Солиқ тизимини бошқариш соҳасида ваколатли органлар ва уларнинг вазифалари - Huquqshunoslik - Referatlar

Солиқ тизимини бошқариш соҳасида ваколатли органлар ва уларнинг вазифалари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

71 KB

Ko'chirib olish

Солиқ тизимини бошқариш соҳасида ваколатли органлар ва уларнинг вазифалари Режа: 1. Давлат бошқарувининг марказий ва маҳаллий органлари. 2. Давлат бошқарув органларининг ваколатлари характери, пул билан таъминлаш манбалари ва фаолиятини ҳудудий кўламлари. 3. Солиқ тизимини бошқариш тушунчаси. 4. Солиқ соҳасини бошқаришдаги ваколатли давлат органлари ва уларнинг вазифалари.

Ўзбекистон Республикасининг солиқ соҳаси ва давлат солиқ хизмати органларининг фаолияти Ўзбекистон Республикасининг «Давлат солиқ хизмати тўғрисида»ги 1997-йил 29-август қонунига асосан тартибга солинади. Давлат солиқ хизмати органлари солиқлар, йиғимлар ва бошқа толовларнинг толиқ ва ўз вақтида буджэтга тушишини таъминлаш мақсадларида тузилади. Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси, Қорақалпоглстон Республиқаси ҳамда Тошкент шаҳар давлат солиқ бош бошқармалари, вилоятлар давлат солиқ бошқармалари, шунингдек туманлар, шаҳарлар ва шаҳарлардаги туманларнинг давлат солиқ инспексиялари давлат солиқ хизмати органларига киради. Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси илк бор Ўзбе- кистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Ўзбекистон ССР давлат солиқ органлари ҳақида»ги 1991-йил 12-август қарорига асосан ташкил этилган болиб, кейинчалик ўз кучини йўқотди ва Ўзбе- кистон Республикаси Президентининг «Ўзбекистон Республикасининг Давлат солиқ бош бошқармасини Ўзбекистон Республикасининг давлат солиқ қўмитасига айлантириш тўғрисида»ги 1994-йил 18-январ фармонига асосан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Давлат солиқ бош бошқармаси нэгизида Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси ташкил этилди ҳамда қўмитанинг низоми ва тузилмалари тасдиқланди. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикасининг «Давлат солиқ хизмати тўғрисида»ги 1997-йил 29-август қонуни, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси фаолиятини ташкил этиш масалалари тўғрисида» ги 1998-йил 12-январ қарори, «Давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини ташкил этишни такомиллаштириш тўғрисида»ги 2000-йил 13-март Қарори ва «Давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишни

такомиллаштириш тўғрисида»ги 2000-йил 5-май қарорлари билан қўмита низоми ва тузилмалари қайта тасдиқланди. Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси солиққа оид қонунчилик хужжатларига риоя қилинишини таъминлаш, давлатнинг иқтисодий манфаатлари ва мулкий ҳуқуқларини ҳимоя қилиш соҳасида назоратни амалга оширувчи давлат солиқ хизматининг марказий органи ҳисобланади. Қуйидагилар Давлат солиқ қўмитасининг вазифалари ҳисобланади: Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексига ва амалдаги бошқа қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ солиқ толовчилардан солиқлар, йиғимлар ва бошқа мажбурий толовлар ундириш ёли билан давлат буджэтига, шунингдек Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги буджэтдан ташқари Пенсия жамғармасига ва Республика ёл жамғармасига даромадлар тўлиқ ҳажмда тушишини таъминлаш; солиқ толовчилар томонидан солиққа оид қонунларга риоя этилиши, солиқлар, йиглмлар ва бошқа мажбурий толовлар тўғри ҳисоблаб чиқилиши, уларнинг толиқ ва ўз вақтида толаниши устидан давлат назоратини амалга ошириш; солиқ солиш субъйектлари ва обйектлари толиқ ва ўз вақтида ҳисобга олинишини таъминлаш, солиқ толовчиларни толиқ қамраб олиш ва ҳисобга олиш механизмини такомиллаштириш; солиқ солиш базасини кенгайтириш, солиқ соҳасида ҳуқуқ бузилишларини аниқлаш, уларга барҳам бериш ва уларнинг олдини олиш бўйича комплекс тадбирлар олказиш ёли билан солиқлар йиғилишини кўпайтириш чора-тадбирларини амалга ошириш; давлат ҳокимияти ва бошқарувининг олий органлари томонидан белгиланадиган солиқ сиёсатини амалга оширишда бевосита қатнашиш; солиқ ҳақидаги қонунчилик ҳужжатларига риоя этилиши учун зарур шарт- шароитларни таъминлаш, солиқлар бўйича мажбуриятларни бажаришда солиқ толовчиларга ёрдам кўрсатиш; солиқ тўловчилар бўйича алоҳида-алоҳида ҳисоблаб чиқилган ва амалда тушган солиқларнинг ҳисобини маълумотларнинг ягона компютер тизимида юритиш, Солиқ

