Ayollar ust kiyimiga dastlabki ishlov berishni zamonaviy texnologiyasini qo’llash - Текстиль - Презентации

Ayollar ust kiyimiga dastlabki ishlov berishni zamonaviy texnologiyasini qo’llash

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1195.3193359375 KB

Ayollar ust kiyimiga dastlabki ishlov berishni zamonaviy texnalogiyasini qo’llash

Reja:  Zamonaviy milliy ko’ylak modellari  Ayollar milliy ko’ylagining model turlari  Kashta choklar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari  Kashta va burmalar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari

1. Zamonaviy milliy ko’ylak modellari  Zamonaviy moda yo‘nalishi milliy ko‘ylaklarimizda ham o‘z aksini topgan desak adashmaymiz. Kundan kunga milliy ko’ylaklarimizning yangi bichimlari, yangi siluetlari ba yangi shakllari yaratilmoqda. Bilamizki milliy ko’ylak asosan koketka, qop ba yeng qismlaridan iborat. An’anaviy milliy ko’ylak to’g’ri siluetli, koketka chizigi buylab burmali buladi. Old bo‘lagida koketka bo‘laklari bir – birining ustiga chiqib turishi yoki yaxlit bichilgan bo‘lishi mumkin. Yoqali, yoqasiz bo‘ladi.  . Yoqali bo‘lsa yoqa o’mizi buylab utkazmali, qaytarma yoqali, tik yoqali, yoqa uchlari bog‘lanadigan (galstuksimon) bo’lishi mumkin. Yenglari o‘tqazma, yarim reglan bichimli, old ba ort bo’lak bilan yaxlit bichilgan bo’lishi mumkin. Yeng bichimlari keng, tor, kapalaksimon, fonarik, burmali ba xakozo bo’lishi mumkin.

Xozirgi kunda milliy ko’ylak bichimlarida juda katta o’zgarishlar ruy bergan. Masalan: Etak kismi kengaytirilib, konussimon shaklda bichilgan ko’ylaklar. Bunday qopli ko’ylak yengi xam albatta konussimon shaklda bichiladi. Agar konussimon bichimli ko’ylakni elastik gazlamadan tikilsa uni etagi ba yeng uchlarini tortib zig-zag usulda qaytarib tikilsa juda chiroyli to’lqinsimon shaklga ega bo'ladi. Milliy ko’ylak bichimlari bir xil bo’lsa-da, uning yoqa o’mizlari turlicha uyilishi mumkin. 2,3- rasmlarda to’g’ri bichimli milliy ko’ylakni turlicha yoqa o’mizli koketka turlari tasbirlangan. 4,5,6,7 - rasmlarda esa yoqa o’mizi va koketka tashqi shakli turlicha bo’lgan milliy ko’ylak modellari namunalari ko’rsatilgan.

1 – rasm. Ayollar milliy kuylining model turlari

Milliy ko’ylaklarimizni burmalar, kesmalar, tesmalar, kashta choklar ba munchoq (biserlar)lar bilan bezab tikish mumkin. Burmalar modelga binoan asosiy gazlamadan, bezak gazlamadan, kontrast rangli gazlamadan yoki gazlama gullari ranglaridan biri aks etgan sidirg’a gazlamadan bichilgan bo’lishi mumkin. Qo’yida turli bichimdagi ba shakldagi zamonaviy milliy ko’ylak namunalarini tabsifini keltiramiz.

Munchoqlar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari . Bufflar va burmalar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari..

Kashta va burmalar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari  2, 3- rasmlarda milliy ko’ylak koketkalarining turli tuman ko’rinishdagi yoqa o’mizlari va bichimlarini tavsiya etamiz. Bu turli ko’rinishdagi koketkalarni kishi gavdasi, yoshi, gazlama turiga binoan hamda, kiyilish joyiga qarab tanlanishi shart. Ko’pincha yosh xotin qizlarimiz murakkab, bejirim bichimdagi koketka turlarini tanlashadi. Chunki yoshlar xar doim go’zallikka, qiziqarli yechimlarga ega bo’lgan kiyimlarni kiyimlarni tanlashadi. Bu ularni qiziqqonligidan, yoshligidan dalolat beradi.  Agar gazlama elastik, cho’zilubchan bo’lsa koketka o‘tkir burchakli bo’lmasligi kerak. Chunki unga qanchalik qotirmalik gazlama yopishtirilmasin, burchaklari egilib chiroyli ko’rinish bermaydi. Qattiq, mustahkam o‘rilishdagi gazlamalarga esa qanchalik koketka murakkab bichimda bo’lmasin chiroyli turadi. Bunga misol qilib atlas, adras, beqasam, krep kabi gazlamalarni misol qilish mumkin.

