Буюк тикланиш йўли 2 - Jismoniy tarbiya - Referatlar

Буюк тикланиш йўли 2

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

24.849609375 KB

Ko'chirib olish

Буюк тикланиш йўли 2 Режа : 1. Иккинчи мақола 2. Инсон омили 3. Миллий тикланишимиз мухолифлари 4. Бизни тиклаган шоирлар

Иккинчи мақола Барча соҳалар юксалиши — маънавиятдан Ахлоқи билимидан паст одам — орқага кетаёт-ган одамдир. Аристотель Ислоҳотлар аввалида мамлакатимизда нафақат мод- дий фаровонликка, айни пайтда маънавий юксалишга эришиш шарт, деб белгиланиши жамият ҳаётида сув би- лан ҳаводек зарур бўлган барқарорликни таъминламоқда. Чунки «бозор иктисодиётининг ўзи ҳамма нарсани жой- жойига қўяди» деб, нуқул моддий бойлик ортидан қувиш халқимизнинг характерига ҳам, инсонпарварлик билан йўғрилган миллий ғоямизга ҳам тўғри келмас эди. Шу боис ислоҳотларни амалга оширищда маънавият ва иқтисоди- ёт бир-бирини инкор этмайди, аксинча, бир-бирини қув- ватлаб, ўзаро таъсирланиб, ривожланиб боради, деган қать- ий қоида дастуруламалга айланди. Яратилаётган «узбек мўъжизаси»га куч, миллий жозиба бахш этди. Дунёнинг энг халқпарвар кишилари миллийлик, маъ-навиятни асраш ҳақида қайғуриб келишган. Шу ўринда атоқли инглиз олими Жон Леббокнинг «Миллатнинг ҳақиқий шарафи ҳудудининг бепоёнлигида ҳам, ерининг унумдорлигида ҳам, табиатининг гўзаллигида ҳам эмас, балки халқнинг ғоявий ва ахлокий баркамоллигига боғ- лиқ» деган сўзлари ёдга тушади. Ана шундай маърифат- парварлардан бири В.Белинский: «Миллийликсиз инсо-ният мантиқий мавҳумликка, мазмуни йўқ сўзга, маъно- си йўқ товушга айланиб қолади», деган эди. Кези келганда инсоният маънавиятига дахлдор бир воқеани эслаш ўринли бўлар. 1989 йили БМТ томони- дан «Инсоният ўз инсонийлигини сақлаб қола олади ми?» номли илмий-тадқиқотнинг таш- вишли натижаси чоп этилди. Бу китоб устида жаҳоннинг 34 мамлакатидан йиғилган энг машҳур олимлар ишлаш - ди . Бироқ ўшандан буен ўтган 19 йил давомида гумани тар муаммолар камаймади , аксинча , кўпайиб келаверди . Ниҳоят , 2008 йили Ўзбекистон Раҳбари ушбу муаммо ечимларини окибатдан эмас , сабабдан - инсоннинг ўзи -

