Бурғилаш эритмаларининг бажарадиган функциялари ва хоссалари - Konchilik ishi - Referatlar

Бурғилаш эритмаларининг бажарадиган функциялари ва хоссалари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

55 KB

Ko'chirib olish

Бурғилаш эритмаларининг бажарадиган функциялари ва хоссалари Режа: 1. Бурғи ва бурғилаш қувурларини совутиш ва мойлаши 2. Қудуқ тубини тозалаш 3. Бурғиланган тоғ жинсларини қудуқдан олиб чиқиш

Бурғилаш эритмаларининг хоссалари юқори тезликда бурғилаш ишлари олиб борилаётганда хавфсизликни таъминлаб, қудуқни максимал маҳсулдорлигини якунловчи ишлар олиб борилаётганда таъминлаб бериши шарт. Хоссалари бошқариладиган бурғилаш эритмаларини қўллаш сезиларли ҳаражатларга олиб келиб, ушбу ҳаражатлар иқтисодий тарафдан ўзини оқлаши зарур. Бунинг учун эса бурғилаш эритмасини бурғилаш жараёнида ўзини тутиши ва мавжуд бўлган кимёвий реагентлар ёрдамида унга бурғилаш шароитлари талаб этадиган сифатлар берилиши керак. Бурғи ва бурғилаш қувурларини совутиш ва мойлаши Қудуқларни бурғилаш жараёнида бурғи билан парчаланаётган тоғ жинси ҳамда айланаётган бурғилаш қувурлар жамламаси ва қудуқ деворларида маълум бир тебраниш кучлари ҳосил бўлади. Агарда қудуқда бурғилаш эритмаси бўлмаганида, бурғилар тезликдан ишдан чиққан бўлар эди, бурғилаш қувурлари эса кучли емирилишга учрар эди. Қудуқда бурғилаш эритмасининг бўлиши эвазига тебраниш коэффициенти камаяди, бурғининг ва бурғилаш қувурларининг тоғ жинсларига тегиб тебраниши натижасида ҳосил бўладиган иссиқлик эса пасаяди. Қудуқ деворларида ҳосил бўлдадиган сирпанчиқ гил қобиғи ҳам тебраниш кучларини камайишига олиб келади. Бу эса ўз навбатида бурғилаш қувурларнинг ишлаш вақтини узайтиради. Барча бурғилаш эритмалари етарли даражада юқори иссиқлик ўтказувчанликка эга бўлиши ва яхши мойлаш хусусиятига эга бўлиши зарур. Чунки бурғилаш эритмаси бурғи ва бурғилаш қувурларини яхши совутиши ва уларнинг емирилишига йўл қўймаслиги зарур. Ушбу икки сифат гилли бурғилаш эритмаларига хос бўлиб, ушбу сифатларни сақлаб қолиш учун қўшимча ҳаражатлар талаб қилинмайди.