Kashta ba burmalar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari

2- rasmlarda biserlar (munchoqlar) bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari ko’rsatilgan bo’lib, bu modellar bichimi yuzasidan bir biriga o‘xshasada, bezak ko’rinishlari, yoqa o’mizlari o’yiqlarining turli tumanligi bilan fark qiladi. Ushbu modellarimizni yosh kelinlarimizga, o’rta yoshli ayollarimizga tabsiya kilamiz. 4, 5- rasmda esa koketkalari turli bichimda bo’lgan, buf ba bafli choklar bilan bezatilgan milliy ko’ylak modellari berilgan. Bu modellar asosan yosh qizlarimiz, yosh kelinlarimizga mos keladi. Ularni shifon, krepdishin, shoyi kabi gazlamalardan tikish mumkin. Bezak buflarni munchoqlar bilan xam bezash mumkin. Agar ko’ylak kundalikda kiyiladigan bo’lsa, bezak toshlarni kamroq ishlatgan ma’qul.

. KASHTA CHOKLAR BILAN BEZATILGAN MILLIY KO’YLAK MODELLARI

Milliy ko’ylaklarimizni burmalar, tesmalar, ryushlar bilan ham bezab tikish mumkin. 5-rasmda quyma burmali ko’ylak namunalari keltirilgan.  Xozirgi kunda kashta choklar bilan bezatilgan milliy ko’ylaklarimiz yana urf bo’lmoqda. Ayniqsa kelinlarimiz seplarida kashta chok bilan bezatilgan ko’ylaklarni juda ko’p uchratish mumkin. Kashta chok oralarini biserlar bilan to’ldirib tikilsa kashta choklar yanada chiroyli, ko’rkam va jozibador ko’rinishga ega bo’ladi. 54-rasmlarda kashta choklar bilan bezatilgan milliy ko’ylak namunalari berilgan.  Milliy ko’ylaklarimizni burmalar, tesmalar, ryushlar bilan ham bezab tikish mumkin. 5-rasmda quyma burmali ko’ylak namunalari keltirilgan.  Quyma burmali ko’ylaklarni ko’pincha yosh qizlarimiz va kelinchaklarimizga tavsiya qilamiz. Yoshi katta, to’la gavdali ayollarimiz esa burmali ko’ylaklarni kiymaganlari ma’qul. Chunki burmalar kishi gavdasini bo’rttirib ko’rsatadi.

. Milliy ko’ylaklarni tikish texnologiyasini ishlab chiqish   O‘zbekcha kiyimning ko’p asrli boy tarixi bor. Unda xalqimizning o‘tmishi, iqlim sharoitimiz, turmushimiz ko’zda aks etadigandek topgan.  O’zbekcha ayollar kostyumi yangi zamonga, yangicha turmush tarziga, zamonaviy modaga muvofiq rivojlanishida davom etdi. Moda "shabadasiga" asoslanib ayollarning an’anaviy ko’ylagiga har xil zamonaviy o’zgarishlar kiritiladi.  Milliy kiyim va zamonaviy kostyumlarda xalq san’ati motivlarini qo’llash xozirgi kunda bu sohaning xodimlariga ancha vaziyat berdi. Bugun milliy urf-odatlarni, qadriyatlarni tiklash uchun milliy kiyimga, uni zamonaviy elementlar bilan bezashga (kashta tikish: zarduzlik, patduzlik), zamonaviy moda yunalishiga asoslangan holda yo’l berildi.

