Nafosat (estetika) va ma’naviyat 10 - sinf - Milliy istiqlol g'oyasi - Slaydlar (maktab darsliklari bo'yicha)

Nafosat (estetika) va ma’naviyat 10 - sinf

Yuklangan vaqt:

08.01.2020

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2643.634765625 KB

Ko'chirib olish

Nafosat (estetika) va ma’naviya t 10-sinf Ma’naviyat asoslari fani darsligi asosida 13-mavzu

Insonlarning muomalasi, nutqi, aqli, kiyinishi, ularning qanchalik nazokatli, nozik didli ekanidan darak beradi.

Shu bois, insonning aqli, tashqi ko‘rinishi, nutqi, umuman, ezgu fazilatlarining uyg‘unlashuviga qarab, nafosat deb ataladi.

Nafosat (arabcha ahamiyat, qimmatbaho narsa, boylik) - go‘zallik turi bo‘lib, narsa va hodisalarning tashqi ko‘rinishi (shakl, rangi)dagi alohida mukammallikni, mutanosiblikni ifodalaydi.

Insonga xos bo‘lgan nafosat madaniyati uning jamiyatdagi faolligi va o‘rni, boshqalar bilan munosabati, moddiy va madaniy merosini o‘zlashtirishiga ham bog‘liq.

Inson go‘zal bo‘lishi uchun nafaqat tashqi ko‘rinishga ega bo‘lishi, balki ichki dunyosi, ma’naviy-axloqiy fazilatlari ham muhim o‘rin tutadi.

Nafosat nafaqat inson tafakkuri tarzi va mehnati, balki bilim darajasining ham mahsulidir.

Insonda hamma narsa go‘zal bo‘lishi kerak. Ma’naviyatli insonning fikrlashi ham, nutqiy savodxonligi ham go‘zal bo‘ladi. Bu ko‘proq muloqotda ko‘rinadi.

Muloqot madaniyati har bir shaxsning o‘zaro munosabatini belgilovchi omildir. Insonning o‘zaro muloqotida namoyon bo‘ladigan so‘zlashuv madaniyati shaxs xulqi go‘zalligini aks ettiradigan ma’naviy-axloqiy sifat hisoblanadi.

O‘zaro muloqotda xushfe’llik, xushmuomalalik, shirinso‘zlik, ochiqko‘ngillik kabi axloqiy me’yorlar o‘z ifodasini topadi.

Yuksak madaniyatli kishilar muomalasida xayo, andisha, muloyimlik va ibo yaqqol ko‘zga tashlanadi. Bundan tashqari, muloqot ham madaniyatning muhim sifatlaridan sanaladi.

Ahli donishlar aytadilarki, insonda barcha narsa go‘zal bo‘lmog‘i lozim: chehrasi ham, kiyimi ham, qalbi ham, fikri ham. Demak, nafosat tashqi chiroy bilan ma’naviy go‘zallikning uyg‘unligini o‘zida mujassam etadi.

Muomala - odam uchun ehtiyoj, zarurat. Muloqot madaniyati boshqa kishilar qadr-qimmatini, izzatini joyiga qo‘yish kabi an’anaviy axloqiy-me’yoriy talablarni bajarishni taqozo etadi.

Insonlarning o‘zligini anglashi, xalqining madaniy merosini, san’at, badiiy, ma’naviy merosini bilishi va qadrlashi, halol mehnat qilishi va bor kuch-g‘ayratini, bilimini Vatan taqdiri yo‘lida safarbar etishi unda nafosat madaniyati shakllanganligidan dalolat beradi.

Savol va topshiriqlar: 1. Nafosatning inson hayotidagi o‘rni nimada? 2. Qanday insonlarga nisbatan «nafosatli» so‘zini ishlatamiz? 3. Go‘zallikni siz qanday tushunasiz? 4. Tadbirkorlar, milliy hunarmadlar tomonidan tayyorlangan buyumlarga nisbatan nafosat bilan ishlanibdi, degan iboralarni eshitganmisiz? 5. Nafosatning ma’naviyat bilan qanday aloqadorligi bor? 6. Mazkur rasmlarni nafosat tushunchasi bilan bog‘lang.

O'xshashlar

Mustahkam iroda kuchli ma’naviyat kafolati 10 - sinf

Ma’naviyat qo‘rg‘oni 9 - sinf

Ma’naviyat va uning ta’rifi 7 - sinf

Ekologik madaniyat va ma’naviyat uyg‘unligi 11-sinf

Ma’naviyat - millat qiyofasi 11-sinf