дан , унинг маънавиятидан излаш кераклигини асослаб берди . Президентимиз давлат раҳбарлари орасида бирин - чилардан бўлиб , « маънавият » тушунчасини илмий , сиё - сий истеъмолга киритди . Шу сабабли « Юксак маънави ят — енгилмас куч » китоби жаҳоннинг ўнлаб тилларига таржима қилинди , қилинаётир . Бу - одамдаги инсоний - ликни , она сути , ота ўгити билан сингган миллийликни сакдаш , бойитиш ташаббусининг дунёдаги эътирофини тасдикдамоқца . Президентимиз томонидан ислоҳотлар комплексида маънавий ислоҳотнинг етакчи роли методологик асослаб берилди. Миллатни юксак маънавиятли қилиш давлат сиёсатининг устувор йўналишига айланди. Чунки Юрт- бошимиз таъкидлаганидек: «Моддий ислоҳотлар, иқтисо- дий ислоҳотлар — ўз йўлига. Уларни ҳал қилиш мумкин. Халқнинг таъминотшш ҳам амаллаб туриш мумкин, аммо маънавий ислоҳотлар - қуллик, мутелик исканжасидан озод бўлиш, қаддини баланд тутиш, ота-боболаримизнинг удум-ларини тиклаб, уларга ворис бўлиш — бундан оғирроқ ва бундан шарафлироқ вазифа йўқ, бу дунёда». Инсон омили Автомобилсозлик ҳам, ғаллачилик ҳам, қурилиш, санъ- ату саноат, соғлиқни сақлаш, банк иши — ҳаммаси инсон омилидан бошланади, инсонда тугайди. Яъни тадбиркор, қурувчи, фермер, банкир, ишчининг «Мен нима учун ишлашим керак? Қандай ишлашим керак?» деган савол-ларга жавоби ва бу йўлдаги амали ё таназзулни, ё тарақ- қийни белгилайди. Ишлаётган одамнинг «пул топиш»дан бир бахя юқорида турувчи мотиви, яъни маънавий моти ви бўлса, иқтисод ҳам, сиёсат ҳам, қишлоқ хўжалиги, са- ноат, мудофаа, қурилиш ҳам шунча тез ривожланади. Чун- ки: «Барчамиз яхши англаб олишимиз керакки, ҳаётимиз-нинг бошқа соҳаларвдаги аҳвол, амалга оширилаётган ис- лоҳотларимизнивг самарадорлиги, аввало халқ маънавия- тининг тиклакиши, тарихий меросимизнинг кенг ўргаиили- ши, анъаналаримизнинг сақланиши, маданият ва санъат, фан ва таълим ривожи билан узвий боғлиқдир». Бундан

маънавият — маънавият учун эмас, инсон фаровонлигига қаратилган ислоҳотлар самарадорлиги учун, деган ҳақиқат ошкор эмасми? Маънавий қашшоқ миллат ҳеч қачон иқтисодий ва ижтимоий-сиёсий тараққиётга эриша олмаган. Маънави ят қанча кжсак бўлса, миллий тикланишнинг инсон оми- ли кучаяди. Унинг иш самарадорлиги, баракаси шунча юксак бўлади. Юксак маънавиятли киши ёмон ишлаши, ёмон фуқаро бўлиши, бировга ёмонлик исташи мумкин эмас. Чунки у ўзини бошқаларга, мамлакат ҳаётига, тақ-дирига дахлдор деб билади. Ўз меҳнати билан нафақат даромад олаётганини, балки миллий тикланишимизга ҳисса қўшаётганини билади. Бундан мамнун, бардам юра- ди. Шу маънода юксак маънавият Ўзбекистоннинг ен- гилмас кучига айланаётир. Миллий тикланишимизга суръ- ат ва қувват бераётир. Бундан эса Президентимиз томо- нидан маънавиятни ислоҳ қилиш нега биринчи даражали вазифа сифатида кун тартибига қўйилганининг ҳикмати тобора равшан бўла бормоқда. Миллий тикланиш — тўхтамай, узлуксиз кўтарилиш, ривожланиш демак. Бунда бир эмас, бир неча авлодлар иштирок этади. Тикланишнинг бардавомлиги учун биз-лардан озод ва обод Ватанни қабул қилиб оладиган ав лодлар қандай бўлиши керак? Бу саволга Президентимиз- нинг халқимизда машҳур бўлиб кетган «Фарзандларимиз биздан қўра кучли, билимли, доно ва албатта бахтли бўлиш- лари шарт!» деган шиори жавоб. Марра жуда, жуда ба ланд қўйидди. Натижалари ҳар биримизни қувонтирмоқ- да. Ушбу талаб абадий миллий шиоримиз бўлиб қолиши керак. Бунинг учун ҳар бир ота-она «Фарзандим мендан кўра кучли, билимли, доно ва албатта бахтли бўлиши шарт!» деб ният қилсин. Ўз фарзандини ана шу юксак маррага етказиш учун хар кунлик амалий тарбияга ки- ришсин. Ана шунда ҳар бир оилани, ҳар бир Узбекистан фарзандини ушбу буюк маррада кўрамиз. Миллий тикланишимизда ёшларимизнинг ҳозирги за мен фани, техника ва технологияси ютукларини чуқур ўзлаштириши ҳал қилувчи омит. Юксак ривожланган мам- лакатлар тажрибалари қайси мамлакат ёшлари замонавии фан, техника ва технология ютукларини мукаммал эгал- ласа, мамлакат тараққиётига

