Tasviriy san`atda ta`lim konsepsiyasi - Изобразительное искусство - Презентации

Tasviriy san`atda ta`lim konsepsiyasi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

711 KB

Tasviriy san`atda ta`lim Tasviriy san`atda ta`lim konsepsiyasi konsepsiyasi Tasviriy san`atda ta`lim Tasviriy san`atda ta`lim konsepsiyasi konsepsiyasi

Reja: • Tasviriy sana`at davlat ta`lim standartlari va darslarning mazmuni. • Tasvitiy san’at darslaridba, borliqni idrok etish • Umumiy xulosa

Davlat standartiga ko`ra tasviriy san`at ta`limi mazmuni boshlang`ich sinflarda quyidagi to`rt yo`nalishda bayon etilgan: • 1. Borliqni idrok etish. • 2. Badiiy qurish- yasash. • 3. Naturaga qarab tasvirlash. • 4. Kompazitsion faoliyat. • Beshinchi – ettinchi sinflarda esa u quyidagi uch yo`nalishda o`z aksimi topgan: • San`atshunoslik asoslari. • Naturaga qarab tasvirlash. • Kompazitsion faoliyat.

Mazkur yo`nalishlar bo`yicha tasviriy san`at o`quv predmetini o`qitishda har bir o`qituvchi asosiy e`tiborni nimalarga qaratilishini bilib olishi kerak bo`ladi. Tasviriy san`atni o`qitishda o`qituvchining e`tibor berishi lozim bo`lgan asosiy jihatlar quyidagilardan iborat : • O`quvchilarni borliqdagi (tevarak-atrofdagi) va san`at asarlaridagi nafosatni ko`rishga, idrok etishga va undan zavqlanishga hamda qadrlashni o`rgatish : • Bolalarni ijobiy, abstrakt, mantiqiy fikrlashga, ayniqsa ijodiy qobi- liyatlari va fantaziyalarini o`stirishga yo`naltirish : • Tasviriy, amaliy, me`morchilik san`atlari yuzasidan nazariy, biroq umumiy, elementlar bilimlar berish. • O`quvchilarga kuzatuvchanlik, ko`z xotirasi, chamalash, fazoviy tasavvur kabi shaxs uchun muhim bo`lgan sifatlarni o`stirish. • Rasm va naqsh, haykal ishlash yuzasidan tasviriy malakalarini o`stirish. • Estetik his-hayajonni tarbiyalash va rivojlantirish. • San`atga qiziqishini o`stirish va muhabbatni tarbiyalash. • Bu vazifalar maktabda tasviriy san`at darsini olib boruvchi har bir o`qituvchini mutaxasis bo`lishligini talab etadi. Chunki standart mazmuni, muta- xasis o`qituvchilar uchun mo`ljallab tuzilgan.

• Tasviriy san`at ta`limi davlat standarti san`atning uch turi; tasviriy, amaliy va me`morchilik san`atlari mazmunini aks ettirgan bo`lib, u avvalo milliy o`zbek san`atini, uning badiiy ananalarini, ayrim mashhur o`zbek tasviriy, amaliy me`- morchilik san`atlari ustalarining hayoti va ijodini, O`zbekistonda san`atning bu turi rivij topgan markazlarni, • O`zbekistondagi yirik san`at muzeylarini bilish tasviriy san`at o`quv pred- metini vazifalaridan biri ekanligini qayd qiladi. Bundan maqsad milliy san`at vositasida o`quvchilarga badiiy ta`lim berish bilan bir qatorda ularda shaxsni estetik, axloqiy va mehnat tarbiyasini amalga oshirishdan iboratdir. Milliy o`zbek san`atini chet elva jahonning hozirgi zamon ilg`or san`atiga qaraganda kehgroq va chuqurroq o`rgatishdan maqsad har bir o`zbek o`quvchisi o`z xalqining tarixini, adabiyotini bilishi shart ekanligi kabi, uning san`atini ham nisbatan kengroq bilish- ga erishishdir. Milliy san`at ta`lim mazmuning poydevori bo`lishi lozim.

