O’quv – tarbiya jarayonini bashqarishda o’qituvchining mahorati - Pedagogika - Referatlar

O’quv – tarbiya jarayonini bashqarishda o’qituvchining mahorati

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

73 KB

Ko'chirib olish

O’quv – tarbiya jarayonini bashqarishda o’qituvchining mahorati REJA : 1. O’qituvchining darsdagi pedagogik mahorati. 2. O’quvchilarning bilish faoliyatini boshqarishda o’qituvchining pedagogik mahorati. 3. O’qituvchining pedagogik mehnat mahorati .

O’Q ITUVCHINING DARSDAGI PEDAGOGIK MAHORATI. Inson mexnat faoliyatining turi ko’p bo’lib, ulardan biri sharafli va faxrli o’qituvchilik kasbidir. O’qituvchi yosh avlodga ta‘lim – tarbiya berish ishlari bilan shug’ullanuvchi shaxsdir. Shuning uchun ham o’qituvchilik kasbi jamiyatimizda juda muxim rol uynaydi. O’quvchilarga ta‘sir etishda o’qituvchining tarbiyaviy ta‘siridan kuchlirok vosita yuk. Chunki o’qituvchi hamma vaqt bolalar bilan birga bo’ladi, ularga qalb – ko’ri bilan bilimini bagishlaydi. O’qituvchi yosh avlodga ta‘lim beruvchi, xozirgi zamon talabi nuktai nazaridan ilg’or, ishbilarmon grajdanlarga xos bo’lgan axloqiy sifatlarni tarkib toptiruvchi shaxsdir. U o’quvchilarning sinf va sinfdan tashkaridagi faoliyatini uyushtiradi. U o’zi bolaga ibrat – namuna bula olishi bilan ham dikkatga sazovordir. Buyuk mutafakkirlarimiz utmishda ham o’qituvchining mexnatiga yuksak baxo berib, u juda katta faxrli va olijanob vazifani bajaradi, deb xisoblaganlar. Ulug shoir Alisher Navoiy madrasa muallimlari to’g’risida gapirib, ular har tomonlama kamol topgan kishilar bo’lishini orzu qilgan, o’qituvchilikni u olijanob va faxrli kasb deb xisoblagan. O’qituvchi mexnatining kadr – kimmati haqida quyidagi satrlarni yozgan: Xak yulida kim senga bir harf o’qitmish ranj ila, Aylamok oson emas xakkin ado ming ganj ila. O’qituvchi pedagogik mahoratli, har tomonlama bilimli bo’lishi kerak, chunki unga o’quvchilar har soxada murojaat qilishlari mumkin. Har tomonlama bilimli o’qituvchi har qanday savolga ham javob topa oladi. O’qituvchining mahorati -- bu pedagogik kasbning asosiy ko’rinishidir. Dars jarayonida o’quvchilar bilan bo’lgan muomalada o’qituvchining mahorati ko’zga tashlanadi. Bu o’quvchilarni o’z faniga qiziqtira olishi, ularni mustakil fikrlashga va vazifalarini mustakil bajarishga o’rgatishi bilan bevosita bog’liq.

