Yaxshilik - O'qish - Dars ishlanmalar

Yaxshilik

Yuklangan vaqt:

01.10.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

427.5 KB

Ko'chirib olish

Shahrisabz tumani 24 - o ’ rta maktabning boshlang ’ ich ta ’ lim fani o ’ qtuvchisi G’ofurova Gulnozaning o’qish fanidan bir soatlik 1O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI QASHQADARYO VILOYATI XALQ TA’LIMI BOSHQARMASI

Fan nomi : O ’ qish Sinf : 3- sinf Mavzu : « Yaxshilik » Vaqt : 45 daqiqa Dars nomi : Yaxshilik olamiga sayyohat . Ta ’ limiy maqsad : O ’ quvchilarning og ’ zaki nutqini o ’ stirish , mantiqiy fikralashga , aniq , ravon so ’ zlashga va ifodali o ’ qishga o ’ rgatish . Tarbiyaviy maqsad : O ’ quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash . Mehr - oqibatli , saxovatli insonlar bo ’ lib kamol topishiga hissa qo ’ shish . Rivojlantiruvchi maqsad : O ’ qish malakalarini , dunyoqarashlarini xulqi odobi , mukammal insoniy fazilatlarini rivojlantirish . Global ta ’ lim maqsadi : Dunyo miqyosida bolalarni vatanparvarlik ruhida , mehr - oqibatli , bol а ga nisbatan do ’ stona munosabatni tarkib toptirish . Darsning jihozi : Darslik , vatanimiz xaritasi , test topshiriqlari , kartochkalar , mavzuga oid rasmlar , Darsning tashkiliy qismi : O ’ qituvchi : Salom aziz bolalarim , Gulu rayhon bolalarim . Qani tinglang so ’ zlarim , Jajji o ’ g ’ il - qizlarim . Ona yurt egasisiz , Istiqlol ertasiz Bo ’ ling aqlu rasolar , Ham bilimdon donolar . Oynayi jahonda taralayotgan yurtimiz Madhiyasiga hamohang o ’ quvchmlar o ’ rinlaridan turib , jo ’ r bo ’ lishadi . Ular ko ’ nglida ajib bir tuyg ’ ular uyg ’ onadi . - Bugun oddiy dars emas , 2

Balki sinov darsidir . O ’ tib olsak sinovdan , Bu hammadan yaxshidir. Qani, ayting bolalar, Kim navbatchi bo’ladi? Ushbu kunning hisobin, Menga aytib beradi. Navbatchilar qo’l ko’taradilar: O’qituvchi: - Marhamat. Birinchi o’quvchi: - Bugun hafta kunining uchinchisi bo’libdi, Olloh ushbu kuniga katta nazar solibdi. Barcha yaxshi yumushlar, ezgu niyat orzular, Ushbu kunning o’zida ijobat ham bo’libdi. 2-o’quvchi: - Bizlar yaxshi bolamiz, Ochilgan gul - lolamiz. Ota-ona izmidan, Ustozlarning so’zidan Bizlar aslo chiqmaymiz. Sinfdagi barchamiz Darsga shay gul-g’unchamiz. Uyga vazifani so’rash : O’qituvchi o’quvchilar bilan turli mavzularda savol-javob o’tkazadi. Savol-javob tugagach, uy vazifasini so’rab baholaydi. O’quvchilar : «Biz istiqlol farzandlarimiz» she’rini yoddan aytishadi, ular istiqlolimiz tufayli yurtimizda amalga oshirilayotgan ezgu ishlar to’g’risida so’zlaydilar. Yangi mavzuga o’quvchilarni olib kirish: Klaster usuli bilan yangi mavzu bayon etiladi. 3

