Yumshoq to’qimalarning shikastlanishi - Медицина - Презентации

Yumshoq to’qimalarning shikastlanishi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

151.9365234375 KB

Yumshoq to’qimalarning shikastlanishi Birinchi yordam Jarohatlar

Reja: 1. Shikastlanish turlari. 2. Teri shikastlanishi. 3. Shikastlanganda birinchi tibbiy yordam. 4. Jarohatlar va ularni davolash.

ТЕРИ ТЕРИ ИНСОН ОРГАНИЗМИДА ТАБИИЙ ВА ЭНГ КАТТА ОРГАН ҲИСОБЛАНАДИ. ТЕРИ ҚУЙИДАГИ БИР НЕЧТА ВАЗИФАЛАРНИ БАЖАРАДИ: ОРГАНИЗМГА ТУРЛИ ИНФЕКЦИЯЛАРНИ КИРИШИГА ТЎСҚИНЛИК ҚИЛУВЧИ БАРЬЕР ВАЗИФАСИ ОРГАНИЗМДА СУВ МУВОЗАНАТИНИ УШЛАБ ТУРИШ ТЕРМОРЕГУЛЯЦИЯЛОВЧИ ФУНКЦИЯСИ ҲИМОЯ ВАЗИФАСИ – МЕХАНИК ТАЪСИРЛАРДАГИ (ЗАРБ) ЭНЕРГИЯНИ ЮТИБ, УНИНГ ОСТИДАГИ ОРГАНЛАРНИ ҲИМОЯ ҚИЛАДИ. АТРОФ МУҲИТ ТЎҒРИСИДАГИ МАЪЛУМОТНИ ҚАБУЛ ҚИЛИШ ВА УЗАТИШ ТЕРИДА 3 ТА ҚАВАТ ФАРҚЛАНАДИ: ЭПИДЕРМИС, ДЕРМА ВА ТЕРИ ОСТИ ЁҒ ҚАВАТИ. ҲАР БИРИ ЎЗ ВАЗИФАЛАРИНИ БАЖАРАДИ.

Юмшоқ тўқималарнинг ёпиқ жароҳатланиши кўпинча тўмтоқ травма натижасида вужудга келади. бу турдаги жароҳатларнинг асосийлари бу – лат ейш, гематома ва эзилишдир. Лат ейиш Лат ейиш юмшоқ тўқималар жароҳатланишининг энг енгили ҳисобланади. Лат еганда эпидермис қавати зарарланмай қолади, аммо дерманингқон томир ва ҳужайралари жароҳатланади. Зарарланган тузилмаларда қон асосан дермада тўпланади. Бу эса лат еган жойнинг кўкимтир-қизғиш рангда кшринишига сабаб бўлади. Бундан ташқари лат еган жойда шиш ва оғриқ кузатилади.

Гематома Тери остида катта ҳажмдаги юмшоқ тўқималар жароҳатланганда йирик қон томирлар бутунлиги бузилади. Бу эса катта ҳажмда ва тезроқ қон қуйилишига олиб келади. Юмшоқ тўқималар жароҳатланган соҳаси чегарасида қон турли ҳажмда йиғилишига гематомалар деб аталади. Гематомалар фақатгина юмшоқ тўқималар жароҳатланганда ҳосил бўлмайди, балки улар суяклар синганда ёки бирор-бир аъзода қон томир жароҳатланганда ҳам вужудга келади. Йирик суяк синганда, яъни сон суяги синганда ўзида бир неча литр қон ҳажмини сақловчи гематомалар ҳосил бўлади. Бу эса ўз навбатида шокнинг ривожланишига олиб келади. гематомалар ҳосил бўлиши лат ейишга нисбатан юмшоқ тўқималарнинг кўпроқ жароҳатланганлигидан дарак беради.

Эзилишлар Эзилишлар шундай жароҳатки, бунда ташқи физик фактор кучларининг ички организм тузилмаларига узатилиши натижасида организм эзилади ёки организм қисмларининг икки ёки бир нечта юзалар орасида қолиб эзилиши кузатилади. Бундай турдаги жароҳатланиш тери бутунлиги бузилмасдан туриб, организм катта ҳажмдаги тўқималарни жароҳатланишига олиб келади. Маълум бир куч таъсирида эзилишларда ички органларнинг эзилишга ёки ёрилишига в массив ичик қон кетишларга олиб келади. паренхиматоз органлар, яъни жигар ва талоқ ўзи ўкп ҳажмдаги қон тутади. Шунинг учун улар эзилганда ёки ёрилганда жуда кучли қон кетиш юзага келади. Бу эса шок ҳолатининг ривожланишига олиб келади. Суяк тизими жароҳатланганда эзилиш билан бирга келади.

Ёпиқ жароҳатланишларда Шошилинч Тиббий Ёрдам Юмшоқ тўқималарнинг ёпиқ жароҳатланиши ичида энг кўп лат ейишлар учрайди. Дала шароитида кўпинча бундай ҳолатлар шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишга муҳтож эмас. Лекин шуни билмоқ керакки, лат ейишнинг борлиги ички жароҳатланиш ёки қон кетиш борлигидан далолат беради.

