Ishlab chiqarish amaliyotini tashkil qilish va o`tkazish - Pedagogika - Referatlar

Ishlab chiqarish amaliyotini tashkil qilish va o`tkazish

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

60.5 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz Reja: 1) Ishlab chiqarish amaliyotining maqsadi va mazmuni 2) Ishlab chiqarish amaliyoti uchun individual va ilmiy- tadqiqot topshiriqlarini ishlab chiqish 3) Korxona qurilmalari va jihozlarini hisoblash va loyihalashni tashkil qilish

www.arxiv.uz Amaliyotni tashkil etish va unga rahbarlik qilish. Talalbalar amaliyoti oliy ta`lim muassasalarining davlat va aksiyadorlik korxonalari, muassasa, tashkilot, firma, qo`shma korxonalar va boshqalar bilan tuzgan shartnomalari asosida tashkil etiladi. YUridik shaxslar bilan tuzilgan shartnoma asosida o`qiydigan talabalar amaliyot o`tish uchun tegishli amaliyot ob`ektlariga yuboriladi. Amaliyotni tashkil qilish va o`tkazish uchun javobgarlik oliy o`quv yurtining rektori zimmasiga yuklanadi. Amaliyot joylari, talabalarning katta guruhlari o`tishini hisobga olib, oliy ta`lim muassasasi yaqinida joylashgan amaliyot ob`ektlaridan tanlanadi. Mazkur tayanch joyda talabalar amaliyot o`tadigan korxona yo`q bo`lsa, amaliyot ob`ektlari sifatida oliy ta`lim muassasasiga yaqin joylashgan korxonalardan foydalaniladi. Ikki tomonlama bitimlar asosida amaliyotni xorijiy davlatlar korxonalari, muassasalari va tashkilotlarida o`tish mumkin. Oliy o`quv yurti: -har yili, 1 dekabrdan kechiqmagan holda, navbatdagi kalendar yili uchun amaliyot ob`ektlari bilan shartnomalar tuzadi. Amaliyot boshlanishidan ikki oy oldin talabalar amaliyotini o`tkazish dasturi va kalendar jadvalini amaliyot ob`ektlari bilan kelishib oladi; -amaliyot rahbari tajribali professor, dosent va o`qituvchilardan tayinlanadi; -fan-texnika va madiniyatning eng yangi yutuqlari, ishlab chiqarish iqtisodiyoti, uni ilmiy tashkil etish, boshqarish va unga o`xshash masalalar bo`yicha amaliyot ob`ektlari ma`muriyati ibaln birgalikda mutaxasislarning ma`ruzalarini tashkil etadi;

www.arxiv.uz -talabalar va amaliyot ob`ektlarini amaliyot dasturlari bilan ta`minlaydi; -ob`ektlardagi talabalar amaliyotining tashkil etish tartibi va o`tkazilishini hamda amaliyot muddati va mazmuniga rioya qilinishini nazorat etadi. Oliy o`quv yurtidan tayinlangan amaliyot raxbari esa: -talabalar kelishiga zaruriy tayyorgarlik tashkil etish bilan ob`ektlarga amaliyot boshlanishidan oldin boradi; -talabalarning amaliyotga borishidan oldin tashkiliy tadbirlar(amkaliyot o`tkazish tartibi, xavfsizlik texnikasi qoidalari ko`rsatmalari berish va x.k.)ni o`tkazishni ta`minlaydi; -talabalarning kafedra topshiriqlarida ko`zda tutilgan ilmiy tadqiqot ishlariga rahbarlik qiladi; -amaliyot ob`ektlari talabalarning mehnat va maishiy xizmat sharoitlari me`yordagidek ta`inlanganligini nazorat qiladi; -talabalarning ichki mehnat tartib-qoidalariga rioya qilishlarini nazorat qiladi; -amaliyot yakunlari bo`yicha talabalar ilmiy anjumanlari tayyorlanishida va amaliyot natijalarini baholovchi komissiya ishida ishtirok etadi; -talabalar amaliyot bo`yicha hisobotini ko`rib chiqadi, ularning ishi haqida tavsiyanoma beradi. Talabalar amaliyot o`taganligi, ularning amaliy tayyorgarligidagi kamchiliklar ko`rsatilgan amaliyotni takomillashtirish haqida taqliflar kiritilgan yozma hisobotni kafedra mudiriga taqdim etadi;