O’qituvchi bolalar yordamida yaxshilikning turli ko’rinishini doskaga yozadi va ularga izoh berib o’tadi. O’qituvchi: - Bolalar, ko’rdingizmi bitta yaxshilik, so’zining zamirida qancha ma’no yotibdi. Bizning davlatimizda ham yaxshilik, mehr-oqibat, saxovat va muruvvatpeshalikka, insonlarni og’ir damlarda suyash, qo’llab-quvvatlashga katta e’tibor beriladi. Yurtimiz mustaqillikka erishganidan buyon har bir yilimiz o’ziga xos ramziy nom bilan atalishi an’anaga aylangan. Yillarimizning «Qariyalarni qadrlash yili», «Onalar va bolalar yili», «Mehr-muruvvat yili», «Obod mahalla yili», «Shifokorlar yili», «Homiylar va shifokorlar yili» kabi nomlarini olishi bitta oliy maqsad, u ham bo’lsa inson manfaatlari yo’lida qilinayotgan sa’y-harakatlar ekanligi oydek ravshandir. Aytingchi - bolalar, 2007 yilimiz qanday nom bilan ataldi? Bolalar: - «Ijtimoiy himoya yili». O’qituvchi : - Ijtimoiy himoya yili deganda siz nimani tushunasiz? O’quvchilar:- Yordamga muhtoj insonlarga, qariyalarga, boquvchisini yo’qotganrga, nogironlarga, kam ta’minlangan oilalarga ko’rsatilgan beg’araz yordam, mehr - muravvat va saxovatpeshalikni tushunamiz. O’qituvchi:- Yashang. Azal - azaldan xalqimiz orasiga saxovatli himmatga alohida e’tibor berilgan. Bu insoniy fazilatlarni savobining boshi deya qaralgan. Bolajanlar, endi mana bu ertakka quloq tuting. Bir qizchaga yaxshilik farishtalari uchrab qolibdi. Qiz odobli bo’lgani uchun farishtalar unga chiroyli bir gul berishibdi va shunday debdilar: Bu oddiy gul emas, balki sehrlidir. Gulning yaproqlari yettita. Sen ham yettita niyat qilishing mumkin. Ularni bari ijobat bo’ladi. Qizcha xursand bo’lib uyiga chopib kelibdi va oila a’zolari uchun gulning oltita yaprog’ini uzib niyat qilibdi. Bittasi qolganda ko’chaga chiqib ketibdi. «Buni o’zim uchun 4

so’rayman», debdi qizcha va o’ylab olish uchun o’shga yerdagi o’rindiqqa o’tiribdi. Qarasa o’rindiqda bir qiz ham o’tirgan ekan. U bilan gaplashib qolibdi. Shu yerda ertagimizni «Rolli o’yin» orqali davom ettiramiz. Sahnada ikki qiz o’zaro suhbatlashmoqda. Birinchi qiz: - Sen nimaga buncha ma’yussan? Ikkinchi qiz jimgina yelkasini qisadi, so’zlamaydi. Birinchi qiz: - Yur, quvlamachoq o’ynaymiz. Ikkinchi qiz : Men yura olmayman. Oyoqlarim ishlamaydi. Birinchi qiz noqulay holatda qoladi va deydi: - «Kechir, men buni bilmabman». O’qituvchi: - Qani bolajonlar, agar sizning qo’lingizda shunday imkoniyat, ya’ni farishtalar bergan gulning oxirgi yaprog’i bo’lganida nima qilgan bo’lardingiz? Bolalar birin-ketin javob bera boshlaydilar. 1- o’quvchi : - Men qizchaning yurib ketishini so’rar edim. 2-o’quvchi: - Men qizchaga o’sha so’nggi yaproqni bergan bo’lar edim. O’qituvchi: - Barakalla, siz mehr-muruvvatli bolalarsiz. O’z himmatingizni insonlardan ayamaysiz. Qani ko’raylik-chi, ertagimiz qahramoni qanday yo’l tutar ekan (Sahna ko’rinishi davom etadi) 1-qiz: Sen xafa bo’lma, hali sog’ayib ketasan. U shunday deya turib oxirgi yaproqni qizning oyoqlari tuzalib ketsin, deya uzib tashlabdi. O’qituvchi: - Bolalar, qizchamiz haqiqiy bag’rikeng o’zbek farzandi ekanligini ko’rsatdi. Bizning ota-bobolarimiz ham azaldan insonlarga nisbatan muruvvatli bo’lganlar. Bu borada ajdodlarimiz nodir manbalarda ajib durdonalarini yozib qoldirganlar. Shunday hikmatlarning ayrimlari bilan hozir tanishasiz. Sizlarga maqollar yozilgan manna bu qog’ozlarni beraman. (O’qituvchi maqollarning har bir so’zini alohida qog’ozlarga yozib kelgan bo’ladi).- Diqqatingizni jamlab, ko’chaga qarang. Qish fasli. Yo’llar yaxmalak bo’lgani uchun bexosdan sirpanib ketib, ularni yirtib qo’ydim. Siz esa ushbu 5

