Жисмоний тарбия ва спортни бошқариш методи - Pedagogika - Referatlar

Жисмоний тарбия ва спортни бошқариш методи

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

52 KB

Ko'chirib olish

Жисмоний тарбия ва спортни бошқариш методи Режа: 1. Бошқариш методларининг классификацияси 2. Маъмурият ёки ташкилий топшириқ бериш методи. 3. Жисмоний тарбия ва спорт соҳасидаги иқтисодий методлар. 4. Педагогик ва психологик бошқариш методлари. 5. Хуқуқий билимларнинг жисмоний тарбия ва спортдаги бошқаришнинг аҳамияти. 6. Давлат ва хуқуқнинг жисмоний тарбия ва спортни ривожлантиришда роли. 7. Махсус хукуқий актлар (мусобақа қоидалари, низомлар, календарь режалар, спорт турлари вах.к)

Спорт жамоалари хаммаси маъмурият буйруқ вахоказолардан фойдаланади. Мисол олий мажлис йиғилишларида айтилганидек спортга, маданиятга қаратилган маъруза қилади. Касаба уюшма органлари энг мухими бўлиб бу катта роль уйнайди. Касаба уюшманинг вазифалари катта бўлиб, у қуйи ташкилотлар ва фаоллар билан биргаликда мухокама қиладилар, яъни қарор қилиб чиқадилар. Жисмоний тарбия ташкилотларининг то қуйи томонлари билан моддий иқтисод томонлари бор. Бунга спорт мусобақаларига, базаларига, кадрларга сарфланадиган ажратиладиган нарсалар ва пул ва сметалар. Биз буларни сметаларини аниқлаб, ким томонидан тузилганлигини батамом билишимиз керак. Спорт асбоб ускуналарини сотиб олишдан ташқари, тренерларни мураббийларини рағбатлантириш керак, яъни моддий ёрдам. Иқтисод методларидан бири жамғармалар ташкил қилиш. Бу ижарага берилган маблағлар тушунилади. (пул, спорт анжомлари, вахоказолар) Бу ерда лоторея, мусиқа ва бошқа усуллар билан пул жамлаш киради. Спорт ташкилотларини бошқариш методлардан бири хуқуқий методдир, яъни бу давлат томонидан белгиланган хуқуқни тушунишимиз мумкин. Конститутцияда барча ўқувчи ёшлар спорт комплексларидан ҳамда анжомлардан фойдаланиш мумкин дейилган. Мамлакат хуқуқларидан фойдаланиш асосан барча кишиларни спорт билан хохлаган тури билан хохлаган спорт анжомларидан шуғулланишга хақлидир. Булардан ташқари мажлисларда бу ишлар қайта кўрилиб чиқмоқда. Энг асосан хуқуқ методида айтилган қонунлар буйича иш тутиш, раҳбар органлар уларни эътиқоди, истиқбоини қонунга қараб, буйруқ бериши ва иш тутиши лозим бўлади. Ғоявий сиёсий методлар. Ғоя халққа манзур булган нарсалар, яъни мамлакат кишиларининг энг юксак ғояси қудратли давлат қуришдир. Хукуматимиз ғоявий, сиёсий