www.arxiv.uz -barcha ishlarni amaliyot ob`ektlari tomonidan biriktirilgan rahbar bilan birgalikda o`tkazadi. Talabalar amaliyotining umumiy rahbarligi amaliyot ob`ekti rahbarining buyru ғ i bilan ma`sul hodimlarning biriga yuklatiladi. Sex, bo`lim, laboratoriya kabilarda talabalar amaliyotining bevosita rahbarligi amaliyot ob`ekti boshli ғ ining buyru ғ i bilan ko`srsatilgan tarkibiy bo`limning yuqori malakali mutaxassisi zimmasiga yuklanadi. SHartnoma majburiyatlariga muvofiq amaliyot ob`ektlari: -talabalar amaliyotini amaliyot dasturi va mazkur Nizomga muvofiq tashkil qiladi va o`tkazadi; -dasturga muvofiq talabalar amaliyot o`tkazishining samaradorligini ta`minlovchi ish joylari bilan ta`minlaydi; -talabalar ta`lim yo`nalishlari bo`yicha bo`sh ish joylari mavjudligida, amaliyotchilarni tegishli ish haqqi bilan lavozimlarga qabul qiladi; -amaliyotni o`tishda oliy ta`lim muassasasi bilan kelishilgan oy- kunlik ish jadvaliga amal qiladi; -talabalarga mavjud adabiyotlar, texnik va boshqa xujjatlardan foydalanish imkoniyatlarini beradi; -kurs ishi va malakaviy bitiruv ishlari uchun mavzular tanlashda yordam ko`rsatadi; -hayot xavfsizligi bo`yicha majburiy ko`rsatmalar beradi, zarur bo`lgan hollarda talabalarni mehnatning havfsiz usullariga o`rgatadi va bu haqda xujjatlar rasmiylashtiriladi;

www.arxiv.uz -amaliyotchi talabalarni mazkur amaliyot ob`ektida joriy qilingan ichki mehnat tartib-qoidalariga rioya qilishlarini ta`minlaydi va nazorat qiladi; -yaqin atrofda joylashgan boshqa korxona, muassasa, tashkilotlarga birgalikda tashriflar o`tkazadi; -talabalarning amaliyot o`tish vaqtida mazkur amaliyot ob`ektining tegishli ishchilar uchun joriy qilingan shaxsiy himoya vositalari va maxsus ovqat, poyabzal, himoya kiyimlari bilan ta`minlaydi; -shartnoma asosida talabalar yashashi uchun qulay sharoitli yotoqxonalar bilan ta`minlaydi. Zarur bo`lganda ularni joylashtirish uchun turar joylarni ijaraga oladi; -zarur bo`lgan hollarda, ichki mehnat intizomini buzgan amaliyotchi talabalarga amaliyot ob`ekti rahbarining buyru ғ i bilan jazo choralari ko`radi va bu haqda oliy ta`lim muassasasi rektoriga habar qiladi; -amaliyot o`tayotgan talabalar baxtsiz hodisaga uchragan holda to`la javobgarlikni oladi. Talaba amaliyot o`tashda: -amaliyot dasturida ko`zda tutilgan topshiriqlarni to`liq bajarishi; -amaliyot ob`ektining ichki mehnat tartib-qoidalariga bo`ysunishi; -mehnat muhofazasi, xavfsizlik texnikasi va ishlab chiqarish sanitariyasi qoidalarini o`rganishi va qat`iy rioya qilishi; -bajarilgan ish va uning natijalari uchun shu korxona ishchilari qatori javobgarlik olishi; -kundalik daftar yuritishi, chizmalar, tasvirlar va boshqalarni bajarishi;

www.arxiv.uz -amaliyot rahbariga barcha topshiriqlar bajarilgani haqida yozma ravishda hisobot berishi va amaliyot bo`yicha sinov topshirishi shart. Amaliyot natijalarini yakunlash. Amaliyot yakunida talaba yozma ravishda hisobot tayyorlaydi va uni bevosita amaliyot ob`ektidan tayinlangan rahbar imzolagan kundalik daftar bilan birga oliy ta`lim muassasasidan tayinlangan rahbarga topshiradi. Hisobot talabaning amaliyot davrida bajargan muayyan ishlari to` ғ risidagi ma`lumotlar amaliyot ob`ekti bo`limlarining qisqacha izohi (sex, bo`lim, laboratoriya va boshqa), ular faoliyatining tashkil qilinishi, hayot faoliyatining havfsizligi to` ғ risidagi masalalar, amaliyot natijalari bo`yicha xulosa va taqliflarni o`z ichiga olishi lozim. Amaliyot yakunida talaba o`z hisobotini oliy ta`lim muassasasi tomonidan tayinlangan komissiya oldidahimoya qiladi. Komissiya tarkibiga o`tilayotgan amaliyot fanini olib boruvchi o`qituvchi, oliy muassasasi tomonidan biriktirilgan rahbar va imkoni bo`lsa, amaliyot ob`ektidan tayinlangan rahbar ham kiritiladi. Amaliyotnatijasi bahosi talabaning kursdan kursga o`tishi va stipendiya belgilashda hisobga olinadi. Amaliyot yakuni oliy ta`lim muassasasining ilmiy-uslubiy anjumani va amaliyot ob`ektining ishlab chiqarish kengashida muhokama qilinadi. Oliy ta`lim muassasasi va fakultet ilmiy kengashida amaliyot natijalariga yakun yasaladi. Amaliyot dasturini bajarmagan, ishi haqida qoniqarsiz taqriz yoki hisobot himoyasida qoniqarsiz baho olgan talaba ta`til vaqtida o`z hisobidan qayta amaliyot o`tishga jo`natiladi. Ayrim hollarda, bunday talabaning kelgusida oliy ta`lim muassasasida o`qishi mumkinligi masalasi rektor tomonidan ko`rib chiqiladi.

