Chizmada rezbali birikmalarni tasvirlash. - Tasviriy san'at - Dars ishlanmalar

Chizmada rezbali birikmalarni tasvirlash.

Yuklangan vaqt:

01.10.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3665.5 KB

Ko'chirib olish

Mavzu:Mavzu: Chizmada rezbali Chizmada rezbali birikmalarni tasvirlash.birikmalarni tasvirlash.

Darsning Darsning maqsadi:maqsadi: • Tarbiyaviy maqsad:Tarbiyaviy maqsad: O`quvchilarda axloqiy sifatlarni O`quvchilarda axloqiy sifatlarni shakllantirish;shakllantirish; • Ta`limiy maqsad:Ta`limiy maqsad: O’quvchilarga metric rezbaning hosil O’quvchilarga metric rezbaning hosil qilinishi va belgilanishi to’g’risida ma’lumot berish. Rezba qilinishi va belgilanishi to’g’risida ma’lumot berish. Rezba vintoviy chiziqqa asoslanganligini ko’rsatish. vintoviy chiziqqa asoslanganligini ko’rsatish. • Rivojlantiruvchi maqsad:Rivojlantiruvchi maqsad: O`quvchilarda shaxsiy- psixologik O`quvchilarda shaxsiy- psixologik xususiyatlar : xotira , tafakkur, idrokni shakllantirish;xususiyatlar : xotira , tafakkur, idrokni shakllantirish; • Kasbga yo`llovchi maqsad:Kasbga yo`llovchi maqsad: Shu mavzuni o`rganish jarayonida Shu mavzuni o`rganish jarayonida loyihalovchi dizayner kasbiga , chizmachilik fani o`qituvchisi loyihalovchi dizayner kasbiga , chizmachilik fani o`qituvchisi kasbiga , muhandis, konstruktor, arxitektor kasblariga yo`llash;kasbiga , muhandis, konstruktor, arxitektor kasblariga yo`llash; • Mafkuraviy maqsad:Mafkuraviy maqsad: Shu mavzu orqali mamlakatimiz fani Shu mavzu orqali mamlakatimiz fani istiqbollari to`g`risida tushuncha hosil qilish, vatanni sevish, o`z istiqbollari to`g`risida tushuncha hosil qilish, vatanni sevish, o`z yurtidan g`ururlanish tuyg`usini shakllantirish;yurtidan g`ururlanish tuyg`usini shakllantirish; Dars uslubi: Yozma, og`zaki, aralash. Dars usuli: “Mustaqil ishlash”, “ Aqliy hujum”, “Musobaqa”. Dars didaktikasi: Darslik, tarqatma materiallar, o`quv qurollari, slaydlar, rag`batlantirish kartochkalari, rag`batlantirish emblemalari. Dars jihozi: O’qituvchi uchun: vintoviy chiziq hosil bo’lishining demonsrasion modeli, rezbali detallar, o’quv tablisasi. O’quvchi uchun: ish daftari , chizmachilik asboblari va kerak yaroqlari. Dars turi: Aralash. Dars tipi: Yangi bilim va tushunchalar hosil qilish.

Darsning tuzilishi va vaqt Darsning tuzilishi va vaqt taqsimoti:taqsimoti: I.Tashkiliy qism. O’quvchilarni darsga jalb etish.Ularni dunyoda ro’y bergan eng muhim yangiliklardan xabardor qilish. II. O’tilgan Dars mavzusini takrorlash. Oldingi darsda o’rganilgan mavzunu takrorlash frontal so’rab bilish shaklida o’tkaziladi. 1 Tashkiliy qism 2 daqiqa 2 Uyga berilgan vazifani tekshirish 4 daqiqa 3 Yangi mavzuga zamin tayyorlash 5 daqiqa 4 Dars materialini tushuntirish 8 daqiqa 5 Grafik ish 16 daqiqa 6 Darsning yakuni va uyga vazifa berish 5 daqiqa

.. 3-guruh “ Rassomlar”1-guruh “ Dizayner” Kubik o’yini. O’quvchi O’tilgan va yangi mavzu yuzasidan toyyorlangan atamalarni izohlaydilar va savollarga javob beradilar 2-guruh “ Muxandis” 1 – guruh 1. Qanday birikmalar ajraladigan birikmalarga kiradi?Misol keltiring. 2. Rezba izohlang. 2 – guruh 1. Qanday birikmalar ajralmas birikmalarga kiradi? Misol keltiring. 2. Vint izohlang. 3 – guruh 1. Stadartlashtirish qanday afzalliklarga ega? 2. Chap va o’ng vint chiziqlari izohlang.Yangi mavzuga zamin Yangi mavzuga zamin tayyorlash.tayyorlash.