ишларини олиб боради. Халқимизни тинч тотув ва иноқ холдаги яшашларини таъкидлайди. Ғоявий сиёсий ишларини спорт ташкилотлари ҳам олиб боради. Бундан биринчи метод: ишонтириш методи қўлланиладиган, уларга 1- навбатда билим бериш керак. Бундан ташқари маъруза, суҳбатлар ва кўргазиб бериш методларидан фойдаланади. Илмий тарғибот ва оддий Оддий тарғиботга масалан эрталаб туриб гимнастика қиласиз, гигиенага эътибор берамиз деб оддий сўз билан айтиш мумкин. Илмий тарғиботга эса эксперимент ўтказиш, билган ва кўрган ҳоллардагина ўтказиш мумкин бўлади. Кадрларни ташкилотларни маънавий жихатдан рағбатлантириш керак яъни уларга унвон бериш, фахрий ёрлиқ вахоказолар. Социал метод. Бу барча тармоқла каби спортда ҳам учрайди. масалаларни синчиклаб ўрнаниб, уни қўллаш. Спортчиларни танлаш – энг иқтидорли, туғма иқтидори бор болаларни тайлайди. Лекин ҳамма вақт ҳам шундай бўлавермайди. Математик ва статистик методлар. Бу метод жисмоний тарбия ва спорт соҳаларида ўзига хос аҳамиятга эга, ҳеч бўлмаганда ечимларни сонини санашда ишлатилади. ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТНИ БОШҚАРИШНИ ХУҚУҚИЙ АСОСЛАРИ . Барча давлат кўмиталари, қатори спорт кўмиталари хам мавжуд. Қонун чиқарувчи органларни хуқуқшунослар тартибга солиб туради. Олий кенгашнинг бир қанча қонунлари мавжуд ва тўла акс эттирилган. Бир нечтаси қайта кўрилиб, тўғриланиб чиқилди. Ўзбекистон давлати ўз зиммасига бир қанча ваколатларни олган. Гарантия ёки ваколатларни спорт мактабда ишлаётганлар ва х.клар буни яъни қилиб олиши керак бўлади ва фойдаланиш керак. Мамлакатимиз кишиларини соғлигини сақлаш, Болалар спортини ривожлантириш тўғрисида Президентимиз томонидан қабул қилинган

қарор ва фармонлар мавжуд. Қонунда кўрсатилган хар бир раҳбар ходим ўзининг ишчиларини спортга жалб қилишга молик бўлиши керак. Ҳар бир сохаларда соғломлаштириш гурухлари ҳам ўзига хос кенг тарқалган. Жисмоний тарбия ва спорт ташкилотлари учун асосий қонун йўқ. Жисмоний тарбия ва спорт ишларига рахбарлик қилишда Ўзбекистон конститутциясида соғлиқни сақлаш хақида қонун ва шунга ўхшаш қонуни асосида иш тутилади. Спорт ташкилотларини ўз фаолиятларини бошқаришда махсус актлардан тўла фойдаланилади. Бу актларни жисмоний тарбия ва спорт давлат қўмитасива турли комиссиялар томонидан ишлаб чиқилади ва тасдиқланади. Бундан халқаро спорт федерацияси, халқаро олимпия қўмитаси томонидан тасдиқланган ўзгартиришлар ва кўрсатмаларга амал қилишади. Булар қуйидагилардан иборат: 1. Переспектив ва йиллик режалар. 2. Спорт мусобақаларини ўтказиш учун низомлар. 3. Барча спорт турлари буйича (алохида мусобақа қоидалари) 4. Спорт жамиятларини низоми. Мусобака ўтказиш низоми. 1. Мусобака максади ва вазифаси. 2. Мусобака оътказадиган ташкилот. 3. Мусобака ўтказадиган жой ва вакт. 4. Мусобакада катнашадиган шахслар (еркаклар ёки аёллар, ёши). 5. Мусобака ўтказиш ва голибларни аниклаш усуллари. 6. Тавсиянома (заявкалар) шакли, кабул вакти ва куръа ташлаш жойи. 7. Голибларни такдирлаш. 8. Норозиликларни кўриб чикиш шартлари. 9. Мусобака катнашчиларини кабул килиб олиш. Волейбол ўйин коидалари.

Хар партияда 6 та уйинчи алмашишига рухсат берилади. Асосий уйинчи 1 марта алмаштириб, яна уз жойига кайтиб уйинга тушиши мумкин. Уйин 3 ёки 5 партиядан иборат. Хар партияда уйин хисоби 25 гача, агар 25-25 булиб колса, энг юкори хисоб 27 очкогача давом этади. Хал килувчи партия таймбрейк тарзида булиб, 2 та очко фарки билан ютиш керак. МАЙДОН ВА ЖИХОЗ ЎЛЧАМИ Майдонинг узунлиги 18 метр эни 9 метр Турнинг катаклари Эркак аёллар 10х10 см. Турнинг баландлиги 243 см. 224 см. Тупнинг огирлиги 260-270 гр. Тупнинг айлана 66-1 см узунлиги Туп диаметри 21+ 0,3 см. Тоър узунлиги 9,5 кенглиги 1 м Антенна баландлиги 1,80 см. Хакамлар вазифаси (кураш) 2.1 Мусобакада хакамлар кураш гиламига чикканида, оъртасига хакам кўлни кўксига кўйиши билан колган икки хакам кўлини кўксига кўйиб, баробарига томошабинларга ва бош хакамга караб, эгилиб саломлашишади, Хакамлар бир - бирлари билан гиламга чикканда ва гиламни тарк этганда эгилиб кўришишлари шарт. 2.2 Хакамлар харакати бош хакам ва хакамлар хайъати томонидан текшириб борилади. Агар улар шу мусобаканинг ўтиш: тартибига ёки миллий кураш