қўшадиган хиссаси шунча- лик кўп бўлишини тасдиқлаб турибди. Кўп миллатлиликни, мультикультурализмни айрим давлатларда муаммо, хавф, деб айюҳаннос солишмоқда. Бизда эса миллатлараро тотувлик миллий мафкурамиз- нинг асосий ғояларидан бири. «Миллий гоя — бизнинг ғоя» деган ибора республикамизда тинч-фаровон яшаёт- ган барча халқ ва элатларнинг тилида, дилида, аҳилли-гида намоён. Республиканинг миллий-маданий ранг- ба-ранглиги маънавий қайта тикланиш, янгиланиш омили бўлиб хизмат қилмоқда. Миллий тикланишимиз мухолифлари — Кўплаб бузғунчи ғояларнинг асосий таъсир объекти ёш, мустақил мамлакатлар бўлиб қолмоқда. Бундай ғоя эгаларининг мақсадлари аён — ўз мавқеини ўзга минтақа-ларда мустаҳкамлаб, уларни ўз таъсири остига олиш, су - верен давлатларни ўз манфаати доирасига киритиш, мус- тақиллигини заифлаштириш. Шу туфайли «Минтақада шаклланган ижтимоий-иқтисодий, маданий-маърифий алоқаларни издан чиқариш, дуст ва биродар давлат, халқ ва миллатлар ўртасига низо солиш, кескинлик ўчоқларни келтириб чиқариш учун турли ғоявий, диний ва мафкура- вий воситалар ишга солинмоқда» 1 . — Диний экстремизм эса «демократия миллий қадри- ятларга ва маънавиятга зид, халқ ҳокимиятчилиги маъна вий қадриятларнинг йўқолишига олиб келади», деб де- мократик ислоҳотлар йўлига тўсиқ қўйишга уринмоқда. — Коммунистик мафкура ва ахлоқ нормаларидан воз кечилганидан сўнг жамиятда пайдо бўлган ғоявий бўшлиқ- дан фойдаланиб, четдан биз учун мутлақо ёт бўлган, маъ-навий ва ахлоқий тубанлик иллатларини ўз ичига олган «оммавий маданият» ёпирилиб кириб келишга ҳаракат қилаётир. — Ёт мафкуралар, уларга ёлланган «қалам акулалари» аҳоли, ёшларимизни меҳнат, ўқишдан чалғитиб, ўйинлар- га, кўнгил очишга, истеъмолчиликка йўналтириб, ўзла- рига ўхшашга чорлаётир. Бебаҳо миллий қадриятларимиз ўрнига ўйлаб топган «қадриятлари»ни киритиш, муста- қиллик ғояларини

қоралаш, миллийликка секин-аста пу- тур етказиш, авлодларни аждодларга гиж- гижлашга ин- тилмоқда. — «Қийналиб, стресслар билан топиладиган кўп даро- маддан кўра кам зўриқиб эришиладиган ҳаловат яхши. Кел бизнинг сафларимизга», деб ёшларимизни чорламоқда за- монавий «таркидунёчилар» — дауншифтерлар жамиятлари. — Айрим секталар ёшларимизга: «ҳарбий хизматга бор- ма, бурчларингдан қутул, қўй, кел бизнинг сафларга, биз билан бирга бўл» деб имлаётир. — Киберлудомания (гемблинг) болалар ва ўсмирларни ўйинбозликка жалб қилиб, уларни ҳаётдан, меҳнатдан, ўқиш, спортдан ажратиб олиб, қалбларига «бир лаҳзалик омад» васвасасини солаётир. Бу муаммо интернет on-line тизимида ҳам авж олаётир. — «Ватан», «миллат», «миллий давлатчилик» тушунча- лари эскирди. Дунёда бир тилли битта давлат, битта ҳуку- мат тузамиз, Ватанингни қўй, дунё фуқароси бўл», деб аврамоқца космополитизм. — Эгоцентризм мафкураси «Замонавий бўлсанг, ўзинг- ни ўйла», деб ёшларимизда биз шакллантираётган мафку- равий иммунитетни — тўсиқни олиб ташлашга ҳаракат қилмоқда. — «Ҳаёт бу — роҳат, фароғат. Қўй, ўзингни қийнама- гин. Лаззатлан. Ҳамма, ҳамма нарсалар сенинг ҳузур-ҳало- ватингга хизмат қилиши керак», демоқца ёшларимизга гедонизм. Эскапизм «Одамлар орасида яшаш — ғурбатнинг ўзи. Ватаним деб бошингни оғритма, ўз хаёлларинг билан яша», деб биз сингдираётган дахлдорликни ювиб юборишга ин- тилаётир. — Айрим «нодавлат ташкилотлар» ўзларича дунё хари- тасини турли рангларга бўяб, бичиб, «демократия тақчил» мамлакатлар рўйхатларини тузиб олишган. Энг ёмони — бу бузғунчи ғоялар тўдаси чиройли, ёкимли сўзлардан фойдаланади. Чиройли кулиб, маҳлиё килишади. Уларнинг ҳар бир чиройли сўз, ғамзалари ёшлар қулоғи, кўзларига ташланаётган қармоқ.

