logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. История
  4. O'rta asrlar davri arxeologiyasi yutuqlari va o'ziga xos xususiyatlari

O'rta asrlar davri arxeologiyasi yutuqlari va o'ziga xos xususiyatlari

Загружено в:

11.11.2024

Скачано:

0

Размер:

27102.434570312 KB
Скачать
O&#39;rta asrlar davri arxeologiyasi yutuqlari va o&#39;ziga xos xususiyatlari Reja : 1. Ilk oʻrta asrlar arxeologik yodgorliklari va ularning oʻrganilishi 2. Rivojlangan va soʻnggi oʻrta asrlarga xos obidalar va ularga xos xususiyatlar 3. O&#39;rta asrlarga doir soʻnggi arxeologik topilmalar Taxminan 5—11-asrlarni oʻz ichiga olgan ilk oʻrta asr yodgorliklari oʻsha davrning madaniy, diniy va siyosiy taʼsirini aks ettiruvchi turli xususiyatlarni namoyon etadi. Asosiy xususiyatlarga quyidagilar kiradi: 1. Diniy ahamiyati - Bu davrdagi ko&#39;plab yodgorliklar cherkov, monastir va soborlarni o&#39;z ichiga olgan cherkov xarakteriga ega. - Xristian simvolizmi va ikonografiyasi keng tarqalgan bo&#39;lib, ko&#39;pincha Injil, azizlar va diniy arboblardan sahnalarni tasvirlaydi. 2. Arxitektura uslublari - **Roman arxitekturasi**: yarim dumaloq arklar, qalin devorlar, mustahkam ustunlar, katta minoralar va dekorativ arkadalar bilan ajralib turadi. Ushbu uslub erta o&#39;rta asrlarning oxirlarida boshlangan. - **Pre-Romanesk arxitekturasi**: Merovingian, Carolingian va Ottonian binolari kabi tuzilmalarda ko&#39;rinadi, ularda bazilika rejalari, g&#39;arbiy ish (monumental kirish) va oddiy geometrik shakllar kabi elementlar mavjud. R i m u s l u b i d a g i t o s h c h e r k o v h a m 6 6 9 y i l d a A v g u s t i n n i n g i z d o s h l a r i t o m o n i d a n K e n t d a g i R e k u l v e r R i m q a l &#39; a s i d a q u r i l g a n . A m m o R i m u s l u b i d a g i t o s h c h e r k o v l a r n i n g e n g k a t t a s i v a A n g l i y a d a g i e n g k a t t a A n g l o - S a k s o n c h e r k o v i N o r t g e m p t o n s h i r d a g i B r i k s v o r t d a j o y l a s h g a n . T a x m i n a n 8 0 0 g a t e g i s h l i b o &#39; l i b , u h o z i r g i o &#39; r t a a s r b i n o s i o s t i d a j o y l a s h g a n 9 - a s r b o s h i d a g i K e n t e r b e r i s o b o r i d a n b i r o z k i c h i k r o q . K e n t d a g i A v l i y o A v g u s t i n a b b a t l i g i 5 9 8 y i l d a A v l i y o A v g u s t i n n i n g i n g l i z l a r n i n a s r o n i y l i k k a a y l a n t i r i s h b o &#39; y i c h a m u v a f f a q i y a t l i m i s s i y a s i d a n s o &#39; n g t a s h k i l e t i l g a n . K e n t q i r o l l a r i v a K e n t e r b e r i n i n g i l k a r x i y e p i s k o p l a r i d a f n e t i l g a n j o y s i f a t i d a f o y d a l a n i l g a n S a k s o n m o n a s t i r i 1 0 6 6 y i l d a n k e y i n N o r m a n l a r n i n g y i r i k q a y t a q u r i s h i d a a s o s a n a l m a s h t i r i l d i . Kentdagi Avliyo Avgustin abbatligi 598 yilda Avliyo Avgustinning inglizlarni nasroniylikka aylantirish bo&#39;yicha muvaffaqiyatli missiyasidan so&#39;ng tashkil etilgan. Kent qirollari va Kenterberining ilk arxiyepiskoplari dafn etilgan joy sifatida foydalanilgan Sakson monastiri 1066 yildan keyin Normanlarning yirik qayta qurishida asosan almashtirildi. Slide 5S T Y L E / Presentation Template B a r t o n - u p o n - X u m b e r d a g i A v l i