Refleks va uning turlari - Медицина - Презентации

Refleks va uning turlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1190.296875 KB

R efleks va uning turlari Company name

Reja: 1. Oliy nerv faoliyatini o’rganishda I.M.Sechenovning «Bosh miya reflekslari» asarining ahamiyati? 2. Reflekslani o’rganishda I.P.Pavlov ishlarining ahamiyati. 3. Refleks va uning tuzilish-funksional asosi 4. Fiziologik jarayonlarni o’z -o’zidan reflektor boshqarilishining roli 5. Oliy va quyi asab faoliyati: ularning birligi, elektroenetsefalografiya

Refleks va uning tuzilish-funksional asosi Nerv markazida ma`lum refleks amalga oshishida yoki biror vazifani bajarilishida bir gurux neyronlar ishtiroq etadi. Bir gurux neyronlarning funktsional birikmasi nerv markazi deb ataladi. Nutq. funktsiyasi lablar, xiqildoq , harakat muskullarining nerv markazlari, o’zunchoq miya, o’rta va bosh miya katta yarim sharlari po’slog’ida, so’zlar ma`nosi tushuniladigan nerv markazi bosh miya katta yarim sharlarining chakka qismida joylashgan. Nerv markazlari qo’zg’alish, tormozlanish, uyg’unlashuv transformatsiya, mayinlik, kislorod tanqisligiga chidamsizlik, dominanta va irradiatsaya xususiyatlarga ega.

Nerv hujayralari tashqi va ichki muhit omillari ta`sirida tinchlik xolatidan aktiv xolatga O’tish xususiyatiga ega. Nerv hujayralarining muhim xususiyatlaridan biri ko’zg’alishdir. Qo’zg’alish tufayli ta`sirga tezda javob reatsiyasi paydo bo’ladi. o’zgarish vaqtida tuqimada funktsional, fizik- kimyoviy xodisalar sodir bo’ladi. Nerv tizimining xar bir sohasi tashqaridan bo’lgan ta`sirga qo’zg’alish yoki tormozlanish bilan javob kaytaradi. Nerv tizimida qo’zg’alish jarayoni tormozlanish jarayoni bilan almashinib turadi, ya`ni qo’zg’alish tormozlanishga, tormozlanish esa qo’zg’alishga o’tib turadi. Qo’zg’alishning nerv tizimi - markazlarida tarqalishi irradiatsiya deyiladi. Markaziy nerv tizimida bir gurux neyronlar yoki ayrim nerv markazlari ko’zg’alganda, ikkinchi nerv markazlari tormozlangan xolda bo’ladi. 01 07 180E 03 080A 1512 01 1912 190E03 19 19 25 06 0B02 110E 06 06

Odamda ham bir qancha reflekslarni ko’rish mumkin. Masalan, chiroq ravshan yoqib yuborilganda qorachig’ torayadi (qorachig’ refleks); oyoqning tagini qitiqlash, silash yoki unga igna sanchish oyoq panjasi va barmoqlarining bukilishiga sabab bo’ladi (oyoq kafti refleksi); Barcha reflekslarda sezuvchi yoki markazga intiluvchi nervlarning oxirlari, ya’ni retseptorlar ta’sirlanadi. Retseptorlarda kelib chiqqan qo’zg’alish markazga intiluvchi nerv tolasi orqali markaziy asab tizimiga boradi. Markazga intiluvchi nerv tolalari orqa miyadan tashqaridagi -umurtqalararo teshiklarda joylashgan maxsus nerv tugunlaridagi nerv hujayralarining uzun ochiqlaridir.

