Аёллар жинсий аъзолари - Медицина - Презентации

Аёллар жинсий аъзолари

Загружено в:

09.09.2024

Скачано:

0

Размер:

11389.306640625 KB

АЁЛЛАР ЖИНСИЙ АЪЗОЛАРИ

АЁЛЛАР ЖИНСИЙ АЪЗОЛАРИ АНАТОМИЯ ВА ФИЗИОЛОГИЯСИ • Бачадон танаси бир марта туққан аёлларда учбурчак шаклли, ўлчами: 8х5х2,5см, вазни 40-100г, кўп туққанларда – 11х6х3 см, вазни 250 г.гача. Бачадон девори қатламлари: эндометрий, миометрий, периметрий. • Эндометрий – паренхимаси бир қаватли қопловчи цилиндрик ва без призматик эпителийдан иборат. • Эндометрий безларининг ҳар бири базал қаватдан бошлаб функционал қаватнинг юзасигача алоҳида силлиқ найчалардан иборат. • Эндометрийнинг оралиқ тўқимаси ишқорий муҳитга эга бўлган асосий моддадан, сийрак жойлашган аргиофил толалардан, ёш, кам такомил топган ва етилган фибробластлардан, гистиоцит ва макрофаглардан ташкил топган.

АЁЛЛАР ЖИНСИЙ АЪЗОЛАРИ АНАТОМИЯ ВА ФИЗИОЛОГИЯСИ • Репродуктив ёшдаги аёлларда бачадон бўйни цилиндрсимон шаклда, қизларда эса конисга ўхшаш. • Экзоцервикс қинга тегишли қисми, юзаси кўп қаватли ясси эпителий билан қопланган. • Экзоцервикс стромаси коллаген толалардан ва улар орасида жойлашган фибробластлар, гистиобластлар, лимфоцитлар, қон ва лимфа томирлар, нерв тузилмаларидан иборат. Қон томирлари базал мембрана остида тўр ва илмоқлар пайдо қилиб жойлашган ва улар доимо стероид гормонлар миқдорига боғлиқ ҳолда ишлайди. • Эндоцервикс канали чўзинчоқ шаклда, узунаси 4 см, кенглиги 4 мм, деворининг қалинлиги 1-1,2 смга тенг. Каналнинг 1/3 юқори қисми деворида айлана тутамлардан иборат силлиқ мушакли қатлам эластик ва коллаген толалар билан аралаш ҳолда жойлашган бўлиб, у ҳомиладорликда бачадон бўйнининг ёпилиб туришини таъминлайди.

АЁЛЛАР ЖИНСИЙ АЪЗОЛАРИ ДИСГОРМОНАЛ КАСАЛЛИКЛАРИ • ДИСГОРМОНАЛ КАСАЛЛИКЛАР САБАБЛАРИ : тухумдон кисталари, гиперплазия ва ўсмали жараёнлари. • ДИСГОРМОНАЛ КАСАЛЛИКЛАР ТУРЛАРИ: • 1. Эндометрийнинг безли гиперплазияси • 2. Эндометриоз – эндометрий безларининг бошқа қўшни аъзоларга ўсиб кириб тарқалиши. • 3. Цервикал канал эндометриози. • 4. Цервикал канал эндометриозли полипи. • 5. Цервикал канал эктропиони – полипнинг бачадон бўйни тешиги орқали қин бўшлиғига ўсиб чиқиши. • 6. Бачадон бўйни сохта эрозияси – бачадон бўйни кўп қаватли эпителийсининг бир қаватли цилиндрик эпителийга метаплазияси. • 7. Аденомиоз – эндометрий безларининг миометрийга ўсиши. • 8. Бачадон найи ва тухумдоннинг эндометриози. • 9. Бошқа аъзоларнинг (кўпинча ичак) эндометриози.

Эндометрийнинг безли гиперплазияси • Меёрда эндометрий безлари бир хил кенгликдаги найсимон тузилишга эга. • Гиперплазияда – безлар тармоқланиб, кенгайиб, кисталар пайдо қилган. • Гиперплазиянинг кистозли, оддий атипик ва муракаб атипик турлари фарқ қилинади. • Атипик турларида безлар зичлашиб, стромаси камаяди. • Оқибати рак !

Цервикал канал эндометриози • Цервикал канал деворида кўп сонли ҳар хил катталикдаги эндометрий безлари ўсиб кўпайган. • Айримлари кенгайиб кистасимон бўшлиқлар пайдо қилган.