Ишонамизки, халқимиз, ёшларимиз чиройли сўзловчи ҳеч бир «авлиё»га маҳлиё бўлмайди. Ўзини, Ватанини, ма- ҳалласи, ота-онаси, ука-синглисини улардан асрай олади. Хуллас, ўйлаб қарасак, ўтган 20 йил бир қўлимиз бунёдкор меҳнатда, иккинчиси мустақиллик ҳимоясида бўлибди. Агар ёвуз кучлар бизни яратувчилик меҳнатидан чадғитмаганида, ютуқларимиз бундан-да юксак бўлар эди. Бизни тиклаган шоирлар Жамият тан олган ҳақщатлари билан яшайди. О. Бальзак Телевидениеда, автобус, таксида, газетаю интернетда бир фикрни кўп эшитавериб қулоғимиз ўрганиб қолди. Бу — «Узбекистан, унинг пойтахти, шаҳру қишлоқлари таниб бўлмайдиган даражада тез ўзгариб бораётир», деган фикр. Бундан баъзан «Шундай, тўғри. Яна қандай бўли- ши мумкин?» дегандай ажабланиб ҳам қўямиз. Энди ўйлай- лик: тикланиш, ўзгариш нега бундай кўп ва тез? Одамни — фикр, оламни — иш ўзгартиради. Демак, Ўзбекистонни — иш, халқимизни эса бош миллий ғоямиз: озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт қуриш нияти ўзгартирди. Бу ният, азму шижоатни Президентимиз Ис-лом Каримов кўтарган ғоя, фикрлар берди. Улар милла тимизнинг шўролар музлатган фахр, ифтихор туйғулари- ни иситиб, уйғотди, бизларни бирлаштирди. Миллий ғоямиз амалий ишларимизга кўчиб, улуғ вазифаларни ба- жармоқда. Миллатимизнинг кечаси, бугуни, эртасини кўрсатиб, Ватанга чексиз муҳаббат садоқат бонги бўлиб янграмоқца: Узбекистан — келажаги буюк давлат! Шу азиз Ватан — барчамизники! Биздан озод ва обод Ватан қолсин! Ватан — саждагоҳ каби муқаддас. Ўзбекистон — улкан им- кониятлар мамлакати! Ватан туйғуси ҳар нарсадан устун! Ватаним менга нима берди, деб эмас, мен Ватанимга нима бера олдим, деб яшаш керак! Элни Ватан манфаати бир- лаштиради. Халқ фаровонлиги — фаолиятимиз

