Якоби шарти ва кифоя шартлари - Algebra - Referatlar

Якоби шарти ва кифоя шартлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

154 KB

Ko'chirib olish

Якоби шарти ва кифоя шартлари Режа: 1. Якоби шарти. 2. Вейерштрасс шарти. 3. Лежандр шарти.

(1) интегралга экстремум қиймат бериш масаласини кўриш натижасида экстремаллар оиласи майдон ҳосил қилишини аниқланадик; бу оиланинг ҳар бир чизиғи Эйлер тенгламасининг ечими, яъни зарурий шартни қаноатлантиради. Лекин вариацион масалани таърифлаганда интегралга экстремум қиймат берувчи чизиқни мумкин бўлган қўшни чизиқлар ичидан олдик. Демак, интегралга экстремал қиймат беруви экстремаллар майдонининг ички чизиғи бўлиши лозим. Экстремаллар майдони изланаётган чизиқни тўла ўраши керак (Якоби шарти). Шундай қилиб, қуйидаги саволларга жавоб бериш керак: 1. Эйлер тенгламасини ечиш натижасида ҳосил бўлган, А нуқтадан ўтувчи чизиқлар майдон ҳосил қиладими? Савога жавоб бериш учун бу чизиқлар қаралаётган соҳанинг А нуқтасидан бошқа нуқтасида кесишмаслигини кўрсатиш лозим; 2. экстремаллар оиласи ичидан ажратиб олинган чизиқ ички чизиқми? 3. бу топилган чизиқ функционалга ҳақиқатан максимум ёки минимум қиймат берадими? (кифоя шарт). Манна шу саволларга жавоб берсак, вариацион масала тўлиқ ечилган бўлади. Экстремаллар оиласи  ,х у у бўлсин. Бунда  параметр А нуқтада ҳар бир экстремалнинг бурчак коэффициентини ифодаласин. Биз излаётган экстремаль  нинг 0 қийматига мос келади дейлик. Қуйидаги ҳолатни эслатиб ўтайлик: бир параметрли чизиқлар оиласи   0 , ,  C y x F ни 1-тартибли дифференциал тенгламанинг умумий ечими деб қарашимиз мумкин. Агар мавжудлик ва ягоналик теоремасининг Липшиц шарти бузилган бўлса, у ҳолда махсуслик ўринли бўлиб, зарурий шарт ёзилади.   0 , ,  C y x F ва 0    C F шартлар бўйича топилган чизиқ дискриминант чизиқ дейилади. Дискриминант чизиқ билан оила чизиқ чизиқлари умумий уринмага эга бўлса, у ҳолда дискриминант чизиқ ўрама дейилади. Агар чизиқлар оиласи марказга эга бўлса, бу нуқтадан оиланинг чексиз кўп чизиқлари ўтгани учун марказ дискриминант чизиқда ётади. Масалада А нуқта дискриминант

чизиқда ётади ва экстремаллар оиласи бир параметрли чизиқлар оиласи бўлгани учун 0     у шарт бажарилиши дискриминант чизиқ мавжуд бўлишининг зарурий шарти бўлади. Демак, дискриминант чизиқ ва хусусан, ўрама ушбу тенгламалар билан ифодаланади:  ,х у у , 0     у (94) Экстремаллар оиласи ўрамага эга бўлса, унинг устида ётган экстремалнинг 1А нуқтаси А га қўшма нуқта дейилади. Ўрамага яқин нуқталарда оила чизиқлари кесишади, демак, бу нуқталар майдонда ётмаслиги керак, яъни экстремалнинг 2- учи В манна шу нуқталардан олдин келиши лозим. Бу айтилганларни аналитик тасвирлайлик. Алоҳида олинган ҳар чизиқ бўйлаб       ,х у фақат х нинг функцияси, буни       ,х у =  x v деб белгиласак,     x х у x v       , 2 бўлади.  ,х у у лар Эйлер тенгламасининг ечимлари бўлгани учун             0 , , , , , , , ,          x y x y x F dx d x y x y x F x y x y айният бажарилади. Бундан  бўйича ҳосила олиб, v га нисбатан қуйидаги Якоби тенгламасига эга бўламиз:   0          v F dx d v F dx d F yy yy yy (95) (95) тенгламанинг ечими учун экстремалларнинг маркази бўлган А нуқтада 0 v шарт бажарилади. Агар 0 v шарт А нуқтадан бошқа нуқтада ҳам бажарилса, у ҳолда  ,х у у оила майдон ҳосил қилмайди, яъни Якоби шарти бажарилмайди. Агар 0v шарт  1 0,х х кесмада фақат оила маркази А нуқтадагина бажарилса, у ҳолда А нуқта қўшма нуқтага эга бўлмай,  ,х у у экстремаллар оиласи майдон ҳосил қилади ва экстремалнинг АВ ёйи шу майдонда ётади, яъни Якоби шарти бажарилади.

