Standartlashtirish bo‘yicha Davlat nazorati - Metrologiya - Referatlar

Standartlashtirish bo‘yicha Davlat nazorati

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

280.5 KB

Ko'chirib olish

Standartlashtirish bo‘yicha Davlat nazorati Reja. 1. Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha davlat nazorati. 2. “O‘zstandart” agentligi tashkiloti haqida.

Metrologiyaga va standartlashtirishga oid faoliyatni davlat tomonidan boshqarishni metrologiya bo‘yicha milliy organ – “O‘zstandart” agentligi (keyinchalik “O‘zstandart” deb ataymiz) amalga oshiradi. Uning vakolati xususida keyingi mavzuda fikr yuritamiz. “O‘zstandart” ga Respublika hududida quyidagi davlat metrologiya tekshiruvi va nazoratini amalga oshirish vazifasi ham yuklatilgan: o‘lchash vositalarini sinash; o‘lchash vositalarini tekshiruvdan o‘tkazish; yuridik va jismoniy shaxslarni o‘lchash vositalarini tayyorlash, tekshiruvdan o‘tkazish, ta’mirlash, kalibrlash va sotish huquqini beradigan litsenziyalar bilan ta’minlash hamda akkreditlash; o‘lchash vositalarining holati va yo‘nalishini, o‘lchashlarning bajarilish uslubiyatlarini tekshiruvdan o‘tkazish, metrologiya qoidalariga rioya etilishini nazorat qilish. Davlat metrologiya tekshiruvi va nazoratining obyektlari quyidagilar hisoblanadi: etalonlar; o‘lchash vositalari; modda va materiallar tarkibi hamda xossalarining standart namunalari; axborot o‘lchash tizimlari; o‘lchashlarni bajarish uslubiyatlari; metrologiya normalari va qoidalarida nazarda tutilgan o‘zga obyektlar. Davlat metrologiya tekshiruvi va nazoratini ko‘pgina sohalarda tadbiq etish mumkin. Bu sohalarga quyidagilar kiradi: sog‘liqni saqlash, veterinariya, atrof-muxitni muhofaza qilish;

moddiy boyliklarni va energetik resurslarni hisobga olish; savdo, tijorat, bojxona, pochta va soliq operatsiyalarini o‘tkazish; zaharli, yengil alangalanuvchan, portlovchi va radioaktiv moddalarni saqlash, tashish hamda yo‘q qilib yuborish; davlat muhofazasini ta’minlash; mehnat xavfsizligini va transport harakati xavfsizligini ta’minlash; sertifikatlanadigan mahsulotning xavfsizligini va sifatini aniqlash; geodezik va gidrometeorologik ishlar; o‘lchash vositalarini davlat sinovidan, tekshiruvdan, kalibrlashdan, ta’mirlashdan va metrologik attestatlashdan o‘tkazish; foydali qazilmalarni qazib olish; milliy va xalqaro sport rekordlarini ro‘yxatga olish. Yuqorida keltirilgan sohalarda foydalanadigan, ishlab chiqarilishi va import bo‘yicha chetdan olib kelinishi lozim bo‘lgan o‘lchash vositalari davlat sinovlaridan yoki metrologik attestatlashdan o‘tishi lozim. Standartlashtirish sohasi bo‘yicha ham Davlat nazorati ish olib bormokda. Uning asosiy vazifasi vazirliklar, mahkamalar va korxonalar, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan standartlar talablariga qat’iy amal qilinishini, yangi standartlarni tadbiq etishni ta’minlash va nazorat etish hisoblanadi. Davlat nazoratining yana bir muhim yo‘nalishi - turli standart toifalarini davlat qaydnomasidan o‘tkazishdan oldin ekspertiza qilishdir. Metrologiya to‘g‘risidagi qonunda ko‘rsatilganidek, o‘lchash vositalarining davlat sinovlarini o‘tkazish, ularning turlarini tasdiqlash va davlat ro‘yxatiga kiritish O‘zstandart tomonidan amalga oshiriladi.

