Апелляция кассация ёки назорат тартибида иш юритишда прокурор ваколатлари - Huquqshunoslik - Referatlar

Апелляция кассация ёки назорат тартибида иш юритишда прокурор ваколатлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

99.5 KB

Ko'chirib olish

Апелляция кассация ёки назорат тартибида иш юритишда прокурор ваколатлари Режа: 1. Апелляция, кассация ёки назорат тартибида иш юритишда прокурор ваколатлари 2. Апелляция тартибида иш юритиш 3. Назорат тартибида иш юритишда прокурор иштироки

Апелляция, кассация ёки назорат тартибида иш юритишда прокурор ваколатлари Суд ҳукми, ажрими ва қарорларининг қонунийлиги, асослилиги ва адолатлилиги апелляция, кассация ва назорат тартибида текширилиши мумкин. Ишни юқори инстанция суди томонидан кўриш апелляция, кассация ва назорат тартибида берилган шикоят ва билдирилган протестлар асосида амалга оширилади: Апелляция тартибида : Суднинг қонуний кучга кирмаган ҳукми устидан апелляция тартибида шикоят бериш га - маҳкум, унинг ҳимоячиси, қонуний вакили, шунингдек жабрланувчи, унинг вакили ҳақлидир. Суднинг қонуний кучга кирмаган ҳукми устидан апелляция тартибида протест билдириш га – прокурор ва унинг ўринбосари ҳақлидир. Фуқаровий даъвогар, фуқаровий жавобгар ва уларнинг вакиллари ҳукмнинг фуқаровий даъвога дахлдор қисми устидан шикоят беришга ҳақлидир. Судда оқланган шахс, унинг ҳимоячиси ва қонуний вакили ҳукмнинг оқлаш сабаблари ва асосларига доир қисми устидан шикоят беришга ҳақлидир. Ҳукм устидан шикоят берган ёки протест билдирган шахс ўз шикояти ва протестини қайтариб олишга ҳақлидир. Протестни қайтариб олиш ҳуқуқига юқори турувчи прокурор ҳам эга. Биринчи инстанция судининг ҳукми устидан апелляция шикоятлари ва протестлари ҳукм эълон қилинган кундан эътиборан ўн сутка ичида, маҳкум, оқланган шахс, жабрланувчи томонидан эса уларга ҳукмнинг нусхаси топширилган кундан эътиборан шундай муддат ичида берилиши мумкин. Тарафлар (прокурор ҳам) шу вақт мобайнида иш билан суд биносида танишишга ҳақлидир. Ҳукм устидан шикоят бериш ёки протест билдириш муддати узрли сабабларига кўра ўтказиб юборилган бўлса, суд томонидан бу муддат тикланиши мумкин.

Апелляция тартибида протест билдирилган ёки апелляция тартибида шикоят билдирилган жиноят ишлари улар юзасидан билдирилган эътирозлар ва тақдим этилган қўшимча материаллар билан ўн кундан кечиктирмай апелляция инстанцияси судига юборилиши лозим. Иш бўйича биринчи инстанция судининг ажрими устидан юқорида кўрсатилган ваколатли шахслар томонидан у чиқарилган кундан эътиборан ўн кунлик муддатда хусусий шикоят ва хусусий протест билдирилиши мумкин. Апелляция тартибида иш юритиш биринчи инстанция судидаги иш юритиш қоидалари бўйича ва Ўзбекистон Республикаси ЖПКнинг 55-бобида кўрсатилган тартиб ва қоидалар бўйича амалга оширилади. Апелляция тартибида ишни кўришда прокурорнинг иштироки шарт ҳисобланади. Апелляция тартибида иш юритишда раислик қилувчи апелляция шикояти берган шахсга, апелляция шикояти ва протести кимга нисбатан берилган бўлса, ўша шахсга, уларнинг ҳимоячилари ва вакилларига, сўнгра эса прокурорга сўз беради. Агар берилган апелляция шикоятлари орасида прокурорнинг апелляция протести бўлса, сўз биринчи навбатда унга берилади. Прокурор апелляция протестининг мазмунини ва мақсадини батафсил суд ҳайъатига тушунтириб бериши лозим. Протест киритилиш асослари, нима сабабдан прокурор суднинг чиқарган қарорини ғайриқонуний, асосланмаган ёки адолатсиз деб ҳисоблаётганлигини қонун талаблари асосида тушунтириб бериши керак Суд томонидан айнан қайси қонун нормалари, Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленумининг қайси қарорининг қайси талабларини эътиборга олинмаганлиги ёҳуд бу қонуний талабларни қай тарзда бузилганлигини баён қилиб бериши лозим. Суд муҳокамаси ўтказилиб, суд тергови ўтказиладиган бўлса, суд муҳокамаси мобайнидаги қонун билан белгиланган ваколатларидан тўлиқ фойдаланади. Прокурор суд муҳокамасида тараф сифатида иштирок этаётган бошқа шахслар каби янги гувоҳларни чақириш, экспертиза ўтказиш, уларга

