logo
  1. Bosh sahifa
  2. Referatlar
  3. Arxitektura
  4. Бетон қориш шахобчалари

Бетон қориш шахобчалари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

257.7607421875 KB
Ko'chirib olish
Бетон қориш шахобчалари Режа: 1. Бетон қоришмасини сифатини текшириш 2. Бетон қоришмаларини тайёрлашда хавфсизлик техникаси. 3. Бетон қоришмасини ташиш ва қуйиш жойига узатиб бериш Бетон қориш шахобчалари Бетон аралаштириш заводларида, шунингдек, йиғма темирбетон буюмлар ишлаб чиқариш цехларида бетон аралаштириш ускуналари ишлатилади. Улар минора (вертикал) ва икки поғонали (портер) тарзида ўзаро жойлаштирилади (расм 1.11.). Расм 1.11. Бетон аралаштириш ускунасини ўзаро жойлаштириш схемаси. а-минорали (вертикал), б-икки поғонали (портер); 1-тўлдирувчи омбор конвейери; 2-сарф бункерга тўлдирувчини узатиш конвейери; 3,9,10-бурилувчан тўлдирувчи тарқатиш воронкаси; 4-сарфлаш бункери; 5-цемент узатиш пневно-қувери; 6,7,8-цемент,тўлдирувчи ва сув меoёрлагичи; 11-бетон аралаштиригич; 12-тарқатувчи бункер; 13- автобетоонташигич; 14-автоцементташигич; 15-конвейер (кўтаргич). Минорали ускунага бетонни ташкил қилувчилар 1 ва 2 конвейердан 4 сарф бункерига келиб тушади, у ердан 6,7,8 меoёрловчилар орқали ўтиб 11 бетон аралаштиргичга ўтади. Тайёр бетон тарқатиш бункери 12 га келиб тушади. У ердан автотранспорт 13 га юкланади. Икки поғонали ускунада юқоридаги иш икки сатхда бажарилади. Бундай ускуналар режада кўп жой эгаллайди, лекин баландлиги унга катта эмас. Бетон қоришмаларини таёрлашда Цикл буйича ишловчи автоматлаштирилган бошқарувли цех хам кенг қўлланилади. У икки секциядан иборат бўлиб, улар алохида жойлашган бункер, меoёрловчи ва аралаштиргичдан иборат бўлиб, улар ўз аро вертикал жойлашган. СБ-134А русумли бетон аралаштириш ускунаси цикл буйича ишловчи ускуна бўлиб, унга материал икки сатхда узатиб борилади. Улар ёрдамида қўзғалувчанлиги юқори бетон қоримашлари тайёрланиб, меҳнат унумдорлиги 20 м 3 /соат ни ташкил этади. Унга караганда куввати кучли бўлган ускуналар: СБ-167-60 м 3 \соат, СБ-109-120 м 3 /соат ни ташкил этади. Агар бетон қоришмаси зарур бўлган қурилишлар турли районларга айникса кишлок шароитида таркаб кетган булса харакатланувчан автоматлашган СБ-61А узликсиз ишловчи, меҳнат уними 5 м 3 /соат бўлган ускуна ишлатилади (расм 1.12.). Расм 1.12. СБ-61А автоматлашган харакатланувчи бетон аралаштиргич схемаси. 1-аралаштиргич; 2,8-лентали конвейер; 3-лентали юклагич (питателғ); 4- иситгич; 5-тўлдирувчи меoёрлагичи; 6-боғловчи меoёрлагичи; 7-боғловчи бункери; 9-тўлдирувчини қабул қилиш бункери. Ускуна икки ўқли ғилдиракли тиргакка ўрнатилиб, у икки валли аралаштиргич 1- тўлдирувчи сарф бункери 7- цемент ва тўлдирувчи меoёрлагичи 6,5, лентасимон узатгич 3, лентали конвейер 2,8 дан ташкил топиб, иситиш иситгич 4 ёрдамида бажарилади. Бундай ускуналар иш тамом бўлгач енгил йиғилади ва бошқа қурилишга кўчирилади. Автоматлашган бетон аралаштириш ускуналарини бошқаришни автоматлаштириш ўз навбатида тайёрланадиган бетон қоришмасини сифатини таoминлашда катта ахамиятга эга. Жараёнларни автомат усулда бошқарувчи бошқариш станциялари сифатида СУБ-31, СУБ-32 ва бошқалар қўлланилади. СУБ-31 станцияси 3 та тўлдирувчи меoёрловчиси, цемент меoёрловчиси ва 2 та суюқлик меoёрловчиларининг бошқаради. СУБ-32 станция материал сарфи бункери, меoёрлаш, аралаштириш ва тайёр махсулотни юклаш каби ишларни