Qonunda yana bir masala - davlat ro‘yxati belgisini qo‘yish to‘g‘risida ham bayon etilgan. Metrologiya haqidagi qonunda aytilishicha, tasdiqlangan o‘lchash vositalariga yoki ularning foydalanish hujjatlariga ishlab chiqaruvchi davlat reyestri belgisini qo‘yilishi shart. Ma’lumki, ishlab chiqarishdagi o‘lchash vositalarining holati va ularni vaqti-vaqti bilan tekshiruvdan o‘tkazib turish har doim e’tiborda bo‘lmoqligi lozim. Ular bo‘yicha ro‘yxatlar tuziladi va o‘lchash vositalari turkumlarining ro‘yxati O‘zstandart tomonidan tasdiqlanadi. 2. O‘zbekiston Respublikasida “O‘zstandart” agentligi tashkiloti haqida Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida standartlashtirish bo‘yicha ishlarni tashkil qilish” to‘g‘risidagi 1992 yil 2 martdagi 93-sonli qaroriga muvofiq O‘zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi huzuri-dagi Standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish O‘zbekiston davlat markazi, keyinchalik (“O‘zstandart” agentligi) - standartlashtirish bo‘yicha Milliy idora hisoblanadi. Uning vakolatiga quyidagilar kiradi: metrologiyaga oid faoliyatni mintaqalararo va tarmoqlararo muvofiqlashtirish; fizikaviy kattaliklar birligi etalonlarini yaratish, tasdiqlash, saqlash va qo‘llash qoidalarini belgilash; o‘lchash vositalari, usullari va natijalariga qo‘yiladigan umumiy metrologik talablarni aniqlash; davlat metrologik tekshiruvini va nazoratini amalga oshirish;

metrologiya masalalari bo‘yicha meyoriy hujjatlarni, shu jumladan, davlatning boshqa boshqaruv idoralari bilan hamkorlikda O‘zbekiston Respublikasining butun hududida majburiy kuchga ega bo‘lgan meyoriy hujjatlarni qabul qilish; metrologiya sohasida ilmiy va muhandis-texnik kadrlarni tayyorlash; O‘zbekiston Respublikasining metrologiya sohasidagi xalqaro shartnomalariga rioya etilishini ustidan nazoratni amalga oshirish; metrologiya masalalari bo‘yicha xalqaro tashkilotlar faoliyatida qatnashish kiradi. “O‘zstandart” tarkibida bir necha bo‘limlar, sektor, laboratoriya, guruhlar, har bir viloyat boshqarma va markazlari, ilmiy-tadqiqot instituti, Milliy Etalonlar Markazi mujassamlashgan. “O‘zstandart” agentligiga qarashli turli soha va tarmoqlarni o‘z ichiga olgan, bir xil nomdagi bo‘limlar ham bor. Bularga standartlar va mahsulotni sertifikatlashtirish bo‘yicha davlat nazorati va o‘lchash vositalarini davlat qiyoslovidan o‘tkazish va attestatlash sohaviy bo‘limlari kiradi. Standartlar va mahsulotni sertifikatlashtirish bo‘yicha davlat nazorati sohaviy bo‘limlar: og‘ir sanoat, mashinasozlik, yengil sanoat, mahalliy sanoat hamda agrosanoat kompleksi doirasida o‘z faoliyatini amalga oshiradi. “O‘zstandart” agentligining ilmiy-uslubiy markazi etib, O‘zbekiston Respublikasida standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifatini boshqarish sohalaridagi tadqiqot va mutaxassislar malakasini oshirish va qayta tayyorlash instituti - hozirda standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish ilmiy-tadqiqot instituti tayinlangan. Sertifikatlashtirish milliy idorasi quyidagi asosiy yo‘nalishlar bo‘yicha o‘z faoliyatini amalga oshirmoqda:

Respublikada sertifikatlashtirishni qo‘llash va takomillashtirishning umumiy siyosatini ishlab chiqish, qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi tegishli davlat idoralari bilan aloqalarni o‘rnatish; sertifikatlashtirish masalalari bo‘yicha boshqa mamlakat va xalqaro tashkilotlarning vakillari bilan, o‘zaro kelishilgan asosda aloqalarni o‘rnatish, kerak bo‘lsa, bu tashkilotlar faoliyatida O‘zbekiston Respublikasining qatnashishini ta’minlash; sertifikatlashtirishda yagona qoida va ish tartiblarini belgilash, bularga rioya qilishning nazorati, sertifikatlashtirish natijalari bo‘yicha hujjatlarni axborotli ma’lumot bilan ta’minlash. Vazirlar Mahkamasining 2002 yil № qarorini bajarish yo‘lida “O‘zstandart” o‘zining viloyat boshqarmalarini (SMSHM) tuzib, ularning ishlariga hartaraflama ko‘mak ko‘rsatmoqda. Respublikadagi sinov laboratoriyalarini akkreditlash ishlari jadal qadamlar bilan amalga oshirilmoqda. Farg‘ona, Qo‘qon, Qarshi, Buxoro, Samarqand shaharlaridagi sinov laboratoriyalari akkreditlanib, hozirda ular turli sinov amallarini o‘tkazmoqdalar. Faqatgina Farg‘onadagi sinov laboratoriyasida o‘tkazilgan sinovlar natijasiga ko‘ra “Azot” ishlab chiqarish birlashmasi, Quvasoy chinni zavodi, Rishton kulolchilik mahsulotlari zavodi, “Quvamebel” ishlab chiqarish birlashmasi mahsulotlari muvofiqlik sertifikatini olishga sazovor bo‘ldilar. “O‘zstandart” agentligi tarkibidagi oziq-ovqat va qishloq xo‘jalik mahsulotlarini tekshiruvchi sinov laboratoriyasi akkreditlangan laboratoriyalardan hisoblanib, shu kungacha o‘nlab, muayyan turdagi mahsulotlarga muvofiqlik sertifikati berildi.

