“Xudoyberdi To`xtaboyevning “Sariq devni minib” asari timsollari ustida ishlash dars ishlanma - Adabiyot - Dars ishlanmalar

“Xudoyberdi To`xtaboyevning “Sariq devni minib” asari timsollari ustida ishlash dars ishlanma

Yuklangan vaqt:

01.10.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

192.5 KB

Ko'chirib olish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI QASHQADARYO VILOYA TI XALQ TA’ LI MI BOSHQARMASI QARSHI SHAHAR XALQ TA’LIMI MUASSASALARI FAOLIYATINI METODIK TA’MINLASH VA TASHKIL ETISH BO’LIMI 19-umumiy o`rta ta`lim maktabi ona tili va adabiyot fani o`qituvchisi Nilufar Egamberdiyevaning adabiyot fanidan o`quvchilar bilimlarida aniqlangan bo`shliqlarni to`ldirish bo`yicha 6-sinflar uchun “Xudoyberdi To`xtaboyevning “Sariq devni minib” asari timsollari ustida ishlash ” mavzusida tayyorlagan dars ishlanmasi Qarshi – 2015-yil

Hammamizga ma`lumki, Respublikamizda 2011-o`quv yilidan boshlab bilimlar bellashuvi o`tkazila boshlandi. O `tkazilgan monitoring, bilimlar bellashuvi natijalari tahlil etilib, o`quvchilarning qiyin o`zlashtirgan mavzulari fanlar kezimida aniqlandi va ro`yxat shakllantirildi. Jumladan, ona tili va adabiyot fanlaridan ham bilimlar bellashuvida o`quvchilar yo`l qo`ygan bo`shliqlarni aniqlash bo`yicha o`zlashtirilishi qiyin bo`lgan mavzular tahlil qilindi va ularning qiyin mavzularni o`zlashtirishlari, o`qituvchining malaka mahoratini oshirish hamda bu mavzularni dars jarayonida tushuntirishda nimalarga e`tabor berishlari yuzasidan ko`plab metodik tavsiyalar, uslublar, usullar, shuningdek, dars ishlanmalari ham ishlab chiqildi. Mazkur dars ishlanmasi ham 6-sinflarda adabiyot fanidan Xudoyberdi To`xtaboyevning “ Sariq devni minib “ asarining to`liq o`zlashtirishda, o`quvchilarga asar timsollariga tavsif bera olishda yordam beradi va o`qilgan asar qahramonlari xarakterini to`g`ri talqin qila bilish ko`nikmasini shakllantiradi. Ushbu dars ishlanmasi ona tili va adabiyont fanidan o`qituvchilar bilimida aniqlangan bo`shliqlarni to`ldirish uchun tavsiya etiladi. XTMFMTTE Qarshi shahar bo`limi ona tili va adabiyot fani metodisti H. Amirqulova

13.10.2015 yil Sinf: 6-“B” Mavzu: “Sariq devni minib” asari timsollari ustida ishlash. Darsning maqsadi: a) Ta’limiy maqsad; o’quvchilarni “Sariq devni minib” asarining mazmun- mohiyatini tahlil qilish va asar timsollarini tavsiflash malakasini shakllantirish; b) Tarbiyaviy maqsad: O’smirlar ongiga kuch-bilim va tafakkurda ekanligini singdirish. c) Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilar hamjihatligini oshirish, og’zaki nutqini o’stirish, dunyoqarashini kengaytirish; Darsning jihozi: Darslik, Xudoyberdi To’xtaboyevning asarlari, tarqatma materiallar, multimediya, videoproyektor, oq qog’ozlar. Darsning shiori: “Kuch – bilim va tafakkurda”. (I.A.Karimov) Darsning turi: O’quvchilarning bilim, ko’nikmalarini rivojlantiruvchi, umumlashtiruvchi.

Dars metodi: Yakka tartibda va guruhlarda ishlash, “Yelpig’ich” usuli. Darsning borishi: a) Tashkiliy qism - salomlashish; - davomatni aniqlash (bunda navbatchi o’quvchi 4 qator she’r bilan vazifasini boshlab, bugungi kun sanasi va sinfning davomati haqida ma’lumot beradi). - kirish suhbat (o’quvchilar diqqatini darsga jab etish maqsadida ma’naviyat daqiqasi tashkil etiladi. Bunda mashhur masalchi Ezop va uning donishmandligi aql-zakovatini ko’rsatuvchi rivoyat aytib beriladi). O’quvchilar bundan xulosa yasashadi. b) O’tilgan mavzuni mustahkamlash (uyga vazifa (daftaringizga Hoshinmjon tilidan kiritilgan tabiat tasviri, hazil mutoiba so’zlarni yozib oling) tekshiriladi). Tezkor savol-javob o’tkaziladi. 1. Hoshimjon qalpoqni dastlab qayerda sinab ko’rdi? – Uyda. 2. “Sariq devni minib” asari qaysi italyan yozuvchisining tahsiniga sazovor bo’lgan? – Janni Rodari. 3. Xudoyberdi To’xtaboyev qalamiga mansub “Omonboy va Davronboy sarguzashti” asari janriga ko’ra qanday asar? – Qissa. 4. “Sariq devni minib” asari qachon yozilgan? – 1968-yil. 5. “Sariq devni minib” asari dastlab qaysi tilde tarjima qilingan? – Rus tilida. O’quvchilar monitor orqali ko’rsatilgan ushbu savollarga 5 daiqa davomida javob yozishadi va o’zlari uchun ball to’plashadi. d) Yangi mavzu bayoni.

