Rossiya imperiyasining tashkil topishi - История - Презентации

Rossiya imperiyasining tashkil topishi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1427.8564453125 KB

Rossiya imperiyasining tashkil topishi Subtitle here

Reja: Click to add Title 1 XIX asrning 70- yillarigacha bo'lgandavrda Rossiya imperiyasi 1 Click to add Title 2 Islohotning tarixiy ahamiyati .2

G'arbiy Yevropa davlatlari va AQSHda mashinalashgan sanoat rivojlanayotgan bir davrda, Rossiyada hamon manufaktura ishlab chiqarishi hukmron edi. Qishloq xo'jaligida esa hamon o'rta asr krepostnoylik tartiblari hukm surardiChor Rossiyasida krepostnoylik tartiblari jamiyat taraqqiyotiga kata g'ov bo'lib qoldi.

1812- yilgi Fransiya — Rossiya urushida erishilgan g'alabadan keyin ham chor Rossiyasida samoderjaviye boshqaruv tartibi va krepostnoylik huquqi saqlanib qolaverdi. Ushbu holat chor Rossiyaning ilg'or fikrli kishilarini harakatga chorladi. Ular o'z vatanini Yevropaning yetakchi davlatlari qatorida ko’rishni istardilar.Ular samoderjaviye va krepostnoylikka qarshi aniq dastur bilan kurash boshladilar. Bu kurash Rossiya tarixiga “Dekabristlar harakati” nomi bilan kirgan. Dekabristlar zodagonlarning farzandlari edilar. Ularning bir guruhi Rossiyada respublika o'rnatish tarafdorlari bo'lgan bo'lsa, ikkinchisi, konstitutsiyaviy monarxiya o'rnatish tarafdori edi.

Dekabristlar ikkita maxfiy jamiyat tuzdilar. Ulardan biri, “Janubiy jamiyat”, ikkinchisi, “Shimoliy jamiyat” deb ataldi. Har ikki jamiyat ham Rossiya Konstitutsiyasining loyihasini yaratdi. “ Janubiy jamiyat” ning ko'zga ko'ringan arbobi Vatan urushi qatnashchisi Borodino jangida ko'rsatgan jasorati uchun oltin dastali qilichbilan mukofotlangan Pavel Pestel edi.

“ Shimoliy jamiyat”da Nikita Muravyov tayyorlagan konstitutsiya Ioyihasi Rossiyani konstitutsiyaviy monarxiya deb e'lon qilishni ko'zda tutardi. Mulk senzi asosida saylanadigan ikki palatali Xalq Vechesi oliy qonun chiqaruvchi hokimiyat organi (parlament) bo'lishi kerak edi. Dekabristlar o'z maqsadlariga qo'zg'olon ko'tarish orqali erishishi mumkin deb hisoblab, unga tayyorlana boshladilar. Qo'zg'olon vafot etgan imperator Aleksandr I o'rniga ukasi Nikolay I ni taxtga o'tqazilishi marosimi o’tkaziladigan kunga belgilandi. Qo'zg'olon dekabristlarga sodiq harbiy qism tomonidan amalga oshirilishi lozim edi.

Dekabristlar harakatining rahbarlaridan besh kishi, shu jumladan, P. Pestel va N. Muravyovlar ham osib o'ldirildi. Ko'pchiligi Sibirga surgun qilindi. Biroq dekabristlar harakati behuda ketmadi. Ular ilgari surgan g'oyalar Rossiya jamiyatining ilg'or qatlamini uzoq vaqtgacha samoderjaviye va krepostnoylikka qarshi kurashga ilhomlantirib keldi. Mamlakatda vujudga kelgan kuchli norozilik to'lqinini bostirish maqsadida imperator Aleksandr II 1861-yilning 19- fevralida krepostnoy huquqni bekor qilish to'g'risidagi qonunni imzoladi. Qonunga ko'ra, krepostnoy dehqonlar shaxsan ozod bo'ldilar. Bundan buyon dehqonlarni sotib olish, sotish yoki boshqa birovga hadya qilish ta'qiqlandi.

Islohotning tarixiy ahamiyati 1861-yilgi islohot natijasida krepostnoy huquqi yemirildi. Biroq, islohot dehqonlarni birdaniga ozod etmadi. Krepostnoylik asorati uzoq yashadi. Natijada, Rossiya qishloq xo'jaligida kapitalizm juda sekinlik bilan rivojlana boshladi. Shunday bo'lsa-da, islohot muhim tarixiy ahamiyatga ega bo'ldi. Chunonchi, dehqonlar shaxsiy erkinlik va fuqarolik huquqig aerishdilar. Iqtisodiyotda kapitalistik munosabatlarning mustahkamlanishi uchun keng imkoniyat yaratildi Dunyoning yetakchi davlatlariga nisbatan kech bo'lsa-da boshlangan sanoat to'ntarishi davom etdi.

Rossiya XIX asrda ham boshqa buyuk davlatlar qatori bosqinchilik urushlarini to'xtatmadi. Jumladan, uzoq davom etgan urushlardan so'ng 1864-yilga kelib butun Kavkaz Rossiya tarkibiga kiritildi. Ayni paytda O’rta Osiyoni bosib olish uchun harbiy harakatlar boshlab yuborildi

Adabiyotlar : 1. Xal’fin N.A. Rossiya i xanstva sredney Azii. M. 1974 yil. 2. Xal’fin N.A. Politiki Rossiya v Sredney Azii. M. 1974 yil. 3. Raximbekov R. U Dontsova Z. N. O`rta Osiyo tabiatini o`rganish tarixi, Toshkent 1982 yil. 4. Tarixiy geografiya, ma`ruzalar matni. N. 2001 yil. 5. Yo`ldashev A. Agrarnie otnoshenie v Turkistane. T. 1972 yil.

Похожие

Buxoro Amirligining tashkil topishi

Turk xoqonligining tashkil topishi

Amir temur davlatining tashkil topishi

Oʻzbekiston fanlar akademiyasining tashkil topishi

Yosh arxeologlar toʻgaragining tashkil topishi