толовчиларнинг ягона рейест- рини юритиш; солиқ органларида кадрларни танлаш, уларни ўқитиш, тайёрлаш, қайта тайёрлаш, тарбиялаш ва жой- жойига қўйиш бўйича комплекс тадбирларни амалга ошириш ва бошқалар. Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасига Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига асосан, Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг тақдимига биноан Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони билан тасдиқланадиган Раис бошчилик қилади. Давлат солиқ қўмитаси раисининг биринчи ўринбосари, раис ўринбосарлари, Қорақалпоглстон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар давлат солиқ бошқармалари бошлиқлари Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тайинланадилар. Давлат солиқ қўмитасининг тузилмасига қуйидагилар киради: Назорат-тафтиш бош бошқармаси; Режим ва кадрлар бош бошқармаси; Қорақалпоглстон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар давлат солиқ бошқармалари; туманлар, шаҳарлар ва шаҳарлардаги туманлар давлат солиқ инспексиялари; Давлат солиқ қўмитасининг махсус ўқув юртлари. Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар давлат солиқ бошқармаларига ва давлат солиқ инспексияларига тэгишли равишда Вазирлар Маҳкамаси ҳамда Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси раиси томонидан тайинланадиган бошлиқлар бошчилик қилади. Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси ва унга қарашли муассасалар мансабдор шахсларининг ҳуқуқлари, мажбуриятлари ва жавобгарлиги «Давлат солиқ хизмати тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси қонуни, «Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси тўғрисида»ги низом, шунингдек, «Ўзбекистон Республикаси давлат солиқ органларида хизматни ўташ тўғрисида»ги низом билан тартибга солинади. Давлат солиқ хизмати органлари ўз фаолиятларида Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига, «Давлат солиқ хизмати тўғрисида»ги

қонунга ва бошқа қонунчилик ҳужжатларига, шунингдек Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномаларига амал қиладилар. Давлат солиқ хизмати органларининг ўз ваколатлари доирасида қабул қиладиган қарорлари барча юридик ва жисмоний шахслар учун мажбурийдир. «Ўзбекистон Республикаси давлат солиқ органларида хизматни ўташ тўғрисида»ги низом - Ўзбекистон Республикаси солиқ органларида хизматга қабул қилиш тартибини ва мансабдор шахслар томонидан давлат хизматини ўташ шарт-шароитларини, уларнинг масъулиятини, шунингдек, уларга махсус унвонлар бериш ва улардан маҳрум қилиш тартибини белгилайди. Солиқ органларининг мансабдор шахсларига солиқ органларида штатдаги лавозимлами эгаллаб турган шахслар киради ва уларга эгаллаб турган лавозимларига ҳамда узоқ муддат ишлаганлигига мувофиқ равишда қуйидаги махсус унвонлар берилади: солиқ хизматининг бош давлат маслаҳатчиси; солиқ хизматининг И даражали давлат маслаҳатчиси; солиқ хизматининг ИИ даражали давлат маслаҳатчиси; солиқ хизматининг ИИИ даражали давлат маслаҳатчиси; солиқ хизматининг И даражали маслаҳатчиси; солиқ хизматининг ИИ даражали маслаҳатчиси; солиқ хизматининг ИИИ даражали маслаҳатчиси; солиқ хизматининг И даражали инспектори; солиқ хизматининг ИИ даражали инспектори; солиқ хизматининг ИИИ даражали инспектори; солиқ хизматининг инспектори. Давлат солиқ хизматининг мансабдор шахсларига: бош давлат маслаҳатчиси, солиқ хизматининг И, ИИ, ИИИ даражали давлат маслаҳатчиси унвонлари — Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан; солиқ хизматининг И, ИИ, ИИИ даражали маслаҳатчиси, солиқ хизматининг 1 даражали инспектори унвонлари — Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси раиси томонидан; солиқ хизматининг ИИ ва ИИИ даражали инспектори, солиқ хизматининг инспектори унвонлари —