O‘zbekiston standartlashtirish va sertifikatlashtirish agentligi («O‘zstandart» agentligi) markaziy apparatining tuzilmasi Standartlashtirish, muvofiqlash-tirish va davlat nazorati boshqarmas и Sifat tizim-larini joriy etish bo‘limi Agentlikning hududiy boshqarmalarida alkogolli mahsulotlar sifati bo‘yicha inspektorlar Alkogolli mahsulotlar Sifati inspeksiyasi bo‘limi Bosh metrolog Metrologiya boshqarmasi Xalqaro hamkorlik bo‘limi Axborot texnologiyalarini joriy etish bo‘limi Yuridik bo‘lim Umumiy bo‘limBosh direktor Moliya- iqtisodiyot bo‘limiMuvofiqlikni tasdiqlash sohasidagi texnika siyosati boshqarmasiBosh direktor o‘rinbosari Bosh direktor o‘rinbosari Akkreditatsiya va, inspeksiya nazorati boshqarmasi Alkogolli mahsulotlar sifati bo‘yicha Davlat inspeksiyasi boshlig‘i

O‘zbekiston standarlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish agentligi (“O‘zstandart” agentligi) ning tashkiliy tuzilmasi Toshkent shahar SMB Xorazm SMBFarg‘ona SMBToshkent SMBSurxondaryo SMB Sirdaryo SMBSamarqand SMB Namangan SMB Navoiy SMBQashqadaryo SMB Jizzax SMB Davarxitektqurilish qo‘mitasining standartlashtirish va sertifikatlashtirish xizmati Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasining standartlashtirish va sertifikatlashtirish xizmati Sog‘liqni saqlash vazirligi-ning standartlashtirish va sertifikatlashtirish xizmatiQoraqalpog‘iston SMB Andijon SMB Buxoro SMBHududiy standartlash-tirish va metrologiya boshqarmalari (SMB) Standartlashtirish metrologiya va sertifikatlashtirishni rivojlantirish bo‘yicha Idoralararo kengash “ O‘zstandart” agentligi Yuridik shaxslarning metrologiya xizmatlari Sertifikatlashtirish bo‘yicha akkreditatsiya qilingan organlar Akkreditatsiya qilingan sinov laboratoriyalari Standartlashtirish bo‘yicha tarmoq texnik qo‘mitalari Standartlashtirish bo‘yicha tarmoq bazaviy tashkilotlari Metrologiya bo‘yicha tarmoq bazaviy xizmatlariStandartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirishni rivojlantirish maxsus jamg‘armasi Firma do‘koni bo‘lgan «Standartlar» bosmaxonasi Shtrixli kodlashtirish markazi Milliy etalonlar markaziMalaka oshirish markazi Standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish ilmiy-tadqiqot instituti Respublika metrologiya xizmatlari ko‘rsatish markazi Respublika sinov va sertifikatlashtirish markazi Hududiy sinov va sertifi-katlashtirish markazi Sertifikatlashtirish bo‘yicha akkreditatsiya qilingan organlar va yirik bojxona terminallari huzuridagi sinov laboratoriyalari Andijon «Etalon» zavodi AJ Buxoro «Etalon» zavodi AJ Qo‘qon «Etalon» zavodi AJ Namangan «Etalon» zavodi AJ Samarqand «Etalon» zavodi АЖ Farg‘ona «Etalon» zavodi AJ Urganch «Etalon» zavodi AJ Nukus «Etalon» zavodi AJ