Ҳар доим Организм Тўқималарининг Изляция қилиш принципига риоя қилиш керак. Буларга қўлқоп ишлатишдан тортиб то қўлларни ювишга қадар ҳаммаси киради. Нафас йўллари ўтказувчанлигига, нафас олишга ва қон айланишига баҳо бериш ва зарур бўлса уни тиклаш лозим. Шароитга қараб кислород беришни бошлаш керак. Ички жароҳатланишга гумон пайдо бўлса, бемор ҳолатига баҳо берилади ва ички қон кетишлар бор ёки йўқлиги текширилади. Шокка қарши чора тадбирлар ўтказилади. Оёқ ёки қўлларда шиш, оғриқ ёки деформация кузатилса зудлик билан шиналар қўйилади. Беморни транспортировка қилинади.

Юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатланиши Юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатланиши тери бутунлигини бузилиши билан характерланади. Бундай жароҳатларнинг энг кўп учрайдиганлари тирналишлар, йиртилишлар, авульсиялар, санчилувчи жароҳатлар, ампутациялар, мажағланишлар ҳисобланади.

Тирналишлар Тирналишлар бу – қўпол ёки қаттиқ юза билан етарлича куч билан бевосита контакт натижасида эпидермис ва дерма қаватнинг бир қисми йўқолиши билан харкатерланади. Тирналишларда етарлича кучли оғриқ билан харкатерланади. Аммо юзаки бўлиб, унчалик қон кетиш кузатилмайди.

Йиртилишлар Йиртилишлар – бу терининг турли узунликдаги ва чуқурликдаги жароҳатланишларига айтилади. Улар тўғри чизиқли (текис) ва юлдузсимон (четлари нотекис) бўлиши мумкин. Кўп ҳолларда йиртилишларга ўткир предмет билан контактлар олиб келади. улар алоҳида ўзи ёки комбинация ҳолида яъни юмшоқ тўқималарнинг бошқа тур жароҳатлари – гематома, тирналишлар, авульсиялар ва эзилишлар билан бирга учраши мумкин.

Қон кетишлар йиртилашларда турли хил бўлиб, оддий кам миқдордан то кучли қон кетишлар билан характерланади. Чуқур йиртилишлар катта қон томирларнинг жароҳатланиши билан бирга келади. бу эса жуда кучли хавф соладиган қон кетишларга олиб келади. Шунинг учун беморни бирламчи кўрувда ушбу қон кетишни дарҳол тўхтатиш керак. Юқоридагиларга қўшимча равишда шуни айтиш керакки, тананинг кучли қон билан таъминланувчи қисмларининг, яъни юз, бошнинг соч қисмининг юмшоқ тўқимаси ва генитали соҳаларининг йиртилиши, кучли қон йўқотишларга олиб келади.

Авульциялар Авульциялар – бунда терининг бир парчасини қисман ёки бутунлай узилиб кетиши кузатилади. Бундай турдаги жароҳатланишда жуда кўп миқдорда қон кетиши кузатилади, чунки кўп миқдорда қон томирлар жароҳатланади.

Санчувчи жароҳатлар Ўткир ёки ярим ўткир (пичоқлар) предметлар билан кучли контакт ёки юқори тезликка эга бўлган предметлар (ўқотар қуроллар) билан контакт санчиб кирувчи жароҳатларни вужудга келишига олиб келади. Бундай жароҳатланишда жароҳатнинг ташқи кўриниши ҳажм жиҳатдан ички структураларнинг жароҳатланиш ҳажмига нисбатан кичик бўлади. Агар жароҳатдан қон кетиши кузатилса, у ҳолда кучли ички қон кетиши кузатилади. Айрим ҳолларда ўқ билан яраланганда кирувчи ва чиқувчи тешиклар бўлади. Айниқса ўқнинг кириш тешигида кам миқдорда қон кетиш ёки умуман қон кетмаслиги мумкин. Турли хил санчувчи жароҳатланишлар, жуда оғир жароҳатланишлар деб қабул қилиниши керак, чунки ички қон кетиш бу ҳолда риволаниши жуда юқори бўлади.

Ампутациялар Ампутациялар – оғир жароҳат дейилади, чунки бунда қўл ёки оёқнинг узилиши ёки тамомила бошқа бир қисмини узилиши кузатилади. Агар танани бир қисми танадан бутунлай узилиб тушган бўлса, тўлиқ ампутация дейилади. Агар тананинг бир қисми организмдан қисман узилиб тушган бўлса, у ҳолда қисман ампутация дейилади. Бундай жароҳатланишда қон кетиш минималдан то максималгача бўлиши мумкин. Қон кетиш ҳажми ампутация жойлашишидан ва магистрал қон томирларнинг массив жароҳатланишига боғлиқдир.