конун - коидаларига риоя килмасалар, хакамлик хужжатида махрум килиб, ушбу мусобакадан умуман четлатилиги ва унинг хатти - харакатлари хакамлар хайъатида кўриб чикилиб, хайъат карори тегишли ташкилотларга маълум килиниши шарт. 3 . Бош хакам 3,1 Бош хакам мусобакани конун ва коида боъйича оътишига жавоб беради ва мусобакани бошкариб боради. 3.2 Бош хакам мажбурияти А) бош хакам: спорт иншоати ва гиламларнинг мусобакага тайёргарлигини текширади, Б) кўръа ташлашда кучли полвонларнилик Г) мусобака ўтказиш режасини тузади. Д) вазнларни ўлчаш учун хакамлар бригадасини тузади. Е) хар бир учрашувга хакамларни тайинлайди, уларни назорат килиб боради. Ж) мусобака бошланишидан олдин хакамлар бригадасини тузади. С) хар бир учрашувга хакамларни тайинлайди, уларни назорат килиб боради. 3 .З Хакамларнинг мусобакага тайёрланганлигини ва мусобакани олиб боришни бахолаб боради. 3,4 Мусобаканинг кандай ўтганлиги тўгрисида хисобот протоколини тўлгазиб, айтилган муддатда топширади. Бош хакам хукуклари 4.1 Агар спорт анжомлари ёки спорт майдонлари мусобакага тайёр бўлмаса, мусобакани ўтказишга рухсат бермаслиги мумкин. 4.2 Агар мусобака ўтказилаётганда бирор бир ташкил вазият таъсир килса мусобакани вактинча тўхтатиб туриш мумкин. 4.3 Мусобака режасини ёки жадвалини баъзи бир вазиятларда ўзгартиришга хаклидир.

4.4 Нотугри хакамлик килган хакамларни. хакамлар хайъатига билдириб, мусобакадан четлатиш мумкин. 4.5.Мусобакага катнашиш хукукини берадиган хужжатлари бўлмаган курашчиларни мусобакадан четлатиради. 4.6 Жамоа бошликларини, хакамларни, мураббийларни, катнашувчилар ни кўпол муаммолар килганликлари учун огохлантириши мумкин. 4.7 Бош хакамнинг кўрсатмалари катнашувчилар, бошликлар, мураббийлар, хакамлар шарт. Бош хакам ёрдамчиси 5.1 Ўртадаги хакамларни, котиби, вактни текширувчи хакамни, таблодаги хакамни назорат килиб туради. 5.2 Беллашув натижасини ва кейинги олишувга турувчиларни эълон килиб боради. 5.3 Агар мусобака жараёнида бош хакам маълум бир сабабга кўра иштирок этмаётган бўлса, бош хакам вазифасини олиб боради. Бош котиб ва котибалар 6.1 Бош котиб хакамалар хайъатининг мажлиси, мусобака протоколини, курашиш тартибиии ва бошка хужжатларни ёзиб боради. 6.2 Беллашув бахоларини, огохлантиришларни, назорат когозига кайд килиб боради. Ўртадаги хакам 7.1Курашнинг кандай боришини, кураш коидаларига катъий риоя килишини кузатиб боради. 7.2 Кайси курашчи хакикатда курашаяпти, кайсиси курашмаётганлигини кузатиб боради ва хамма коидаларга амал килиб икки курашчини чакконрок курашишга чакиради, хамда таблодаги бахони кузатиб туради.