yirtilgan bo’laklarni joy-joyiga qo’yib, izoh berasiz. O’quvchilar uch guruhga bo’linishadi va qog’oz bo’laklarini joy-joyiga qo’yib maqollarni o’qiydilar. 1. Yaxshi so’z jon ozig’i, yomon so’z bosh og’rig’i. 2. Yaxshi niyat - yarim davlat. 3. Yaxshidan bog’ qoladi-yomondan dog’ qoladi. Har bir guruh o’zlariga berilgan maqollarning ma’nosini tushuntirib beradilar. Yangi mavzuni tushuntirish: F.Musajonovning «Yaxshilik» hikoyasi asosida tayyorlangan sahna ko’rinishi namoyish etiladi. O’qituvchi: - Mana hikoyani tomosha qildik. Endi darslik и ilan ishlaymiz. O’quvchilar shaxmat usulida matnni o’qiydilar. Va shu asosida savol-javob o’tkaziladi. - Hikoya nima haqida ekan? - Yaxshilik haqida. - Yaxshilik deganda nimani tushunasiz? - Yaxshilik-birovlarga yordam qilish, ko’maklashish. - Erkin kimga yordam berdi? - Boboga. - Qilgan ishi haqida kimga maqtandi? - O’rtog’i Nabiga. - «Nafasi ichiga tushib ketdi» degan iboraga izoh bering- chi? - Bu ibora «Qo’rqib ketdi» ma’nosini bildiradi. - Pirmat bobo nima deb shivirladi? - «Yaxshilik qil, lekin maqtanib, uni yuvib yuborma» deya shivirladi. - «Yuvib yuborma» degani nimani anglatayapti? - Qilingan ishingni gapirib maqtansang, yaxshilik qilgan hisoblanmaysan. - «Labini tishladi» degani-chi? - Uyalgan, mulzam bo’lgan holatni. - Sizning orangizda ham shunday bolalar bormi? 6

Bolalar (jo’r bo’lishib)? - Yo’q. O’qituvchi: - Tasavvur qiling. Siz juda shoshib turibsiz. Vaqt tig’iz. Chorrahadan o’tayotganingizda siz bilan yonma-yon ketayotgan yo’lovchi kampirning xaltasidan olmalari to’kilib ketdi. Kampir olmalarni tezroq terib olmasa, svetaforning chirog’i yonib qoladi. Siz maktabga kechikkansiz, uztozingizdan gap eshitasiz, darsga qo’ymaydilar. Yordam bermasangiz, kampir og’ir vaziyatda, tang ahvold а . Bunday holatda qanday yo’l tutar edingiz? 1-o’quvchi: - Yordam berar edim. 2-o’quvchi: - Men olmalarni terishgan bo’lar edim. 3-o’quvchi: Men ham kampirga ko’maklashar edim. O’qituvchi: - Nimaga, uztozingiz sizdan jahli chiqib, xafa bo’lsa ham shu yo’lni tutardingiz-mi? 4-o’quvchi : - Ustozimiz urushmaydilar, jahllari ham chiqmaydi. O’qituvchi: - Nega unday deb o’ylaysiz? 5-o’quvchi: - Chunki ustozimiz bizga yaxshilik, savob haqida ko’p gapirganlar. Har doim bizlarni yaxshilika undaydilar. 6-o’quvchi : - Barakalla, bolalar. Juda to’g’ri gapirdingiz. Ko’p yashang. Bolajonlar, endi yaxshilik so’zi qatnashgan gaplar tuzing- chi? Topshiriq bajarilgach, o’qituvchi o’quvchilar tuzgan bita gapni olib, bolalar bilan doskada tahlil qiladi. O’qituvchi: - Endi bolajonlar test topshiriqlarini bajaramiz. Oldingizdagi test topshiriqlarini e’tibor bilan to’g’ri yechishga harakat qiling.(Bolalarga test varaqalarini tarqatadi). Topshiriqni bajarishda 2 daqiqa vaqt ajratilgan bo’lib, bu vaqt ichida yaxshilik haqidagi qo’shiq past ovozda tinglanadi. Shundan so’ng doskaga test javoblarini ilib qo’yadi. - Bolalar, javobingizni doskadan tekshiring? Natijalar e’lon qilinadi va baholar qo’yiladi. Yangi mavzuni mustahkamlash: 7