Мажағланиш Узилиш вақтида ммаълум куч таъсирида тери бутунлигининг бузилиши кузатилади. Тери унга текизиб ўтказилган куч таъсирида ҳам жароҳатланиши ҳам мумкин. Бундай жароҳатланишлар юмшоқ тўқималарнинг, ички аъзолар ва суяк тузилмаларининг жароҳатланишига олиб келади. Ушбу жароҳатланишларда ташқи қон кетиш жуда суст ёки умуман кузатилмайди, худди шу пайтда ички қон кетиш жуда кучли бўлиб, шок ҳолатининг ривожланишига олиб келади.

Юмшоқ тўқималарнинг жароҳатланишида шошилинч тиббий ёрдам Юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатланишларида кўрсатиладиган тиббий ёрдамнинг асосий босқичлари қуйидагиларни ўз ичига олади:

1. Организм Тўқималарининг Изоляцияси принципига амал қилиш. Юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатланишлари билан тўқнаш келган ШТЁХ ходими қон ёки бошқа организм суюқликлари билан контактда бўлади. ОТИ га биноан юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатлари бор беморларга ёрдам кўрсатилаётганда барча хавфсизлик чораларига риоя қилиши шарт. Минимум равишда контакт вақтида қўлқоплар кийиши шарт. Кучли қон кетаётган бўлса, ҳимоя кўзойнакларини тақиш, сув ўтказмайдиган халатларни кийиш ва ниқобларни тақиш билан қон тўхтатишга ҳаракат қилшлари даркор.

2. Нафас йўлларини ўтказувчанлигини тиклаш, респиратор равишда ушлаб туриш ва оксигенация ўткзиш керак. 3. Жароҳатни очиш керак. Агар тешиб ўтувчи жароҳат бўлса, у ҳолда беморда жисмни чиқувчи бор-йўқлиги текширилади. 4. Қон тўхтатиш тадбирларини ўтказиш. 5. Жароҳатнинг кейинги ифлосланишини олдини олиш. Ярани зондлаш мумкин эмас. Агар ёт жисм парчалари кўринса, у ҳолда уларни олиб ташлаш керак.

6. Стерил боғлам қўйиш ва бинтлаш орқали уни фиксацияланади. 7. Беморни тинчлантириш ва тетиклантириш зарур. 8. Шокка оид бўлган симптом ва белгилар аниқланса, шокка қарши чора тадбир ўтказиш керак.

Юмшоқ тўқималарнинг очиқ жароҳатланишларининг асосий жиҳатлари. Кўкрак қафасининг очиқ жароҳатланиши

Кўкрак қафасининг тешиб ўтувчи жарҳатланиши очиқ пневмоторакснинг ривожланишига олиб келади. бундай турдаги зарарланиш, ташқи муҳит билан плевра ўртасида алоқани вужудга келтиради. Бу эса ўз навбатида “сўрувчи” яралар пайдо бўлишига олиб келади, яъни улар ўрнида ҳавонинг сўрилиш шовқини ёки бемор нафас олганда газ пуфакчаларини кўриш мумкин. Кўкрак қафасининг тешиб ўтувчи жароҳатлари ҳаёт учун ўта хавфли ҳисобланади. Бу ҳолатда кўкрак қафаси девори билан ўпкалар орасида ҳаво йиғилишига олиб келади. бу эса ўз навбатида ўпкаларнинг эзилишига ва адекват нафас олишнинг бузилишига олиб келади. бу ҳолат пневмоторакс дейилади.

Бундай ҳолатларда шошилинч тиббий ёрдам кўрсатиш қуйидагиларни ўз ичига олади: Организм Тўқималарининг Изоляцияси принципига амал қилиш. Нафас олиш актида кўкрак афасининг ичида босим ошишига олиб келади. бу эса жароҳатдан қон отилиб чиқишига олиб келади. ёрдам кўрсатилаётган вақтда ҳимоя кўзойнакларидан, ниқоб ва халатлардан фойдаланилади. Юқори концентрацияда кислород беришни бошлаш. Жароҳатга 3 томонлама герметик фиксацияли окклюзион боғлам қўйиш. Бу боғлам жароҳат орқали ҳаво киришига тўсқинлик қилади. Шуни эсда тутиш керакки, окклюзион боғламни ҳам кирувчи жароҳат тешигига ҳамда чиқувчи жароҳат тешигига қўйилади. умуртқа поғонаси жароҳатланганлиги бўлмаса, у ҳолда беморга комфорт шароит берилади.

Э ъ т и б о р и н г и з у ч у н р а х м а т ! ! ! 17 51 35 37 48 33 3A 37 3B 3C 37 4B 0A 46 42 46 3B 0A 3A 38 52 31 38 35 5E 5E 5E

Похожие

Yumshoq dori shakllari

Tayanch harakat tuzilishining mexanik shikastlanishi

Qattiq jismlar va biologik to’qimalarning mexanik xossalari

Ko’krak qafasining shikastlanishi, qorin va chanoqning o’tkir kasalliklari

Paradontal xirurgiyada yumshoq to’qimalar transplantatsiyasi va plastikasi