Xayot har bir kasb kishisidan o’z ixtisosi soxasida shuxrat kozonishni, izlanish, ijodiy mexnat qilishni talab etadi. Xayotning bu yuksak talabini sezgan va shunga amal qilgan o’qituvchigina bolalarni o’qitish va tarbiyalashdek ulug va mas‘uliyatli vazifani bajara oladi. Biz buni mahoratli o’qituvchi, 40 yillar boshlangich sinf bolalar kitobining muallifi ( Alifbe ) Okilxon aka Sharafiddinov misolida ko’rishimiz mumkin. U o’qituvchilik kila boshlagan yillarida darslik, kullanma, kitob, ko’rgazmali ko’rol va bashqa kullanmalar juda oz edi. Shunga karamay yosh pedagog darslarga puxta tayyorgarlik ko’rar va uni mazmunli utishga harakat qilar edi. Lekin utilayotgan darslardan o’zi nechundir konikmas, unga nimadir yetishmayotgandek bular edi. O’ziga – o’zi : Qiziq, mana dars berayotganimga ham ancha yil bo’lib koldi. Nima uchun dars yengil kuchmayapti? Nega o’quvchilar darsga yetarli dikkat kilmayaptilar?,- degan savollar berib, bu xakda jiddiy uylardi. O’z ishini tankidiy taxlil kilib chikardi. O’z davridagi tajribali pedagoglar bilan ko’p suxbatlashdi. Nixoyat, ishdagi jiddiy nuksonlarning asosiy sabablarini tushuna boshladi. Xakikiy o’qituvchi – tarbiyachi bo’lish uchun o’z bilimini oshirish va o’quvchilarga nima o’qitish kerakligini uylash bilan birga kifoyalanib kolmasdan, balki bashqa o’qituvchi va tajribali tarbiyachilarning hamkorligi asosida o’qitishning usul, tajribalarini ham o’rganish shart ekanligini angladi. Pedagogik mahorat haqida gapirar ekanmiz, mahorat haqida tajribali pedagog quyidagicha javob beradi : -- Pedagoglik mahorati deysizmi? – dedi u, - xa bu narsa har bir o’qituvchi uchun juda zarur va kimmatli xususiyatdir. Pedagoglik mahoratini tinmay oshira borish zaruriyati xayot talabidan kelib chikadi. Xayotda olga yurishning chegarasi yuk. Xayotda bugun ko’ringan yangilik ertaga yanada yangirok narsalar bilan almashinib turadi. Pedagoglik mahorati cheksiz bo’lib, u asosiy ijodiy mexnat tufayli vujudga keladi va usadi. Pedagoglik mahorati

– ijodiy mexnat samarasi, ta‘lim – tarbiya ishlaridagi barcha yutuklarning samarasidir. Kishidagi axloq onglilik kabi yuksak ma‘naviy sifatlar, asosan maktabda tarkib topadi va takomillasha boradi. Bu muxim vazifaning muvaffakkiyatli amalga oshirilishida o’qituvchi va uning kundalik darsi xal kiluvchi rol uynaydi. Binobarin, dars – o’qituvchilarning maktabdagi eng asosiy, eng muxim ishi, pedagogik faoliyatining negizi, o’quvchilarga bilim, kunikma va malaka berish va tarbiyaviy ta‘sir ko’rsatishning birdan – bir ko’rinishi, vositasidir. O’quvchilar fan asoslari bilan darsda tanishadilar. Tabiat va jamiyatning tarixiy tarakkiyoti, yerda xayotning paydo bo’lishi, odam, usimlik, xayvon va umumiy organik olam haqidagi, ijtimoiy xayot va bashqalar haqidagi tushunchalar, bilim, malaka, ilm – fanga muxabbat va yuksak axloqiy, ma‘naviy sifatlar dars jarayonida tarkib topib boradi. Darsda berilgan puxta bilim va tarbiya o’quvchilar xayotiga umrbod o’z ta‘sirini ko’rsatadi. Pedagogik hamkorlik o’qituvchining o’quvchilarga ta‘lim va tarbiya berishda o’z mas‘uliyatini chuqur xis etishi, pedagoglik mexnatiga ongli munosabati, murabbiylik mahorati o’zining bashqa eng nozik tomonlari bilan asosan, darsda ko’rinadi. Darsga puxta tayyorlanish, utiladigan mavzuni to’g’ri planlashtirish, dars soatidan unumli foydalanish, dars jarayonida mavzular mazmunining ilmiy va goyaviy tomondan yuksak bo’lishi, amaliy mashgulotlar, xayotiy faktlar bilan boglanish, bilim va mexnatni bir butun kilib birlashtirish, ko’rsatma o’quv ko’rollaridan unumli foydalanish, o’quvchilarda aktivlik, mustakillikni ustirishga e‘tibor berish -- darslarning samarali bo’lishini ta‘minlashning muxim omillaridan bo’lib xisoblanadi. Shuningdek, darslarni har tomonlama to’g’ri, yukori saviyada, o’quvchilar uchun tushunarli, ta‘sirchan, foydali, maksadga muvofik kilib tashkil qilish, shubxasiz unga puxta tayyorlanishga bog’liqdir.