биринчи инстанция суди томонидан текшириб кўриш учун рад этилган ашёлар ва ҳужжатларни талаб қилиб олиш тўғрисида илтимос қилишга ҳақлидир. Далилларни текшириш тугагач, судья тарафлардан суд терговига қўшимча қилиш ҳақида илтимослари бор-йўқлигини суриштиради, суд бу илтимосларни ҳал этади ва суд музокараларига ўтади. Суд музокараси биринчи инстанция судидаги суд музокараси талаблари асосида амалга оширилади ва шикоят, протест берган шахс биринчи бўлиб сўзга чиқади. Суд музокаралари тамом бўлганидан кейин раислик қилувчи судланувчига, агар у иштирок этаётган бўлса, охирги сўз беради, шундан кейин суд қарор чиқариш учун маслаҳатхонага киради. Апелляция инстанцияси суди ишни кўриш натижалари бўйича ажрим чиқаради. Ажрим судьяларнинг кўпчилик овози билан қабул қилинади. Апелляция инстанцияси судининг ажрими устидан назорат тартибида шикоят берилиши ва протест билдирилиши мумкин. Хусусий шикоят ёки хусусий протест апелляция шикоятлари ва протестлари билан бир вақтда кўриб чиқилади. Хусусий шикоят ёки протест бўйича суд ўша ернинг ўзида ёки маслаҳатхонада ажрим чиқаради. Хусусий шикоят ёки протест бўйича чиқарилган суд ажрими қатъий ҳисобланади. Кассация тартибида: 1. Суднинг қонуний кучга кирган ҳукми ва ажрими устидан, агар иш апелляция тартибида кўрилган бўлмаса кассация тартибида шикоят бериш га - маҳкум, унинг ҳимоячиси, қонуний вакили, шунингдек жабрланувчи, унинг вакили ҳақлидир. Суднинг қонуний кучга кирган ҳукми, ажрими (қарори) устидан, агар иш апелляция тартибида кўрилган бўлмаса, кассация тартибида протест билдириш : жиноят ишлари бўйича туман (шаҳар) судларининг қонуний кучга кирган ҳукмлари устидан- Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари

бўйича Олий судига, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларига; Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича Олий судининг, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг қонуний кучга кирган ҳукмлари устидан- шу судларнинг судлов ҳайъатларига; Ўзбекистон Республикаси Олий судининг қонуний кучга кирган ҳукмлари устидан- шу суднинг судлов ҳайъатига; Округ ва ҳудудий ҳарбий судларнинг қонуний кучга кирган ҳукмлари устидан-Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий судига, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий судининг қонуний кучга кирган ҳукмлари устидан эса шу суднинг судлов ҳайъатига кассация тартибида шикоят ва протест билдирилиши мумкин. а) Ўзбекистон Республикаси Олий Судининг раиси- барча инстанция судларининг ҳукмлари ва ажримлари(қарорлари) устидан, Ўзбекистон Республикаси Олий Судининг ўринбосарлари, Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори, унинг ўринбосарлари – Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленуми қарорларидан ташқари, ҳар қандай суднинг ҳукмлари ва ажримлари (қарорлари) устидан: б) Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича Олий судининг раиси, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг раислари, Қорақалпоғистон Республикаси прокурори, вилоятлар ва Тошкент шаҳар прокурорлари ҳамда уларга тенглаштирилган прокурорлар- жиноят ишлари бўйича туман ( шаҳар) судларининг ҳукмлари ва ажримлари устидан кассация тартибида протест киритишлари мумкин. Назорат тартибида иш юритишда прокурор иштироки Суднинг қонуний кучга кирган ҳукми, ажрими (қарори) устидан, агар иш апелляция ёки кассация тартибида кўрилган бўлмаса, назорат тартибида протест билдириш га а) Ўзбекистон Республикаси Олий Судининг раиси- барча инстанция судларининг ҳукмлари ва ажримлари(қарорлари) устидан, Ўзбекистон