Ko’ylaklarga kashta choklari bilan bezak berish.  Kiyimlar qadim qadimdan kashta choklari bilan bezab kelinadi, Lekin kashta chok bilan bezak berishda xar doim ham kiyim tashqi ko’rinishiga zeb bermaydi. Chunki kiyimga kashta chok solishda uni texnologiyalariga, rang tasvir qoidalariga, kishi salohiyatiga e’tibor berish lozim bo’ladi. Ayrim tikuvchilar bu kashta xozir modaga kirgan deb barcha kiyimlarga ham uni tikaveradi. Kiyimni tashqi ko’rinishini ochgan bilan kiyimni kim kiyganiga qarab kashta chok bezagini tanlash zarur xisoblanadi. Kiyimga kashta chok solishda qo’yidagilarga e’tiborni qaratish lozim deb topamiz:

Milliy ko’ylaklarda bezakli to’rlarni tikish texnologiyasi.  Milliy ko’ylaklarimizga moda yo’nalishiga qarab turli to’rlar va tayyor kiyim elementlari bilan bezash hozirda urf bo’lgan. Lekin barcha kiyimlar kabi milliy ko’ylaklarga ham to’rlar va kiyim bezaklarini tikishda ularda foydalanish qoidalariga rioya qilish bilan birga ularni kiyimuchun tanlay olish ham kerak bo’ladi. Kiyimga kiyim bezaklarini chiroyli tikkan bilan uni kiyimga estetik did bilan tanlanmasa u kiyimni chiroyini ochish o’rniga uni sifatini tushirishi mumkin.. shuni nazarda tutgan holda qo’yida kiyim bezakalaridan foydalanishni ayrim usullariini taxlil qilamiz.

Burma va tasma bilan bezatilgan milliy ko’ylak namunalari.

Milliy ko’ylaklarga turli applikasiyalar bilan ishlov beish.  Hozirda bozorlarimizda kashta choklarga moslab ishlab chiqarilgan yopishtiriladigan, tikiladigan, yelim bilan yopishtiriladigan applikasiyalarni ko’plab uchratish mumkin. Bu applikasiyalardan ham to’gri foydalanilmasa kiyim sifatiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin. Bilamizki kashta tikish murakkab jarayon bo’lib, hamma tikuvchilar ham uni uddalay olmaydir. Shuning uchun ko’pincha tayyor kashtali applikasiyalardan foydalanadilar. Applikasiyalar kiyimga chiroyli ko’rinish berish bilan birga ayrim kamchiliklarni yopshi, ayrim choklarni ko’rsatmasligi. Kiyimga bezak berishda ishlatiladi. Applikasiyalarni tanlashda nimalarga e’tibor berish lozim.

Yelimli noto’qima tasma bilan kiyim etagi va yeng uchiga ishlov berish.

Xulosa qilib aytganda bugungi kunga kelib, albatta ayollar ko‘ylagi juda o‘zgarib ketgan bo‘lsa ham, shakli va bichimi saqlanib qolgan bo’lib turmushda ishlatilib kelmoqda. Ayollarning an’anaviy milliy ko‘ylagi milliy mansublik simvoli bo‘lgani uchungina emas, balki, asosan xalq kostyumida iqlim xususiyatlariga, tevarak atrofdagi tabiatga va turmush tarziga to‘g‘ri keladigan ratsional shakllar bir necha asrlardan beri saralanib kelgani uchun saqlanib qoldi . Milliy liboslar tarixini o‘rganish jarayonida, ularni kiyish bilan bog‘liq bo‘lgan an’analar, urf-odatlar ba rasm-rusumlarni o‘rganish talabalarning qiziqishlarini oshiradi ba ularni xalqning madaniy merosini chuqurroq o‘rganishga undaydi. O‘zbek liboslarining turmushda qanchalik muhim ahamiyat kasb etganligini talabalarga singdirishdan maqsad – yoshlarga milliy o‘zligini anglatish, xalqimizning boy madaniy merosini aks ettirish ba davomiyligini anglatishdan iboratdir, bu esa ularni milliy qadriyatlar ruhida tarbiyalashda muhim rol o‘ynaydi.

 E`tiboringiz uchun rahmat

Похожие

Ayollar kiyimiga mo`ljallangan milliy matolarni konfeksiyalash

Erkaklar ust kiyimi cho'ntaklarga ishlov berish yarim avtomatlarda bajarish

Trikotaj matosidan bolalar komplektini tayyorlash texnologiyasi” mavzusini o’qitishda “Aqliy hujum” metodini

Ayollar milliy ko’ylagini loyihalash

Zamonaviy kostyumlar