$SHAPE \* MERGEFORMAT$

Hududiy standartlashtirish va metrologiya boshqarmalari (SMB) apparatining namunaviy tuzilmasi BuxgalteriyaBoshliq Boshliq o‘rinbosari Akkreditatsiya qilinadigan sertifikatlash-tirish organlari va sinov laboratoriyalarini nazorat qilish bo‘limiStandartlash-tirish bo‘limi Alkogolli mahsulotlar sifati bo‘yicha inspektorlarO‘lchov vositalari-ning metrologik nazorati bo‘limi Standartlarnin g davlat nazorati bo‘limi Umumiy bo‘lim

Respublika hududiga keltiriladigan yoki undan chetga chiqariladigan mollar (mahsulotlar) ning havfsizligini tasdiqlash bilan bog‘liq bo‘lgan amallar tegishli davlat idoralari bilan kelishilgan holda O‘zstandart tomonidan tayyorlangan alohida hujjat bo‘yicha bajariladi. Xalqaro hamkorlikni rivojlantirish maqsadida Turkiya va Xitoy davlatlari bilan standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya sohalarida hamkorlik qilish niyatida bitim tuzildi. Bu yo‘ldagi ishlar o‘z mevasini bermoqda. Turkiya mutaxassislari Toshkentda bo‘lib, “O‘zstandart” tomonidan uyushtirilgan Respublika seminarlarida sertifikatlashtirish sohasida ma’ruzalar bilan qatnashmoqdalar. O‘zbekiston Respublikasi Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi qatoriga kiruvchi mamlakatlar bilan standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya sohalarida yaqin hamkorlik qilmoqda. Standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida ilmiy tadqiqot ishlari ham o‘z yo‘nalishiga egadir. O‘z SMSITI standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida asosiy ilmiy-uslubiy baza hisoblanadi. Ushbu institut yuqorida qayd etilgan sohalar bo‘yicha fundamental tadqiqotlar olib borishi bilan bir qatorda respublikaning ushbu sohalar buyicha malaka oshirish va qayta tayyorlash instituti hamdir. Shu sohalardagi belgilangan maqsadlarni amalga oshirish uchun u: standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifati sohalarida hozirgi xalqaro talablarga javob beradigan milliy ilmiy baza yaratadi; standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifati milliy tizimlarini yaratishda ularning ilmiy va uslubiy asoslarini ishlab chiqadi; mahsulotning raqobatdoshlik qobiliyatini ta’minlaydigan, atrof-muhitni ishonchli darajada himoya qilishga, inson sog‘lig‘ini saqlashga, mehnat havfsizligini ta’minlashga, mudofaa qobiliyatini oshirishga qaratilgan xalqaro, meyoriy va tashkiliy-uslubiy hujjatlar bilan uyg‘unlashadigan, asos bo‘luvchi xujjatlar ishlab chiqadi va joriy etadi;

standartlashtirish va metrologiya sohalaridagi mavjud yoki uchraydigan muammolarni tadqiqot qilish, davlat tilida meyoriy hujjatlar, ma’lumotnomalar, lug‘atlar yaratadi; yuqori malakali ilmiy kadrlar tayyorlaydi; standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifatining ilmiy masalalari bo‘yicha xalqaro milliy va mintaqaviy tashkilotlar bilan hamkorlikni amalga oshiradi; standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida ishlayotgan mutaxassislarning malakasini oshirishni ta’minlaydi; sertifikatlashtirish sohasida ishlaydigan ekspert-auditorlarni tayyorlaydi va boshqalar. Institut tashkil qilinganiga ko‘p vaqt o‘tmaganligiga qaramay shu kunga qadar respublika hayotida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan bir qator hujjatlar yaratdi va yaratmoqda. Bu hujjatlarning ahamiyati beqiyos bo‘lib, shu sohalardagi ishlarga qo‘yilgan birinchi poydevorlardan hisoblanadi. Institut har taraflama tashkiliy, uslubiy va moddiy-texnika ta’minoti bo‘yicha mustahkamlanmoqda hamda bu sohalarda ishlaydigan tajribali, bilimdon mutaxassislarni tayyorlab, kelajakda mustaqil respublika oldida turgan dolzarb muammolarni yechishga o‘zining salmoqli hissasini qo‘shadi, degan umiddamiz.

O'xshashlar

Standartlashtirish bo‘yicha Davlat nazorati

Standartlashtirish Davlat tizimi

O’zbеkiston rеspublikasining standartlashtirish davlat tizimi

Standartlar va o’lchov vositalari ustidan davlat nazorati

O'ramlarga qadoqlangan tovarlar miqdori ustidan davlat metrologiya nazorati