1-bosqich: Otaxon adiblarimizdan biri O’zbekiston xalq yozuvchisi Xudoyberdi To’xtaboyev asarlari kirib bormagan o’zbek xonadoni bo’lmasa kerak. Yozuvchining romanlari hatto bir qancha chet tillarida ham tarjima qilingan. O’quvchilar e’tibori video-proyektorga qaratiladi. Unda Xudoyberdi To’xtaboyevning hayoti va ijodi bilan bog’liq suratlar namoyish etiladi. Inson ma’naviyat cho’qqilariga kitobdan qanot yasab ko’tariladi. Xudoyberdi To’xtaboyev “Sariq devni minib” badiiy filmidan parchalar o’quvchilarga namoyish etiladi. 2-bosqich: Yangi mavzu timsollar ustida ishlash bo’lganligi uchun sinf 2 guruhga bo’lib olinadi va ular musobaqa tarzida timsollarni tahlil qilishadi. O’qituvchi tomonidan o’quvchilarga shunday savol beriladi. “Agar siz sehrli qalpoqchani topib olganingizda nima qilar edingiz?”. O’quvchilarning javobi bir-bir tinglanadi. Mavzu tahlili uchun “Yelpig’ich” usulidan foydalaniladi. o’qituvchi tomonidan tayyorlab kelingan Hoshimjon, Hayitvoy, Mirobiddinxo’jalarning ayrim sifatlari yozilgan tarqatmalar aralash holda guruhlarga taqdim etiladi. Guruh a’zolari har qaysi timsolga tegishli sifatlarni birin-ketin o’qituvchiga

uzatishadi va o‘z fikrlarini bildirishadi. O’qituvchi tarqatmalarni shu timsol yozilgan kichik plakat atrofiga yopishtiradi va yelpig’ich hosil bo’ladi.

Yangi mavzuni mustahkamlash: O’quvchilar bilan timsollar ustida ishlangandan so’ng asar yuzasidan o’qituvchi yakuniy xulosani beradi. Agar inson bilimsiz bo’lsa, unda hayotda hech qanday yutuqlarga erisha olmaydi. Ma’naviyat va badiiy adabiyot, ilmlar majmuasidan xulq- axloqqa oid rasm-rusumlardam ota- bobola-rimizdan o’tib kelayotgan urf-odatlardan ajdodlarimizning tajribasidan iboratdir. X.To’xtaboyev Oldinfan va’da qilingan sehrli qalpoqcha o’quvchilarga ko’rsatiladi, lekin hech qaysi o’quvchi uni olishni istamaydi. O’qituvchi buning sababini so’raydi. O’quvchilar ham o’z maqsadlariga sehrli qalpoqcha bilan emas, faqat a’lo o’qish va bilimlari bilan erishishni afzal ko’rishlarini aytishadi. Darsni yakunlash.

Iste’dod va iqtidor ilohiyligi hamda u yaratganning bandalari orasidan tanlab-tanlab ayrimlariga bergan in’omidir. X.To’xtaboyev a) O’quvchilarni rag’batlantirgan va ogohlantirgan holda baholash (faol ishtirok etgan o’quvchilarga rag’bat , sal bo’shroq ishtirok etgan o’quvchiga jarima (bu faqat dars so’ngida emas, dars davomida foydalaniladi) beriladi. Bu kartochkalar hisoblanib, o’quvchilar baholanadi. b) Uyga vazifa: “Bilimsizlik pand beradi” mavzusida insho yozish.

O'xshashlar

Yusuf Xos Hojibning Qo'tadg'u bilig asari dars ishlanma

Oila muqaddas dargoh dars ishlanma

“Zulfiya lirikasi” bir soatlik dars ishlanma

“Mirzo Ulug’bek” fojiasi qahramonlariga tavsif dars ishlanma

Mustaqillik darsi DARS ISHLANMA Vodiylarni yayov kezganda…