y o P y o t r c h e r k o v i m i n o r a s i d a X a s r d a o &#39; y i l g a n M a s i h n i n g y u z i . B u A n g l o - S a k s o n a r x i t e k t u r a d e t a l i n i n g n o y o b o m o n q o l g a n q i s m i d i r : a n g l o - s a k s o n b i n o l a r i n i n g a k s a r i y a t i y o g &#39; o c h d a n y a s a l g a n v a N o r m a n i s t i l o s i d a n k e y i n t o s h d a n t i k l a n g a n . Slide 6S T Y L E / Presentation Template Sitsiliya shimolida joylashgan Kapo d&#39;Orlando arxeologik maydoni Rim va Vizantiya davrida (eramizning 3-7- asrlari) intensiv ravishda yashagan, bu davrda dengizga cho&#39;zilgan katta villa bilan bog&#39;liq bo&#39;lgan hammom majmuasi qurilgan. Arxeseysmologik tadqiqotlar shuni ko&#39;rsatadiki, Vizantiya davrida (eramizning 6-7- asrlari) bu majmua zarar ko&#39;rgan: (1) vannaning qulashi, (2) parallel quruq g&#39;isht devorlarining bir tomonga egilishi va (3) polning yorilishi. hammomda. Bu zarar seysmik hodisa natijasida yuzaga kelgan bo&#39;lishi mumkin, bu erda vayronagarchilik darajasi kuchli silkinishni ko&#39;rsatadi. Miloddan avvalgi 1000-yilgacha bo&#39;lgan zilzilalar haqidagi tarixiy ma&#39;lumotlar, ehtimol, to&#39;liq emas. Aslida, bu vaqt oralig&#39;ida seysmik adabiyotda faqat to&#39;rtta zilzila haqida noaniq xabar berilgan. Seysmik hodisalar bo&#39;yicha tarixiy hisobotlarning yo&#39;qligi har qanday zilzilalar sodir bo&#39;lganligini anglatmaydi. Arxeseysmik ma&#39;lumotlar shuni ko&#39;rsatadiki, orol tinch bo&#39;lmagan, aksincha, bir necha bor zilzilalar bo&#39;lgan. Bu yerda taqdim etilgan tahlil, saytni batafsil o&#39;rganishga asoslangan holda, asosan seysmik sabablar bilan bog&#39;liq, ammo kuzatilgan zarar bilan bog&#39;liq boshqa mumkin bo&#39;lgan sabablarni ham hisobga oladi. Fransiya janubidagi arxeologlar Yevropada topilgan eng qadimgi musulmon qabrlari bo‘lgan uchta qabrni aniqladilar, ular sakkizinchi asrga tegishli. Capo d&#39;Orlandodagi Rim hammomining rejasi. Kapo d&#39;Orlandoda (Sitsiliya SH.) eramizning 6-7-asrlarida sodir bo&#39;lgan zilzila uchun arxeologik dalillar O&#39;rta asr arxeologiyasini o&#39;rganish ko&#39;pincha aholi punktlarining o&#39;ziga xos turlariga qaratilgan: Qishloq aholi punktlari va landshaftlari O&#39;rta asrlardagi qishloq aholi punktlari ko&#39;pincha zamonaviy qishloqlardan tubdan farq qiladi. Bu arxitektura, aholi punktlarining konturi va ijtimoiy tuzilish nuqtai nazaridan to&#39;g&#39;ri. Shaharlar Oʻrta asrlarda shahargacha boʻlgan va shaharga oid aholi punktlarining keng spektri mavjud (masalan, Shimoliy dengiz va Boltiq dengizidagi ilk oʻrta asr savdo joylari, sobiq Rim shaharlari va oʻrta asrlarning oxiri shaharcha poydevorlari). 1. Shahar artefaktlari: - Qurilish qoldiqlari: binolarning poydevori va qoldiqlari, shu jumladan maishiy uylar, gildiyalar va jamoat binolari. Ular ko&#39;pincha tosh va yog&#39;och qurilishning dalillarini ko&#39;rsatadi. - Infratuzilma: ko&#39;chalar, bozorlar, suv ta&#39;minoti tizimlari, quduqlar va kanalizatsiya ob&#39;ektlari, tashkillashtirilgan shahar rejalashtirishni ko&#39;rsatadi. - Hunarmandlik va savdo buyumlari: ixtisoslashgan ishlab chiqarish va keng savdo tarmoqlarini ko&#39;rsatuvchi turli hunarmandchilik asboblari, xomashyo va tayyor mahsulotlar. Kulolchilik, shisha idishlar va metall buyumlar kabi buyumlar keng tarqalgan. 