Mahorat o’qituvchi ongining goyaviy – siyosiy yunalishi, uning umumiy madaniyati, bilimdonligi, kasbi soxasidagi kunikma va malakalar yigindisidan iboratdir. O’qituvchi mahoratining mezoni esa o’quvchilarning o’zlashtirishlari va intizomi bilan belgilanadi. O’qituvchi o’z ustida tinmay ishlasa, ta‘lim va tarbiya soxasida ilg’or o’qituvchilarning tajribalarini o’rganib, uni o’z ishiga tadbik etsa, o’z pedagogik mahoratini oshirib, hamkorlikdagi ishlari bilan elga tanilishi mumkin. Mahoratli o’qituvchi hamisha o’quvchilar orasida yuksak obruga ega bo’ladi, chunki u o’quvchi kungliga to’g’ri yul topa oladi. Shuni ham aytish kerakki, o’qituvchi doimo izlanishda bo’lishiga, sabr – tokat bilan mexnat qilishiga to’g’ri keladi. Endigina pedagogika oliy o’quv yurtini tugatib, maktabga kelgan yosh mutaxassis zimmasiga ana shunday mas‘uliyatli vazifa tushadi. Lekin yosh o’qituvchi nazariy bilimga ega bo’lsa- da, amaliy jixatdan uni tajribali, har tomonlama talabga javob beradigan mutaxassis deb bulmaydi. Uning maktab xayotiga chuqur kirib borishi va tajriba orttirishi uchun o’zining intilishi va maktab bilan bog’liq bo’lgan xalq maorifi xodimlarining yordami zarurdir. Maktabning ichki imkoniyatlari bilan bir katorda bulajak o’qituvchi o’z kasbining mahoratli va moxir egasi bo’lishi pedagogika va psihologiyani hamda o’z fanining o’qitish uslubiyotini yaxshi bilishi, kompyuter savodxonlikka ega bo’lishi lozimdir. Shundagina pedagogik tajriba – amaliyotga kushilib undan mahorat ko’rtakchalari usib chikadi. O’quvchilarning bilish qobiliyatini bashqarishda o’qituvchining raxbarlik mahorati . Dars jarayonida o’quvchilarning bilish faoliyatini ustirish va unga raxbarlik qilish mahorati juda ko’p holatlarga bog’liqdir. Ana shu holatlardan biri o’qituvchining o’zi o’qitadigan fanini o’quvchilar uchun qiziqarli kilib tashkil qilishidir. Yoki mutaxassislarning ta‘kidlashicha, o’quvchilarning psixikasi ( dikkatiga, xayoliga, tasavvur, tafakko’r va bashqa funktsiyalariga ) ijobiy ta‘sir qilishdir.

O’quvchining o’qitish va tarbiyalash jarayonida uning bilish faoliyatiga kuchli ta‘sir etish uchun yoshini, psixik holatini va qiziqishini xisobga olish zarurligi haqida psihologlar kayta – kayta ta‘kidlaydilar. Shuning uchun o’qituvchi qanday yul bilan, kaysi usul va o’zining kaysi mahorati bilan bulmasin o’quvchini o’quv materialiga qiziqtira olishi zarur. O’qituvchining oldiga doimo qanday kilib o’quvchining fikrini ijobiy tomonga yunaltirish mumkin, degan savol turadi. Buning uchun o’quv tarbiya jarayonining ayrim koidalariga rioya qilish kerak bo’ladi: 1. O’quvchilarda bilish, qiziqish, akliy mexnat jarayonini tashkil qilishga qiziqtirish, bunday tashkil qilingan darsda o’quvchi aktiv katnashib, yangi bilimlarni o’zi kidirishga harakat kilsin va dars problemali jarayonga aylansin; 2. Hamisha bir xillik bilan tashkil qilingan akliy mexnat o’quvchilarni tez charchatadi, shuning uchun uni turli – tuman, har xil tashkil qilish maksadga muvofikdir; 3. Ukib turilgan va o’rganilib chiqilishi zarur bo’lgan fan va uning bulimlarini o’quvchilarga qiziqarli qilish va uni tushunishi uchun usha fanning kerakligi va kaerda ishlatilishini o’quvchi tushunib ukishi kerak; 4. O’quvchilarga tushunarli bo’lishi uchun yangi o’quv materiali ko’proq va utilgan o’quv materiali bilan boglab o’rganish yaxshi natija beradi. Utilgan o’quv materialiga yangi materialni boglab o’rganish o’quvchilarni yangi materialga qiziqishini oshiradi. 5. Unchalik qiyin va qiziq bulmagan o’quv materiali o’quvchi uchun qiziqarli bulmaydi. Shuning uchun o’quv materiali o’quvchining qiziqishi va yoshiga mos bo’lishi zarur. 6. O’quvchining ishini kanchalik tez tekshirib turilsa, u yana ham ko’proq qiziqib ishlayveradi. 7. O’qituvchining o’quv materialini anik va emotsional bayon qilishi o’quvchilarga o’quv materialini o’zlashtirishga qiziqtiradi.