I) Qo’zg‘atiladigan yoki ta’sirlanadigan retseptorlar, yoki retseptiv maydoni; 2) Afferent (sezuvchi) ya’ni retseptiv maydonidan impulslarni asab tizimiga olib boruvchi neyronlar; 3) Asab tizimi chegarasida impulslarni o’tkazuvchi oraliq neyronlar; 4) Nerv impulslarni asab tizimidan ishchi a’zolarga olib boruvchi efferent neyronlar; 5) Ishchi organga faoliyatining xarakteri va jadalligi haqidagi impulslarni retseptorlardan o’tkazuvchi afferent neyronlar; 6) Retseptiv maydondagi moddalar almashinuvini boshqaruvchi, ishchi a’zolar effektorlari Har qanday refleksning bajarilishi uchun

Fiziologik jarayonlarni o’z -o’zidan reflektor boshqarilishining roli Organizmning hujayralari nisbatan doimiy muhitda faoliyat ko’rsatadi, ya’ni ular qon, limfa va to’qimalararo suyuqliklar bilan tinimsiz yuvilib turadi, chunki ularning tarkibi o’z -o’zidan boshqarilishi. almashinuvi, qon aylanishi, ovqat hazmi, nafas, ayiruv va boshqa fiziologik jarayonlar tufayli nisbatan doimiy (asab tizimi ishtirokidaligi saqlanadi. Qon, limfa, to’qimalararo va orqa miya suyuqliklari organizmning ichki muhitini tashkil etadi, ya’ni to’qima va a’zolar hujayralari faoliyat ko’rsatadi.

Tanamizning retseptorlari eksteroretseptorlar va interoretseptorlar deb ikkita katta guruhga bo’linadi. 2. Tana ichidagi retseptorlar – interoret - septorlardir. Bular o’z navbatida ichki organlarning, tomirlarning va turli to’qimalarning retseptorlariga bo’linadi. Bu retseptorlar organizmning ichki ahvolidagi o’z garishlarni sezadi.l. Tana sirtidagi retseptorlar - eksteroretseptorlardir. Ular tashqi dunyodagi narsalardan organizmga keluvchi ta’sirlarni sezadi.

Hazm qilish, qon aylanish, nafas olish organlarini va boshqalarni tekshirganda ichki organlar, shilliq pardalar va tomirlardan kelib chiquvchi reflekslarni bir necha marta ko’rgan edik. Aorta yoyidagi bosim oshganda yurakning sekinroq urishi va tomirlarning kengayishi bunday refleksga misol bo’la oladi. Qon aylanish jarayoni a’zolar va to’qimalarga, xuddi moddalar almashinuvining qoldiq mahsulotlarini ayrim a’zolariga yetkazib berganidek, to’yimli moddalarni yetkazib beradi. Organizmga gazsimon moddalarn tushishini va chiqarilishini nafas a’zolari ta’minlab beradi.

Tug’ma (shartsiz) va orttirilgan (shartli) reflekslar I.P.Pavlov laklifi bilan reflekslar ikki guruhga: 1. Shartsiz 2. Shartli reflekslarga bo’linadi. Tug’ilgan paytdayoq mavjud bo’lgan reflekslar shartsiz reflekslar yoki instinktlar hisoblanadi. Masalan, yangi Tug’ilgan kuchuk bolalari ona sutini so’ra boshlasa, hozirgina tuxumdan chiqqan jo’ja don cho’qiy boshlaydi. Shartli reflekslar asab tizimining oliy bo’limlarida vaqtinchalik nerv bog’larining hosil bo’lishiga asoslangan. Ular hayot davomida ma’lum sharoitda o’rgatish yo’li bilan orttiriladi. Shartli reflekslar shartsiz reflekslardan farqi shundaki ularni organizmdan tashqarida va uning ichida kechadigan har qanday o’zgarish bilan paydo qilish mumkin.1D 24 0D0A 27 0535 21 0535

Adabiyotlar: 1. R.E. Xudoyberdiyev , N.K. Ahmedov, H.Z.Zohidov, R.A.Alavi, C.A.Asomov- Odam anatomiyasi . Toshkent 1993.75-129 betlar. 2. F.N. Bahodirov-Odam anatomiyasi. Toshkent “O’zbekiston” 2006 27-95 betlar 3. N.Ahmedova , Z.Sodiqova-Normal Anatomiya va fiziologiyasi. Toshkent 2008. 39-123 betlar

Похожие

Desmurgiya va bog’lov turlari

Leykotsitlar va ularning turlari

Sovuq olish, kuyish, va ularning turlari. Desmurgiya. Bog’lamlarning turlari

Narkoz vositalari va ularning turlari

Uyqu va uning ahamiyati