logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar (maktab darsliklari bo'yicha)
  3. Manaviyat asoslari
  4. Inson va jamiyat 10 - sinf

Inson va jamiyat 10 - sinf

Yuklangan vaqt:

28.12.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1917.646484375 KB
Ko'chirib olish
Inson va jamiyat 10-sinf Ma’naviyat asoslari fani darsligi asosida 5-mavzu Inson (arabcha — unutmoq) — olamdagi boshqa biologik mavjudotlardan ajralib turadigan muhim xususiyatlarga, ya’ni aql, ma’naviyat, madaniyat, axloq, tafakkur, til va boshqa jihatlarga ega bo‘lgan ijtimoiy mavjudotdir. Insonning o‘ziga xos bo‘lgan asosiy fazilatlari bu - uning axloq-odobi, ta’lim-tarbiyasi, yurtiga nisbatan muhabbati, uning tinchligi va ravnaqi yo‘lidagi shaxsiy javobgarligi hisoblanadi. Inson nasliga xos bo‘lgan xususiyat — uning ongliligi, tafakkur qila olishi, axloqiy normalarni aqlan va jismonan bajara olishidir. Boshqa tirik mavjudotlardan hech biri insondek o‘z faoliyatini tartibga sola olmaydi. Darhaqiqat, faqat insongagina ato etilgan bunyodkorlik, yaratuvchanlik fazilatlari uni jamiyat gultojiga aylantiradi. Jamiyat odamlarning o‘zaro munosabatlari, aloqalari, amalga oshiriladigan guruhlar majmuyi va jamoasi hamdir. Har qanday jamoa ham jamiyat bo‘lavermaydi. Lekin istalgan jamiyat jamoa hisoblanadi. Inson jamiyat a’zosi ekan, shu ijtimoiy shart- sharoit muhitida yashaydi. Jamiyatdagi munosabatlar qanchalik boy, xilma-xil bo‘lsa, uning ma’naviy-madaniy sifatlari ham shunchalik mustahkam bo‘ladi. Insonlarning bu jamiyatda yashashdan maqsadi - farovon turmush kechirishdan iborat. Vatanimizdan yetishib chiqqan qomusiy allomalar Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Alisher Navoiy singari ulug‘ mutafakkirlar jamiyatning paydo bo‘lishi, mohiyati va istiqbollari to‘g‘risida ilg‘or ilmiy qarashlarni ilgari surganlar. Alisher Navoiy ijodida dunyodagi eng katta boylik hazrati inson deyilgan. Uning fikricha, butun mavjudot, borliq inson uchun, uning baxt-u saodati uchun xizmat qilishi lozim. Bobokalonimizning ushbu fikrlari hozirda ham dolzarb sanaladi. Savol va topshiriqlar: 1. Ilk paleolit davrida odamlar to‘da-to‘da bo‘lib g‘orlarda yashaganlar, tabiatdagi tayyor narsalarni - daraxtlarning mevalarini, o‘simlik ildizlarini kavlab yeb, tirikchilik qilganlar. So‘nggi paleolit oxirida yuz bergan tub o‘zgarish ibtidoiy to‘da o‘rniga ibtidoiy jamoa-urug‘chilik tuzumining vujudga kelishiga sabab bo‘ldi. Qon-qarindoshlik ona urug‘i doirasida rasmiylashdi, u tarixda matriarxat deb nom oldi. Bir urug‘dan tarqalgan odamlar jamoasi katta bir g‘orda yoki bir necha kulbadan iborat joyda birgalikda yashab, mehnat qilishib, kichik bir mulkka egalik qilishgan. E’tibor bering. Bu odamlarni nima birlashtirgan? Bunday birgalikda yashashni fuqarolik jamiyati, deb atash mumkinmi? Fikringizni asoslang. 2. Nima uchun fuqarolik jamiyati insoniyat taraqqiyotining mahsuli hisoblanadi?

O'xshashlar

Inson ma’naviyati 10 - sinf
Fuqarolik jamiyatida inson tafakkuri 10 - sinf
Inson ma’naviyatida ma’rifatning o‘rni 10 - sinf
Inson ma’naviyatida etiketning o'rni 10 - sinf
Moddiy va ma’naviy hayot-inson ziynati 10 - sinf