• Ularni o`rganmasdan turib, yoshlarimiz badiiy madaniyatli shaxs bo`la olmaydi. Aks holda milliy qobiqqa o`ralashib qolish oqibatida ular jahon stan- dartlari darajasiga chiqa olmaydilar. Ayniqsa yoshlarimiz qadimgi Misr, Yuno- niston, Hindiston me`morchiligi, Afg`oniston, Iroq, Turkiya miniatyura rangtasvir asarlari, Evropada Uyg`onish davri tasviriy san`ati, rivojlangan G`arb mamla- katlarining hozirgi zamon tasviriy va me`morchilik san`ati namunalarini o`rgan- masdan turib madaniylashgan shaxs bo`lishi mumkin emas. • Davlat ta`lim standartlari talablarini faqat o`quv rejalarida ajratilgan vaqt hajmida muvofaqiyatli bajarib bo`lmaydi.

• Chunki yuqorida qayd qilinganidek, ta`lim mazmuniga doir o`quv-metodik majmualar, moddiy texnikaviy asos, yuqori malakali o`qituvchilarning etishmas- ligi, mavjud muammoni birmuncha murakkablashtiradi. Bu esa o`quvchilarni darsdan va maktabdan tashqari mustaqil ishlarini tashkil etishni samarali shakllari va yo`llarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etishni taqozo etadi. • Mazkur muammo bevosita o`quvchilarning mustaqil ishlari uchun tegishli adabiyotlar, xrestomatik materiallar, moddiy- texnikaviy materiallar, o`quv va metodik yo`l-yo`riqlarni ishlab chiqish bilan bog`langan. Hatto, bu masalada ota-onalarning vazifalari, ish mazmuni haqida o`ylab ko`rish, ularga ma`lum yo`l-yo`riq va tavsiyalar berish foydadan holi emas.

• Ma`lumki, bolalarning ta`lim standartlari asosida olgan bilim va mala- kalarini qanday o`zlashtirganlik darajasini ham tekshirib boriladi. Bu esa standartni sinflar bo`yicha ishlab chiqish lozimligini taqazo etadi.

• Davlat ta`lim standartlarida tasviriy san`at ta`limi mazmuniga bo`lgan majburiy minimum talablar bayon etilgan. O`qituvchi uni bajarishi shart. Lekin o`qituvchi bu bilan chegaralanib qolmasdan uni chuqurlashtirishga harakat qilihi lozim. Biroq ta`lim mazmunini yuqori darajada olib chiqaman deb bolalarga keragidan ortiq talablar qo`yish, ularni qiynash ham mumkin emas. Shuni ham yoddan chiqarmaslik kerakki, maktablarimiz nomi umumiy o`rta ta`lim maktab deb ataladi. Demak maktablarimizda umumiy, elementlar bilim va malakalar beri-lishi lozim.

• Tasviriy san`at darslarining eng muhim vazifalaridan yana biri, tasviriy, amaliy va me`morchilik san`atlari asarlarini o`qishga o`rgatishdir. Tasviriy san`at asarlari ertak, hikoya, doston, roman kabi ma`lum bir mazmunni aks ettiradi. Biroq uni kitob o`qigandek o`qib bo`lmaydi. Tasviriy san`at asarlarini o`ziga xos tili bor. Ularni bilgan kishilargina o`qiy oladilar. Xususan rassomlar, chiziqlar, ranglar, o`lchovlar, kompazitsiya, proportsiya, ritm, simmetriya shakl kabi ifodalilik vositalari yordamida asar mazmunini ochib beradilar.

Похожие

Tasviriy san`at tarixi faning maqsad vazifalari

Mustaqillik davri O`zbekiston tasviriy san`ati oqim va yo`nalishlar

Tasviriy faoliyatga o'rgatish

Qadimgi dunyo san`ati

O`rta Osiyo san`ati