2. Qishloq artefaktlari: - Qishloq xo‘jaligi asboblari: qishloq xo‘jaligi amaliyoti va yutuqlarini aks ettiruvchi omoch, o‘roq, ketmon va o‘roq kabi asboblar. - Manorial tuzilmalar: Qishloq mulklari va manoriya tizimini tashkil etishni ko&#39;rsatadigan uy-joylar, omborlar, tegirmonlar va qo&#39;shimcha binolarning poydevori va qoldiqlari. - Oziq-ovqat mahsulotlarini saqlash: ortiqcha qishloq xo&#39;jaligi mahsulotlarini saqlash usullarini ko&#39;rsatadigan don omborlari, siloslar va saqlash idishlari. • Ani arxeologik yodgorligi • Bu joy Turkiya shimoli-sharqidagi tanho platoda joylashgan bo&#39;lib, Armaniston bilan tabiiy chegarani tashkil etuvchi jarlikka qaraydi. Bu o&#39;rta asr shahri xristian va keyin musulmon sulolalari tomonidan asrlar davomida qurilgan o&#39;rta asr urbanizmiga xos bo&#39;lgan turar-joy, diniy va harbiy tuzilmalarni birlashtiradi. Shahar eramizning 10-11-asrlarida oʻrta asrlardagi Armaniston Bagratiylar qirolligining poytaxtiga aylangan va Ipak yoʻlining bir tarmogʻini nazorat qilishdan foyda koʻrganida gullab-yashnagan. Keyinchalik Vizantiya, Saljuqiylar va Gruziyalar hukmronligi ostida u savdo karvonlari uchun muhim chorraha sifatidagi maqomini saqlab qoldi. 1319-yildagi moʻgʻul istilosi va halokatli zilzila shaharning tanazzulga uchrashining boshlanishi edi. Saytda eramizdan avvalgi 7-13-asrlar oraligʻida mintaqaning deyarli barcha turli meʼmoriy innovatsiyalari misollari orqali oʻrta asr meʼmorchiligi evolyutsiyasining keng qamrovli koʻrinishi taqdim etilgan. Slide 12S T Y L E / Presentation Template Ani arxeologik yodgorligi: Surp Amenaprkich cherkovi -2005Ani arxeologik joy: Midjnaberd cherkovi, janubi-sharqdan ko&#39;rinish © Fahriye Bayram Muallif: Fahriye Bayram Ani arxeologik joy: Surp Arak&#39;elots cherkovi, ko&#39;ndalang qovurg&#39;ali gumbaz Slide 14S T Y L E / Presentation Template Tadqiqot guruhi a&#39;zolari Judean pasttekisligidagi Mamluk saytiga tashrif buyurishadi. 2019-yil 24-mart kuni doktor Keyt Rafael va professor Reuven Amitai yaqinda Bayt Shemesh janubidagi Xurvat Midras (arabcha: Xirbat Durūsa) milliy bog‘ida qazishmalar haqida bilib oldilar. Ularni u erda bir necha yillardan beri qazish ishlarining yangi bosqichini boshqarib kelayotgan Ibroniy universiteti Arxeologiya instituti doktori Orit Peleg-Barkat olib bordi. Doktor Peleg- Barkat loyihasining asosiy maqsadi Hashmonean va Rim davrlarida demografik va aholi punktlari o&#39;zgarishini o&#39;rganish bo&#39;lsa-da, saytdagi muhim va ta&#39;sirchan Mamluklarning baxtli kashfiyoti ham o&#39;zlariga munosib e&#39;tiborni tortdi. Mamluk davridagi bu konstruktsiyalarga (tangalar va keramika asosida) katta, yaxshi qurilgan inshoot qoldiqlari, shuningdek, ta&#39;sirchan minoraning bir qismi kiradi. Bularning barchasi to&#39;g&#39;ridan-to&#39;g&#39;ri Rim xarobalarida, vositachi davrlardan hech qanday ko&#39;rinadigan qatlamlarsiz qurilgan. Bu kech o&#39;rta asr qoldiqlari kam, ammo Mamluk hukmronligi davrida bu mintaqada yashash uchun kuchli guvohlikdir. MUTAXASSISLARNING TAʼKIDLASHICHA, QADIMIY QILICH OʻRTA ASRLARGA OID BOʻLIB, SALIBCHILARGA TEGISHLI BOʻLGAN, 2021-YIL 19-OKTABRDA ISROILNING KESARIYA PORTIDAGI PLYAJDA NAMOYISH ETILGAN.