Цервикал канал эндометриозли эктропиони • Цервикал канал шиллиқ пардасида ўсиб пайдо бўлган полиплар катталашган. • Бачадон бўйни тешиги орқали қин бўшлиғига ўсиб чиққан -эктропион. • Микро – полипсимон ўсимталар бир қаватли цилиндрик эпителий билан қопланган.

Бачадон бўйни сохта эрозияси • Меёрда бачадон бўйни юзаси кўп қаватли ясси эпителий билан қопланган. • Дисгормонал ўзгаришлар ясси эпителийни бир қаватли цилиндрик эпителийга айлантиради, бу метаплазия. • Охир оқибатда метаплазия натижасида бачадон бўйнида рак ривожланади!

Миометрий аденомиози ва най эндометриози • Миометрийда мушак тутамлари орасида эндометрий безлари пайдо бўлган. • Бачадон найи сўрғичлари таркибида эндометрий безлари пайдо бўлган.

ҲОМИЛАДОРЛИК • Ҳомиладорлик , бу – аёл организмида уруғланган тухум ҳужайрадан пайдо бўлган аллоген – ёт организмнинг 10 ой давомида бирга яшаши. • Даврлари: 1) тухум ҳужайранинг уруғланиши; • 2) моруланинг бачадон бўшлиғига харакатланиб бориши; 3) Бластоцистанинг эндометрий ичига кириши – нидация ёки имплантация (менструациянинг 20-24 куни, тухум ҳужайранинг уруғлангандан кейин 6-куни); • 4) бластула юзасидаги трофобластнинг эндометрий билан туташиши; • 5) хорионнинг бирламчи лакуналарининг пайдо бўлиши; • 6) 3-6 хафталар оралиғида гемохориал йўлдошнинг пайдо бўлиши; • 7) интерстициал цитотрофобластлар таъсирида спирал артерияларнинг (10-15 та) ёрилиши, йўлдош сўрғичлари атрофида қонли кўлларнинг пайдо бўлиши;

ҲОМИЛАДОРЛИКГА БОҒЛИҚ КАСАЛЛИКЛАР • 1. Ҳомиладорликни кўтара олмаслик - , бу – аёл организмида пайдо бўлган ҳомила антиген хусусияти тўғри келмасдан, аёл иммун тизими томонидан узуб ташланиши. • 2. Ҳомиланинг ўз-ўзидан ёки тиббий амаллар билан олиб ташланиши, 3,5 хафталигигача – аборт. • 3. Ҳомиланинг 14-хафтагача тушиши – бола ташлаш . • 4. Ҳомиланинг 38 хафталигигача туғилиши – чала туғилиш • 5. 39-41 хафталикда – меёрий туғриқ – нормал нарус. • 6. 42 хафтадан кейин туғилиш – кечикиб туғилиш. • 7. Ҳомиладорлик токсикози, гестоз, преэклампсия. • 8. Бачадондан ташқаридаги ҳомиладорлик. • 9. Плацентар полип. • 10. Елбўғоз. • 11. Трофобласт касалликлар. • 12. Синцитиал эндометрит. • 13. Хорионкарцинома.

БАЧАДОН НАЙИ ҲОМИЛАДОРЛИГИ Бачадондан ташқаридаги ҳомиладорлик: бачадон найида, тухумдонда ва қорин бўшлиғида бўлиши мумкин. Бачадон найи ҳомиладорлиги найга қон қуйилиш ва ёрилиши перитонит ривожланиши билан асоратланади. Микро- най бўшлиғида ўзининг сўрғичлари қаторида йўлдош ворсинкалари ҳам топилади.

ЕЛБЎҒОЗ ВА ПРЕЭКЛАМПСИЯ Елбўғоз – абортдан кейин қолдиқ йўлдош сўрғичлари стромасига суюқлик тўпланишидан пайдо бўлади. • Преэклампсияда ички аъзоларда, яъни жигарда массив некроз ва қон қуйилишлар пайдо бўлади.

ХОРИОНКАРЦИНОМА Хоринкарцинома – бу йўлдош эпителийси трофобластлардан ўсадиган рак ҳисобланади. У, елбўғоз, синцитиал эндометрит ва трофобласт касалликларидан кейин ривожланади. Жуда тез авж олиб, метастазлар бериб аёлни нобуд қилади.

Похожие

Аёллар жинсий аъзолари ва ҳомиладорликга боғлиқ касалликлар

Аёллар жинсий аъзолари ва ҳомиладорликга боғлиқ касалликлар

Аёллар жинсий аьзолари жойлашиши ва ривожланиш нуксонлари

Эркаклар жинсий системаси

Эндокрин системанинг марказий аъзолари