мезони. Биз ҳеч кимдан кам бўлмаганмиз, ҳеч кимдан кам бўлмаймиз ҳам! Ватан ободлиги кўнгил ободлигидан бошланади. Бу муқаддас Ватанда азиздир инсон! Узбек халқи ҳеч қачон, ҳеч кимга карам бўлмайди! — Бизни дахлдорликка, ҳаракатга чорламоқда: Муста- қиллик — улкан масъулият! Янгича фикрлаш ва ишлаш — давр талаби! Озод бўлсанг — озод бўл, эркин бўлсанг — эркин бўл, мустакил бўлсанг — ҳақиқий мустақил бўл! Янги уй қурмай туриб, эскисини бузманг. Савоб ишни ҳар ким қилиши керак, савоб ишни ҳар куни қилиш керак! Биз ке- лажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз! Биз қуриш, яра- тиш йўлидан бораверамиз! Келажакни жасоратли одамлар қуради! Мардлар қўриклайди Ватанни! Юксак малакали мутахассислар — тараққиёт омили! — Улардан юксак маънавият уфуриб туради: Оллоҳ қалбимизда, юрагимизда. Миллат қудрати — ҳамжиҳатлик- да. Огоҳлик — давр талаби. Жамиятимиз мафкураси халқ- ни — халқ, миллатни — миллат қилишга хизмат этсин. Хал- қимиз бор экан, Амир Темур номи барҳаётдир. Тарихий хотирасиз келажак йўқ. Юксак маънавият — келажак пой- девори. Юксак маънавиятсиз келажак йўқ. Юксак маъна вият — енгилмас куч. Ўзбекистон халқи ўз йўлидан қайт- майди. Барча соҳаларда ислоҳотларга йўл очиб бораётир: Ислоҳот — ислоҳот учун эмас, аввало инсон учун, унинг фаровон ҳаёти учун! Демократия — бош йўлимиз. Юксак малакали мутахассислар — тараққиёт омили. Ислоҳотлар мезони — одамлар ҳаётидаги ўзгаришдир. Деҳқончилик та- раққиёти — фаровонлик манбаи. Тадбиркорлик — иқтисо-диёт келажаги. Оила фаровонлиги — миллат фаровонлиги. Фан Ватан равнақига хизмат қилсин. Адолат ҳар ишда ҳамроҳимиз ва дастуримиз бўлсин. Ҳеч бир нарса мамла-катни спорт каби тезда дунёга машҳур қила олмайди. Ада биётга эътибор — маънавиятга эътибор! Тинчлик учун ку- рашмоқ керак. Давлат хусусий мулкдор ҳуқуқларининг ҳимоячисидир. Бу ғоялар миллий тикланишимизнинг энг қийин йил-лари синовидан

ўтди. Халқимизни асради, унга куч, ма-дад берди. Демак, уларга садоқат бундан кейин ҳам мил-латимизни асрлардан асрларга беталофат, соғ-омон ва фаровон элтаверади. 1991 йиддаги Ўзбекистон билан 2011 йилдаги Ўзбе-кистонни қандай қиёсласа бўлади? Нималарга ўхшатса бўлади? — Гувала уйлар билан — кўзларимизни қувонтираёт-ган янги уй- жойларга. — Қадди эгик, ўтирган одам билан — тик, мағрур юриб кетаётган одамга. — Бемор билан — соғлом одамга. — 14 киши танийдиган одам билан — жаҳонга машҳур одамга. Агар йигирма йиллик миллий тикланишимизни тас-вирлаш учун атиги 5 —10 та мисол бўлганида, уларни шарҳ-лаш, тушунтириш осон бўларди. Яхшиликлар, янгилик-лар, бунёдкорлик беҳисоб бўлса, бу мушкул бўлар экан. Сиз эришган натижаларимиз тарғиботида бундан ҳам яхши қиёслар топасиз. Шундай эмасми?

Адабиётлар: 1. Каримов И.А. Ўзбекистон: Миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура. Том Тошкент, 1996. 2.Каримов И.А. Биздан озод ва обод Ватан қолсин. Том Тошкент, 1996. 3.Каримов И.А. Ватан саждагоҳ каби муқаддасдир. Том Тошкент, 1996. 4.Каримов И.А. Бунёдкорлик йўлидан. Том Тошкент, 1996. 5.Каримов И.А. Янгича фикрлаш ва ишлаш - давр талаби. Том Тошкент, 1997. 6.Каримов И.А. Хавфсизлик ва барқарор тарақҚиёт йўлида. Том Тошкент,1998. 7.Каримов И.А. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қура-миз. Том Тошкент,1999. 8.Каримов И.А. Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт- пировард мақсадимиз. Том 8. Тошкент, 2000. 9.Каримов И.А. Ватан равнақи учун ҳар биримиз масъ-улмиз.Том Тошкент, 2001.

O'xshashlar

Курашчилар тренировкаси жараёнида тикланиш воситалари

Спорт машғулотида чарчаш ва тикланиш

СПОРТДА ШАХСНИ ТАРБИЯЛАШ 2

Курашчининг жисмоний тайёргарлиги

Машғулот юкламаларининг тузилмаси