““ Topqirlar” o’yiniTopqirlar” o’yini • a) 7 ta o’quvchiga misollar yozilgan a) 7 ta o’quvchiga misollar yozilgan tarqatma materiallar beriladi:tarqatma materiallar beriladi: • 1. Aylana markazidan o’tib, uni teng ikkiga bo’luvchi chiziq ? 2. Predmetning tekislikdagi tasviri ? 3. Harakat qilayotgan nuqtaning izi ? 4. To’g’ri chiziq yoki burchakning miqdorini tasvirlovchi son ? 5. Tasvirning o’lchovi bilan buyumning o’lchovi o’rtasidagi nisbat ? 6. Kesishuvchi tekislikning o’zidaginia yorituvchi qismning ta’sviri ? 7. Chimalarni that qilishda qo’laniladigan standart ta’riflar va raqamlar ?

Tarqatma mareriallarni orqasini biriktirib Tarqatma mareriallarni orqasini biriktirib so’zni ta’riflaymizso’zni ta’riflaymiz ?? Raqobat bo’lgan joyda iqtisodiy o’sish yuqori darajada rivojlanadi. Hozirgi davr Iqtisodiy inqiroz bartaraf etish omillaridan biri sog’lom raqobatni tashkil etishdir. • O`qituvchi: O`zbekiston Respublikasi O`qituvchi: O`zbekiston Respublikasi • Prezidenti Islom Abdug`aniyevich Karimov Prezidenti Islom Abdug`aniyevich Karimov • rahbarligida jahon iqtisodiy inqirozini rahbarligida jahon iqtisodiy inqirozini toboro toboro • kuchayib borayotgan salbiy oqibatlarini his kuchayib borayotgan salbiy oqibatlarini his • etgan holda iqtisodiyotimizdagi real ahvol etgan holda iqtisodiyotimizdagi real ahvol va va • sharoitlarni hisobga olib, jahon iqtisodiy sharoitlarni hisobga olib, jahon iqtisodiy • inqirozi oqibatlarini oldini olish va ularni inqirozi oqibatlarini oldini olish va ularni • bartaqaf etish dasturi ishlab chiqildi. bartaqaf etish dasturi ishlab chiqildi. • O`qituvchi: Bu dasturning vazifalari nimalardan iborat?O`qituvchi: Bu dasturning vazifalari nimalardan iborat? • 1-o`quvchi: Korxonalarni modernizasiya qilish, texnik va texnalogik 1-o`quvchi: Korxonalarni modernizasiya qilish, texnik va texnalogik qayta jihozlashni yanada jadallashtirish.qayta jihozlashni yanada jadallashtirish. • 2-o`quvchi: Eksportga mahsulot chiqaradigan korxonalarning tashqi 2-o`quvchi: Eksportga mahsulot chiqaradigan korxonalarning tashqi bozorlarda raqobatbardosh bo`lishini qo`llab-quvvatlash,bozorlarda raqobatbardosh bo`lishini qo`llab-quvvatlash, • 3-o`quvchi: Qat`iy tejamkorlik tizimini joriy etish, ishlab chiqarish 3-o`quvchi: Qat`iy tejamkorlik tizimini joriy etish, ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxini kamaytirish.xarajatlari va mahsulot tannarxini kamaytirish. • 4-o`quvchi: Elektroenergetika timizmini modernizatsiya qilish, 4-o`quvchi: Elektroenergetika timizmini modernizatsiya qilish, energiya iste`molini kamaytirish va energiya tejashni samarali energiya iste`molini kamaytirish va energiya tejashni samarali tizimini joriy etish.tizimini joriy etish. • 5-o`quvchi: Ichki bozorda talabni rag`batlantirish orqali mahalliy 5-o`quvchi: Ichki bozorda talabni rag`batlantirish orqali mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo`llab-quvvatlash, iqtisodiy o`sishning ishlab chiqaruvchilarni qo`llab-quvvatlash, iqtisodiy o`sishning yuqori suratlarini saqlab qolish.yuqori suratlarini saqlab qolish.