Республикаси Олий Судининг ўринбосарлари, Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори, унинг ўринбосарлари – Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленуми қарорларидан ташқари, ҳар қандай суднинг ҳукмлари ва ажримлари (қарорлари) устидан: б) Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича Олий судининг раиси, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг раислари, Қорақалпоғистон Республикаси прокурори, вилоятлар ва Тошкент шаҳар прокурорлари ҳамда уларга тенглаштирилган прокурорлар- жиноят ишлари бўйича туман ( шаҳар) судларининг ҳукмлари ва ажримлари устидан: в) ишни апелляция ёки кассация тартибида кўрган тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича Олий суди, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари судлов ҳайъатларининг ажримлари устидан; г) Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий судининг раиси, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий прокурори- округ ва ҳудудий ҳарбий судларнинг ҳукмлари ва ажримлари устидан, ишни апелляция ёки кассация тартибида кўрган Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий судининг ажримлари устидан, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий суди томонидан биринчи инстанция бўйича кўрилган ишлар бўйича апелляция ва кассация ажримлари бундан мустасно. Ўзбекистон Республикасининг ЖПК 480-моддаси «Жиноят ишининг юқори суд томонидан кўрилишида прокурор иштироки» деб номланиб унда кўрсатилишича, жиноят ишининг апелляция, кассация ёки назорат тартибида кўрилишида прокурор қатнашади . Ишнинг кўрилишида: Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича олий суди, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий суди ҳайъатларида- тегишинча Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори,

Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳар прокурорлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий прокурори томонидан ваколат берилган прокурор; Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Қорақалпоғистон Республикаси жиноят ишлари бўйича Олий суди, жиноят ишлари бўйича вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий суди раёсатларида-тегишинча Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори ёки унинг ўринбосари, Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳар прокурорлари, Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий прокурори; Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленумида- Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори қатнашади. Прокурор томонидан суд муҳокамасининг ҳар қандай босқичида қатнашиш одил судловга кўмаклашишга қаратилгандир.

Судларда ишларнинг кўриб чиқишда прокурор ваколатларини белгиловчи уму м ий қоидалар Прокуратура тўғрисидаги қонунининг (янги таҳрири) 33-моддаси Ўзб.Рес.ЖПКн инг 409 моддаси Ўзбекистон Республика си Бош прокурорининг соҳавий буйруқлари Кўрсатмала- ри ва НизомлариЮридик Замин Фактик Замин Умумий замин Махсус замин Махсус замин

Юридик замин Умумий замин Махсус замин прокурор ваколатини амалга оширувчи шахсларни тайинлаш тўғрисидаги ҳуқуқий нормаларда (Ўзб . Рес . Прокуратураси тўғрисидаги Қонун Кадрларни танлаш ва тайинлаш тўғрисидаги Низом Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорининг кадрларни танлаш ва тайинлаш тўғрисидаги буйруғи Судлар тўғрисидаги Қонун Ўзбекистон Республикаси ЖПК) ўз аксини топади Прокурор иштирокини амалга оширишга монеълик қиладиган ҳолатларни мавжуд эмаслиги.

Прокурор иштироки шарт бўлган ишлар тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш ярашув тўғрисидаги ишлар ҳукмни ижро этиш билан боғлиқ масалаларнинг муҳокамасида суд прокурорнинг иштирокини зарур деб топган ҳолларда апелляция, кассация ва назорат инстанцияларида кўрилаётган ишлар Оғир ва ўта оғир турдаги жиноятлар Вояга етмаганларга доир ишларда Ярашувга оид ҳамда амнистияга оид ишларда