автоматлашган дастурга асосан узоқдан бошқариш имконига эга. Бетон қориш ишларини бошқаришни энг такомиллашган ускунаси КД- 1500 комплектланган жихоз бўлиб, унда бошқариш ишларини БМУ пул p ти бошқаради. Қум намлигини аниқлашда ВПС-205 русумли намлик ўлчовчи датчик ишлатилади. Бетон қоришмасини сифатини текшириш Бетон қоришмасини тайёрлаш давомида бетон таркибини ўрганиб туриш ва зарур холда, яъни цемент активлиги, тўлдирувчи намлиги ўзгаришини хисобга олиб таркибга ўзгартириш киритиб туриш мақсадга мувофиқ бўлади. Цемент активлигини текшириш қачонки, уни тайёрланганлигига 2 ойдан ортган бўлса, ёки уни сақлаш шароити талабга жавоб бермаса. Тўлдирувчилар намлигини бир сменада камида бир маротаба. Агар об- ҳаво шароити ўзгарса текшириш муддати яна қисқаради. Меoёрловчи механизмлар хар ойда бир маротаба текшириб турилади. У метрологик ҳизмат тамонидан амалга оширилади. Тайёрланган бетон қоришмасининг қўзғалувчанлигини ва қаттиқлиги смена давомида 2 маратоба, агар тўлдирувчи намлиги кескин ўзгарса хар 2 соатда ўлчаб туриши зарур. Текшириш учун намуни олишда қоришмани тўкиш бошида ва охирида олмаслик керак, чунки бошида цементга бой қоришма бўлса, охирида эса шағали кўп бўлади. Олинган намуна камида 2 марта қўзғолувчанлигини ва қаттиқлигини аниқлаш учун етарли бўлиши зарур. Олинган намунадан қўзғалувчанлик ва қаттиқликни аниқлаш намуна олингандан кейин 10 минут давомида бажарилиши зарур. Бетон қоришмаси қўзғалувчанлиги фарқи агар тўлдирувчидан тайёрланса 10% гача, енгил тўлдирувчидан тайёрланса 5% гача бўлиши, зичлиги фарқи эса 5% дан ошмаслиги зарур. Бетон қоришмалари намуналари 10181 Узб. Дав. Ст. ва 10180 Узб.Дав.Ст., га мос равишда танланади. Бетон мустаҳкамлиги 10108 Узб.Дав.Ст. 17624 Узб.Дав.Ст бўйича назорат қилинади. Бетон қоришмаларини тайёрлашда хавфсизлик техникаси. Бетон тайёрлаш заводи ёки қурилишдаги бетон қориш ускунаси қуйидаги талабларга жавоб бериши зарур: майдон тоза, текис, харакат учун халақит берадиган буюмлардан холи, йўллар, майдон кўчалари ёритилган, йўллар ва йўлаклар қаттиқ қоплама билан қопланган бўлиши, шунингдек йўллар ва йўл оралари ўров билан тўсилган бўлиши зарур. Баландлиги 1 метрдан ортиқ сўрилар, ҳамда турли чуқурликлар баландлиги 1 м бўлган тўсик билан тўсилган бўлиши зарур. Чангланувчи моддалар билан ишланадиган ёпиқ хоналар ва тўлдирувчи майдалангган чанг чиқувчи ускуна ёнлари яхши шамоллатилган бўлиши, шунингдек хар бир шамоллатиш тизими ишлаши учун журнал юрғизилган бўлиши зарур. Журнал бош механикда сақланади. Бункер ва материал идишларини та o мирлаш ишларига ишчилар қачонки улар совугандан сўнг, шунингдек ишдаги ичидаги материалдан тўлиқ бўшатилгандан кейин тушишга рухсат берилади. Буғ ва иссиқ сув келадиган қувурлар ер сатхидан 2,5 метргача жойлашса ишчиларни куйишдан олдини олиш учун ўрама материал бўлса, ўраб қўйилган бўлиши зарур. Бетон қоришмасига кимёвий қўшимчалар қўшиб тайёрланаётганда, ишчиларни куйиш, кўзни сақлаш ва захарланишдан олдини олиш зарур. Бетон қоришмасини ташиш ва қуйиш жойига узатиб бериш Бетон қоришмасини ташиш ва жойига узатиб бериш кўп факторларга боғлиқ: ташиш узоқлиги, бетон қуйиладиган жойнинг қандай сатх шароитга жойлашиши, бетон қоришмасини хоссаси, бор транспорт воситаси, жой шароитининг иқлими ва бошқалар. Умумий холда ташиш технологик жараёни қуйидаги: бетон қориш ускунаси бункеридан қабул қилиб олиш, турли транспорт