dezintoksikatsiya, qon ivishidagi ishtiroki, qon deposi va boshqa funksiyalar kiradi. Meridian juft, simmetrik bo’lib, in tizimiga kiradi. Enegiya harakati – markazga intiluvchi. Energiyani o’t pufagi meridianidan olib o’pka meridianiga uzatadi. Eng faol davri – soat 1 dan 3 gacha. Meridianda ta'sir qilish mumkin bo’lgan 14 nuqta bor. Meridian oyoqning 1-barmog’i tirnoq ildiziga tashqi tomondan 0,5 sm yetmasdan F-1 (da-dun) nuqtasidan boshlanadi. Oyoq panjasining ustki tomonidan oshiq-boldir bo’g’imiga borib, katta boldir suyagi orqa tomonidan yuqoriga ko’tariladi. Tizza bo’g’imi sohasida son ichki tomoniga qayrilib, qorin sohasiga XI qovurg’aning erkin uchigacha ko’tariladi. U yerdan qovurg’a yoyi sohasi bo’ylab ko’tarilib, 6-qovurg’alararo oraliqda o’rtao’mrov chizig’idagi F- 14 nuqtasida yakunlanadi. Tashqi yo’l yon shoxlarga ega emas. Meridianning ichki yo’li qorin pastki qismidan me'dagachaga va jigarga boradi. So’ngra o’t pufagi bilan bog’lanib yuqoriga – diafragmani kesib o’tib ko’krak qafasi, hiqildoq, xalqum, tomoq bo’ylab yurib ko’z sohasi bilan bog’lanadi. Shu joydan tashqariga chiqib peshona, tepa sohasida VG-20 (bay-xuey) nuqtasida orqa o’rta meridian bilan bog’lanadi. Ko’z sohasida shoxlanish lunjning ichki yuzasi bo’ylab yurib, lablarni aylanib o’tadi. Yana bir shoxlanish jigardan

boshlanib, diafragma va o’pkadan o’tib, VG-12 (chjun-van) nuqtasida tugallanadi va shu nuqtada o’pka meridiani bilan bog’lanadi. Qo’llashga ko’rsatmalar: qorinning pastki qismidagi og’riqlar, erkaklar va ayollar jinsiy a'zolar kasalliklari, jinsiy a'zolar qichishishi, impotensiya, zakirdagi og’riq, hayz sikli buzilishi, jinsiy yo’llar oqmalari, bachadondan qon ketishi, bachadon va qin tushishi, siydik ajralishining buzilishlari, buyrak og’riqlari, o’ng qovurg’aosti va jigar sohalari og’riqlari, sarg’ayish, gepatit, disfagiya, anoreksiya, oshqozon-ichak buzilishlari, jigar faoliyati va hazm buzilishlari, ishtaha yo’qligi, ko’ngil aynashi, qayt qilish, ich ketishi, qon aralash ich ketishi, qabziyat, qovurg’alararo nevralgiya, bel og’rig’i, son va boldirning ichki tomonlari, boldir, tizza bo’g’imi, tovon sohalari og’riqlari, bosh og’riqlari, ko’z og’rig’i, tasirlanuvchanlik, maniakal holatlar, churra og’rig’i, dermatozlar. Standart nuqtalar: 1. Tonuslovchi nuqta – F-8 (syuy-syuan) – tizza bo’g’imi ichki yuzasida, taqim osti burmasi oxirida. Sanchish chuqurligi 0,5 sm, szyu – 5–10 daqiqa. 2. Tinchlantiruvchi nuqta – F-2 (sin-szyan) – oyoqning I va II panja-barmoq bo’g’imlari oralig’idan orqaroqdagi chuqurchada joylashgan. Sanchish chuqurligi 1 sm, szyu – 5–10 daqiqa. 3. Qo’llanma nuqta – F-3 (tay-chun) – oyoqning I va II panja suyaklari oraliqining eng tor qismidagi chuqurchada, panja-barmoq bo’g’imidan 0,5 s. yuqorida joylashgan. Sanchish chuqurligi 1 sm, szyu – 5–10 daqiqa. 4. Hamdard nuqta – V-18 (gan-shu) – IX va X ko’krak umurtqalarining qirrasimon o’siqlari oralig’idan 1,5 s. chekkada joylashgan. Sanchish chuqurligi 1 sm, szyu – 5–10 daqiqa. 5. Signal nuqta – F-14 (si-men) – o’mrov o’rta chizig’ida, VI qovurg’alararo oraliqda joylashgan. Sanchish chuqurligi 1 sm, szyu – 3–7 daqiqa.

6. Mo’'tadillovchi nuqta (lo-punkt) – F-5 (li-gou) – katta boldir suyagining orqa qirrasida medial to’piq markazidan 5 s. yuqorida joylashgan. Sanchish chuqurligi 0,5–1 sm, szyu – 2–5 daqiqa. 7. Og’riq qoldiruvchi nuqta – F-6 (chjun-du) – boldirning old-ichki yuzasida medial to’piqdan 7 s. yuqorida. Sanchish chuqurligi 0,5–1 sm, szyu – 2–5 daqiqa. 14-rasm. XII jigar meridiani (F) va uning nu q talari:

1 – da-dun; 2 – sin-szyan; 3 – tay-chun; 4 – chjun-fen; 5 – li-gou; 6 – chjun- du; 7 – si-guan; 8 – syuy-syuan; 9 – in-bao; 10 – szu-u-li; 11 – in-lyan; 12 – szi- may; 13 – chjan-men; 14 – si-men.

ADABIYOTLAR 1. Ким Э.Г. и соавт. « Основ ы акупунктур ы и мануальной терапии » . Санкт-Петербург, 19 96 г ., 270 стр . 2. Ким Э.Г . и соавт. «Методические разработки к практическим занятиям по нетрадиционным методам лечения». T ашкент , 1992 г ., 56 стр . 3. Li B.N. "Xalq tibbiyoti". Toshkent, 2008 y., 179 bet. 4. Ли Б.Н. «Народная медицина». Ташкент, 2008 г., 179 стр. 5 . Табеева Д.М. «Руководство по иглорефлексотерапии ». Москва, 2004 г., 560 стр. 6 . Лувсан Г . и соавт. « Основ ы иг лорефлоксотерапии» . Москва , 200 3 г . , 615 стр.

O'xshashlar

Siydik pufagi va buyrak meridianlari tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari

Perikard, uch isitgich, oraqa o’rta va old rta meridianlarining tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari

O’pka va yo’g’on ichak meridianlari tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari

Yurak va ingichka ichak meridianlari tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari

Oshqozon va taloq-oshqozonosti bezi meridianlari tavsifi, qo’llashga ko’rsatmalari