O’qituvchi qo’lida kubik olib so’raydi. - Bolalar, mening qo’limda nima bor? - Kubik bor. - To’g’ri topdingiz. Mana shu kubik bizga bugungi darsga olgan bilimlarimizni yakuniy qismini chiqarishga yordam beradi. Men kubikni aylantiraman, siz undagi yozuvlarni o’qiysiz. Bolalar, jo’r ovozda o’qiydilar. - G’amxo’rlik. O’qituvchi: - G’amxo’rlikni qayerda ko’rdingiz? - Yurtimizda olib borilayotgan ezgu ishlarda. - O’qituvchi kubikni boshqa tomonga aylantiradi. O’quvchi: - Saxovat O’qituvchi: - Saxovat bilan qayerda uchrashgansiz? O’quvchi:- Yaxshilik farishtalari ishtirok etgan ertaklarda. O’qituvchi: - Barakalla, o’qing-chi? O’quvchi:- Yordam. O’qituvchi:- Yordamga qayerda duch kelgansiz? O’quvchi: - Savob bilan chorrahada uchrashdik. Biz kampirning to’kilgan olmalarini terib berdik. O’qituvchi: - Barakalla. O’quvchi: - Mehr-muravvat. O’qituvchi: - U bilan qayerda duch kelgasiz? - Mehribonlik uylarida O’qituvchi: - Bularning hammasi kimlarga xos fazilat. O’quvchi: - Bag’ri keng insonlarga. O’qituvchi: - Ko’rdinggizmi, bolalar dars davomida biz yaxshilik bilan ko’p bora uchrashdik. Bu kabi ezgu ishni o’zingizga shior qilib olsangiz, siz kelajakda yaxshi inson bo’lib yetishasiz. Yaxshi insonlar esa birovlarga sira yomonlik qilmaydilar. Baholash: - Ana endi darsda faol qatnashgan o’quvchilarni baholab olamiz. Buning uchun men yulduzchalar tayyorlab kelganman. Endi faol o’quvchilar uchun yorqin yulduzchalar, yaxshi 8

qatnashganlarga atab och rangli, qolganlarga esa o’z ustida ishlashga chorlovchi yulduzchalar beraman. Shunday qilib o’quvchilar baholanadi. - Endi xaritaga nazar tashlang. Men uning chiroqlarini yoqib qo’yaman. Kimda eng yorqin yulduzcha bo’lsa qo’llaringgizni ko’taring. - Barakalla, sizlar bugungi darsimizga faol qatnashgan a’lochi o’quvchilarsiz. Yulduzchalarning orqasida siz uchun eng yaxshi tilaklar yozilgan. Va bu bilan bor bilimingizni, kuch- qudratingizni, ya shi ishlaringizni O’zbekiston ravnaqi uchun, xalqimiz baxt-saodati, istiqboli uchun sarflashga so’z bergan bo’lasiz. Bolajonlar, diqqat qiling xaritaga osilgan yulduzchalar nechta ekan. - 12 t а - Bir yilda nechta oy bor? - 12 ta - O’zbekistonda nechta viloyat bor? - 12 ta - Kubning qirralari nechta? - Ular ham 12 ta Uyga vazifa berish: O’qituvchi: - Sizlarga katta rahmat. Uy vazifasini belgilab oling. 105-betdagi «Yaxshilik» hikoyasini o’qib kelasiz. Savollarga ham javob topasiz. Mavzuga oid hikmatli so’zlardan bir nechtasini daftaringizga yozib olasiz. Bugungi darsimizni men ushbu ajoyib she’riy satrlar bilan tugatmoqchiman. Mayli go’zalikka bitaylik doston, Mayli muhabbatga fido bo’lsin jon. Lekin jindek mehr ko’rgazsa inson, Ularning baridan afzaldir inon. Dars shuning bilan nihoyasiga yetadi, o’qituvchi o’quvchilar bilan xayralashadi. 9

O'xshashlar

Xatosini tushungan bola

Alifbe

2-sinf. O`qish

Fel yuzasidan o'tilganlarni takrorlash

2-sinf. 8-martga. multimedia