Mahalliy faunamizdagi qushlarning geografik tarqalishlari - Зоология - Презентации

Mahalliy faunamizdagi qushlarning geografik tarqalishlari

Загружено в:

22.03.2024

Скачано:

0

Размер:

6190.5927734375 KB

Mahalliy faunamizdagi qushlarning g eografik tarqalishlari Reja: 1. Qushlar (Aves) sinfiga umumiy tavsif . 2. Mahalliy faunamizda uchraydigan qu shlar. 3. Qushlarning inson xo'jaligidagi aham iyati.

Qushlar — umurtqali hayvonlar sinfi. Trias davrida yashagan sudralib yuruvchilarning ps evdozuxlar turkumidan kelib chiqqanligi taxmi n qilinadi. Qushlarning qazilma qoldiqlari juda kam; dastlabki qazilma qoldiq — arxeopteriks ning toshdagi izi va suyaklari yura davriga teg ishli. Ayrim morfologik belgilar (orqa oyoqlard agi muguz tangachalar, muguz tumshuq va b oshqalar) hamda fiziologik xususiyatlari (tuxu m qoʻyishi)ga koʻra qushlar sudralib yuruvchil arga oʻxshaydi, lekin tanasi pat bilan qoplang anligi tufayli ulardan farq qiladi.

Umurtqalilar evolyutsiyasining cho'qqisi bo'lgan qu shlar va sutemizuvchilar sinflari bir-biridan mustaqil ravishda vujudga kelgan. Triasda allaqachon birinchi ibtidoiy sutemizuvchilar hayvon tishli kaltakesaklard an ajralib chiqqan. Triasning oxiri - yura boshida uch uvchi kaltakesaklar paydo bo'lgan. Qush kaltakesakl ari (Archeopteryx) qushlarning paydo boʻlishiga saba b boʻlgan.

Tadqiqotlar suvda suzuvchi qushlarni muhofaza qili sh va ulardan oqilona foydalanish uchun muhim bo‘l gan suv havzalarida, mintaqaviy qo‘riqxonalar va ov chilik xo‘jaliklarida hamda eng muhim ornitologik hu dudlarda, ya’ni Aydarko‘l, Sechan ko‘l, Achin ko‘li, Tu zkon Oyoqog‘itma ko‘llari, Tolimarjon Kattaqo‘rg‘on, To‘dako‘l va Quyimozor suv omborlarida o‘tkazildi.Ja mi 190 550 ta suvda suzuvchi qushlar qayd etildi.

Jami 190 550 ta suvda suzuvchi qushlar qay d etildi. Shu jumladan, keng tarqalgan turlarda n Qashqaldoq, Katta qo‘ng‘ir, Olmabosh, Yovvo yi o‘rdak hamda kamyob va yo‘qolib ketish xa vfi bo‘lgan qush turlaridan Oqbosh o‘rdak, Vish ildoq oqqush, Baqiroq oqqush, Jingalak saqoqu sh, Oq dumli suv burgut va boshqalar hisobga olindi.

Mahalliy faunamizda uchraydigan qushlar. Uchib kelib uya quruvchi qushlar sinfiga kiradi. Kichik oq qarqara Qoraqalpo g'istonda juda kam uchraydi. Ular asosan ko'llarning bo'ylarida, qamishzorlar oralarida uchraydi. Ozuqasini sekin oquvchi suvlarsuvlardan izlaydi. Asosiy oz uqasi mayda baliqlar, quruqlik va suv hayvonlari, suv hasharotlari hisoblanadi . Uyalarini qamishzorlarga, qog'alarga bir nechtasi birgalikda qurishadi. Uyasi da 4-6 och yashil rangdagi tuxumi bo'ladi. Polaponlari bir oydan so'ng ucha b oshlaydi. Qoraqalpog'istonda Amudaryo deltasida uchraydi. Kichik oq qarqara

O'lkamizda o'troq qushlardan bo'lib, vazni 240-360 g bo'ladi. Tog'larda, daryo qirg'oqlarida uchraydi. Uyalarini yoriqlarga, t omlar ostiga, derazalarning oldiga quradi. Uyasida 2 ta tuxu m bo'ladi. Tuxumlarning o'lchamlari 36×43×27-31mm. Tuxu m bosish davrida ikki jins qatnashib, 17 kun davomida bosadi . Polaponlari 30-35 kundan so'ng ucha boshlaydi, ota-onalari ularni tashlab, ikkinchi tuxum bosish davriga kirishadi. Har xil madaniy va yovvoyi o'simliklar bilan oziqlanadi. Qoraqalpog'i stonda Ustyurt tekisligi va Amudaryo deltasida uchraydi. KO'K KAPTAR