www.arxiv.uz Moddiy ta`minot. Amaliyot ob`ekti hodimlariga amaliyotga rahbarlik qilgani uchun ish haqi oliy ta`lim muassasasi bilan tuzilgan shartnomada ko`zda tutilgan mabla ғ lar hisobidan to`lanadi. Buning uchun butun muddat davomida tegishli talabalar guruhiga bitta rahbar hisobidan quyidagi me`yorlar bo`yicha har oyda haq to`lanadi (asosiy ish joyining o`rtacha ish haqidan foiz hisobida); A) amaliyotchi talabalarning soniga qarab umumiy rahbarlik qiluvchi amaliyot rahbariga: 11 dan 20 kishigacha – 25% 21dan 30 kishigacha – 35% 31 dan 40 kishigacha – 45% 41 dan 50 kishigacha – 50% V) amaliyotchi talabalarning soniga qarab, amaliyotga bevosita rahbarlik qiluvchi rahbarga: 4 kishigacha – 20% 5 dan 7 kishigacha – 35% 8 dan 10 kishigacha – 50% Fermer xo`jaligidagi amaliyot rahbari, hamda pedagogik amaliyot uchun rahbarplik qilgan maktab hodimining ish haqi oliy ta`lim muassasasining amaliyot uchun ko`zda tutilgan mabla ғ lar hisobidan beriladi. Ularning ish haq q i me`yorlari O`zbekiston Respublikasi suv va qishloq xo`jaligi hamda Xalq ta`limi vazirliklari birgalikda tuzgan maxsus ko`rsatmalari asosida Moliya, shuningdek Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirliklari bilan kelishgan holda joriy qilinadi. Talabalar amaliyotiga rahbar bo`lmagan mutaxassislar tomonidan amaliyot ob`ektida o`tkazilgan ma`ruza, maslahat va tashriflar uchun

www.arxiv.uz to`lovlar, oliy ta`lim muassasalarining amaldagi tartibda ko`rsatilgan, soatbay to`lov maoshi bo`yicha, ishlab chiqarish amaliyoti uchun ko`zda tutilgan mabla ғ lar hisobidan oliy ta`lim muassasasi amalga oshiradi. Talaba amaliyot davrida amaliyot o`tish joyidan ish haqi olish- olmasligidan qat`iy nazar, uning umumiy qoidalar asosida stipendiya olish huquqi saqalanib qoladi. Sirtdan o`qiydigan oxirgi bosqichdagi talabalarga, tanlangan yo`nalish (ixtisoslik) bo`yicha bevosita ishlab chiqarishda ish bilan tanishish va bitiruv ishi (loyiha) ga zarur ma`lumotlarni tayyorlash uchun, tegishli o`quv yurtining tavsiyasiga ko`ra, muassasa rahbarlari ish haqi saqlanmagan holda bir oylik qo`shimcha ta`til beradilar. Ushbu talabalarga ko`rsatilgan ta`til davrida umumiy qoidalar asosida stipendiya beriladi. Oliy ta`lim muassasasi xududidan ketish bilan bo ғ liq amaliyotga jo`natilgan kunduzgi talabalarga oliy o`quv yurtining sarf-harajatlar jadvali hisobidan butun amaliyot davri uchun kunbay-safar puli to`lanadi. Safar puli to`lash amaliyotchi talabalarning ob`ektga borish va qaytish vaqti hisobga olingan holda amalga oshiriladi. Amaliyot davrida ekspedisiya va geologik guruxlarning mansab lavozimlariga qabul qilingan va ish haq q i, dala ta`minoti yoki tekin ovqat beriladigan talabalarga safar puli to`lanmaydi. Kunduzgi o`quvchi talabalarning amaliyot ob`ekti joylashgan joyga borish va kelishi uchun yo`lkira haqi oliy o`quv yurti mabla ғ i hisobidan to`lanadi. Amaliyot davrida maosh oladigan lavozimlarda ishlaydigan talabalarga shu mutaxssis uchun tegishli me`yorda navbatdagi ta`til tovoni to`lanadi. Avval ishlamagan talabalarga

