Консерва корхоналарида қўлланиладиган иссиқлик аппаратлари ҳақида умумий тушунча - Oziq-ovqat texnologiyasi - Referatlar

Консерва корхоналарида қўлланиладиган иссиқлик аппаратлари ҳақида умумий тушунча

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

39 KB

Ko'chirib olish

Консерва корхоналарида қўлланиладиган иссиқлик аппаратлари ҳақида умумий тушунча Хом ашёни қайта ишлаш давомидаги кўпчилик жараёнлар - стерилизациялаш, қовуриш, буғлатиш, бланширлаш, қуритиш ва бошқалар маҳсулотга иссиқлик таъсир қилиш орқали амалга оширилади. Хар қандай иссиқлик ишлов берилганда масулотнинг ҳарорати ёки унинг агрегат ҳолати ўзгаради ва маҳсулот билан муҳит орасида иссиқлик алмашинуви юзага келади, муҳит бу жараёнда ёки иссиқлик беради ёки иссиқликни қабул қилади. Иссиқлик ишлов беришнинг мақсадига асосланиб (намликни қисман камайтириш, маҳсулотга маълум хид ва маза бериш учун, микроорганизмларни ҳаётини тўхтатиш учун, кейинги жараёнларни енгиллатиш учун) ишлов беришнинг муддати маҳсулотнинг ва иссиқлик ўтказувчининг ҳарорати, маҳсулот юзасидаги босим ва бошқа технологик кўрсатгичлар назарда тутилган ҳолда маҳсус технологик тартиб яратилади. Маҳсулотларга ишлов бериш борасида кетадиган иссиқлик жараёнлари иссиқлик бериш ва масса бериш қонунияти асосида амалга ошади. Шу қонуниятга асосланиб иссиқлик ускуналарини иши ўрганилади ва янги иссиқлик ускуналари лойиҳаланади, зарур бўлган иссиқлик энергиясининг миқдори аниқланади, материал ва иссиқлик баланслари тузилади. Материал ва иссиқликнинг балансини таҳлил қилиш орқали жараённи тўғрилиги, ундаги камайишларнинг катталиги, ҳамда уларни олдини олиш йўллари ва усулларини айтиб бериш мумкин. Аммо, маҳсулотларга иссиқлик ишлов беришдаги ҳамма жараёнлар ҳам иссиқлик берувчи ва масса берувчи қонуниятга бўйн синмайди.

Бундай мураккаб ва стационар бўлмаган жараёнларга қуйидагилар киради: ваннадаги сувда хар хил шаклга эга бўлган ва бир хил бўлмаган маҳсулотни иситиш ёки совутиш; узлуксиз ўзгарувчан ҳароратда концентрланган томат маҳсулотлари (паста) ва повидлони қайнатиш; сабзавот ёки балиқ қовуриш жараёнидаги (маҳсулотда намлик ажралган сари ёғнинг ҳам, маҳсулотнинг ҳам ҳарорати ўзгаради) иссиқлик аламашинуви. Консерва саноатида иссиқлик ташувчи манбаа сифатида тўйинган сув буғи, айрим ҳолларда, қиздирилган ёғ, ҳаво ва сув ҳизмат қилади. Асосий иссиқлик ташувчи сифатида тўйинган буғдан фойдаланишнинг боиси шундаки, уни масофага узатиш ва миқдорини бошқаришни қулайлиги, ҳароратни босимни ўзгартириш орқали бир хилда ушлаб туришни онсонлиги, безарарлиги, яширин ҳолдаги катта иссиқлик конденсатини тутганлиги, ўтказувчи труба ва ускуналар материалига кам зиён етказиши, ёнғинга қаршилиги, қимматини (нарҳини) юқори бўлмаганлиги ва ниҳоят сув буғини овқат маҳсулоти билан бевосита тўқнашган ҳолда ишлатиш мумкин. Иссиқлик аппаратларидан фойдаланилганда махсус формула ёрдамида иссиқлик ташувчининг сарф қилиниши аниқланади. Яна иссиқлик жараёнида сарфланадиган иссиқлик энергиясининг миқдори ҳам ҳисобланади. Уни ҳисоблашда маҳсулотни аппаратни, тарани, ишлаб чиқариш жараёнини қиздиришга кетган иссиқлик миқдорини билиш керак. Айтилган ҳисоб-китоблар фақат бу билан тўҳтамайди, балки яна ҳам мураккаблашади (юзани қизиши; аппаратнинг иссиқлик унумдорлиги ва ҳ.). Шунинг учун уларни юқориги курсларда кўриб чиқамиз. Кўп ҳолларда технолгик жараёнлардаги иссиқлик ишлов беришни замонавий усул- электр ишлов бериш билан алмаштирилади, уни биз қуйидаги жадвал орқали кўришимиз мумкин.

1-жадвал Электр ишлов бериш хили электромагнит тўлқинларинг частотаси, Гц Жараённинг номи Доимий ёки паст частотали токлар билан 60 Бевосита қиздириш, маҳсулот пишириш (нон ёпиш), пастеризациялаш, ҳайвон ёғини эритиш. Юқори частотали токлар билан 10 3 -10 6 Стерилизациялаш ва пастеризациялаш, қиздириш, қуритиш, донни қовуриш, қайнатиш, ёпиш (нон), гўштни муздан тушириш. Инфрақизил нурлар билан 10 12 -10 14 Қиздириш, қуритиш, қайнатиш, донни қовуриш, кондитер маҳсулотларини ёпиш. Ультрабинафша нурлар билан 10 15 -10 17 Стерилизациялаш. Рентген нурлари билан 10 17 -10 19 Стерилизациялаш. Гамма -нурлар билан 10 20 Стерилизациялаш Консерва саноатида маҳсулотни консерваланга ҳолатга келтириш учун албатта иссиқ ишлов берилади, иссиқлик ишлов берилмасдан деярли хеч қандай (микробиологик усул қўллашдан ташқари) консерва маҳсулоти тайёрлаб бўлмайди. Тайёр маҳсулот ишлаб чиқариш учун хом ашёга таъсир этиладиган иссиқлик ишлов бериш турлари хар хил, хом ашё буғда ёки қайноқ сувда ушланади (бланширланади), ёғда тобланади, ёғда сўлитилади, иссиқ муҳитда

қуритилади, намлиги буғлатилади ва ниҳоят пастеризация ёки стерилизацияланади. Иссиқлик ишлов беришнинг хилига ва мақсадига қараб қўлланиладиган қурилма ва ускуналар ҳам ҳар хил бўлади. Хом ашёга иссиқ ишлов берувчи қурилма ва ускуналарни ўрганиш бирмунча мураккаб жараёнларни ўз ичига камраган. a

O'xshashlar

Консерва корхоналарида қўлланиладиган механик қурилмалар

Иссиқлик аппаратлари 2

Консерва маҳсулотлари ишлаб чиқариш жараёнларда қўлланиладиган жихозлар

Механик курилмалар ҳакида умумий тушунча

Иссиклик аппаратлари