Судларда жиноят ишларини кўришда прокурор ваколатлари Суд муҳокамасига тайёргарлик қисмида жиноят ишлари бўйича суд томонидан қабул қилинган қарорларни қонунийлигини кўриб чиқади Судда жиноят ишини кўрилишида қатнашар экан, давлат айбловчиси сифатида иштирок этади Суд муҳокамаси мобайнида пайдо бўладиган масалалар юзасидан ўз ҳулосасини беради Давлат ва жамият манфаатларини муҳофаза қилиш, фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини қонуний ҳимоя қилиш талаб қилинган ҳолларда даъво аризалари билан судга мурожаат қилади ва уларни судда қувватлайди ғайриқонуний ва асоссиз суд ҳукмлари, ажримлари ва қарорларига нисбатан протест киритади Протестлар ва шикоятлар асосида апелляция, кассация ва назорат инстанция судларида жиноят ишларини кўрилишида ҳулосалар беради Судларни ҳукмлари, ажримлари ва қарорларини ўз вақтида ва қонуний равишда ижро этилишини текширади Судларни ҳукмлари, ажримлари ва қарорларини ўз вақтида ва қонуний равишда ижро этилишини назорат қилади

А йблов нутқининг қуйидаги элементлари шаклланган 1) жиноятга ижтимоий- сиёсий баҳо бериш 2) ишнинг ҳақиқий ҳолатларини баён қилиш 3) далилларни таҳлил қилиш ва уларга баҳо бериш 4 ) қилмишга берилган юридик квалификацияни асослаш 5) судланувчини шахсини тавсифлаш 6) айбдорни айбини енгиллаштирувчи ва оғирлаштирувчи ҳолатларни таҳлил қилиш ва уларга баҳо бериш 7) жиноятларни келтириб чиқаришга ёрдам берган сабаб ва шарт- шароитларни таҳлил қилиш ва уларни бартараф қилиш чора тадбирлари ҳақида таклифларни шакллантириш 8) тайинланиши лозим бўлган жазога, ундирилиши лозим бўлган фуқаролик даъвосига, жиноят туфайли етказилган моддий зарарни ундиришга ва шунга ўхшаш масалалар юзасидан ўз таклифини билдириш 9) хулоса қилиш

“ М узокара тамом бўлганидан кейин тарафлар Ўзбекистон Республикаси ЖПКнинг 457-моддасининг биринчи қисмидаги 1-6-бандларда назарда тутилган масалалар 1) судланувчига қандай жазо (жазо тури, миқдори, муддати) тайинланиши лозим ва у шу жазони ўташи керакми 2) судланувчини Жиноят кодексининг 34- моддасига мувофиқ ўта хавфли рецидевист деб топиш лозимми 3) озодликдан маҳрум қилинган маҳкум жазони қандай тартибли колонияда ўташи лозим ва жазо муддатининг бир қисмини турмада ўташи керакми фуқаровий даъво қаноатлантирилиши керакми, бу даъво кимнинг фойдасига ва қанча миқдорда қаноатлантирилиши лозим, шунингдек, фуқаровий даъво қўзғатилмаган бўлса, жиноят туфайли келтирилган мулкий зарар ундирилиши керакми, судланувчилар шериклик ёки ҳиссадорлик тартибида жавобгарликка тортилишлари лоз. 5) ашёвий далилларни нима қилиш керак 6) судланувчига нисбатан эҳтиёт чорасини танлаш, илгаригисини қолдириш, ўзгартириш ёки бекор қилиш керакми 7) судланувчига нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш ёхуд унинг устидан ҳомийлик белгилаш зарурми

Адабиётлар рўйхати: 1.Басков В.И. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида) М.,”Бек” нашриёти, 1998. 2.Давлетов А. Дж. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида). Нукус. Билим.1999. 3.Россия Федерациясида прокурор назорати. (дарслик, рус тилида/ А.А. Чувилёвнинг умумий таҳрири остида/ М., 2000. 4. Иноғомжонова З.Ф. умумий таҳрири остида Жиноят про цесси (умумий қисм, дарслик, ўзбек тилида) Т.: 2002 й., «Янги аср авлоди». 5. Иноғомжонова З.Ф. умумий таҳрири остида Жиноят про цесси (махсус қисм, дарслик, ўзбек тилида) –Т.: ТДЮИ.2003 й. 6. Уголовный процесс. Учебник. Под редакцией Никифоро вой Е.Н. (Учебник, на русском языке.) Т.: 2002 й.

O'xshashlar

Назорат тартибида иш юритиш

Жиноят судлов ишларини юритишда суд назоратининг ташкил топиши ва ривожланиши

Судларда ишларни кўришда прокурорнинг ваколатларини таъминлаш бўйича ишларни ташкил этиш

Прокурорнинг фуқаролик ишларини юритишнинг апелляция босқичида иштирок этиши асослари

Умумий юрисдикция судларининг