Tabiatimizga uchib kelib uya quruvchi qushlardan bo'li b, daraxtlarda uya quradi. Baland shoxli o'rmonlarda uch raydi. Uyasida 4-5 dona tuxum bo'ladi. Tuxumni 13-15 ku n davomida urg'ochisi bosadi. Polaponlarini nar va moda si kuniga 200 marotaba ovqatlantiradi. Ular o'rmonlar uc hun zararli bo'lgan tukli chuvalchanglarni yeydi. Boshqa t urdagi qushlar bu chuvalchanglarning tuki zararli bo'lgan ligidan, ularga yaqinlashmaydi. Qoraqalpog'iston Ustyurt tekisligi va Amudaryo deltasida uchraydi. ZARG'ALDOQ

Katta qushlar turkumiga kiradi, vazni 8- 13 kg ga yetishi mumkin. Bo'yni uzun, tumshug'i yalpoq va chetlarida plastinkalari bor. Tana uz unligi 1 m dan ortiq. Oq rangli, oyoqlari qora, qizg'ish, saris qizlari tu mshug'i bor. Bo'yni egilib, boshi pasta qarab tanadan yuqori chiqib tu radi va bo'ynini S tarzda tutadi. Qoraqalpog'istonda oqqushlar Orol d engizida va Amudaryo deltasining ayrim katta ko'llarida uya qurishad i. Uyasini faqat urg'ochisi quradi. Uyasida 7-9 dona tuxum bo'ladi. Qu shlar 4 yilda jinsiy yetiladi. Vishildoq oqqush

O'lkamizda uya quruvchi qush. Vazni 150 g. Suvga yaxshi sho'ng'iydi va yaxshi suzadi. Yerba qamishlar oralarida juda yaxshi yuguradi va buta sho xlariga uzun barmoqlari bilan yaxshi tirmashadi. Katta va kichik suvlarda q alin cho'plarning oralarida uchraydi. O'lkamizga bahorda April oylarida uch ib keladi. Uyalarini qamish oralariga ququradi. Uyasida 6-12 tuxum bo'ladi. Tuxum o'lchamlari 41-45×29-32 mm. Tuxum bosish davri 19-22 kun. Ular suvda yashaydigan hasharotlar, o'rgimchaklar, mayda mollyuskalar bilan oziqlanadi. Qoraqalpog'istonda Amudaryo deltasida uchraydi. SUV TOVUG'I

KO'K QARG'A O'lkamizga uchib keluvchi qush bo'lib, bahorda apr el oxirida uchib keladi. Hasharotlar, suvda va quruqlik da yashovchi hayvonlar, kaltakesaklar va o'simliklar b ilan oziqlanadi. Qoraqalpog'istonda Ustyurt tekisligi, Qizilqum va Amudaryo deltasida uchraydi.

Qushlarning inson xo’jalik faoliyatidagi ahamiya ti juda katta va nixoyatda xilma-xildir. Ko’pgina tu rlari qadimdan va xozirgi kunga qadar odam tomo nidan xonakalashtirilgan va ulardan go’sht, tuxu m, tivit kabi maxsulotlar olinadi. Yovvoyi turlari es a qishloq xo’jaligi baliqchilik va ovchilik xo’jaligida xamda sog’likni saqlash va aviatsiyada katta rol o’ynaydi. Qushlarning qishloq va o’rmon xo’jaligidagi ahami yati. Dalachilik, polizchilik, bog’dorchilik va o’rmo nchilik xo’jaliklarida ko’pchilik qushlar zararli hash orotlar va kemiruvchilarni qirib, qishloq va o’rmon xo’jaligiga juda katta foyda keltiradi.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Jumanov M.A, Asenov G.A, Bekbergenova Z. O, Qoshanov D.E "Qoraqalpog'istonning hayvono t olami" Nukus "Qaraqalpaqstan", 2020-yil. 2. Dadayev S.Umurtqalilar zoologiyasi-Toshkent. TDPU-2000 yil. 3. Laxanov J.L Umurtqalilar zoologiyasi (oliy o’q uv yurtlari uchun darslik) Toshkent-2005 yil.

Похожие

Qushlarning sistematikasi

Qushlarning umumiy tavsifi

Qushlarning ichki tuzilishi, ko’payishi va rivojlanishi

Zarafshon qo’riqxonasida yashovchi ayrim qushlarning uyalash ekologiyasi

Qushlarning ichki tuzilishi va sezgi organlari dars ishlanma