Қорақалпоглстон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар давлат солиқ бош бошқармалари бошлиқлари томонидан берилади. Давлат солиқ хизмати органларига хизматга қайтадан қабул қилинган шахсларда илгари берилган махсус унвонлар сақланади. Бунда, агар эгаллаб турилган лавозим янада юқорироқ унвонни тақозо еца, у ҳолда ушбу унвон синов муддати тугагач берилади ва у илгариги махсус унвондан кўпи билан икки даража юқори болиши керак. Агар эгаллаб турилган лавозим пастроқ махсус унвонни тақозо еца, у ҳолда хизматга қайтадан қабул қилинган шахсларда уларнинг илгари берилган махсус унвони сақланиб қолади. Солиқ органларининг мансабдор шахслари махсус унвондан: ходим ўз номига иснод келтирувчи қилмишлари учун давлат солиқ органларидан бўшатилганда; жиноят содир этганлик учун — суднинг қонуний кучга кирган ҳукмига биноан маҳрум этилиши мумкин. Давлат солиқ органларида штатдаги лавозимга тайинлашда қуйидаги талабларга риоя қилинади: - солиқ органларининг мансабдор шахси вазифани асосий ёки турдош ихтисос бўйича олинган маълумотга мувофиқ ёхуд мавжуд иш тажрибасига мувофиқ бажариши керак. Бошқа ихтисослик бўйича вазифаларни бажариш зарурати болганда улар қайта тайёрлаш ва тажриба орттиришдан ўтадилар; - мансабдор шахслар янада юқори раҳбарлик лавозимига тасдиқлангунча ушбу лавозимни бажарувчи этиб тайинланишлари мумкин, бунда уларнинг вазифаларни бажариб туриш узлуксиз муддати уч ойдан ошмаслиги керак; яқин қариндош ёки яқин қариндошлиги болган (ота-оналар, акаукалар, опа- сингиллар, ўғиллар, қизлар, ер-хотинлар, шунингдек, ерхотинларнинг ота- оналари, ака-укалари, опа-сингиллари ва фарзандлари) солиқ органлари мансабдор шахсларининг, агар уларнинг хизмати бирбирига бевосита бўйсуниш ёки назоратда болиш билан боғлиқ болса, айнан бир солиқ органида хизматни олашига рухсат этилмайди.

Иқтисодиёт ва солиққа оид жиноятларга қарши курашиш самарадорлигини ошириш, давлат, юридик ва жисмоний шахсларнинг иқтисодий манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Молия-иқтисодий, солиқ соҳасидаги жиноятларга, жиноий фаолиятдан олинган даромадларни лэгаллаштиришга қарши кураш ишни кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 2006-йил 21-апрел қарори ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Иқтисодиёт ва солиқ соҳасидаги жиноятларга қарши кураш ишни кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 2001-йил 6- июл қарорлари билан Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси ҳузуридаги Солиқ соҳасидаги қонун бузилишларига қарши тезкор курашиш бош бошқармаси базасида ва унинг мавжуд штатдаги ходимлари доирасида «Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси ҳузуридаги солиқ, валютага оид жиноятларга ва жиноий фаолиятдан олинган даромадларни лэгаллаштиришга қарши курашиш департаменти» ва унинг жойлардаги болинмалари ташкил этилган. Мазкур қарорлар билан Департаментнинг низоми ва ташкилий лузилма лари тасдиқланган. Қуйидагилар Департаментнинг асосий вазифалари ҳисобланади: солиқ, валютага оид жиноятлар ва ҳуқуқ бузилишларини ўз вақтида аниқлаш, уларнинг олдини олиш, жиноий фаолиятдан олинган даромадларни лэгаллаштиришга ва молиялаштиришга қарши курашиш тўғрисидаги қонунчилик ҳужжатлари бажарилишини назорат қилиш; давлат солиқ сиёсати амалга оширилишини таъминлаш, солиққа тортиш базасини кенгайтириш, солиқ толовчиларни қамраб олиниши ва ҳисобининг толиқлигини таъминлаш, солиқларни тоиашдан бўйин товлаш, уни чэтлаб ўтиш мумкин болган каналлари ва механизмларини, «хуфиёна» иқтисодиётнинг шаклланиши йўлларини, коррупция ҳолатларини ўз вақтида аниқлаш ва бартараф этиш; валюта операциялари бўйича ҳисобга олиш ва ҳисоботларнинг