Кифоя шартлар 1. Вейерштрасс шарти. (1) функционалнинг    1 1 0 0 , х у у х у у   қаноатлан-тирадиган экстремалини топиш масала қўйилган бўлсин. Фараз қилайлик, қўйилган масала учун Якоби шарти бажарилган бўлсин. Берилган (1) функционалга мос Эйлер тенгламасини ёзиб, унинг қўйилган шартларга бўйсуниучи ечимини топамиз. Энди топилган ечим ҳақиқатан ҳам экстремал эканини текшириш керак. Бунинг учун қуйидагича мулоҳ аза юритамиз: экстремални L , ихтиёрий қўшни чизиқни L билан белгилайлик. I тузамиз. (92) интеграл ва унга тегишли натижалар асосан А ва В нуқталардан ўтувчи L ва L чизиқлар бўйича олинган интеграллар учун ушбу ўринли                    L L y y dy u y x F dx u y x uF u y x F dx y y x F , , , , , , , , ундан қуйидагига эга бўламиз:                      L L y y dy u y x F dx u y x uF u y x F dx y y x F I , , , , , , , , Ўнг томонда dxy dy   алмаштирсак, қуйидаги ҳосил бўлади:                        L L y dx y u y x E dx u y x F u y u y x F y y x F I , , , , , , , , , (96) Интеграл белгиси остидаги ифода Вейерштрасс функцияси дейилади Агар 0  Е бўлса, у ҳолда 0 I бўлади. Бундан функционал минимумга эришиши келиб чиқади. Акс ҳолда максимумга эришади. Бу кифоя шартидир. Бу хил текширишда бошда берилган таърифимизга кўра кучсиз ва кучли экстремумлар учун кифоя шартларни алоҳида таъкидлаб ўтиш лозим. Кучсиз экстремум учун: 1. Эйлер тенгламасининг ечими бўлган L чизиқ чегаравий шартларга бўйсунувчи экстремалдир; 2. L чизиқ учун Якоби шарти бажарилади, яъни L чизиқ экстремаллар майдони чизиғидир;

3.  y u у х Е  , , , функция L чизиққа яқин  y x, нуқталарда ва y нинг  y x u , га яқин қийматларида ўз ишорасини ўзгартирмайди; 0  E да minI ва 0  E да maxI Кучли экстремум учун: 1. Эйлер тенгламасининг ечими бўлган L чизиқ чегаравий шартларга бўйсунувчи экстремалдир; 2. L чизиқ учун Якоби шарти бажарилади, яъни L чизиқ экстремаллар майдони чизиғидир; 3.   y u у х Е  , , , функция L чизиққа яқин  y x, нуқталарда ва ихтиёрий y да ишорасини ўзгартирмайди; 0  E да minI ва 0  E да maxI . 2. Лежандр шарти. Функционалнинг максимум ва минимумларини Вейерштрасс функцияси ишорасини текшириш усули билан аниқлаш ҳар доим ҳам осон бўлавермайди. Шунинг учун Вейерштрасс шартини осонроқ текшириладиган шартлар билан алмашти-райлик. F функция у бўйича 2- тартибгача узлуксиз ҳосилаларга эга деб фараз қилиб, бу функцияни  u у  нинг даражалари бўйича Тейлор қаторига ёямиз:          q y x F u y uy x Fu y uy x F y y x F yy y , , !2 , , !1 , , , , 2        бунда  , y u y q      1 0   . Сўнгги тенгликда қуйидаги алмаштиришни бажарсак:      q y x F u y y u y x Е yy , , !2 , , , 2    (97) Бу ифодада Е нинг ишораси ўнг томондаги 2-кўпайтувчи  q y x F yy , ,  нинг ишораси билан бир хил бўлади. yyF  функция узлуксиз бўлгани учун  q y x F yy , ,  ва  u y x F yy , ,  функциялар бир хил ишорали бўлади; агар   0 , ,   u y x F yy (98) бўлса, шунинг билан бирга Е>0 ҳам бўлади. Демак, функционал минимумга эга бўлади. Агар (98) шарт ҳар қандай у учун бажарилса, у ҳолда кучли минимум ўринли бўлади. Максимумга эришиши ҳақида ҳам худи шундай

мулоҳаза юритилади. Агар 0  yyF  , ( 0  yyF  ) бўлса, у ҳолда I кучли минимум (максимум) га эришади. Бундай шарт Лежандрнинг кучли шарти дейилади. Агар 0 yyF , ( 0 yyF ) бўлса, у ҳолда I минимум (максимум) га эришади. Бундай шарт Лежандр шарти дейилади.

O'xshashlar

Комплекс узгарувчили функциянинг хосиласи. Дифференциалланувчи булиш шарти

Потенциалли майдон. Потенциаллилик шартлари. Потенциалли майдон учун чизикли

Функциялар назарияси фанининг мақсад ва вазифалари. Эллиптик функциялар

Бичизиқли ва квадратик формалар

Тугри чизикнинг турли тенгламалари