Dars materialini tushuntirish ..• Har qanday rezba vint chiziqlaridan tashkil topadi. Elektor lampochka patronga rezba yordamida burab Har qanday rezba vint chiziqlaridan tashkil topadi. Elektor lampochka patronga rezba yordamida burab kiritiladi. Siz foyaqlanadigan sharikli ruchka qismlari ham bir- birlariga zebra bilan burab mahkamlanadi.kiritiladi. Siz foyaqlanadigan sharikli ruchka qismlari ham bir- birlariga zebra bilan burab mahkamlanadi. • Vint chizig’I deb , nuqtaning silindr sirtida uning o’qi qtrofida bir tekis aylanish natijasida hosil bo’lgan Vint chizig’I deb , nuqtaning silindr sirtida uning o’qi qtrofida bir tekis aylanish natijasida hosil bo’lgan fazoviy egrilikka aytiladi./Shunday qilib bir detal (gayka) ikkinchisi (vintga ) vint chizig’i bo’ylab buralib fazoviy egrilikka aytiladi./Shunday qilib bir detal (gayka) ikkinchisi (vintga ) vint chizig’i bo’ylab buralib kiradi. kiradi. • Rezba deb , silindrsimon yoki konussimon sirtni vint chizig’I bo’ylab harakati natijasida hosil bo’lgan Rezba deb , silindrsimon yoki konussimon sirtni vint chizig’I bo’ylab harakati natijasida hosil bo’lgan profilga aytiladi. Shuning uchun ular vintli juft deb ataladi.profilga aytiladi. Shuning uchun ular vintli juft deb ataladi. • Rezba bolt, vint, shpilka va shunga o’xshash detallar zagatovkalarining gayka kabi detallari teshiklari sirtida Rezba bolt, vint, shpilka va shunga o’xshash detallar zagatovkalarining gayka kabi detallari teshiklari sirtida vint chiziq bo’ylab qirqilgan ariqchadir. Rasm a da rezba sterjen tasvirlangan Sterjenning sirtiga kesilgan vint chiziq bo’ylab qirqilgan ariqchadir. Rasm a da rezba sterjen tasvirlangan Sterjenning sirtiga kesilgan rezba tashqi rezbadir. Chizmada d harfi bilan tashqi rezba , d1 bilan ichki rezba belgilangan. Ikita vint rezba tashqi rezbadir. Chizmada d harfi bilan tashqi rezba , d1 bilan ichki rezba belgilangan. Ikita vint chizig’ining orasi rezba qadami diyiladi..chizig’ining orasi rezba qadami diyiladi.. • Bolt, vint kabi detallar rezbaning tashqi diyametiri d chizmada tashqi yo’g’on chiziq bilan, ichki diametric d1 Bolt, vint kabi detallar rezbaning tashqi diyametiri d chizmada tashqi yo’g’on chiziq bilan, ichki diametric d1 esa ichki tutash chiziq bilan chizilgan. Teshikdagi rezba esa uning aksi.(45-rasm b) esa ichki tutash chiziq bilan chizilgan. Teshikdagi rezba esa uning aksi.(45-rasm b) • Agar rezba chizmada ko’rinmaydigan qilib tasvirlansa, rezbaning tashqi va ichki ko’rinishi shtrix chiziq bilan Agar rezba chizmada ko’rinmaydigan qilib tasvirlansa, rezbaning tashqi va ichki ko’rinishi shtrix chiziq bilan tasvirlanadi.tasvirlanadi. • ( 45-rasm b, e)( 45-rasm b, e) • Amalda turli profildagi rezba qo’llanilsa ham, ular chizmada bir xil tasvirlanadi.. Shuning uchun shartli Amalda turli profildagi rezba qo’llanilsa ham, ular chizmada bir xil tasvirlanadi.. Shuning uchun shartli tasvir bo’yicha rezba turini aniqlab bo’lmaydi.tasvir bo’yicha rezba turini aniqlab bo’lmaydi. • Vint chizig;i(rezba ) hosil bo’lishiVint chizig;i(rezba ) hosil bo’lishi Rezbal i sterjen Rezba chizig’ini ng kesichga n joyi 45-rasm