O’qituvchi mexnat madaniyati va mahorati. O’qituvchilik faoliyati va ixtisosiga layokati to’g’risida gap borganda muallimlarni shartli ravishda uch toifaga ajratish mumkin: 1. Izlanuvchan va ijodkor o’qituvchilar; 2. Tayyorgarlik ko’rishga istagi bo’lsada, o’z ishini nimadan boshlashni bilmay qiynalayotgan o’qituvchilar; 3. Ta‘lim va tarbiya ishiga tasodifan kirib qolgan o’qituvchilar. Maktab va xalq ta‘limi ishida birinchi toifaga kiruvchi, tula ma‘nodagi ijodkor o’qituvchilar xal kiluvchi kuch xisoblanadilar. Darsning bilim berishdagi rolini, uning mas‘uliyatini sezgan har bir ilg’or o’qituvchi mashgulotga puxta tayyorlanib, uning mazmunini boyitadi, tinmay izlanib, o’qitishning yangi usullarini yaratib, maktab ta‘limida kullashga intiladi. Shu yul bilan bir soatlik darsni yaxshi bir asar sifatida o’z o’quvchilari ongiga singdiradi. Bunday fidoyi, o’zidan nur taratuvchi, ziyobaxsh qalb egalari shaxsiy ijodiy qobiliyati va boy tajribasi bilan ta‘lim jarayonini boyitishga munosib xissa kushadilar. Shu tarika har bir ijodkor o’qituvchi o’zining xakikiy muallimlik mahoratini yaratadi. O’qituvchi orttirgan tajribasini dars berish jarayonida kullashi bilan birga yuksak pedagogik mahoratini ham yorkin namoyon eta bilishi kerak bo’ladi. Ammo ba‘zi bir o’qituvchilarda tadbirkorlik, siyosiy bilim, munozara olib borish madaniyati yetishmaydi. Buning o’rniga xaddan tashkari xissiyotga berilish, tokatsizlik hollari bo’lib turadi. Jamiyat madaniyatli bo’lishi uchun axloqiylik katta urin egallaydi. Odob, madaniyat bulmasa, ijtimoiy, iktisodiy, axloqiy qonunlar amal kilmaydi, zamonaviy ilm – fan, xususan ta‘lim rivoj topmaydi. Zero madaniyatni rivojlantirish jamiyatni ma‘naviy jixatdan yangilashning mezonidir. Shunday ekan, zamonaviy ta‘lim tizimini vujudga keltirishda o’qituvchining professional madaniyatini ustirish muxim ta‘lim – tarbiyaviy ahamiyatga ega.

Ta‘lim – tarbiya jarayonini insonparvarlashtirishni pedagogik ta‘limning tarkibiy kismiga aylantirishda o’qituvchining ma‘naviy – axloqiy kiyofasi yetakchi urin tutadi. Binobarin, o’qituvchi faoliyatining ana shu yunalishi uning pedagogik bilim va mahorati bilan uygunlashib borishi lozim. Shu sababli o’qituvchilar tayyorlash mazmuni ularning professional madaniyati bilan o’zviy bog’liqdir. Xush, ana shu sifatlarga erishmok uchun nimalarga e‘tiborni karatmok kerak? 1. O’qitilayotgan fanlar nomlanishiga ma‘lum o’zgartirishlar kiritish; 2. Ular mazmunini boyitish; 3. O’quv predmetlari uchun ajratilgan soatlarni kayta ko’rib chikish; 4. O’qituvchilarni professional tayyorlash metodika va usullarini boyitib borish. Ta‘lim to’g’risida kabul qilingan «Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi»da va «Ta‘lim to’g’risidagi Qonun»da biz yukorida ko’rsatgan zaruriy yul – yuriklarni yanada takomillashtirishning metodik va nazariy asoslari sanab ko’rsatilgan. Darxakikat, ta‘lim samaradorligi va sifat ko’rsatkichini belgilashda o’qituvchining professional madaniyati asosiy ko’rsatkich bo’lib xizmat kiladi. Quyida biz ana shu ma‘naviy mezon bilan bog’liq madaniylik mahorati xususiyatlari to’g’risida fikr yuritar ekanmiz, Ushbu masala buyicha metodist – olimlar bildirgan muloxazalarga ham murojaat etamiz va ulardan ijodiy foydalanamiz. Bu yunalishlar orasida pedagogik madaniyat yetakchi urin egallaydi. Mazko’r tushuncha moxiyat – e‘tibori bilan o’qituvchi va o’quvchi o’rtasidagi hamkorlik alokasi izoxlaydi. Shunga ko’ra ta‘limni insonparvarlashtirish masalasi mazko’r yunalishda xal kiluvchi rol uynaydi. Dars jarayonida o’qituvchi va o’quvchilar shaxslararo muloqot va munosabatlarini, o’zaro xurmat va ishonch hamkorligini yulga qo’yishga erishiladi. Garchi, bu jarayon oson yul bo’lib xisoblansa ham, birok ana shu usul asosida ish ko’rgan o’qituvchi o’zi xoxlagan holda ta‘lim