Қудуқ тубини тозалаш Қудуқ тубини тозалаш – бу бурғилаш эритмасининг асосий функцияси ҳисобланиб, бурғига нисбатан юқорироқ ўқ кучи берилганда роторнинг юқори айланиш тезлигидан ва қувватли гидравлик насослар ишлатилганда бурғилашнинг максимал тезликда олиб борилишига замин яратиб беради. Микро бурғилар билан қудуқлар бурғилаш тажрибаси шуни кўрсатадики, қудуқ туби юзасига бериладиган босимлар фарқи юқори бўлиши бурғилашда ажратиб олинган тоғ жинси бўлаклари қудуқ тубида қолиб яна қайтадан бурғи ёрдамида майдаланади. Бу эса ўз навбатида бурғилашнинг тезлигини пасайтиради. Ушбу ҳолатларни бартараф этиш учун бурғилаш эритмаси юқори оқим тезлигида бурғи парчалаган тоғ жинси бўлакларини қудуқ тубидан тозалаши керак. Бунинг учун эса гидромонитор бурғиларини қудуқларини бурғилашда ишлатишни талаб қилади. Гидромонитор бурғилар қўлланганда бурғилаш эритмаси иложи борича кичик солиштирма оғирликка, юкорироқ сув ажратиш кўрсаткичига ва жуда кичик юза кучланишига эга бўлиши керак. Бундай хоссалрга эга бўлган бурғилаш эритмалари тоғ жинси бўлаклари орасига яхшироқ кириб боришини таъминлаб, улар орасидаги босимлар фрқини камайтиради ва тоғ жинси бўлакларини қудуқ тубидан зудлик билан кўтарилишига шароит яратиб беради. Қудуқ туби юзаси парчаланган тоғ жинси бўлакларидан тўлиқ тозаланганда, бурғи тоғ жинсига максимал тезликда ботади ва унинг фойдали иш коэффициенти юқори бўлишини таъминлайди. Бурғиланган тоғ жинсларини қудуқдан олиб чиқиш Тоғ жинси бўлакларини қудуқдан олиб чиқиш бу бурғилаш эритмасининг асосий функцияларидан бири ҳисобланиб, бурғилаш эритмасининг хоссалари ва қудуқдан чиқаётган эритма оқимининг тезлигига боғлиқ бўлади. Бурғиланган тоғ жинсларини қудуқдан самарали олиб,

чиқишга бурғилаш эритмасининг солиштирма оғирлиги, шартли қовушқоқлиги мувозанат ҳолда силжиш кучланиши кўрсаткичлари таъсир кўрсатади. Бурғилаш насосларининг бурғилаш эритмасининг қудуқга ҳайдаш қувватидан фақатгина оқим тезлигига таъсир қилади. Тоғ жинси бўлакларининг бурғилаш эритмаси ҳаракатда бўлмаган ҳолатда чўкиш тезлиги уларнинг шакли, ўлчами, бурғилаш эритмаси ва тоғ жинси бўлаклари солиштирма оғирликлари фарқига, эритманинг қовушқоқлиги ва унинг тиксотропик хоссаларига боғлиқ бўлади. Тиксотроп бўлмаган бурғилаш эритмалари учун тоғ жинси бўлакларининг чўкиш тезлиги Стокс формуласи ёрдамида аниқланади:1 2 36 ) ( 2    бэ тж gD V   бу ерда: g – оғирлик кучи тезланиши, см/сек 2 ; D – тоғ жинси бўлагини диаметри ёки ўлчами, см;  тж – тоғ жинси бўлагини солиштирма оғирлиги, г/см 3 ;  бэ – бурғилаш эритмасининг солиштирма оғирлиги, г/см 3 ;  1 – бурғилаш эритмасининг эҳтимолий қовушқоқлиги, Пз. Ушбу формуладан кўриниб турибдики, тог жинси бўлаклари ва бурғилаш эритмасининг солиштирма оғирликлари орасидаги фарқ ва тоғ жинси бўлакларининг ўлчами кичик бўлганда, ҳамда бурғилаш эритмаси юқори қовушқоқликка эга бўлса қаттиқ бўлаклар эритмада муаллақ ҳолатда қолади. Қудуқдан бурғиланган тоғ жинси бўлаклари чиқиши учун қудуқдан чиқаётган бурғилаш эритмаси оқимининг тезлиги тоғ жинси бўлаклари чўкиши тезлигидан юқори бўлиши зарур. Тикстроп бурғилаш эритмаларида бурғилаш насоси тўхтатилганда структура ҳосил бўлиб тоғ жинси бўлакларининг чўкишига йўл қўймайди. Бурғилаш эритмаларининг мувозанат ҳолда силжиш кучланиш кўрсаткичи кенг чегарада ўзгаради. Бироқ сув асосидаги гилли бурғилаш эритмаларида осонлик билан шундай структура катталигини олиш мумкинки, ушбу