ёки воситалар билан ташиш (узатиб бериш), бевосита қуйиш жойига узатиб бериш ёки қоришмани бошқа воситага тўкиб бериш ва у ёрдамида қуйиш жойига узатиш. Ташишда яна шуни хисобга олиш зарурки, транспортга бетон қоришмасини керагидан ортиқ юкланиши хам бетон сифатини бузилишига олиб келади. Ташиш ишларига сарфланадиган харажат жойига қўйилган бетон қоришмаси таннархини тахминан 20% ташкил этади. Бетон қоришмасини ташиш вақти лаборатория томонидан хисоб асосида аниқланиб, у вақт ичида ўзини қўзғалувчанлигини сақлаб қолиши, шунингдек цементнинг қотиш жараёни бошланиб қолмаслиги зарур. Бетон қоришмасини қуйиш жойига ташиш учун рухсат бериладиган вақт 5- жадвал Бетон қоришмаси харорати, градус Ташиш вақти, минут 20-30 45 10-20 90 5-10 120 Қоришмани ташиш узоқлиги трансопрт йўлда қанча вақт бўлиши, йўл ҳолати ва траспортни ҳаракатланиш тезлигига қараб аниқланади. Ташиб келиш оралиғи эса бетон қоришмани қуйиш жойига узатиб берувчи машина меҳнат унуми ва бетонни жойига қуйиш жараёнига кетган вақтга боғлиқ. Ташиш пайтида қоришмани ёгингарчиликдан ҳамда қуёш нуридан сақлаш, энг мухими ташиш пайтида бетон қоришмаси таркибидаги цемент сутини оқиб кетиши олдини олиш зарур. Ташиш усули: жараёнлар бўйича ( циклли), узиликсиз ва аралаш турларга бўлинади. - жараёнлар бўйича ташиш усули бетон аралаштириш ускунасидан то қурилиш майдонигача икки босқичда ташилади. Биринчи босқичда- ташиш горизонтал усулда автомобилp транспорт орқали амалга оширилиб (ағдарма, бортли автомашинада махсус бад p я ёки идишда), иккинчи босқичда бетон қоришма порция шаклида кран, кўтаргич ёки бетон қуйгич ёрдамида қуйиш жойига узатилади. - узлуксиз қувурлар ёки конвейерлар усулида ташиш бетон аралаштиргич қурилиш майдонидан унга узоқ иш хажми унча катта бўлмаганда амалга оширилади. - аралаш усулда эса горизонтал ташиш порция бўйича автосамосвалда, жойига қуйиш эса махсус қурвулар ёки конвейерлар орқали бажарилади. Бетон қоришмасини автомобилp транспорти билан ташиш. Ағдарма автомобил транспорти кузови бетондаги цемент сутини тўкилмаслигини, қоришмани осон ағдарилишини кузовига бетон қоришмасини ёпишиб қолмаслиги ва осон ювилиши зарур. Шу мақсадларга ЗИЛ-585 автотраспорт тўла жавоб бермайди, яoни унинг бетон қоришмасини тўкиш вақти 5-6 минут( қиш пайтида ундан хам узоқ), ёмон йўлдан юрганда 3-5% цемент сути тўкилади. Шунинг учун махсус бетон ташувчи СБ- 124 русумли бетон ташигич КамАЗ базасига ўрнаган, сиғими 4м 3 ҳамда СБ-113 автобетон ташувчи русмли ЗИЛ автомобили базасига ўрнаган (расм 1.13). Бундай автобетон ташигич ёрдамида 20-25км масафага бетон ташиш мумкин. Бетон қоришмасини тарқалган, узоқ 25-30 км.дан ошиқ масофаларгаРасм 1.13. СБ-124 Автобетон ташигич 1- Қопқоқ; 2-кузов; 3-чиқувчи таянч; жойлашган об o ектларга ҳамда ёзнинг иссик- қуруқ кунларда бетон қоришмасини бетон ускуналаридан қуруқ холда юкланиб, қурилиш майдонига яқин қолганда аралаштириш имкони бўлган автомобил- аралаштиргичлар мавжуд. Автобетон аралаштиргичлар сиғими 2,5 дан 10 м 3 гача қоришмани жойлаштиради. Уларнинг СБ-69, СБ-72, СБ-127, АБС-6 русулари МАЗ, КрАЗ ва КамАЗ автомобил базаларига ўрнатилган. Улар ёрдамида қуруқ бетон аралашмасини бетон аралаштиргичдан юклаб олиб ўзок масофага ташиш ва қурилиш майдонига етишга 10 минут қолганда сув аралаштириб, керакли қўзғалувчандаги бетон қоришмасини тайёрлаш имкони бор. Шунингдек тайёр бетон қоришмани хам