mazmuni va sifatini sinfdagi bilimga moslashtirishga intiladi. Bunda o’qituvchi va o’quvchilarning didaktik hamkorligi ham yakkol ko’zga tashlanadi. Dars davomida ta‘lim mazmuni, irodaviy zur berish sifatlari tarbiyalab boriladi. Psihologik madaniyat ham pedagogik madaniyatga mazmun jixatdan yakin turadi. Bu tushuncha mazmuni o’quvchi va o’qituvchi shaxsining shakllanishi va rivojlanishi asosini belgilaydi.Ushbu ma‘rifiy jarayon «inson-shaxs- rivojlanish» «shaxs – jamiyat», «shaxs – kasb», «shaxs – mahorat-ijodkorlik» ko’rinishlarida amalga oshadi. Pedagogika va psihologiyadan olingan bilimlar uygunlashib, metodik madaniyat qirralari bilan boglanib ketadi. O’quvchining ongi, qobiliyati, iste‘dodiga kuchli ta‘sir ko’rsatilib, axloqiy, madaniyatli yangi inson shakllantiriladi. O’qituvchi bu masalalarni xisobga olib, o’z madaniy saviyasi, bilimi orkali o’quvchilarning qiziqishi va ma‘naviy extiyojlarini ustirishga intiladi. Bulajak o’qituvchi uchun metodik madaniyati juda muximdir. Mazko’r ta‘limiy jarayonni egallashi uchun yosh o’qituvchi muayyan tushuncha, bilim va kunikmalarni o’zlashtirib borishi kerak. «O’qituvchining metodik mahorati», «CHet tili ( fizika, ximiya va bashqa fanlar ) o’quv predmeti sifatida, «Muayyan fanlarni o’qitish uslubiyoti». Ta‘limning texnika vositalaridan foydalanish uslubiyoti, kompyuter savodxonligi kabi o’quv kullanmalaridan keng foydalanishga to’g’ri keladi. Pedagogik muammoga doir izlanishlar bilan tanishilib chikilayotganda «Metodika tarixi», «Professional ijodkorlik asoslari», «Dars texnologiyasi» singari adabiyotlar o’qituvchiga katta yordam beradi. U yoki bu predmetni sinfdan tashkari ishlarni uyushtirishga tayyorgarlik ko’rish, maktabda o’quv praktikasini o’tkazish ham metodik madaniyatning tarkibiy kismini tashkil kiladi. Chunonchi, maktabda o’quv praktikasini o’tkazish jarayonlariga qarab bulajak o’qituvchilar «Lektsiya – seminar –