толиқлиги ва холисоналигини назорат қилиш; хорижий валюта маблагларининг қонунга хилоф равишда чэтга чиқиб кэтиши, олиб кирилиши ва олиб чиқилиши, уларнинг ноқонуний муомалада болиши, валюта - айирбошлаш операциялари билан боглиқ бошқа қонун бузилиш- ларининг олдини олиш ва бартараф этиш; молиявий разведканинг замонавий тизимини яратиш; жиноий ёл билан олинган даромадларни лэгаллаштириш ва терроризмни молиялаштиришнинг мумкин болган каналлари ва механизмларини аниқлашга йўналтирилган молиявий, мулкий операциялар монито- рингини ташкил этиш ва олиб бориш; аниқланган ҳуқуқ бузилишлари тўғрисида тэгишли ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари бўлинмаларига жиноий таъқибни ташкил этиш, маъмурий таъсир чораларини қўллаш учун ўз вақтида ахборот тақдим этиш ва бошқалар. Департамент мақомига кўра Бош прокурор ўринбосарига тенглаштирилган ва Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан тайинланадиган Департамент бошлиғи раҳбарлик қилади. Департамент бошлиғи уч нафар ўринбосарга, шу жумладан бир нафар биринчи ўринбосарга эга. Биринчи ўринбосар айни вақтда Йиғма ахбороттаҳлил бошқармасининг бошҳғи ҳисобланади. Унинг асосий функсиялари қилиб Департамент фаолиятининг асосий йўналишлари бўйича режалар ишлаб чиқиш; уларнинг ижроси устидан тезкор назоратни амалга ошириш; Департамент раҳбарларига ҳисобот бериш учун якуний ҳужжатларни умумлаштириш белгиланади. Департамент бошлиғининг ўринбосарлари ўз лавозимларига Департамент бошлиғи тақдимномасига биноан ва Ўзбекистон Республикаси Президенти билан келишган ҳолда Бош прокурор томонидан тайинланади. Департаментнинг ҳудудий бошқармалари бошлиқлари ва уларнинг ўринбосарлари, туман (шаҳар) болимлари бошлиқлари тэгишли лавозимларга Департамент бошлиғининг тақдимномасига биноан Бош прокурор томонидан тайинланади.

Бошлиқ бошчилигидаги Департамент ягона марказлаштирилган тизимни ташкил этади ҳамда қуйи органларнинг юқори турувчи органларга ва Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорига тўлиқ бўйсуниши ва ҳисобот бериши асосида фаолият кўрсатади. Департамент берилган ваколатларга мувофиқ ўз ҳудудий болинмаларининг барча турдаги фаолияти устидан тезкор назоратни амалга оширади. Ўзбекистон Республикасининг «Давлат солиқ хизмати тўғрисида»ги 7- моддасига мувофиқ ҳамда «Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси ҳузуридаги Солиқ, валютага оид жиноятларга ва жиноий даромадларни лэгаллаштиришга қарши курашиш департаменти тўғрисида»ги низомга асосан Давлат солиқ хизмати органлари, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар, молия органлари, банклар ва бошқа молия-кредит ташкилотлари ўзаро келишиб белгиланган тартибда солиқлар бўйича ҳуқуқбузарликларга оид мавжуд материаллар ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш юзасидан кўрилган чора- тадбирлар, ўтказилаётган текширувлар тўғрисида бирбирларини хабардор қиладилар, шунингдек зиммаларига юклатилган вазифаларни бажариш мақсадида бошқа ахборотларни алмашиб турадилар.

O'xshashlar

Органлар, уларнинг ҳуқуқий мақоми

Ўзбекистон Республикаси умумий юрисдикциясидаги судлар тизими

Департаментнинг тезкор қидирув фаолияти

Тезкор қидирув фаолиятини амалга оширувчи органлар

Давлат бошқарувида қонунчилик ва интизом