www.arxiv.uz lavozimi, ishning boshlnishi va tugallanishini ko`rsatuvchi buyruq nusxasi va mehnat shartnomasi tuzilganligi hamda to`xtatilganligi haqida sanalari ko`rsatilgan ma`lumotnoma beriladi. Talabalar amaliyot davrida to`lovli ish joyi va lavozimga qabul qilingna vaqtdan boshlab, amaliyot ob`ektidagi umumiy mehnat qonunlari, mehnat xavfsizligi va ichki tartib-qoidalariga amal qiladi. Ish joyiga qabul qilinmagan talabalarga ham mehnat va ish kunining tartib-qoidalari taalluqlidir. Amaliyotga rahbarlik qilishga ketgan o`qituvchi xizmat safarining to`lovi, xizmat safarida bo`lgan butun davr uchun xizmat safari to`lovi haqidagi qoida asosida oliy ta`lim muasssasalari tomonidan amalga oshiriladi. Amaliyotni o`tish davridagi talabalar boshqa korxonalarga tashriflarini o`tkazish bilan bo ғ liq bo`lgan harajatlar oliy ta`lim muassasalarining amaliyotni o`tkazish uchun harajatlar ro`yxatida ko`zda tutilgan mabla ғ lar hisobidan qoplanadi. Tasarrufida oliy ta`lim muassasalari bo`lgan vazirlik va idoralar, ta`limni boshqarish bo`yicha vakolatli davlat idorasi bilan kelishilgan holda o`z tasarrufidagi oliy ta`lim muassasalarining talabalari amaliyot o`tishi uchun yo`l-yo`riqlarni mazkur nizom asosida ishlab chiqadilar va tasdiqlaydilar. Tayanch so`z va iboralar: 1) Ishlab chiqarish amaliyotining maqsadi 2) Ishlab chiqarish amaliyotining vazifalari 3) Individual topshiriqlarini ishlab chiqish 4) Ilmiy- tadqiqot topshiriqlarini ishlab chiqish 5) Korxona qurilmalari va jihozlarini hisoblash 6) Loyihalashni tashkil qilish

www.arxiv.uz FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. I. A. Karimov. «Barkamol avlod orzusi». T. 1999 y. 2. I. A. Karimov. «Barkamol avlod Uzbekiston tarakkiyotining poydevori». T. 1997 y. 3. O`zbekiston Respublikasi Oliy ta`lim tizimini isloh qilish buyicha me`yoriy hujjatlar I-kism, Toshkent, 1998 yil 4. O`zbekiston Respublikasi Oliy ta`lim tizimini isloh qilish buyicha me`yoriy hujjatlar II-kism, Toshkent, 1998 yil 5. V. A. Skakun. «Ishlab chiqarish ta`limi ustozi uchun kullanma». Toshkent «O`qituvchi» 1992 y. 6. N.N.Azizxo`jaeva «Pedagogik texnologiya va pedagogik mahoart». Toshkent, Nizomiy nomidagi TDPU, 2003 y 7. R. X. Djuraev. «Teoriya i praktika intensifikasii professionalnoy podgogtovki uchahixsya proftexuchilih». Toshkent. «FAN» 1992 y. 8. S. A. Akmalova. «Ta`lim nazariyasi didaktika masalalari bo`yicha o`quv kullanma». Namangan 1993 y. 9. K. J. Mirsaidov. «Maxsus fanlarni o`qitish va ishlab chiqarish ta`limi». Toshkent «O`qituvchi» 1996 y. 10. www.ziyonet.uz 11. www.nur.uz

O'xshashlar

Bitiruv oldi amaliyotini tashkil qilish va o`tkazish

O'quvchilarning ishlab chiqarish amaliyotini tashkil qilish va o'tkazish

O’quvchilarning ishlab chiqarish korxonalaridagi o’qishlari va ishlab chiqarish amaliyotlarini tashkil etish

Ekskursiyalar o`tkazish metodlari

Ta’lim tarbiya jarayonini tashkil kilish. Boshqarish tizimi va ishlab chiqarish