структура ёрдамида турли нормал солиштирма оғирликка эга бўлган тоғ жинси бўлаги турғун ҳолатдаги бурғилаш эритмасида муаллақ туради. Масала. Куйидаги шароит учун бурғиланган тоғ жинси бўлакларини ер юзасига олиб чиқиш учун зарур бўлган бурғилаш эритмасининг миқдорини аниқланг: бурғининг диаметри D б =295 мм; бурғилаш қувурининг диаметри D б қ =146 мм. Бурғиланаётган қатлам гил тоғ жинсларидан ташкил топган. Ечими. Амалий хисоб китоблар учун бурғилаш эритмасининг минимал узатилиш кўрсаткичини қуйидаги формула орқали аниқлаш мумкин: Q min = 0,785х10 3 ( D 2 б – D 2 бқ )х V min ; Бу ерда V min –қудуқдан чиқаётган бурғилаш эритмаси оқимининг минимал тезлиги бўлиб бурғилаш қувурлари жамламаси элементларида салник ҳосил бўлиши ва қудуқ деворининг ифлосланиши кузатилади. Ушбу тезликнинг бирлиги м/ сек билан ифодаланади.Бурғилаш амалиётида гил ва гилли сланец ҳамда қум қатламларини бурғилашда V min =0,9-1,3 м/сек ва бошқа турдаги тоғ жинсларини бурғилашда эса V min = 0,75-1,0 м/сек га тенг бўлишлиги белгилаб қўйилган. Кудуқдан чиқаётган бурғилаш оқимининг тезлиги 0,5 м/сек гача ва ундан кичик бўлган ҳолатларда бурғилашнинг техник иқтисодий кўрсаткичлари кескин равишда ёмонлашади. Шунинг учун ҳам V min =1,1 м/сек қилиб олиб, бурғилаш эритмасининг минимал узатилиш кўрсаткичи Q min ни аниқлаймиз. Q min = 0,785х10 3 (0,295 2 – 0,146 2 )х 1,1=56,5 л/сек. Демак бурғилаш насосларининг эритмани узатиш самарадорлиги 56,5 л/сек дан кам бўлмаслиги зарур.

Адабиётлар : 1. Булатов А.И., Пеньков А.И., Проселков Ю.М. Справочник по промывке скважин. М., Недра, 1984. 2. Аветисян Н.Г., Шеметов В.Ю. Выбор водоотдачи бурового раствора при разбуривании глинистых отложений. – РНТС. «Бурение», 1980, №1 3. Войтенко В.С., Леонов Е.Г., Филатов Б.С. Выбор типа промывочной жидкости, обеспечивающей наибольшую устойчивость пород на стенках скважин. – В кн.: Бурение газовых и газоконденсатных скважин. М., ВНИИЭГазпром, 1974, вып. 2. 4. Габузов Г.Г., Проселков Ю.М. Определение подачи буровых насосов с учетом гидротранспорта бурового шлама. – Тр. ВНИИКРнефти, вып.17. 1980. 5. Головко В.Н. Оборудование для приготовления и очистки промывочных жидкостей. М., Недра, 1978. 6. Городнов В.Д., Тесленко В.Н., Колесников П.И., Челомблев Б.К. Исследование глин и новые рецептуры глинистых растворов. М., Недра, 1971. 7. Круглицкий Н.Н., Агабалянц Э.Г. Методы физико-химического анализа промывочных жидкостей. Киев, Техника, 1972. 8. Материалы VII Всесоюзного научного семинара по гидравлике промывочных жидкостей и тампонажных растворов. Баку, изд. АзИННефтехим, 1980. 9. Мирзаджанзаде А.Х., Караев А.К., Ширинзаде С.А. Гидравлика в бурении и цементировании нефтяных и газовых скважин. М., Недра, 1979.

O'xshashlar

Бурғилаш эритмаларининг коллоид кимёвий хоссалари

Бурғилаш эритмаларининг кўрсаткичлари ва уларни ўлчаш усуллари

Ювувчи бурғилаш эритмалари

Хориж давлатлардаги реагентлар ҳақида маълумотлар

Тоғ жинси парчаларининг қудуқ танасида ва ер юзасидаги қабул қилувчи идишларда чўктириш