Júrek -qan tamir sistemasina tásir etiwshi hám sidik aydawshi zatlar - Медицина - Презентации

Júrek -qan tamir sistemasina tásir etiwshi hám sidik aydawshi zatlar

Загружено в:

01.03.2024

Скачано:

0

Размер:

1655.8056640625 KB

Júrek -qan tamir sistemasina tásir etiwshi hám sidik aydawshi zatlar Reje: 1. Júrek glikozidlarinin gruppalaniwi 2. Sidik aydawshi zatlar 3. Laziks preparatlari

Júrek glikozidleri ósimliklerde alınatuǵın, ximiyalıq dúzilisi boyınsha quramalı organikalıq elementler bolıp, júrek iskerligine kúsheytiwshi tásir kórsetedi. Quramında júrek glikozidlarini saqlawshı ósimlikler ózgesheligin úyreniw xalıq shıpakerlik kásibiinde áyyemginen málim. XVIII asirde Angliyalıq vrach hám botanik Uaytering da bul máselege úlken itibar qaratǵan.

Bul alım birinshi ret oymaqgul preparattin sidik ajırasıwın asırıwshı ózgesheligi, onıń júrekke bolǵan tásirine baylanıslı ekenligi tuwrısında aytıp ótken (1785-jıl ). Usınıń menen bir qatarda orıs ilimpazları v. v. Pelikan, N. A. Bubnov, S. P. Botkin, I. P. Pavlov hám olardıń shákirtleri de júrek glikozidlardi úyrenip, olardı medicina ámeliyatına qollanıwda úlken xizmet etken. Júrek glikozidlarin saqlawshı ósimliklerden untaq, demleme, nastoyka hám jańa galen preparatlari tayarlanadı.

Bunnan tısqarı, olardan qattı jaǵdaydaǵı, taza glikozidlar da ajıratıp alınadı. Ximiyalıq dúzilisi boyınsha júrek glikozidlari azot saqlawshı quramalı birikpeler bolıp, eki: qantli (glikon) hám qantsiz (aglikon) bólimlerden ibarat. Qantsiz bólegi to'yinbagan lakton saqiynası menen baylanıslı bolǵan steroid dúzilisine iye. Júrek glikozidlarinin biologiyalıq tásiri mine sol qandsiz bólegine baylanıslı.

Qandli bólegi bolsa, júrek glikozidlarining sıpalıwı, perdelerden ótiwi hám toqımalarda uslanıwın támiyinleydi. Glikozidlar júrek qan- tamır jetispewshiligin emlewde eń tiykarǵı hám keń qollanılatuǵın elementlar esaplanadı.

Glikozidlar tásiriniń dawam etiw waqti boyınsha úsh gruppaǵa bo‘linedi. 1. Qısqa múddet tásir etiwshi elementlar vallyatoksin, strofantidin atsetat, korglikon, bular venaǵa yubo- rilganda tásiri tez baslanadı hám ulıwma tásir 4-5 saat dawam etedi. 2. Ortasha múddet tásir etiwshi elementlar digoksin, selanid, adonizid, awız arqalı yamasa venaǵa jiberiledi. 3. Uzaq múddet tásir etiwshi elementlar arqalı jiberilganda tásiri az-azdan baslanıp, dawamlı bóle- di, elementtıń kumulativ ózgesheligi bar.

Diuretiklar - organizimde suw-duz almasiniwina tásir etip, suw hám duzlardıń búyrekler arqalı shıǵıp ketiwin asıratuǵın preparatlar. Adam organizimi normal sharayatta 40 - 50l (65- 70% li) suw saqlaydı. Bul suw, tiykarınan, kletkalar ishinde bolıp, 30 -35 ldi quraydı. Qalǵanı bolsa, toqımalar, kletkalar arasında jaylasqan (10 -12 1), 3, 5 l ge shekem qan tamırlarında, qan quramında boladı.

Sidik ajıralıwı búyreklerde bolatuǵin tómendegi processlerge baylanıslı, yaǵnıy filtratsiya jolı menen baslanǵısh sidiktin qaytaldan qanǵa soriliwi (reabsorbsiya), kanalsha epiteliylerinen ayırım elementlerdin ajıraliwı. Búyrek sharshalarinda qandaǵı baslanǵısh sidiktiń filtirleniwi, kapillarlardagi qannin gidrostatik basımına, ondaǵı filtratsiya bolmaytuǵın elementlar (belok, glikogen hám joqarı molekulalı birikpeler) konsentraciyasına, qan aylanıwına baylanisli.

Laziks. 4- Xlor-(2-furilmetil) 5- sulfamoilatranil kis- lota. 0, 04 g den tabletkalar formasında, 1% li eritpesi, 2 ml den ampulada islep shiǵarıladı. Buyıriliwi: 1 tabletkadan kúnine1marte (azanda ), zárúr jaǵdaylarda bolsa kunine 0, 08-0, 16 g den 1-2 ret, hár 6 saatta ishiledi. 20 -60 mg nan bir keshe- kunduzde 1-2 ret bulshıq etler arasına yamasa venaǵa jiberiledi.

Paydalanilgan adebiyatlar Veterinariya farmakalogiyasi fanidan amaliy va laboratoriya mashgulotlari Yu.Salimov, A.A.Xoliqov, N.O.Farmanov Toshkent 2021

Похожие

Bas miy

Úlken hám kishi qan aylanıw sheńberi

Qan haqqında maǵlıwmat

Orayliq nerv sistemasin paseytiwshi ha’zirgi kunde qollanilatugin dari zatlar farmakologiyasi

Bo'lip shig'ariw ha'm dem aliw organlarinin' jas o'zgesheligi ha'm gigienasiʼ