mustakil ish – amaliy uyin» ko’rinishidagi pedagogik mashgulotlarda faollik ko’rsatishlari yaxshi natija beradi. Bulajak o’qituvchilar ilmiy tadkikot madaniyatini egallashlari uchun ilmiy – metodik tomondan jiddiy izlanishlari zarur bo’ladi. Maxsus tashkil etiladigan «Ilmiy tadkikot ishlari» ko’rsi ularni ko’p narsaga o’rgatadi. Shu ta‘limiy jarayon mobaynida ular «O’qituvchi – tadkikotchi», «O’z ustida ilmiy mustakil ishlash asoslari», «Ilmiy bilish metodlari», «Ilmiy tadkikot tartibi», «Ilmiy fikrlashning talab va mantiki», «Pedagogik tadkikotning o’ziga xos xususiyatlari», «Ilg’or tajribalarni umumlashtirish asoslari», «Ilmiy munozara» mavzularida lektsiya tinglasalar va birgalikda muxokama kilsalar tadkikotchilik madaniyatini egallashga yanada chuqurrok yondashadilar. O’qituvchi madaniy saviyasini ustirishga va mahoratini taksimlashtirishga muxim omillardan biri bo’lib xisoblanadi. «Iktisodiy bilim asoslari», «Falsafa bilim asoslari», «Ishbilarmonlik davr talabi» kabi siyosiy bilimlar bilan ko’rollantirish orkali o’qituvchilardagi ijtimoiy – siyosiy bilimlar xajmi yanada ortadi. Ma‘naviy madaniyat bulajak o’qituvchi uchun juda zarur bo’lib, o’z ichiga ko’pgina tushunchalarni kamrab oladi. Masalan, «Jaxon madaniyati tarixi»ni o’rganish jarayonida ham nazariy, ham qiziqarli amaliy mashgulotlar uyushtirilishi mumkin. Chunonchi, «Etika va estetika» ko’rsi mashgulotlari lektsiya yoki seminar ko’rinishida bo’lishi maksadga muvofikdir. Musika san‘tiga doir mashgulotlar esa amaliy ahamiyat kasb etadi. Muayyan fan o’qituvchilari rasm chizish bilan ham mashgul bo’ladilar. Shuningdek, devoriy gazetalar chikarish, turli ko’rsatmali ko’rollar yasash ham ma‘naviy madaniyatni shakllanishida katta yordam beradi. Bulajak o’qituvchilar uchun jismoniy madaniyat va mahoratini egallash juda muxim va zarurdir. Ochik xavoda mashk qilish : lukkillab chopish, sayr etish mashgulotlarda tolikkan kishilarga bardamlik, tetiklik va yaxshi kayfiyat baxsh etadi.

Ko’rinib turibdiki, o’qituvchining professional madaniyati ko’p qirrali ma‘rifiy jarayon bo’lib, bir – biri bilan o’zaro bog’liq holda rivoj topadi. U pedagogik mahorat, ma‘naviy – axloqiy kamolotning muxim sharti sifatida o’qituvchi madaniyati qirralarini rivojlantirishga kuchli ta‘sir ko’rsatadi. Bunday faoliyat yordamida quyidagi natijalarga erishish mumkin: 1. Madaniyat va mahorat olamiga moyillik o’qituvchi ma‘naviy kiyofasini ustirishga yordam beradi; 2. O’qituvchining o’z fani buyicha darsda va sinfdan tashkari mashgulotlarda rivoj topgan pedagogik mahoratini yanada ustiradi. 3. Madaniylik estetik faoliyatining predmeti sifatida yosh o’qituvchining ijodiy qobiliyati va romantik tuygusini rivojlantirishga yordam beradi. 4. Go’zal xissiyot, nafosat tuygusi, ongli estetik ta‘sir o’qituvchining ma‘naviy – madaniy boyligiga aylanadi. Pedagogik professional madaniyat o’qituvchi shaxsida ma‘naviy – estetik tuyguni, did va idrokni tarkib toptirishni rivojlantirishda muxim didaktik ahamiyat kasb etadi. Ana shu tadrijiylikni takomillashtirib borish ma‘naviy boylikni madaniy kiyofa bilan uygunlashtirishning xal kiluvchi asosiy sharti bo’lib xizmat kiladi.

ADABIYOTLAR: 1. Karimov I.A. “Barkamol avlod- O’zbekiston taraqqiyotining” T-1997 y. 2. O’zbekiston Respublikasining “Ta‘lim to’g’risida”gi Qonuni. T. 1997. 3. Pedagogika. O’quv qo’llanma. T. “O’qituvchi” nashr. 1996 y. 4. N. G’aybullaev va boshqalar. Pedagogika (Oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma). T. 2005 y. 5. Pedagogika. Ma‘ruzalar matni. T. 2000 y. 6. E. G’oziev. Psixologiya. O’quv qo’llanma. T. 1996 y.

O'xshashlar

O’qituvchining tarbiya jarayonidagi mahorati

O’qituvchining darsdagi mahorati

O’qituvchining tarbiyachilik mahorati

O’qituvchining ta’lim jarayonidagi mahorati

O’qituvchining ta'lim jarayonidagi mahorati