7.3 Беллашиш вактида иккита ўтирган ён томондаги хакамларнинг бахоларини хам кузатиб боради. 7.4 Ўртадаги хакам белгиланган курашиш вакти тугаши билан шартли "ВАКИ" иборасини айтиб, ишорасини кўл билан кўрсатади. Бу пайтда курашчилар тугриланиб оъз жойларида туришади. 7.5 Ўртадаги хакам курашчи томонидан хар бир қўлланилган усулни бахолаши ва шу захоти курашни тўхтатиб, кайтадан деб бошлаши шарт. Ён томондаги хакам 8.1 Ён томондаги хакам, ўртадаги хакамга ёрдам беради. Курашчиларнинг харакатларини бахолаб боради. 8.1 Ён томондаги хакамлар бир - бирига карама -карши томондаги курсиларда ўтиришади. Кураш жараёнида туриб кузатиш хам мумкин. 8.2 Агар курашчиларнинг бирига гиламдан чикиш зарур бўлса, ён томондаги хакамлардан бири унга хамрохлик килиши шарт. Вактни кузатувчи хакам 9.1 Беллашув вактини хар бир дакикасини назорат килиб, хисоблаб боради. Агар курашчи шифокорга кетиб колса, кийимини тугриласа ёки бошка сабаблар билан кураш тухтатилса, шунда секундомерни тўхтатиб, байрокчани кўтаради, кураш бошланиши билан байрокчани туширади ва беллашув вактини яна назорат остига олади. 9.2 Вактни кузатувчи хакам курашчи курашга чакирилганидан кейин, унинг кечикиш вактини назорат килади. 9.3 Агар кечикиш белгиланган вактидан ошиб кетса курашчини беллашувдан четлаштиради. Таблодаги хакам 10.1 Ўртадаги хакам кўрсатган огохлантириш ёки бахоларни таблода кўрсатиб боради.

10.2 Агар ўртадаги хакамнинг кўрсатган бахосини кўролмасдан колса, ён томондаги хакамлардан аниклаб олади. 10.3 Таблодаги кўйилган бахолар ким голиб чикканлигини эълон килгунча туриши шарт. Мусобака 11. .1 Командалар соглиги хакидаги хужжатни, кўйилган имзоларни ва мухрларни текшириб чикади. 11.2 Вазни ўлчанаётган курашчиларнинг хар бирини кўздан кечириб боради. 11.3. Мусобака ўтадиган майдоннинг тозалигини назорат килади. 11.4 Мусобака давомида олинган жарохатларни даволаб боради Эълон килувчи 12.1 Мусобаканинг кун тартибини, кайси курашчилар курашишини, ким эълон килиб, хар бир курашчи хакида маълумот бериб боради. 12.2 Курашга таллукли бўлмаган эълонлар факат бош хакам. ёки унинг ёрдамчиси рухсати билан берилади. Мусобака Мусобака ўтадиган спорт майдонининг тайёрлигини, шу майдонда мусобаканинг тинч ўтишини таъминлайди ва бош хакам топширигига кўра иш олиб боради. Гиламдаги хакамларининг фикр алмашиш тартиби 14.1 Ўртани олиб бораётган ва ён томондаги. хакамлар ўз фикрини шартли ишора белгиси билан билдиради. Агар уларнинг фикри бир - бирига тўгри келмаса, унда ён томондаги хакам билан бир фикрга келиш учун маслахатлашиб олишлари мумкин. Назоратчи хакам 15.1 Мусобака катнашчиларининг хужжатларини назорат килиб боради.

15.2 Курашчилар кийимининг кураш коидасига тўгри келишини назорат килади. Уларнинг белбоглари булишини хамда белбог рангини талаб килиб боради. Хакамлар ишлатадиган иборалар . Таъзим. - саломлашиш ибораси Кураш - бошлаш сузи Тўхта - курашни тўхтатиши Халол- соф галаба Ярим - бир балл Аник - икки балл Ёнбош. - уч. балл Натижаси усул - бахоланмайди

O'xshashlar

Жисмоний тарбия ва спортни бошқариш методи

Жисмоний тарбия ва спортни бошқариш функциялари

Жисмоний тарбия ва спортни бошқаришнинг назарий асослари

Жисмоний тарбия ва спортни бошқаришни хуқуқий асослари

Жисмоний тарбия ва спортни бошқаришнинг хаваскорлик органлари