Буғдой экини - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

Буғдой экини

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

32.5 KB

Ko'chirib olish

Буғдой экини Режа: 1.Буғдойнинг ахамияти, тарқалиши, экин майдони, хосилдорлиги 2.Буғдойнинг систематикаси, асосий турлари 3.Буғдойнинг биологияси ва навлари

1. Дала экинларини орасида энг кўп тарқалган, қимматли озиқ-овқат махсулоти берадиган экиндир. Буғдой унидан нон ёпилади ва нон махсулоти тайёрланади, донидан юқори тўйимли ёрма тайёрланади.Доннинг таркибида 11-24 % оқсил бўлади.Оқсилнинг миқдори нав ва етиштириш шароитига боғлиқ бўлади..Буғдой донидан спирт, крахмал ишлаб чиқилади, буғдой похоли молларга озуқа ва тўшама сифатида ишлатилади. Буғдой қадимий ўсимлик бўлиб у дунёнинг деярли хамма мамлакатларида экилади. Буғдойнинг ватани Осиё минтақаси.Ер юзида 239 млн.га майдонга экилади. Ўзбекистонда 1998 йили сувли ерларда 1млн.га ерга, лалми ерларда 300 минг.га экилган. Хосилдорлиги лалми ерларда 8-12 ц/га, сувли ерларда ўртача 30 ц, айрим хўжаликларда 70-80 ц/гадан олинмоқда. Буғдой навларининг биологик имконияти юқори. 2. Буғдой Triticum - авлодига мансубдир. Бу авлодга 27 та тур киради. Энг кўп тарқалган турлари-қатттиқ ва юмшоқ буғдойлар. Юмшоқ ва қаттиқ буғдой донни таркибидаги оқсил ва оқсилли модда миқдоридан фарқ қилади. қаттиқ буғдой унидан макарон махсулоти тайёрланади. Ўзбекистонда кам тарқалган, аммо макарон саноатини ривожлантириш учун қаттиқ буғдойнинг экин майдони кенгайтирилиши лозим. Бу турлар морфологик белгилари билан хам фарқ қилади Биологик хусусияти бўйича буғдой турлари 4-та генетик гурухларга бўлинади: диплоид, тетраплоид, гексаплоид ва октаплоид. Бу гурухлар бир биридан хромосома сони билан фарқ қилади. Энг кўп тарқалган турлар тетраплоид ва гексаплоид гурухларига мансубдир 3 Буғдой иссиқликга унча талабчан эмас, уруғи 1қ2 0 С униб чиқа бошлайди, аммо харорат 12қ15 0 С бўлганда тез кунда кўкариб чиқади.Буғдой учун муқобил харорат 18қ20 0 С. Кузги буғдойнинг навлари -10 0 С ва ундан хам паст совуқга чидайди. қорсиз қишда буғдой 16қ18 0 С совуқда нобуд бўлади. Фойдали харорат йиғиндиси буғдой навлари ва етиштириш шароитига қараб хар хил бўлади. Буғдой намсевар ўсимлик, транспирация коэфициенти 450-600.Намни тўпланиш -бошоқланиш ва гуллаш даврларда

кўп талаб қилади. Буғдой озиқага талабчан, 1 ц. дон ва тегишли сомон етиштириш учун 2,4-4,2 кг.азот, 1,0-1,7-кг фосфор ва 1,5-3,5 кг калий сарфлайди. Унумли, тоза ва тупроқ мухити рН-6,5-7,0 шароитда яхши ўсади ва ривожланади. Ўзбекистонда экиладиган навлари: Ёнбош, Маржон, Унумли буғдой, Бахт, Интенсив, Безостая-1, Спартанка, Скифянка, Юна, Сурхак-5688, Тезпишар навлари экилмоқда.

Адабиётлар: 1. П.П.Вавилов -Растениеводство М.,Колос.1986. 2. В.Н.Чирков-Ўсимликшунослик/практикум Т.,Ўқитувчи.1978. 3. Б.Виноградов,Х.Атабаева,А.Дементьева-РастениеводствоТ., Мехнат.1987. 4. В.Н.Чирков-Дон экинлари Т., Ўқитувчи-1975. 5. Технические культурў М., ВО Агропромиздат, 1986. 6. К.Н.Кеферов Биологические основў растениводста. М., Вўсхая школа, 1975. 7. Д.Зауров, М.Сборшикова, Рисоводство, Т., Мехнат, 1989. 8. Д.Т.Абдукаримов, С.Х. Хушвақтов, Э.У.Умурзоқов, Тамакичилик, Т., Мехнат, 1985.

O'xshashlar

Жўхори экини

Арпа экини

Шоли экини

Тамаки экини

Соя экини