46-rasm Qog’ozdan to’g’ri burchagli ABC uchburchak kesib olib, uni slindr sterjeniga o’rasak , slindr sirtida ABC ucburchakning gipotunizasi vint chizig’ini hosil qiladi.46- rasm a da rezbani tasvirlash va o’lchamini qo’yish ko’rsatilgan. Uchburchakning silindrga o’ralishi yo’nalishiga qarab vint chizig’I ( yani , rezba ) o’naqay yoki chapaqay bo’ladi. Turi va uning asosiy o’lchamlari shartli belgilar bilan aniqlanadi.

Standart rezbaning Standart rezbaning belgilanishi.belgilanishi. 3- jadval rasm Endi mashinasozlikda eng ko’p taeqalgan uchburchakli profilga ega bo’lgan metric rezbaning belgilanish bilan tanishamiz. Amzlda yirik va mayda qadamli metric rezbalardan foydalaniladi. Yirik qadamli metric rezba M harfi hamda uning tashqi diyametri bilan belgiladadi, masalan, M10. Mayda tishli metric rezba ham huddi yirik tishli rezba kabi belgilanadi, ammo mayda tishli rezbani belgilashda uning qadami hamyozib qo’yiladi., masalan, M10x1,25; M10x1; M10x0,75 va hokozo.

Mustaqil ish.Mustaqil ish. Detalning strelka bilan ko’rsatilgan qismiga Detalning strelka bilan ko’rsatilgan qismiga metrik rezba yo’nilgan, rezbaning o’lchamini metrik rezba yo’nilgan, rezbaning o’lchamini belgilar bilan ko’rsatib chizing.belgilar bilan ko’rsatib chizing.

b) 4 ta o’quvchi yulduzcha shaklidagi b) 4 ta o’quvchi yulduzcha shaklidagi kartochkalar beriladi: rezba nomlari berilgan, kartochkalar beriladi: rezba nomlari berilgan, rezbalarni ko’rsatilayotga o’lchami va profil rezbalarni ko’rsatilayotga o’lchami va profil shaklini chizing.(Teskarisiga o’girilib so’zlardan shaklini chizing.(Teskarisiga o’girilib so’zlardan gap hosil qilamiz. Gapni sharxlan.) gap hosil qilamiz. Gapni sharxlan.) Yirik qadamli Metrik rezba Mayda qadamli metrik rezba Trapetsiyas imon tayanch rezba Silindirsi mon turba

• Darsni mustahkamlash.Darsni mustahkamlash. • Qanday birikmalar ajraladigan birikmalarga kiradi? Qanday birikmalar ajraladigan birikmalarga kiradi? Misol keltiring. Misol keltiring. • Qanday birikmalar ajralmas birikmalarga kiradi? Qanday birikmalar ajralmas birikmalarga kiradi? Misol keltiring. Standartlashtirish qanday Misol keltiring. Standartlashtirish qanday afzalliklarga ega? Yirik qadamli metric rezba qanday afzalliklarga ega? Yirik qadamli metric rezba qanday belgilanadi/ Mayda qadamlisi - chi?.belgilanadi/ Mayda qadamlisi - chi?. • Uyga vazifa .Uyga vazifa . • Bolt chizmasini quyidagi o’lchamlarda chizing.Bolt chizmasini quyidagi o’lchamlarda chizing. • Rezbaning nominal diametriM24; kalit o’lchami Rezbaning nominal diametriM24; kalit o’lchami S=36mm; kallak balandligi h=15; oltiburchak S=36mm; kallak balandligi h=15; oltiburchak aylanasining diametrik D=50,9mm; bolt faskasi2,5 aylanasining diametrik D=50,9mm; bolt faskasi2,5 mm/mm/

O'xshashlar

Tasviriy san'atda portrеt janrida ishlangan asarlarni badiiy idrok etish

Sharq me'morchiligi

Rasm va chizmalarga oid amaliy dars