< 2021-yil oktabr oyida bo‘ron Isroil qirg‘oqlari bo‘ylab O‘rta er dengizi tubidagi qumlarni siljitib, tosh langarlar, kulolchilik va boshqa o‘rta asrlarga oid artefaktlardan iborat xazinani fosh qilgandan so‘ng, rekreatsion akvalang 39 dyuymli noyob va qimmatbaho temir qilichni topdi. chig&#39;anoqlar va dengiz organizmlari bilan qoplangan, ammo boshqa holatda yaxshi saqlangan. LONDONNING SHARQIY SMITFILD SHAHRIDAGI QORA O&#39;LIM QABRISTONINI QAZISHDAN OLINGAN BETON POYDEVORLAR ORASIGA QAZILGAN ALOHIDA QABRLAR QATORLARI ORASIDAGI DAFN XANDAQI. Qora o&#39;lim paytida vafot etgan va 1300-yillarning o&#39;rtalarida O&#39;rta asrlarda Londonda dafn etilgan 41 katta yoshli odamning suyaklari va tishlaridan DNK tahlili shuni ko&#39;rsatdiki, shahar ilgari ishonilgandan ko&#39;ra ko&#39;proq etnik va irqiy jihatdan xilma-xildir. Michigan shtat universitetining inson osteologiyasi kuratori Rebekka Redfern va antropologiya kafedrasi dotsenti Jozef Xefner 2021 yil mart oyida yozganidek , namunadagilarning 30 foizi oq tanli emas, namunadagi 19 ayolning uchtasi afrikalik, yana biri esa afrikalik edi. to&#39;rttasi aralash merosga ega edi.&#34;Ular kelib chiqishi shimoliy afrikalik bo&#39;lgan, ammo Londonda anchadan beri yashagan odamlarni topdilar&#34;, deb tushuntiradi Uitaker. Bu xilma-xillik, asosan, xalqaro savdo tarmoqlarining bir qismi bo&#39;lgan yirik port shaharlarida topilgan bo&#39;lib, ular Uitaker zamonaviy globalizmning o&#39;rta asr versiyasi deb atagan narsada Osiyodan Afrika orqali Evropaga tovarlar olib kelgan. 1970-yillarda va 1980-yillarning boshlarida, Shotlandiyada amal ga oshirilgan eng yirik shahar o&#39;rta asr qazishmalari Pertda, x ususan, 1975-77 yillarda Perth High Street saytida bo&#39;lib o&#39;tdi. U &#34;aniqlangan arxeologik konlar ning chuqurligi, sifati va miqdor i jihatidan tengsiz&#34; deb ta&#39;riflan gan. XI asrdan 14 - asrgacha ch o&#39;zilgan bo&#39;lib, unda ilk shahar ariqlari va ko&#39;nchilik, metallga i shlov berish va teri va suyakka ishlov berish bilan bog&#39;liq sano at faoliyati izlari borligi ma&#39;lum bo&#39;ldi.  Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Aston, Mick (2000) Monasteries in the Landscape. Revised Edition. The History Press 2. Gilchrist, Roberta (2014-10-21). &#34;Monastic and Church Archaeology&#34; 3. Gilchrist, Roberta 1994. &#39;Chapter 1. The Handmaid&#39;s Tale&#39;. In Gilchrist, R. Gender and Material Culture. London: Routledge, pp. 1-21. 4. Gilchrist, Roberta and Reynolds, Andrew, eds. (2009) Reflections: 50 Years of Medieval Archaeology, 1957-2007. Society for Medieval Archaeology Monographs, 30. Maney, Leeds 5. Gerrard, Chris M. (2007). &#34;Retrospect and Prospect: 50 years of Medieval Archaeology&#34;, webpage: MA-uk. 6. Harwood, Jeremy, and A. Sarah Bendall. 2006. To the Ends of the Earth: 100 Maps That Changed the World. Cincinnati, OH: David & Charles.[ISBN missing] 7. Harvey, Paul D.A., ed. 2006. The Hereford World Map: Medieval World Maps and their Context. London: British Library. 8. Shirley, Rodney W. 1983. The Mapping of the World: Early Printed World Maps 1472–1700. London: Holland Press.

Похожие

Musulmon sivilizatsiyasining o'ziga xos xususiyatlari
Eneolit davri arxeologiyasi
Islom sivilizatsiyasining asosiy xarakterli belgilari va o'ziga xos xususiyatlari
Misrning bronza davri arxeologiyasi
Eron hududining eneolit davri arxeologiyasi