ташиш давомида аста аралаштириб бериш ва жойига қуйишда махсус қувури орқали узатиб бериш, хатто 4 м баландликга бетон қоришмасини хайдаб бера олади. Бу жараённи бажариш бетон тайёрлашда барабан айланишига тескари айлантирилиб амалга оширилади. Бортли машиналарда бетон қоришмасини махсус бад p я ва контейнерларда ташиш иқтисодий самарасиз бўлганлиги сабабли кам қўлланилади. Бетон насослар- бу поршенли ва гидравлик машиналар бўлиб, поршенлилари ёрдамида 250 м масофага горизонтал ва 40 м масофага баландликка бетонни 10;20 ва 40 м 3 /соат меҳнат унумдорлигида узатиб бериш имкониятига эга. Гидравлик насослар эса горизонтал буйича 600 м, вертикал бўйича 80 м баландликка бетонни 5;10;20 ва 40м 3 /соат меҳнат унумдрлигида узатиб бера олади Бетонни бетон ўтказгич (ташигичлар) орқали хайдалиб, улар ички диаметри 140, 219 ва 283 мм бўлган, бир бири билан осон уланувчи ва ечилувчи қулфи бўлган шунингдек уланиш жойига резина зичлагич ўрнаган узунлиги 3 метрли тўғри қувирлар звеносидан иборат. Уларни бурчак остида улаш учун эгилиш бурчаги 90;45;22,5 ва 11,25° бўлган бурчакка букилган чиғаноқлари мавжуд. Уларни ўзаро улашда имкон борича кам бурилишли қилиб ўрнатилади. Бетон хайдаш қувирини бошланишидан 7-8 м масофага вақтинча бетон хайдаш тўхтаганда бетон қоришмасини вертикал қисмлардан қайтиб келишини олдини олиш учун игнасимон клапан ўрнатилади. Бетон насослар ёрдамида конус чўкиши 5-8 см бўлган қўзғалувчандаги бетонлар қўл келади. Қўзғалувчанлиги 2 см бўлган суюқ бетонларни гидравлик насосларда хайдаш мумкин. Шунингдек қўзғалувчанлиги 15 см бўлган суюқ бетонларни хам юқоридаги насослар ёрдамида узатиб берилади. Юпқа деворли тузилмаларни, алохида пойдевор ва узатиш қийин жойларни бетонлашда автобетоннасослар қўл келади. Бундай автобетоннасослар уч секцияли тарқатувчи стрелали бўлиб, бетон узатгич диаметри 125 мм. Улар ёрдамида горизонтал бўйича 400 м, вертикал бўйича 80 метргача узоқликка бетон хайдаб бериши мумкин. Автобетононасоснинг конструктив схемаси (расм 1.14.) да келтирилган Расм 1.14. Автобетононасоснинг тузилмавий технологик схемаси. 1- автомобилp шассиси; 2- қувват олиш каробкаси; 3- монипулятор стреласи; 4- гидравлик юритгич; 5- бетон ташувчи қувр; 6-эгилувчан тутқич; 7- бошқариш пулти; 8- қабул бункери; 9-таянч. Расм 1.15. Звеноли хобот 1- звено, 2- звено илиш учун илгич, 3- қабул воронкаси Звеноли хоботнинг вазифаси бетоннинг эркин тушиш баландлигини таoминлаб беришдир. Бетоннинг ташиш баландлиги чегараси оғир бетонлар учун 5 метргача, ўта оғир бетонлар учун эса 3 метрни ташкил этади, акс холда тепадан тушаётган бетон билан асос орасида сиқилган ҳаво қавати қолиб, бетонни қатламланишига олиб келади, бунга эса рухсат берилмайди. Фойдаланилган адабиётлар: 1. 7473-94 Уз. Дав.Ст. «Бетон қоришмаси», Тошкент, 1995. 2. 866-98 Уз.Дав.Ст. «Темирбетон конструкциялар ва махсулотлар учун пайвандланма арматура тўрлари». Тошкент, 1999. 3. КМК. 1. 01.04-98 «Меъморий қурилиш атамалар». Тошкент, 1998. 4. С.С.Атаев и др. «Технология, механизация и автомотизация строителства». М. «Вусшая школа», 1990. 5. С.С.Атаев, Н.Н.Данилов, Б.В.Пркин. «Технология строителного производства». М.Стройиздат, 1984. 6. А.А.Афаносев. «Бетонне работ» . М. «Вусшая школа», 1991.

O'xshashlar

Бетон ва темир бетон архитектурада
Бетон қуйиш ишлари
Бетон қоришмасини зичлаш
Темир-бетон конструкциялар
Бетон ва темирбетон ишлари